رئیس‌الوزرای طالبان سرانجام در مورد اخراج دسته‌جمعی مهاجران افغان از ایران بیانیه‌ای صادر کرد. ملا حسن آخند در مورد مسایل اساسی مثل کشته‌شدن باقر رضایی، مهاجر ۶۰ ساله در اردوگاه زابل، خشونت‌های بی‌رحمانه و پاره کردن پاسپورت افغانی توسط ماموران ایرانی سکوت کرده است.
باقر رضایی، مهاجر ۶۰ ساله افغان اخیرا بر اثر «شکنجه، کار اجباری، شدت گرما و تشنگی» در اردوگاهی در زابل ایران جان باخته است.
بستگان این مهاجر به افغانستان اینترنشنال گفتند «ماموران ایرانی او و دیگر مهاجران را در اردوگاه بدون آب و غذا نگهداری کردند و آنها را وادار به کار اجباری کردند.»
آنها گفتند باقر رضایی براثر شکنجه و لت‌وکوب ماموران ایرانی جان باخته است. به گفته بستگان این مهاجر، اثار شکنجه در بدن او مشهود بوده است.
با این حال در بیانیه ملا حسن آخند مرگ این مهاجر افغان نادیده گرفته شده است.
ملا حسن آخند چه گفت؟
رئیس الوزرای طالبان در بیانیه خود با لحن و بیان احتیاط‌آمیز از مقام‌های ایرانی خواست که در اخراج مهاجران، اصول «تدریج، آبرومندی و حسن همجواری» را رعایت کنند و از رفتارهای تحقیرآمیز با مهاجران افغان خودداری شود.
حسن آخند گفت این رفتارها به «انزجار و نفرت میان ملت‌های دو کشور» منجر می‌شود.
در این اعلامیه که روز پنجشنبه ۱۹ سرطان منتشر شده، آمده است که حکومت ایران در سال‌های گذشته میزبان میلیون‌ها مهاجر افغان بوده و تصمیم اخیر این کشور برای بازگرداندن مهاجران بدون اسناد، «فیصله مسئولین ایرانی» پنداشته شده است.
طالبان از مقام‌های ایرانی خواست که هنگام اجرای روند اخراج، زمینه انتقال دارایی‌های مهاجران را فراهم کنند و اجازه دهند تا مهاجران اموال منقول خود را همراه ببرند و اموال غیرمنقول یا حساب‌های بانکی‌شان را تصفیه کنند.
در این اعلامیه همچنین از ایران خواسته شده که در اردوگاه‌های مهاجران، امکانات کافی به‌ویژه در فصل گرما فراهم شود تا از تکرار مشکلات چند هفته اخیر جلوگیری شود.
طالبان در پایان هشدار داده که برخوردهای تحقیرآمیز با مهاجران می‌تواند به «انزجار و نفرت میان ملت‌های دو کشور» منجر شود.
نادیده گرفتن بی‌احترامی به پاسپورت افغانستان
در بیانیه رئیس‌الوزرای طالبان هیچ اعتراضی درباره پاره‌شدن پاسپورت‌های شهروندان افغانستان دیده نمی‌شود.
در روزهای گذشته گزارشهای متعددی منتشر شده است که نشان میدهد ماموران انتظامی ایران پاسپورت‌های مهاجرانی را که دارای مدارک قانونی اقامت در ایران بودهاند، پاره کردهاند.
مطابق کنوانسیونهای بینالمللی (مانند کنوانسیون وین درباره روابط دیپلوماتیک ۱۹۶۱ و کنوانسیون حقوق بشر)، کشور میزبان موظف است به مدارک شناسایی اتباع خارجی احترام بگذارد. نیروهای انتظامی ایران موظفاند که در صورت برخورد با این مدارک، بهشکلی مؤدبانه، قانونی و بدون آسیب عمل کنند.
براساس رویههای پذیرفته شده جهانی اگر پاسپورت شهروندان یک کشور، در کشور میزبان پاره شود، وزارت خارجه باید اعتراض رسمی و یادداشت دیپلوماتیک به کشور میزبان ارسال کند.
ایران مسئولیت حقوقی و اخلاقی دارد که در چارچوب قانون با اسناد هویتی شهروندان افغانستان مثل شناسنامه و پاسپورت با احترام و مودبانه رفتار کند. در صورت تخلف، کابل می‌تواند تخلفات را از مجاری دیپلوماتیک و حقوقی پیگیری کند.
با این حال تاکنون نه هبتالله آخندزاده رهبر طالبان، نه ملا حسن آخند رئيسالوزرای این گروه و نه وزارت خارجه واکنشی از خود نشان ندادهاند.
