یک مقام امریکایی میگوید وزارت خارجه امریکا برنامه بورسیه تحصیلی فولبرایت را برای افغانستان ادامه نمیدهد. روز جمعه پس از ماهها وقفه در مصاحبه، خبر رد درخواست ۱۴۰ داوطلب مرحله نیمهنهایی فولبرایت اعلام شد. این دانشجویان پارسال برای آموزش در دانشگاههای امریکا انتخاب شده بودند.
با وجود پذیرفته شدن این دانشجویان برای تحصیل در دانشگاههای امریکا، خروج شتابزده نیروهای امریکایی از افغانستان، چشمانداز این برنامه را در ابهام فرو برد.
یک مقام وزارت خارجه امریکا به ایبیسی نیوز گفت به دلیل موانعی که پیش آمده، روند انتخاب برای برنامه فولبرایت در افغانستان برای سال تحصیلی ۲۰۲۲ - ۲۰۲۳ ادامه نخواهد یافت.
او گفت: "ما وقت و زحماتی را که متقاضیان برای این فرصت گذاشتند درک میکنیم و میفهمیم که این یک تصمیم ناامید کننده است."
وزارت خارجه امریکا گفته است که این برنامه نه تنها برای این دوره متوقف شده بلکه در آینده نیز از افغانستان متقاضی نخواهد پذیرفت.
این مقام افزود که به هیچ درخواستی از افغانستان برای برنامه فولبرایت رسیدگی نمیشود. او گفت اگر شرایط تغییر کرد آنوقت فراخوان دیگری داده خواهد شد.
با این حال، برنامه آموزش بیش از ۱۰۰ دانشجوی افغان که با بورسیه فولبرایت درامریکا هستند، ادامه خواهد یافت.
بورسیه فولبرایت یکی از معتبرترین بورسیهها در سطح جهان شناخته میشود.
این برنامه در سال ۱۹۴۶ توسط سناتور ویلیام فولبرایت تاسیس شد و هدف آن گسترش روابط بینالملل از طریق اعزام دانشجویان و اساتید امریکایی برای آموزش و تدریس به خارج و از آن طرف، آموزش دانشجویان خارجی در امریکاست.
چهل رهبر جهان، از جمله اشرف غنی، رییسجمهور پیشین افغانستان، با استفاده از بورسیه فولبرایت در ایالات متحده تحصیل کردهاند.
در انفجار یک بس کوچک مسافربری در منطقه حاج عباس در ناحیه دوازدهم شهر هرات، ۷ نفر از جمله چهار زن کشته و ۹ تن دیگر زخمی شدند.
اسکای نیوز میگوید هرچند مسئولیت این حمله را شاخه خراسان داعش به عهده گرفت، اما ساکنان این منطقه بر این باورند که انفجار میتواند کار طالبان باشد.
یک زن هزاره به این شبکه گفت: "آنها (طالبان) هم ما را نمیخواهند."
به اساس این گزارش، هزاران نفر از ترس انتقام طالبان، خانههایشان را در این منطقه ترک کردهاند.
خبرنگار اسکای نیوز میگوید با یک گروه ۱۵ نفری از زنان و مردان هزاره که در حال فرار بودهاند صحبت کرده است. آنها گفتهاند که همه از ترس انتقام طالبان پنهان شدهاند.
این خبرنگار میگوید اسناد و تقدیرنامههای این افراد، مهر و نشان کشورهای عضو ائتلاف بینالمللی را داشته که آنها را بابت موفقیتشان تشویق کردهاند.
یکی از زنان عضو این گروه گفت که کارت شناسایی و نمونه دستاوردهایش را از ترس طالبان مخفی کرده است.
اسکای نیوز میگوید اعلام عفو عمومی طالبان برای کسانی که با خارجیها کار کردهاند بیمعنی است. بسیاری افرادی که با آنها صحبت شده، گفتهاند که طالبان دروغ میگویند.
خبرنگار اسکای نیوز با پسر عالیه عزیزی، رییس پیشین زندان زنان هرات نیز گفتگو کرده که در میان این گروه است.
عالیه عزیزی از زمان بازگشت طالبان برسر قدرت ناپدید شده است. طالبان به او در پایان ماه آگست اماننامه داده بودند اما زمانی که او در اول اکتبر به محل کارش رفت، هیچگاه به خانه برنگشت.
برای رهایی خانم عزیزی کارزار وسیعی در شبکههای اجتماعی و همچنین اعتراضهای خیابانی راهاندازی شد، اما هیچ خبری از عالیه عزیزی نشد.
اسکای نیوز میگوید شرایط جدید افغانستان برای همه سخت است اما آینده برای هزارهها تاریکتر است.
یکی از بزرگان محلی هزارهها به این شبکه گفته است: "ما و طالبان از یک کشوریم اما طالبان ما را به عنوان باشنده این کشور بهرسمیت نمیشناسد. آنها کاملا بر خلاف ما هستند و هیچ کس نیست از ما حمایت کند."
روز اول نشست سه روزه اسلو به دیدار هیات طالبان با نمایندگان جامعه مدنی و زنان افغانستان اختصاص داشت. انتظار میرفت این نشست فرصتی برای طرح مستقیم خواستههای زنان فراهم کند.
هدا خموش که به یکی از چهرههای شناخته زنان معترض در افغانستان تبدیل شده میگوید نشست اسلو برای طرح خواستههای زنان مهم بود. او میافزاید "تنها پیام این نشست به زنان این است که برای یک مبارزه دوامدار و نفسگیر متحد شوید."
خانم خموش میگوید آنها برای شرکت در این نشست غافلگیر شده بودند و وقت محدودی داشتند تا دربارهٔ این فرصت پیشآمده تصمیم بگیرند.
او میافزید با توجه به این نگرانی که ممکن است ارتباط او را با کابل قطع کنند، چهار سناریو پیش رو بود:
"تحریم کامل نشست و برگشت به کابل؛ تحریم نسبی نشست و دیدار با نمایندگان کشورها؛ تحریم کامل نشست و پیوستن به صف معترضان در بیرون هوتل و شرکت در نشست و طرح مطالبات اساسی زنان."
این فعال زن میگوید او در مشورت با زنان در افغانستان، از ۵ دقیقه وقتی که در اختیارش گذاشته شده بود استفاده کرده و در نشستی رو در رو مطالبات زنان را مطرح کرده است.
یکی از خواستههای مشخص و روشن خانم خموش رهایی زنان معترض از بند طالبان بوده است.
به گفته منابع از داخل این نشست، خانم خموش پیش از شروع سخنرانیاش از امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان خواسته است فورا تلفناش را بردارد و به کابل بگوید که زنان را از قید رها کنند.
ظاهرا آنگونه که هدا خموش در این یادداشت نوشته است، برآیند این نشست برای زنان و مطالبات حقوق بشری آنها رضایتبخش نبوده است.
او در پایان این یادداشت مینویسد "آزاد نشدن دختران در بند این پیام هشدار را میرساند که زنان افغانستان متحد شوند!"
دو روز دیگر نشست بزرگترین فرصت برای طالبان و دیپلوماتهای غربی بود تا مطالبات شان را مطرح کنند. هرچند وزارت خارجه ناروی که میزبان این نشست بود در روز دوم این نشست گفته بود که پیشنهادات و خواستههای زنان را به صورت روشن با طالبان در میان میگذارد.
اما مشخص بود که بحث بحران انسانی در افغانستان، آزادسازی داراییهای این کشور در بانکهای امریکا و مساله آینده سیاسی افغانستان جزو اجندای مهم روزهای دوم و سوم نشست بوده است.
خانم خموش میگوید در مسایل مرتبط با راهکارهای پیشنهادی برای راهحل سیاسی افغانستان نظر نمایندگان زنان نقشی نداشتهاست.
به نظر او، اجرای هرگونه پروسه سیاسی زیر نظر طالبان خطاست و راهحل سیاسی پیشنهادی باید بر مبنای راهکار شفاف، مشروع و حسابده به همه مردم افغانستان باشد.
این فعال زن با اشاره به پیشنهاد برگزاری لویه جرگه برای تعیین آینده سیاسی افغانستان میگوید تاریخ جرگهها همیشه با دستکاری سیاسی، فریب و تقلب همراه بوده و به همین دلیل مشروعیت جامع و اعتبار لازم را نزد همه مردم افغانستان خصوصا زنان ندارد.
خانم خموش میپرسد در جرگهای که زنان با یک محرم مرد حق حضور داشته باشند، چهگونه میتوانند خواستار حقوق اساسی خود شوند؟
نشست اسلو در روزهای ۲۱تا ۲۳ جنوری برگزار شد.
حکومت ناروی بابت میزبانی از طالبان در این نشست مورد انتقاد شدیدی قرار گرفت.
برخی منتقدان این نشست را بزرگترین دستاورد دیپلوماتیک برای طالبان توصیف کردند.
