پولیس ۵۵۰ مهاجر افغان را در قزوین بازداشت کرد
مقامهای امنیتی ایران میگویند در جریان اجرای طرحی موسوم به «هجرت» در استان قزوین در شمالغرب این کشور، بیش از ۵۵۰ مهاجر افغان بازداشت شدهاند.
مقامهای امنیتی ایران میگویند در جریان اجرای طرحی موسوم به «هجرت» در استان قزوین در شمالغرب این کشور، بیش از ۵۵۰ مهاجر افغان بازداشت شدهاند.
رحیم امینی، از فرماندهان ارشد امنیتی در قزوین، اعلام کرده که این عملیات از آغاز ماه سرطان امسال در سطح این استان آغاز شده و با شناسایی محل اقامت و فعالیت مهاجران خارجی، نیروهای پولیس اقدام به بازداشت این افراد کردهاند.
به گفته او، اجرای طرح «هجرت» با هدف مقابله با «حضور غیرقانونی اتباع خارجی» صورت گرفته و این برنامه تا «پاکسازی کامل استان» ادامه خواهد داشت.
امینی همچنین افزوده است که بازداشتشدگان در هماهنگی با مراجع قضایی، به افغانستان بازگردانده خواهند شد.
در ماههای اخیر، بازداشت و اخراج مهاجران افغان در ایران افزایش یافته است. نهادهای مدافع حقوق پناهجویان بارها نسبت به شرایط نگهداری، روند بازداشت و شیوه بازگشت اجباری این افراد ابراز نگرانی کردهاند.
وزارت امور خارجه ایران میگوید که تهران در مورد به رسمیت شناختن حکومت طالبان در افغانستان بر اساس منافعش تصمیم خواهد گرفت.
اسماعیل بقائی، سخنگوی این وزارت، روز دوشنبه در نشست هفتگی با خبرنگاران در پاسخ به پرسشی درباره تصمیم ماه گذشته روسیه برای به رسمیت شناختن حکومت طالبان گفت: «تصمیمگیری در مورد به رسمیت شناختن سایر کشورها و حکومتها، تصمیم مستقل هر کشور است و ما نیز بر اساس منافع و مصالح خودمان در این زمینه تصمیمگیری میکنیم.»
آقای بقائی همچنین در پاسخ به سوالی درباره احتمال هماهنگی میان تهران و اسلامآباد در قبال حکومت طالبان، با توجه به سفر اخیر رئیسجمهور ایران به پاکستان، گفت: «کاملاً طبیعی است که در گفتوگوهای میان دو کشور همسایه که همسایهای مشترک با چالشهای امنیتی دارند، درباره آن همسایه نیز گفتوگو شود.»
او افزود که ایران و پاکستان هر دو میزبان شمار زیادی از مهاجران افغان هستند و مشترکات فرهنگی و تاریخی با این کشور دارند.
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران تاکید کرد که موضوع افغانستان همواره یکی از محورهای گفتوگو در دیدار مقامهای ایرانی و پاکستانی است و دو طرف درباره راههای کمک به ثبات و رفاه در افغانستان تبادل نظر میکنند.
تا اکنون هیچ کشور همسايه افغانستان، طالبان را به رسمیت نشناخته اما در سطح جهانی روسیه تنها کشوری است که حکومت طالبان را به رسمیت شناخته است.
برنامه جهانی غذای سازمان ملل روز دوشنبه هشدار داد که افغانستان با شدیدترین موج سوءتغذیه کودکان در تاریخ خود روبهرو شده است. این سازمان افزود که برای کمک به خانوادههای آسیبپذیر در افغانستان به ۵۳۹ میلیون دالر نیاز دارد.
برنامه جهانی غذا گفت که تقریباً یکچهارم جمعیت افغانستان، نزدیک به ۱۰ میلیون نفر در وضعیت ناامنی شدید غذایی قرار دارند و از هر سه کودک، یکی با اختلال در رشد جسمی مواجه است.
بر اساس این گزارش، کاهش کمکهای غذایی اضطراری در دو سال گذشته که ناشی از کاهش حمایتهای مالی اهداکنندگان بینالمللی بوده، یکی از عوامل اصلی افزایش سوءتغذیه در میان کودکان است.
در ماه اپریل، حکومت دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، کمکهای غذایی به افغانستان را متوقف کرد. ایالات متحده در سال گذشته بزرگترین تامینکننده مالی برنامه جهانی غذا بود و ۴.۵ میلیارد دالر از مجموع ۹.۸ میلیارد دالر کمکهای این نهاد را فراهم کرده بود.
در گزارش برنامه غذایی جهان همچنان آمده است که بازگشت گسترده مهاجران افغان از کشورهای همسایه نیز به بحران غذایی در کشور دامن زده است. بهگفته این نهاد، در دو ماه گذشته تنها به ۶۰ هزار افغان بازگشتی از ایران کمکرسانی شده است.
ضیاالدین صافی، مسئول ارتباطات برنامه جهانی غذا به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفت که این نهاد در حال حاضر بودجه کافی برای رفع نیازهای مهاجران اخراجی در اختیار ندارد و برای کمک به همه افراد واجد شرایط بازگشت از ایران به ۱۵ میلیون دالر دیگر نیاز است.
بهگفته او، برای تامین کمکهای لازم به خانوادههای آسیبپذیر در سراسر افغانستان تا ماه جنوری، در مجموع ۵۳۹ میلیون دالر مورد نیاز است.
مقامهای طالبان از تأثیرات تغییرات اقلیمی بر زندگی مردم ابراز نگرانی کردهاند. مطیعالله خالص، رئیس اداره ملی حفاظت محیط زیست طالبان، هفته گذشته اعلام کرد که خشکسالی، کمبود آب، کاهش زمینهای قابل کشت و سیلابهای ناگهانی تاثیر چشمگیری بر معیشت و اقتصاد کشور داشته است.
آفتاب احمد خان شیرپاو، وزیر پیشین داخله پاکستان، تعویق سفر امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، به اسلامآباد را «مبهم» خوانده و از حکومت پاکستان خواست که در این باره به طور روشن توضیح دهد.
او روز دوشنبه در پیامی در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «در شرایطی که تجارت دوجانبه، وضعیت امنیتی و مناسبات میان پاکستان و افغانستان نیازمند گفتوگوهای مستقیم است، چنین سفری اهمیت زیادی داشت. حکومت نباید اجازه دهد شایعه و ابهام شکل بگیرد، بلکه باید تصویر روشنی از دلایل لغو این سفر به مردم ارائه کند.»
سفر از قبل برنامهریزیشده امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، به پاکستان که قرار بود امروز دوشنبه انجام شود. منابع به افغانستان اینترنشنال گفتند که بهدلیل عدم صدور معافیت سفر از سوی کمیته تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد سفر وزیر خارجه طالبان تعویق افتاده است.
بررسیها نشان میدهد که نام آقای متقی هنوز در فهرست افراد دارای معافیت سفر درج نشده و کمیته تحریمهای ۱۹۸۸ سازمان ملل تاکنون مجوز لازم برای انجام این سفر را صادر نکرده است.
براساس مقررات سازمان ملل، مقامهای طالبان که در فهرست تحریمها قرار دارند، بدون دریافت معافیت رسمی، اجازه سفر به خارج از افغانستان را ندارند.
این معافیتها تنها در شرایط مشخصی چون مذاکرات صلح، نشستهای رسمی یا فوریتهای درمانی صادر میشود و نیازمند پیشنهاد رسمی کشور میزبان و تصویب کمیته تحریمهاست.
هنوز مشخص نیست که آیا پاکستان برای معافیت سفر درخواست کرده بود یا نه.
مقامهای پاکستانی روز دوشنبه اعلام کردند که در پی تصمیم حکومت مبنی بر عدم تمدید مهلت اقامت مهاجران افغان، روند اخراج اجباری آنان از سر گرفته شده است. این تصمیم حدود ۱.۴ میلیون افغان را متاثر میکند که کارت اقامت (پیاوآر) دارند و مهلت قانونی آنها در پایان ماه جون تمام شده است.
علاوه بر دارندگان کارتهای (پیاوآر)، حدود ۸۰۰ هزار افغان دارای کارتهای «شهروندی افغان» هستند. پولیس میگوید این افراد نیز بهطور «غیرقانونی» در کشور زندگی میکنند و در ایالتهای پنجاب، بلوچستان و ایالت سند بازداشت میشوند.
تصمیم روز دوشنبه با انتقاد کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان روبهرو شد.
طبق گزارش ماه جون کمیساریای عالی سازمان ملل، دستکم ۱.۲ میلیون افغان در سال جاری از ایران و پاکستان بهطور اجباری به افغانستان بازگردانده شدهاند. بازگرداندن مهاجران در چنین مقیاسی، میتواند وضعیت شکننده افغانستان را بیثباتتر کند.
در یک اطلاعیه دولتی به تاریخ ۳۱ جولای که بهدست خبرگزاری آسوشیتدپرس رسیده، تصمیم پاکستان برای بازگرداندن تمام شهروندان افغان دارای کارتهای منقضیشده (پیاوآر) تأیید شده است.
در این اطلاعیه آمده است افغانهایی که پاسپورت معتبر و ویزای پاکستانی ندارند، بهطور غیرقانونی در کشور حضور دارند و باید طبق قوانین مهاجرتی پاکستان به کشور خود بازگردند.
دو مقام دولتی و امنیتی پاکستان به آسوشیتدپرس گفتهاند که پولیس در سراسر پاکستان افغانها را برای انتقال به گذرگاههای مرزی بازداشت میکند. آنها افزودند که پولیس دستور یافته است که خانهبهخانه رفته و افرادی را که بهطور غیرقانونی زندگی میکنند، شناسایی و بازداشت کند.
شکیلخان، کمیسار امور مهاجران افغان در ایالت خیبر پختونخواه، گفت: «مهاجران افغان که بهطور غیرقانونی در پاکستان زندگی میکنند، بهگونهای محترمانه به کشورشان بازگردانده میشوند.»
او افزود این عملیات جدید مهمترین گام در راستای اجرای دستور حکومت فدرال است.
رحمتالله، یک مرد ۳۵ ساله افغان، گفت خانوادهاش دههها پیش به شهر پیشاور در شمالغرب پاکستان مهاجرت کردهاند و اکنون در حال آمادهشدن برای بازگشت به افغانستاناند.
او گفت: «من پنج فرزند دارم و نگران هستم که آنها از تحصیل باز بمانند. من اینجا به دنیا آمدهام، فرزندانم نیز اینجا به دنیا آمدهاند، اما حالا باید برگردیم.»
میلیونها افغان در چهار دهه گذشته برای فرار از جنگ، بیثباتی سیاسی و مشکلات اقتصادی به پاکستان پناه بردهاند. این دور جدید اخراجها در پی سرکوب سراسری آغاز شده که در سال ۲۰۲۳ علیه اتباع خارجی بدون اسناد اقامت قانونی راهاندازی شد.
قیصرخان افریدی، سخنگوی آژانس پناهندگان سازمان ملل، نسبت به اقدامات اخیر حکومت پاکستان عمیقا ابراز نگرانی کرد. او در بیانیهای اخراج اجباری مهاجران افغان را «نقض تعهدات بینالمللی» خواند و از پاکستان خواست تا «رویکردی انسانی در پیش گیرد و اطمینان حاصل کند که بازگشت افغانها بهصورت داوطلبانه، تدریجی و همراه با حفظ کرامت انسانی انجام میشود.»
افریدی گفت: «ما از حکومت میخواهیم که بازگرداندن اجباری را متوقف کند و روند بازگشت را بهصورت داوطلبانه، تدریجی و با حفظ کرامت انسانی پیش ببرد. بازگشت گسترده و شتابزده میتواند زندگی و آزادی مهاجران افغان را به خطر بیندازد و همچنین موجب بیثباتی نهتنها در افغانستان، بلکه در سراسر منطقه شود.»
قرار بود امیرخان متقی وزیر خارجه طالبان امروز در رأس هیئتی به پاکستان سفر کند، اما این سفر به دلیل عدم صدور معافیت از سوی کمیته تحریمهای سازمان ملل به تعویق افتاده است. این معافیت معمولاً به درخواست کشور میزبان صادر میشود، اما پاکستان آن را دریافت نکرده است.
یافتههای افغانستان اینترنشنال نشان میدهد که کمیته تحریمهای ۱۹۸۸ شورای امنیت سازمان ملل تاکنون نام امیرخان متقی را در فهرست افراد دارای معافیت سفر به پاکستان درج نکرده است.
این معافیتها معمولاً به پیشنهاد کشور میزبان صادر میشود، اما به نظر میرسد پاکستان تاکنون یا درخواست رسمی لازم را ارائه نکرده یا موفق به دریافت آن نشده است.
روز گذشته منابعی در کابل به افغانستان اینترنشنال خبر دادند که سفر امیرخان متقی، وزیر امور خارجه طالبان به پاکستان به تعویق افتاده است. بهگفته منابع، «بهدلیل مشکلات فنی» این سفر در زمان تعیینشده انجام نخواهد شد. قرار بود آقای متقی دوشنبه، ۱۳ اسد، برای سفری سهروزه به پاکستان برود.
پاکستان در حال حاضر ریاست کمیته تحریمهای ۱۹۸۸ شورای امنیت برای سال ۲۰۲۵ را نیز بر عهده دارد.
بر اساس قوانین سازمان ملل، مقامهای طالبان که شامل فهرست تحریمها هستند، بدون معافیت نمیتوانند به خارج از کشور سفر کنند. این معافیت تنها در مواردی مشخص مانند نشستهای رسمی، مذاکرات صلح یا درمانهای فوری و با تایید کمیته تحریمها صادر میشود.
امیرخان متقی پیش از این چندینبار این مجوز را دریافت کرده و به کشورهای مختلف سفر کرده است.
در ۱۸ جون ۲۰۲۵، آقای متقی برای شرکت در نشست وزیران خارجه سازمان همکاری اسلامی در استانبول ترکیه معافیت تحریمها یا مجوز سفر دریافت کرده بود. همچنین او در ۱۶ می، برای شرکت در «نمایشگاه بینالمللی غرب چین» اجازه سفر به بیجینگ و چنگدو را گرفته بود.
پیش از آن نیز به تاریخ ۲۵ اپریل مجوز سفر به قطر برای دیدار با مقامهای قطری برایش صادر شده بود؛ بهعلاوه در ۲۱ مارچ برای حج عمره به عربستان سعودی، در ۷ مارچ به عمان و در ۲۶ جنوری به امارات متحده عربی نیز مجوز دریافت کرده بود.
کمیته تحریمهای ۱۹۸۸ سازمان ملل همچنین اخیراً برای دیگر مقامهای طالبان نیز معافیتهایی صادر کرده است. در اول اگست برای عبدالسلام حنفی جهت درمان به قطر، در ۱۱ جولای برای خیرالله خیرخواه جهت سفر به روسیه، و در ۱۷ جون بار دیگر برای حنفی جهت سفر به چین معافیت صادر شد.
تاکنون منابع رسمی در پاکستان و طالبان دلیل اصلی تعویق این سفر را بهصورت رسمی اعلام نکردهاند.
