نمایندگی سازمان ملل متحد در افغانستان با اظهار نگرانی از افزایش محدودیت بر آزادی رسانهها در این کشور از گروه طالبان خواست درباره بازداشت دو خبرنگار تلویزیون آریانا و محل نگهداری زنان معترض بازداشت شده توضیح دهد. عفو بینالملل هم از ادامه بازداشت معترضان و خبرنگاران خبر داد.
طالبان روز دوشنبه اسلم حجاب و وارث حسرت ، خبرنگاران تلویزیون آریانا را بازداشت کردند.
با گذشت یک روز از بازداشت این دو خبرنگار، مقامهای طالبان تاکنون در این باره اظهار نظر نکردهاند.
همزمان سازمان عفو بینالملل میگوید طالبان یک هفته پس از دیدار و گفتگو با نمایندگان شماری از کشورها در ناروی در مورد وضعیت حقوق بشری در افغانستان، همچنان به بازداشت معترضان، روزنامهنگاران و مدافعان حقوق بشر ادامه داده است.
عفو بینالملل تأکید کرده است که جامعه جهانی باید از طالبان بخواهد که به نقض حقوق بشر پایان دهند و طالبان را پاسخگو نگه دارد.
فعالان رسانهای و سازمانهای حقوق بشری به «بازداشت» اسلم حجاب و وارث حسرت، خبرنگاران تلویزیون آریانا واکنش گسترده نشان داده و خواهان «آزادی بیدرنگ» آنها شدهاند. عفو بینالملل گفته است «بازداشت خودسرانه» این دو خبرنگار توسط طالبان غیر قابل توجیه است.
به گفته عفو بینالملل حملات فزاینده علیه آزادی رسانهها تهدید جدی در برابر آزادی بیان در افغانستان است.
عفو بینالملل میگوید طالبان حتا در حالی که هفته گذشته با برخی از کشورها در اسلو دیدار کردند تا درباره وضعیت حقوق بشری صحبت کنند نیز به بازداشت معترضان، فعالان حقوق بشر و روزنامهنگاران ادامه دادند.
این سازمان از جامعه جهانی تقاضا کرده که از طالبان بخواهد تا به نقض حقوق بشر در افغانستان پایان دهد.
خانه آزادی بیان نیز از جامعه جهانی خواسته است تا جلو سرکوب سیستماتیک رسانهها و خبرنگاران افغانستان را بگیرد. این نهاد رسانهای همچنان از سازمان ملل، اتحادیه اروپا و نهادهای حامی رسانهها خواسته است این اعمال طالبان را محکوم کنند و برای آزادی خبرنگاران از زندان با این سازمان همصدا شوند.
اسلم حجاب و وارث حسرت بعد از چاشت روز دوشنبه، ۱۱ دلو از درب ورودی تلویزیون آریانا توسط افراد طالبان «بازداشت» شدند.
طالبان پس از ورودشان به کابل در ماه اگست، به طور گسترده دست به بازداشت و سرکوب خبرنگاران، فعالان مدنی و فعالان حقوق بشری زده است.
این گروه پیش از این پروانه ابراهیمخیل را با یک عضو خانوادهاش و تمنا زریاب پریانی را با سه خواهرش به گونه خودسرانه بازداشت کردند. پروانه و تمنا از برگزارکنندگان تظاهرات مسالمتآمیز زنان در برابر وضع محدودیتهای دست و پا گیر طالبان علیه زنان بودند.
در موردی دیگر، افراد طالبان دست کم چهار تن از جوانانی را که قصد داشتند تظاهراتی را در نقد سیاستهای پاکستان در کابل برگزار کنند به گونه خودسرانه بازداشت کردند.
شماری از کاربران شبکههای اجتماعی کارزاری را برای رهایی احمدشاه، عبدالکریم بلال عظیمی، حیاتالله رووفی، عظیم عظیمی از زندان طالبان به راه انداختند.
در جریان گفتگوهای اسلو در مورد افغانستان طالبان به یک خانه امن در شهر مزار شریف یورش بردند و چهل تن از زنان و مردان را بازداشت کردند. ذبیحالله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان گفته است از این میان کسانی که مدرک سفر داشتند آزاد شدهاند، اما آنانی که مدرک نداشتند و زنانی که میخواستند بدون محرم به سفر بروند در بازداشت نگه داشته شدهاند.
به رغم تقاضاهای جهانی و داخلی برای رهایی بازداشتشدگان از زندان و توقف «بازداشتهای خودسرانه» طالبان، هنوز از سرنوشت این زندانیان اطلاعی در دست نیست.
دو پناهنده افغان یک رستورانت در آلبانیا راه اندازی کرده اند تا به دیگر آوارگان افغان فرصت چشیدن طعم غذاهای افغانستان را در این سرزمین ناآشنا بدهند. آنها وقتی متوجه شدند که مهاجران افغان پشت غذای محلیشان دق شدهاند، فکر ایجاد این رستوران به ذهن شان خطور کرد.
به گزارش الجزیره، در واقع این یک رستورانت در دل رستورانت دیگر است که توسط حسیبه اتکپال، خبرنگار پیشین طلوعنیوز و نگینه خلیل، نخستین سارنوال زن در ولایت غور اداره می شود.
نامش «غذای افغانی» است که در داخل یکی از رستورانتهای محلی در شهر شنجین آلبانیا فعالیت میکند
حسیبه اتکپال میگوید: «سه ماه پیش وقتی متوجه شدیم که افغانهای پناهنده در آلبانیا پشت غذای خانگیشان بسیار دق شده اند، این رستورانت را ایجاد کردیم. اینجا همه افغانها ضربه شدید روحی دیده اند، با این کار خواستیم لبخند بر لبانشان بنشانیم.»
او میگوید که وقتی با صاحب رستورانت محلی در باره ایدهشان صحبت کردند، او حتا بدون تقاضای کرایه، گوشه ای از رستورانت خود را در اختیار شان گذاشت.
در مینوی این رستورانت کوچک، نام غذاهای آشنای چون قابلی پلو، بولانی، بادنجان برانی، لوبیا و نان خشک دیده می شود.
نگینه میگوید: «همه مشتریان، مثل ما مهاجر هستند، و غذایی که عرضه میکنیم، گران قیمت نیست.»
مشتریان البانیایی این رستوران نیز علاقهمند غذاهای محلی افغانستان شده اند. حسیبه میگوید: «خوشایند است که البانیاییها نیز برای خوردن قابلی و لوبیا به اینجا سر میزنند. احساس میکنم این رستوارنت کمک کرده است تا با مردم البانیا رابطه برقرار کنیم؛ مردمی که با آغوش باز از ما پذیرایی کرده اند.»
این رستوارن کوچک، پاتوق افغانهای پناهنده در آلبانیا شده است؛ جایی که آنان جمع میشوند، نان افغانی فرمایش میدهند و در باره خبرهای افغانستان صحبت میکنند.
حسیبه میگوید: «مشتریان ما از تمام اقشار جامعه افغانستان هستند. آنان با جمعشدن در، این رستورانت، دردهای مشترکشان را با یک دیگر قسمت می کنند.»
حسیبه و نگنیه قرار نیست در آلبانیا بمانند و مانند دیگر پناهندگان در آنجا منتظر اند که درخواست پناهندگیشان از سوی امریکا یا کانادا پذیرفته اشت؛ انتظاری که شاید طولانی باشد.
پس از سه ماه این رستوارنت کوچک هنوز سودی برای حسیه این دو زن افغان به الجزیره گفته اند که هدف آنان دادن حس خوب به افغانهای مهاجر در البانیا بوده است.
حسیبه می گوید: «بهترین مفاد برای ما این است که مهاجران از سپری کردن وقت شان در اینجا لذت ببرند. بسیاری از کودکان افغان عادت دارند فقط غذای محلی بخورند؛ وقتی آنان اینجا میآیند خوشحالی را در چهرهشان میشود دید. برای من این خوشحالی همهچیز است.»
کشورهای ترویکاپلاس در حال رایزنی برای تعیین تاریخ نشست بعدی خود پیش از پایان ماه فبروری اند. به گفته نماینده روسیه، مسکو مایل است که در این نشست روی احیای روند صلح و بازسازی افغانستان صحبت شود. کابلوف گفت که در مورد تهدید افغانستان برای کشورهای آسیای میانه نباید زیاده روی شود.
ضمیر کابلوف، نماینده رئیس جمهور روسیه برای افغانستان در مصاحبه با خبرگزاری روسی تاس گفته است که طالبان برای برقراری رابطه عادی با جهان باید گفتگوهای بین الافغانی را تکمیل کند.
او خاطر نشان کرد که طرف روسی در نشست نمایندگان کشورهای امریکا، روسیه، چین و پاکستان بر «تکمیل روند صلح بینالافغانی و مشارکت جامعه بینالمللی در بازسازی فراگیر افغانستان پساجنگ» متمرکز خواهد بود.
همچنان، کابلوف در این مصاحبه میگوید که فعالیت گروههای تروریستی در افغانستان به علت سردی زمستان کاهش یافته است. اما او بر این نکته نیز انگشت گذاشت که «به دلیل نبود پول کافی در افغانستان، توانایی طالبان در امر مبارزه با گروههای تروریستی کاهش یافته و شاهد افزایش این فعالیتها بوده ایم.»
روسیه در کنار دیگر کشورهای جهان از طالبان می خواهد که رابطه خود را با گروه های تروریستی قطع کرده و شبه نظامیان اسلامگرای آسیای میانه را از افغانستان بیرون کند.
طالبان تا اکنون به درخواست چین، پاکستان و روسیه برای اخراج گروه های شبه نظامی اسلامگرا از افغانستان پاسخ مثبت نداده است.
نماینده روسیه تایید می کند که شورشیانی از افغانستان در ناآرامی های قزاقستان دخیل بودند. او با تایید اظهارات رئیس جمهور قزاقستان در این باره، افزود: « ما به اظهارات شرکای قزاق خود در این زمینه کاملا اعتماد داریم.
معتقدیم که شبه نظامیان خارجی ممکن است از افغانستان به قزاقستان منتقل شدند. گمان میکنیم که این شبه نظامیان در سوریه و عراق آموزشهای رزمی دیده بودند.»
با توجه به تنش های اخیر میان طالبان و حکومت تاجیکستان، ضمیر کابلوف از کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) خواست که در رابطه به طور مرز تاجیکستان و افغانستان با احتیاط برخورد کنند.
با این که روسیه و تاجیکستان از خطر فعالیت گروه های ستیزه جوی اسلامی در افغانستان هشدار داده اند، اما نماینده روسیه می گوید که اوضاع در این کشور تحت کنترول است و نباید در مورد تهدیدها زیاده روی شود.
او میگوید: « وضعیت در سرحد افغانستان و تاجیکستان و کل مرز های شمالی و ولایات شمالی افغانستان در کانون توجه ماست. ما فکر میکنیم در این مرحله اشتباه است که زنگ خطر را به طور افراطی به صدا درآوریم. وضعیت امنیتی آنجا درکل تحت کنترول مقامات جدید است.»
او گفته است که روسیه در عین حال، آماده مبارزه با هر نوع تهدید در مرزهای کشورهای عضو سازمان پیمان امنیت جمعی است.
نماینده رئیس جمهور روسیه برای افغانستان با اشاره به نشست اسلو و از سرگیری فعالیت دیپلوماتیک برخی نمایندگیهای خارجی در افغانستان میگوید که دولتهای جهان اعتماد بیشتری به طالبان پیدا کرده اند و این گروه چند قدم به مرحله به رسمیت شناخته شدن بین المللی نزدیک شده است.
ضمیر کابلوف به خبرگزاری روسی تاس گفت که ارائه کمکهای بشردوستانه به افغانستان و افزایش تماس های دیپلوماتیک با طالبان نشان میدهد که «حدی از اعتماد بالای رژیم حاکم[در کابل] به وجود آمده است.»
با این که روسیه هنوز حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته است اما، کابلوف این نکته را مطرح کرد که «شاید کابل تعدادی دیپلماتهای میان رتبه و پایین رتبه خود را به سفارت افغانستان در مسکو بفرستد.»
البته، او روشن نکرد که آیا حکومت روسیه به فرستادههای طالبان ویزه دیپلماتیک می دهد یا خیر.
به رغم خوشبینی روسیه به «گام های مثبت» طالبان، این کشور هنوز فکر می کند که این گروه شرایط داخلی و خارجی به رسمیت شناخته شدن را به وجود نیاورده است.
اما به این معنای آن نیست که مسکو از عادی شدن روابط طالبان با کشورهای دیگر استقبال نمی کند.
کابلوف گفت: «ما گامهای جاپان برای از سرگیری فعالیت سفارتش در افغانستان را شاهد هستیم و مسکو از این رویکرد کشورهای خارجی استقبال میکند.»
نماینده روسیه تاکید کرد که مسکو در رابطه خود با طالبان به قوانین بین المللی و داخلی خود پایبند است.
از نظر او، طالبان بدون پذیرش خواستههای جهانی نمیتواند به عادی سازی کامل روابط با جهان بپردازد.
به گفته او، «تمام محدودیتهای موجود تنها با اقدامات مشخص حکومت جدید در افغانستان به طور کامل برداشته شده می تواند.این اقدامات همانا کامل شدن روند صلح بین الافغانی، ایجاد حکومت فراگیر و معتدل و مبارزه با تروریزم است.»
روسیه طالبان را در لیست گروههای تروریستی خود قرار داده است و از این گروه میخواهد که سازمانهای تروریستی را از خاک افغانستان بیرون سازد.
برخی از خبرنگاران آریانا نیوز به افغانستان اینترنشنال گفتند که طالبان وارث حسرت و اسلم حجاب، دو خبرنگار این شبکه را روز دوشنبه بازداشت کردند. هنوز در مورد دلایل بازداشت و سرنوشت آنان اطلاعی در دست نیست.
نهاد رسانهای افغانستان، یکی از سازمانهای مدافع حقوق خبرنگاران، با نشر اعلامیهای در کابل نیز تایید کرده است که این دو همکار آریانانیوز، ساعت دو بعد از ظهر دوشنبه در دفتر کار شان در کابل، توسط نیروهای استخبارات طالبان بازداشت شده و به جایی نامعلومی منتقل شده اند.
مقامات طالبان هنوز در باره بازداشت این خبرنگاران چیزی نگفتهاند.
نهاد رسانهای افغانستان میگوید که بازداشت خبرنگاران از سوی طالبان، فضا را برای فعالیت مستقل رسانهای تنگ میکند و از طالبان میخواهد که در ارتباط به بازداشت وارث حسرت و اسلم حجاب توضیح دهد.
در گزارشی که قرار است سرمنشی سازمان ملل به شورای امنیت بفرستد، به وضعیت خطرناک مدافعان حقوق بشر و خبرنگاران افغانستان اشاره شده است.
به نقل از رویترز، آنتونیو گوترش در این گزارش گفته است که «مدافعان حقوق بشر و کارمندان رسانه ها زیرسایه مرگ، حمله، تهدید، آزار، بازداشت خودسرانه، رفتارهای بد زندگی میکنند.»
