محمد محق، پژوهشگر دینی در واکنش به اعلامیه طالبان گفته است مبنای تصمیمگیری در مورد عید فطر نو شدن ماه است و راه دقیق و قابل اعتماد در مورد نو شدن ماه استفاده از تکنولوژی امروزی است که به شکل درستی میتواند محاسبه کرده و نتیجه را نشان بدهد.
به گفته آقای محق امروزه ماهوارهها و ابزار پیشرفته مربوط به فضا و رصدهای کیهانی وجود دارد و در این شرایط متوسل شدن به روشهای بدوی و با چشم غیر مسلح به سراغ این کار رفتن غلط است.
محمد محق تأکید کرده است که "اتفاق نداشتن مسلمانان در باره چنین موضوع ساده و پیش پا افتادهای، مایه آبروریزی یک و نیم میلیارد انسان در جهان امروز است."
طالبان پیش از این کمیتهای را به ریاست مولوی عبدالحکیم حقانی، رئیس دادگاه عالی این گروه برای رویت هلال تعیین کرده بود.
این گروه براساس تصمیم کمیته رویت هلال روز یکشنبه را به عنوان نخستین روز عید فطر اعلام کرد.
مولوی حبیبالله حسام، رئیس پیشین شورای علمای افغانستان به افغانستان اینترنشنال گفت در کشورهایی که به تکنولوژی و رصد خانههای نجومی مسلح است، ماه دیده نشده، ولی در افغانستان که کشوری کاملا کوهی و بدون ابزار است، طالبان میگویند ماه دیده شده است.
به جز افغانستان، فقط دو کشور مالی و نیجر که در غرب آفریقا موقعیت دارند امروز را عید اعلام کردهاند.
عربستان سعودی و شمار زیادی از کشورهای اسلامی دیگر اعلام کرده که دوشنبه عید فطر است.
این اولین بار است که عید فطر در افغانستان یک روز زودتر از عربستان سعودی تجلیل میشود.
عبدالمومن ضیا بدخش، آگاه مسایل حقوقی و دینی به افغانستان اینترنشنال گفت طالبان میخواهند برای جهان پیام دهند که "امارت استبدادی طالبان میتواند علاوه بر عربستان، ترکیه، ایران و دیگر کشورهای اسلامی زمان آغاز ماه رمضان و عید فطر را تشخیص دهد."
او گفت اقدام طالبان که به هیچ تکنولوژی و رصدخانه نجومی مجهز نیست، مسخره و بازی با باور و اعتقادات مردم افغانستان است.
طالبان میگویند نماز عید فطر امروز به امامت رهبرشان هبتالله آخندزاده در ولایت قندهار برگزار شده است.
با این حال، گفته میشود شمار زیادی از مردم افغانستان امروز روزه گرفتند که با برخورد طالبان مواجه شده است.
گزارشهایی نشر شده که افراد طالبان امروز شماری از روزهداران را بازداشت کرده و در بعضی اماکن هم به آنان به زور غذا دادند.
انعامالله سمنگانی، معاون سخنگوی طالبان در پاسخ به منتقدان این گروه گفته است "آنانی که جهاد افغانها را به اعراب نسبت داده و به این بهانه تمام عربها را دشنام میدادند، امروز امارت اسلامی را در مسئله عید به بخانه پیروی نکردن از عربها ملامت میکنند."
سمنگانی گفته "اسلام هرگز نگفته است که در روزه و عید از عربها پیروی کنید."