گاردین: روزنامهنگاران افغان قوانین رسانهای طالبان را محکوم کردند
روزنامه گاردین گزارش داده است که روزنامهنگاران و فعالان حقوق بشر در افغانستان «دستورالعملهای مذهبی» صادر شده از سوی طالبان را محکوم کردهاند. به باور آنها طالبان نقش زنان در تلویزیون را محدود میسازد و در حال حرکت به سوی سرکوب رسانهها است.
وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان روز یکشنبه، ۳۰ عقرب از رسانههای داخلی افغانستان خواست از نمایش برنامهها و سریالهایی که بازیگران زن در آنها حضور دارند، خودداری کنند. این وزارتخانه طالبان از رسانهها خواست برنامهای را منتشر نکنند که به قول آنها «مخالف ارزشهای اسلامی و افغانی» است. این وزارتخانه همچنین از خبرنگاران زن خواست حجاب اسلامی را رعایت کنند. شبکه تلویزیونی زن، اولین شبکه افغانستان که محتویات آن به طور انحصاری توسط تهیهکنندگان و گزارشگران زن تولید میشود، با انتشار تویتی نوشته است این دستورالعملها آزادی رسانهها را تهدید میکند و حضور خبرنگاران زن را کاهش میدهد. اکثر زنان افغانستان در حال حاضر چادر میگوشند، اما مشخص نیست که تفسیر طالبان از «حجاب» چیست. ممکن است منظور طالبان از حجاب، پوشاندن موهای زنان و حتی پنهان کردن صورت به طور کامل باشد. طالبان سه ماه پس از ورود به کابل تلاشهایشان را برای تحت کنترول درآوردن محتویات رسانهها آغاز کرده است. حجتالله مجددی، یکی از موسسان فدراسیون خبرنگاران افغانستان میگوید که در صورت اعمال دستورالعمل طالبان، ممکن است برخی از رسانهها، به ویژه تلویزیونها مجبور شوند فعالیتشان را متوقف سازند. نشر بسیاری از برنامههایی که توسط تلویزیونها منتشر میشوند، به ویژه سریالهای هندی و ترکی براساس دستوراعمل طالبان نامناسب خواهد بود. در صورتی که تلویزیونها این برنامهها را حذف کنند، ممکن است بسیاری از بییندگان خود را از دست دهند. سخنگوی وزارت امر به معروف و نهی از منکر پس از انتشار این دستورالعمل به رسانهها گفت که مواد منتشر شده، قانون نیست، بلکه «رهنمودهای مذهبی» است. قاری عبدالستار سعید، سخنگوی نخست وزیر طالبان چند روز پیش رسانههای افغانستان را به «تبلیغ برای دشمن» متهم کرد و گفت باید با آنها برخورد سختگیرانهای صورت گیرد. یکی از روزنامهنگاران افغانستان در تبعید که نمیخواهد نامش افشا شود، میگوید این دستورالعملها نخستین گام برای ممنوعیت کامل تلویزیون در افغانستان است. او باور دارد که طالبان ماننده دهه نود تلویزیون را ممنوع خواهند ساخت. در پنج سال تسلط طالبان در افغانستان، در میان سالهای ۱۹۹۶ الی ۲۰۰۱ هیچ رسانهای در افغانستان نشرات نداشت. اسلامگرایان تندرو فیلم، سینما، تلویزیون و بسیاری دیگر از اشکال سرگرمی را ممنوع و آنرا غیراخلاقی میدانستند. با آنکه طالبان اصرار دارد که اینبار برخورد معتدلی در پیش گرفته است، اما این گروه قوانینی را در مورد پوشش زنان در دانشگاهها وضع کرده است. گروه طالبان همچنان خبرنگاران را به خاطر پوشش خبری اعتراضات مردمی مورد ضرب و شتم قرار داده و آنها را شکنجه کرده است. دیدهبان حقوق بشر وضع این دستورالعملها را محکوم کرده است. پاتریشیا گوسمن، معاون آسیایی دیدهبان حقوق بشر میگوید: «مقررات و تهدیدهای رسانهای جدید علیه روزنامهنگاران نشاندهنده تلاشهای گسترده برای خاموش کردن انتقادات از حاکمیت طالبان است.
سازمان عفو بینالملل از جامعه جهانی خواست که برای جلوگیری از وقوع فاجعه انسانی در افغانستان، محدودیتهای مالی موجود بر این کشور را به گونه فوری کاهش دهد. عفو بینالملل میگوید این محدودیتها مانع ارائه خدمات بهداشتی، غذایی و دیگر خدمات ضروری میشود.
به گفته عفو بینالملل، ترکیبی از تعلیق کمکهای خارجی، مسدود کردن داراییهای دولت افغانستان و تحریمهای بینالمللی بر طالبان، افغانستان را که از قبل از سطح بلند فقر رنج میبرد، در یک بحران اقتصادی تمامعیار فرو برده است. یمینی میشرا، مدیر بخش آسیا در سازمان عفو بینالملل میگوید سطح کنونی کمکهای بشردوستانه کافی نیست و میلیونها افغان در معرض خطر گرسنگی قرار دارد. او تأکید میکند که علیرغم تعهد کشورها، این کمکها تا هنوز به کسانی که بیشترین نیاز به کمک را دارند، نرسیده است. با این حال، سازمان ملل متحد روز چهارشنبه اعلام کرد که فراخوان جمعآوری ۶۰۰ میلیون دالریاش برای پاسخ به بحران انسانی در افغانستان کاملا تمویل شده است. پس از تسلط طالبان، امریکا ۹٫۵ میلیارد دالر دارایی بانک مرکزی افغانستان را مسدود کرد، اتحادیه اروپا ۱٫۴ میلیارد دالر را از کمکهای توسعهای و اضطراری افغانستان خارج کرد، صندوق بینالمللی پول ۴۶۰ میلیون دالر را منجمد کرد و بانک جهانی و بانک توسعه آسیایی نیز پروژههای خود در افغانستان را به حالت تعلیق درآوردند. عفو بینالملل هشدار میدهد که بدون حمایت جامعه جهانی و بدون اجازه استفاده از ذخایر دولت افغانستان برای حمایت از جمعیت این کشور، در ماههای آینده یک فاجعه انسانی رخ خواهد داد.
سازمان ناتو میگوید که تعداد بیشتری از همکاران محلی پیشین خود را از افغانستان بیرون کرده است. این سازمان در اعلامیهای گفته است که در هفتههای اخیر ۸۰ همکار پیشین خود را همراه با خانوادههایشان به کشورهای عضو این سازمان انتقال داده است.
در این خبرنامه آمده است که ناتو تنها در ماه آگست، در روزهای منتهی به سقوط کابل و پس از آن، ۲ هزار همکار افغان خود را همراه با خانوادههایشان از افغانستان بیرون کرده است.
کشورهای عضو، به ویژه ایالات متحده، به طور انفرادی تا حال ۱۲۰ هزار افغان را به خارج از کشور انتقال دادهاند.
این افراد عمدتا در کشور های کانادا، بریتانیا، هالند، ناروی، آلمان، آیسلند و برخی کشورهای دیگر عضو ساکن شدهاند.
سازمان ملل میگوید فراخوان جمعآوری ۶۰۰ میلیون دالریاش برای پاسخ به بحران انسانی در افغانستان کاملا تمویل شده است.
ینس لرکه سخنگوی این سازمان گفته که از این پول برای کمک به ۱۱ میلیون شهروند فقیر افغان استفاده میشود.
افغانستان در آستانه بروز بدترین فاجعه انسانی قرار دارد.
بهدنبال تسلط طالبان بر افغانستان، سازمان ملل در ماه سپتامبر خواهان کمک فوری جامعه بینالمللی شده بود.
امریکا، کشورهای اروپایی و جاپان از تمویلکنندگان عمده این فراخواناند که در مجموع ۶۰۶ میلیون دالر جمعآوری شده است.
بسیاری سازمانهای امداد هشدار دادهاند اگر پیش از سرد شدن هوا کاری برای کمک به مردم افغانستان انجام نشود، میلیونها نفر در معرض خطر قحطی حاد و گرسنگی گسترده قرار خواهند گرفت.
منابع محلی به رادیو افغانستان اینترنشنال میگویند که مولوی طیب، ولسوال طالبان در وسوالی ورسج تخار، روز سهشنبه در انفجار بمب جاسازی شده در موترش کشته شده است.
سخنگوی والی طالبان در تخار این رویداد را که دو زخمی هم داشت تایید میکند.
او گفت چند نفر در این رابطه بازداشت شدهاند.
سخنگوی والی طالبان جزییات بیشتری در این باره نداد.
هنوز هیچ گروهی مسوولیت این حادثه را به عهده نگرفته است؛ اما در موارد مشابه، حملات به طالبان را گروه داعش خراسان به عهده میگیرد.
طالبان با ادعای آوردن امنیت به قدرت برگشته، اما در هفتههای اخیر کمتر روزی است که خبری از انفجار، حمله مسلحانه و انتحاری در افغانستان تحت سیطره این گروه منتشر نشود.
نشریه چینی گلوبال تایمز گزارش داده است که نمایندگان چند شرکت چینی با ویزای مخصوص وارد افغانستان شده و تحقیقات روی پروژههای بالقوه لیتیم را شروع کردهاند.
گلوبال تایمز میگوید باوجود علاقه رو بهرشد شرکتهای چینی، مانع بزرگ سر راه اجرای این پروژهها، همچنان مساله امنیت است.
این نشریه نزدیک به حزب کمونیست چین حضور نمایندگان شرکتهای چینی در افغانستان را نشان اولیه از همکارم بالقوه چین در توسعه یکی از بزرگترین ذخایر معدنی افغانستان توصیف کرده است.
یو مینگهویی، رییس کمیته توسعه اقتصادی و تجارت عربی چین به گلوبال تایمز گفته است که نمایندگان پنج شرکت چینی ویزای مخصوص دریافت کردند و اوایل ماه نوامبر برای انجام تحقیقات وارد افغانستان شدهاند.
او گفته است که نمایندگان این شرکتها ضمن ستایش رفتار طالبان، در باره ضمانتهای امنیتی در افغانستان نگرانند.
چین از معدود کشورهاست که رابطه دوستانهای با طالبان دارد. وزیر خارجه این کشور حدود یک ماه پیش با وزیر خارجه طالبان در قطر دیدار کرد.
روز شنبه نیز یک قطار حامل بیش از ۱ هزار تن کمک بشردوستانه چین وارد افغانستان شد.
سیاست رسمی چین باعث شده شرکتهای این کشور نیز در بخش معادن افغانستان به خصوص مس و لیتیم علاقهمند شوند.
ارزش مس و لیتیم افغانستان حدود ۱ تریلیون دالر برآورد شده است.
به گزارش سیانان، ذخایر لیتیم افغانستان که عمدتا در ساخت بَطری و دیگر تکنالوجی از آن استفاده میشود به لحاظ حجم با ذخایر لیتیم بولیویا رقابت میکند که در حال حاضر بزرگترین معادن لیتیم جهان را دارد.
گائو سوسو، از مسوولان کمیته توسعه اقتصادی و تجارت عربی چین، به گلوبال تایمز گفته است که در کنار پنج شرکت چینی که نمایندگان آنها در حال حاضر در افغانستاناند، حداقل ۲۰ شرکت دولتی و خصوصی چینی نیز در مورد پروژههای لیتیم تحقیق کردهاند.
اما برای شرکتهای چینی امنیت بزرگترین چالش محسوب میشود.
در ۲۰ سال گذشته نیز برخی شرکتهای چینی در چندین پروژه از جمله معدن بزرگ مس عینک، دومین معدن بزرگ مس جهان درگیر کار بودهاند اما به دلیل بیثباتی در افغانستان بیشتر این شرکتها کارشان را متوقف کرده یا با کندی فعالیت میکنند.