سازمان جهانی مبارزه با شکنجه جزئیات تازه‌ای از شکنجه فیزیکی و خشونت روانی در بازداشتگاه‌های طالبان را فاش کرده است. در این گزارش، قربانیان روایت‌های تکان‌دهنده‌ای را، از سوزاندن بدن با میله داغ تا ضرب‌وشتم شدید با کیبل برق و شوک الکتریکی، افشا کرده‌اند.
این گزارش بر اساس مصاحبه‌های طولانی با بازداشت‌شدگانی که به دست ریاست استخبارات طالبان در افغانستان بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴ دستگیر و شکنجه شده‌اند، تهیه شده است.
در این گزارش آمده است که طالبان با بازداشت‌های خودسرانه، شکنجه‌های جسمی شدید، تجاوز جنسی و خشونت‌های روانی علیه فعالان حقوق بشر، روزنامه‌نگاران، زنان فعال، اقلیت‌ها و کارمندان دولت پیشین کرامت انسانی قربانیان را نقض کرده است.
در این گزارش که با همکاری شبکه جامعه مدنی و حقوق بشر و مدافعان حقوق بشر پلاس تهیه شده از ریاست استخبارات طالبان به عنوان بازوی اصلی سرکوب مخالفان یاد شده است.
این سازمان حقوق بشری در گزارش خود نوشته است که استخبارات طالبان، نقش محوری در بازداشت و شکنجه افراد مظنون به همکاری با غرب یا مخالفت با نظام طالبان را ایفا می‌کند.
گزارش افزوده که بسیاری از بازداشتگاه‌ها تحت نظارت مستقل قرار ندارند و در بسیاری از موارد مکان آنها نیز مشخص نیست.
دفتر نمایندگی سیاسی سازمان ملل متحد( یوناما) در سال ۲۰۲۳، بیش از ۶۰ درصد موارد مستندشده را به استخبارات طالبان نسبت داد.
افغانستان اینترنشنال نیز در گزارشی اختصاصی نوشت که طالبان از شکنجه نه تنها برای گرفتن اطلاعات بلکه برای تنبیه، تحقیر و از بین بردن روحیه قربانیان استفاده می‌کند.
بازداشت‌شدگان در گزارش سازمان جهانی مبارزه با شکنجه روایت‌هایی از لحظه بازداشت، انتقال به مکان‌های نامعلوم و شکنجه سیستماتیک را بازگو کرده‌اند.
بستن کیسه سیاه بر سر گرفته تا ضرب و شتم با پیپ آب، کیبل برق، شوک الکتریکی، غرق مصنوعی (واتربوردینگ) و سوزاندن بدن با میله داغ از روش‌هایی بوده که علیه قربانیان به کار برده شده‌اند.
یکی از وکلای پیشین حقوق بشر گفته است: «به من گفتند تو با خارجی‌ها همکاری کردی تا زنان افغان را فاسد کنی. بعد با میله داغ پایم را سوزاندند. آن زخم هنوز هم باقی مانده است.»
حبس‌های انفرادی طولانی‌مدت
اکثر قربانیان از زندانی شدن در سلول‌های انفرادی کوچک و تاریک به مدت چند هفته تا چند ماه خبر داده‌اند.
برخی از آنان در مصاحبه‌های خود گفته‌اند که حبس انفرادی آنها تا سه ماه نیز طول کشیده است.
آزار و اذیت روانی
در گزارش به نقل قربانیان آمده است که شکنجه روانی بخش جداییناپذیر از فرایند سرکوب در زندانهای استخبارات طالبان است.
تهدید به قتل، توهینهای جنسیتی، تحقیر مذهبی، فشار برای اعتراف و ارعاب مکرر از جمله روشهای روانی بهکار رفته هستند.
آزار و اذیت جنسی، نگهداری طولانی مدت افراد در سلول‌های انفرادی و زندانهای شخصی، محرومیت عمدی از خدمات بهداشتی و درمانی، ممانعت از دسترسی به وکیل مدافع و دیدار با اعضای خانواده از دیگر موارد خشونت‌های به کار گرفته علیه زندانیان است.
گزارش افزوده این شکنجهها نهتنها فیزیکی، بلکه هدفمند، ایدئولوژیک و تبعیضآمیز بودهاند بلکه برای تخریب عزت نفس و هویت قربانیان طراحی شده‌اند.
یک فعال زن چنین توصیف کرده است: «مکرراً تهدیدم کردند که مرا سنگسار خواهند کرد و هیچکس جنازهام را پیدا نخواهد کرد. لوله تفنگ را روی شقیقهام گذاشتند و گفتند: حالا تو را میکشیم. هر لحظه فکر میکردم آخرین لحظه زندگیام است.»
تبعیض نظاممند علیه اقلیتهای مذهبی و قومی
یکی از فعالان بازداشتشده در کابل گفته است: «از لحظه بازداشت تا زمان آزادی، بهطور مداوم به خاطر قومیت و مذهبم مورد توهین و تحقیر قرار گرفتم. یک بار پدرم برای ملاقات آمد، اما اجازه ندادند او را ببینم و حتی به او نیز توهین کردند. مرا مدام «هزاره» و «رافضی» (لقب تحقیرآمیز برای شیعیان) صدا میزدند.»
یکی دیگر از بازداشت‌شدگان چنین روایت کرده است: «از یکی از آنها پرسیدم چرا اینقدر مرا شکنجه می‌کند. گفت: میدانی چقدر از شکنجهات لذت می‌برم؟ چون تو شیعهای و کافر. هر بار که شکنجهات میکنم، ثواب می‌برم.»
نهادهای حقوق بشری پیش از این نیز گزارشهای متعددی از شکنجه و آزار در زندانهای طالبان نشر کرده‌اند.
سازمان حقوق بشری رواداری هفته گذشته در یک گزارش تحقیقی نوشت که طالبان زندانیان را به صورت جسمی، جنسی و روانی شکنجه کرده‌اند. طبق یافتههای این گزارش، طالبان برخلاف موازین حقوق بشری، از مراحل ابتدایی بازداشت تا زمان رهایی افراد، مرتکب اشکال مختلف شکنجه و بدرفتاری شده‌اند.