مسئول ارتباطات سازمان بین‌المللی مهاجرت به خبرگزاری فرانسه گفت که از ۱۱ جوزا تا ۷ سرطان بیش از «۲۳۳ هزار» مهاجر افغان از ایران برگشته‌اند. آوند عزیزآغا گفت که از آغاز سال تاکنون بیش از ۶۹۱ هزار نفر به افغانستان برگشته‌اند که بیش از ۷۰ درصد آنان به اجبار اخراج شده‌اند.
در هفته‌های اخیر، شمار مهاجران بازگشتی از ایران به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. سازمان بین‌المللی مهاجرت گفته است که در هفته گذشته شمار بازگشت‌کنندگان به ۳۰ هزار نفر در روز رسید و پیش‌بینی می‌شود که این رقم در آستانه ضرب‌الاجل ۱۵ سرطان (۶ جولای) از سوی ایران، افزایش یابد.
سازمان ملل متحد نیز اعلام کرد که اخراج مهاجران افغان بیشتر به‌صورت خانوادگی بوده و مردان، زنان و کودکان چمدان‌هایی را که شامل تمام دارایی‌شان بود، با خود حمل می‌کردند.
پیشتر، امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، در دیدار با سفیر ایران پیشنهاد داد که «باید یک مکانیزم هماهنگ برای بازگشت تدریجی مهاجران ایجاد شود.»
حکومت طالبان که با کمبود شدید بودجه مواجه است، برای ادغام موج بازگشت‌کنندگان با چالش‌های بزرگی روبه‌روست؛ موجی که بر صدها هزار نفری که در ماه‌های اخیر از پاکستان اخراج شده‌اند، افزوده شده است.
کاهش شدید کمک‌های بین‌المللی نیز کار سازمان ملل و نهادهای غیردولتی را سخت کرده است. سازمان بین‌المللی مهاجرت گفته است که «تنها قادر به کمک به بخش کوچکی از نیازمندان است.»
این نهاد در بیانیه‌ای اخیر خود اعلام کرد: «در برخی از روزهای پرحجم، مانند روزهای اخیر در اسلام‌قلعه، کمک‌رسانی فقط به ۳ درصد از بازگشت‌کنندگان فاقد مدرک رسیده است.»
بازگشت‌کنندگان در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه، فشار فزاینده از سوی مقامات ایرانی و افزایش اخراج‌ها را دلیل بازگشت خود دانسته‌اند.
با این حال، دفتر نمایندگی سازمان ملل در افغانستان (یوناما) در بیانیه‌ای اعلام کرد: «بی‌ثباتی منطقه‌ای به‌ویژه پیامدهای منازعه ایران و اسرائیل و تغییر سیاست‌های کشور میزبان، بازگشت‌ها را تسریع کرده و نظام‌های انسان‌دوستانه و توسعه‌ای افغانستان که پیش از این نیز شکننده بوده‌اند را تحت فشار شدید قرار داده‌اند.»
سمیع‌الله احمدی، ۲۸ ساله، هنگام عبور از مرز برای نخستین بار کشور زادگاه خود را می‌دید.
او گفت: «من آنجا (ایران) به دنیا آمدم. اما وضعیت افغان‌ها طوری است که فرقی نمی‌کند چقدر انسان خوبی باشی یا حتی مدارک معتبر داشته باشی، باز هم با احترام با تو رفتار نمی‌کنند.»
