دیدبان حقوق بشر هشدار داده است که طالبان از آغاز حاکمیت، سرکوب نظام‌مند زنان را تشدید کرده و به نقض گسترده حقوق‌بشر ادامه داده است. این نهاد می‌گوید کشورهای عضو سازمان ملل طی چهار سال گذشته نتوانسته‌اند اقدامات موثری برای مهار نقض‌های فاحش حقوق‌بشر در افغانستان انجام دهند.
در آستانه چهار سالگی استیلای طالبان بر افغانستان، دیدبان حقوق بشر مطلبی تحت عنوان «افغانستان: سرکوب بی‌امان در چهارمین سال حکومت طالبان» منتشر کرده است.
این نهاد حقوق‌بشری هشدار داده است که افغانستان در حال حاضر به یکی از «بدترین بحران‌های بشردوستانه جهان» مواجه است؛ بحرانی که با قطع کمک‌های مالی کشورهای اهداکننده و بازگشت اجباری ۱.۹ میلیون مهاجر از ایران و پاکستان تشدید شده است.
فرشته عباسی، پژوهشگر افغانستان در دیدبان حقوق‌بشر، می‌گوید: «چهارمین سالگرد تسلط طالبان یادآور تلخی از گستره خشونت‌های این گروه، به‌ویژه علیه زنان و دختران است. جنایات نفرت‌انگیز طالبان باید دولت‌ها را وادار به حمایت از تلاش‌ها برای پاسخگو کردن رهبری طالبان و عاملان جنایات جدی در افغانستان کند.»
دیدبان حقوق‌بشر با اشاره به ممنوعیت آموزش، اشتغال، مشارکت سیاسی و اجتماعی و تردد آزاد زنان و دختران تحت حاکمیت طالبان، اعلام کرده است که این محدودیت‌های فاحش، دسترسی آنان به کمک‌های بشردوستانه و خدمات بهداشتی را نیز به‌شدت مختل کرده است.
این نهاد به ائتلاف سازمان‌های حقوق‌بشری افغانستان و بین‌المللی در سپتامبر ۲۰۲۴ اشاره کرده است که از شورای حقوق‌بشر سازمان‌ملل خواستند تا سازوکار مستقل برای پاسخگویی بین‌المللی درباره افغانستان ایجاد کند.
با این‌حال دیدبان حقوق‌بشر می‌گوید که کشورهای عضو سازمان‌ملل در چهارسال گذشته نتوانسته‌اند اقدامات موثری برای پایان دادن به نقض‌های فاحش حقوق‌بشر در افغانستان انجام دهند.
این نهاد از اتحادیه اروپا خواسته است تا در قطعنامه سالانه که در ماه سپتامبر سال جاری به شورای حقوق‌بشر ارائه می‌دهد، پیشنهاد ایجاد سازوکار جامع برای پاسخگویی در افغانستان را مطرح کند.
اخراج گسترده مهاجران افغان از ایران و پاکستان و افزایش جمعیت بی‌خانمان‌ها در افغانستان از دیگر مواردی است که دیدبان حقوق‌بشر به آن اشاره کرده است. کشورهای همسایه اخیرا حدود ۲ میلیون مهاجر افغان را اخراج کرده‌اند. دیدبان حقوق‌بشر می‌گوید این روند فشار زیادی بر حمایت‌های بشردوستانه وارد کرده است.
دیدبان حقوق‌بشر با ابراز نگرانی نسبت به کاهش و قطع کمک‌های جهانی به‌ویژه امریکا در افغانستان نسبت به پیامدهای فاجعه‌بار آن هشدار داده و گفته است که این روند بیشتر بر زنان و دختران آسیب زده است.
به گفته این نهاد، کاهش کمک‌های خارجی باعث تشدید سوءتغذیه، به‌ویژه در میان کودکان شده است. کاهش کمک‌ها همچنین برنامه‌های حیاتی آموزش آنلاین برای دختران و زنان را در معرض خطر قرار داده است.
فرشته عباسی می‌گوید که پیامدهای جهانی تسلط طالبان طی چهار سال گذشته به‌طور فزاینده‌ای آشکار شده است. او از دولت‌ها خواست تا طالبان را تحت فشار قرار دهند تا «به نقض حقوق پایان دهد و هم‌زمان بحران انسانی در افغانستان را کاهش دهد.»
