حکمتیار: طالبان از اسلامآباد دور و به دهلی نو نزدیک شدهاند
گلبدین حکمتیار در گفتگو با روزنامهنگاران پاکستانی در اقامتگاهش در کابل گفته است میبینم که شکاف بین اسلامآباد و طالبان در حال گسترش است و از سوی دیگر طالبان و دهلی نو به یکدیگر نزدیکتر میشوند.
او از طالبان و اسلامآباد خواست گامهای صادقانه و موثری برای حل مشکلات بردارند.
روزنامه پاکستانی جیو نیوز روز جمعه، ۳ سرطان گزارشی از دیدار حکمتیار با گروهی از خبرنگاران پاکستانی منتشر کرده است.
رهبر حزب اسلامی در این دیدار با اشاره به نگرانیهای پاکستان در مورد فعالیت تحریک طالبان در خاک این کشور تأکید کرده است که این موضوع باید با تلاشهای صادقانه مشترک حل شود.
حکمتیار گفته است که او با رهبران طالبان در مورد حل اختلافاتشان با پاکستان صحبت کرده است. به گفته او "طالبان تلاشهایی را برای حل این موضوع انجام دادهاند."
او معتقد است که وخامت بیشتر روابط بین طالبان و پاکستان منجر به مشکلات بیشتر میشود و "برای هر دو کشور خوب نیست."
حکمتیار گفته است که "داعش مسأله مهمی در افغانستان نیست." به گفته او داعش در جریان "تهاجم ایالات متحده به منصه ظهور رسیده و از سوی سازمانهای استخباراتی بعضی از کشورها حمایت میشود."
گلبدین حکمتیار با اشاره به حمله اخیر به معبد سیکها در کابل گفت: "هیچ مسلمانی نمیتواند به حمله به عبادتگاه غیر مسلمانان فکر کند."
رهبر حزب اسلامی گفته است که طالبان قبل از تلاش برای به رسمیت شناخته شدن از سوی کشورهای خارجی، ابتدا باید بر مشکلات داخلی فایق آید.
وی پیشنهاد داده است که طالبان ابتدا باید پارلمان منتخبی را تشکیل دهند تا روی معرفی قانون اساسی کار کند.
به نظر او به این ترتیب، طالبان مشروعیت خواهند یافت و سپس کشورهای جهان مجبور خواهند شد تا آنان را به رسمیت بشناسند.
طالبان اعلام کردند که اسدالله هارون گل، یکی از دو بازداشتی باقیمانده افغان در زندان گونتانامو در نتیجه "تعامل مثبت" این گروه با ایالات متحده امریکا آزاد شده است.
تصاویر تازهای از این زندانی پیشین گوانتانامو منتشر شده است که او را در کنار اعضای دفتر طالبان در قطر نشان میدهد.
یک قاضی فدرال امریکا گفته است که اسدالله سالها به طور غیرقانونی در زندان گوانتانامو نگهداری شده بود.
به گفته او در ۱۰ سال گذشته، اولین بار است که یک زندانی در چنین پروندهای علیه حکومت ایالات متحده پیروز میشود.
وکیل مدافع هارون رهایی موکل خود را "یک پیروزی تاریخی برای حاکمیت قانون در امریکا" دانسته است.
به گفته او: "رهایی اسدالله به دولت ایالات متحده یادآوری میکند که برای اقداماتی که به نام محافظت از امنیت ملی انجام میدهد، محدودیتهایی نیز وجود دارد."
اسدالله کیست؟
اسدالله، ۴۰ ساله در سال ۲۰۰۷ توسط نیروهای امنیتی افغانستان دستگیر و به امریکاییها تحویل داده شد.
نیروهای امریکایی سپس او را به زندان گوانتانامو منتقل کردند.
نیروهای امریکایی در آن زمان گفته بودند که اسدالله هارون گل، قومندان جنگجویان افراطگرای حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار است.
مفتشین در آن زمان هارون گل را به داشتن روابط عمیق با شبکه تروریستی القاعده متهم کرده بودند.
آنها در جلسه استماعیه اسدالله در ماه می سال گذشته نیز به سارنوالان گفتند که مدارک طبقهبندیشدهای را در اختیار قاضی قرار خواهند داد تا از ادعاهایشان در مورد ارتباط هارون گل با القاعده حمایت کنند.
آنها تأکید کردند که هارون گل در یک سازمان دانشجویی آموزش دیده است که به خالد شیخ محمد، طراح اصلی حملات تروریستی ۱۱ سپتمبر ۲۰۰۱ وابستهگی داشته است.
استفان مک کوی الیوت، سارنوال ایالات متحده در ماه می گفته بود که اسدالله رفتوآمدهایی به اردوگاههای آموزشی تولید مواد منفجره و مواد شیمیایی داشته است.
به گفته او اسد در زمینه انتقال پول، تأمین ارتباطات و وظایف عملیاتی دیگر به القاعده کمک کرده است.
به گفته الیوت، اسدالله هارون گل همچنین با محمدرحیم الافغانی، تنها زندانی افغان گوانتانامو و مترجم سابق اسامه بن لادن ارتباط داشته است.
هارون گل در کنار اعضای دفتر سیاسی طالبان در قطر
با این حال اسد در زندان آرام ننشست و تلاشهای فراوان انجام داد تا وکیل مدافع پیدا کند، از زندان آزاد شود و راهی برای بازگشت به خانه پیدا کند.
در ماه مارچ ۲۰۲۰ بیبیسی گزارش داده بود که اسد در زندان افسردگی پیدا کرده ۹۰۰ نامه برای پیدا کردن یک وکیل مدافع نوشته است.
سرانجام یکی از نامههای اسد به دست انجمن کمکرسانی امریکایی موسوم به ریپریو (Reprieve) رسید و این انجمن دادخواهیای را برای رهایی او از زندان به راه انداخت.
کلیف ستیفورد سمیت، حقوقدان امریکایی و بنیانگذار انجمن ریپریو مسئولیت وکالت مدافعی اسدالله هارون گل را به عهده گرفت و تلاش کرد از او در دادگاه دفاع کند.
این وکیل مدافع به رسانهها گفته بود که اسدالله بدون محکمه در زندان نگهداری میشود و این برخورد دولت امریکا خلاف قانون است.
او اصرار کرده بود که هارون گل بدون هیچ جرمی زندانی شده و باید قبلا آزاد میشد.
یک هیئت دولتی متشکل از نمایندگان چند سازمان که برای بررسی پرونده اسدالله موظف شده بود، درخواست برای رهایی او از زندان را رد کرد.
با این حال این هیأت در ماه نومبر گفت که اسدالله هارون گل مبنای ایدیولوژیک نداشته است. در سازمانهای افراطی نقش رهبری نداشته است. به گفته این هیأت رفتارهای قبلی هارون گل در سازمانهای افراطی و مبنای ایدئولوژیک روشن برای رفتار قبلیاش نه داشته است.
پنتاگون وزارت دفاع دولت امریکا در ۷ اکتبر ۲۰۲۱ بعد از به قدرت رسیدن طالبان در کابل، آزادی هارون گل و یک زندانی از یمن را تأیید کرد.
رسانههای امریکایی گزارش دادهاند که در اوایل ماه جون ۲۰۲۲ ایالات متحده تشخیص داده است که انتقال اسدالله از گوانتانامو "بیخطر" است.
در مقابل این ادعا، سارنوالان اصرار دارند که اسدالله هارون گل روابط عمیقی با شبکه القاعده داشته است و هنوز این شبکه تروریستی در حال جنگ در برابر ایالات متحده امریکا است.
با این حال در اعلامیهای که طالبان منتشر کردهاند آمده است که اسدالله در نتیجه تلاش و "تعامل مثبت طالبان با امریکا" از زندان رها شده است.
در این اعلامیه، طالبان از قطر بخاطر "ایجاد سهولت" در زمینه رهایی اسدالله سپاسگزاری کردهاند.
تنها زندانی باقیمانده افغان در گوانتانامو کیست؟
محمد رحیم الافعانی تنها افغان باقیمانده در گوانتانامو در جنوبشرق افغانستان زاده شده است.
نیروهای پاکستانی در سال ۲۰۰۷ اعلام کردند که دستیار نزدیک اسامه بن لادن، رهبر شبکه القاعده را دستگیر کردهاند.
این نیروها در آن زمان محمد رحیم را به سیآیای، سازمان استخباراتی امریکا تحویل دادند.
سیآیای باری از محمد رحیم به عنوان "جهادی سرسخت و کار کشته" توصیف کرده بود.
اداره استخبارات امریکا او را متهم کرده است که مترجم و دستیار اسامه بن لادن، رهبر شبکه القاعده بوده است و در زمینه فرار از دستگیری به او کمک کرده است.
استخبارات امریکا محمد رحیم را در ماه مارچ ۲۰۰۸ به زندان گوانتنامو منتقل کرد.
وزیران دفاع روسیه و کشورهای آسیای میانه روز جمعه نشستی در مسکو برگزار کردند تا در مورد نگرانیهایشان از "گسترش فعالیت سازمانهای تروریستی بینالمللی در افغانستان" گفتگو کنند.
این کشورها از "گسترش بنیادگرایی مذهبی، قاچاق مواد مخدر و جنایات فرامرزی در منطقه" نگران هستند.
در نشستی که در مسکو برگزار شده بود سرگئی شایگو وزیر دفاع روسیه، روسلان ژاکسیلیکوف وزیر دفاع قزاقستان، شیرعلی میرزا وزیر دفاع تاجیکستان، بهادر قرباناف وزیر دفاع ازبکستان و باکتیبک بکبولوتوف وزیر دفاع قرقیزستان حضور داشتند.
این اولین نشست وزیران دفاع روسیه و کشورهای آسیای میانه در مسکو است که به نوشته خبرگزاری تاس، به دلیل تهدیدات فزاینده در آسیای میانه، فعال شدن گروههای تروریستی بینالمللی و منطقهای در افغانستان برگزار شده است.
به گفته این خبرگزاری روسیه و آسیای میانه در درجه اول از رشد فعالیت داعش و القاعده نگران اند.
وزیر دفاع روسیه در این نشست گفت: "گروههای تروریستی بینالمللی خاک افغانستان را پایگاهی برای نفوذ به کشورهای همسایه و ایجاد شبکه گسترده زیرزمینی جهادی میدانند."
او با قدردانی از وزیران دفاع کشورهای آسیای میانه برای حضور در نشست روز جمعه توسعه همکاری کشورها را برای مقابله با گروههای تروریستی در منطقه ضروری دانست.
مسئول امدادرسانی سازمان ملل متحد روز پنجشنبه به شورای امنیت گفت که مقامات طالبان به طور «فزایندهای» در توزیع کمکهای بشردوستانه دخالت میکنند.
رویترز گزارش داده است که مارتین گریفیتس به شورای امنیت گفت که مقامات طالبان میخواهند کمک طبق اولویتی که آنها در نظر دارند توزیع شود.
به گفته این مقام سازمان ملل، مقامات طالبان به رغم اینکه در ماه سپتمبر به مقامات سازمان ملل متحد قول داده بودند که از دخالت در توزیع کمکهای بشردوستانه پرهیز کنند، اما در مقابل تلاشهای سازمان ملل برای کمکرسانیهای بشردوستانه به طور فزایندهای مقاومت میکنند.
یک روز بعد از زلزله مرگبار در جنوبشرق افغانستان، شورای ۱۵ نفری سازمان ملل برای نشست سه ماهه خود جلسهای درباره این کشور برگزار کرد.
سازمان ملل تلاش میکند راهی برای تبدیل میلیونها دالر به افغانی پیدا کند تا هم از بحران اقتصادی در افغانستان جلوگیری شود و هم طالبان نتوانند از کمکها سود ببرند.
گریفیتس به شورای امنیت گفت که به دلیل مقاومت مقامات حاکم در زمینه توزیع کمکها پیشرفت محدود به وجود آمده است. او میگوید: "این مسئلهای است که خود به خود حل نمیشود."
او افزود تا زمانی که سیستم رسمی بانکی افغانستان بتواند دوباره به درستی عمل کند، سازمان ملل باید تسهیلات مبادله بشردوستانه را راهاندازی کند.
به گفتهی این مقام سازمان ملل، دو سوم از گروههای کمکرسان کمبود پول نقد موجود در افغانستان را به عنوان مانع از برنامههای آنها عنوان کردند.
او گفت که حدود نیمی از نهادهای امدادی که اخیراً توسط سازمان ملل مورد بررسی قرار گرفتهاند، در انتقال کمکهای مالی به افغانستان با مشکل مواجه شدهاند.
این بررسی نشان میدهد که میزان کمکها ۸۷ درصد نسبت به ماه اکتبر سال گذشته کاهش یافته است.
آقای گریفتیس همچنین گفت که طالبان در امور داخلی نهادهای کمکرسان مثل بودجه و قراردادهای کارمندان این نهادها دخالت میکنند. به گفته او نهادهای مددرسان تلاش میکنند زنان افغانستان را در برخی از وظایف استخدام کنند، اما با مشکلات مداوم در این زمینه روبرو هستند.
رادیو تلویزیون ملی افغانستان، رسانه دولتی تحت مدیریت طالبان دقایقی قبل از وقوع یک زلزله دیگر در ولایت پکتیکا خبر داد.
در گزارش رادیو تلویزیون ملی افغانستان آمده است که زلزلهای حوالی ساعت ۱۰ قبل از ظهر روز جمعه، ۳ سرطان ولسوالی گیان ولایت پکتیکا را تکان داده است.
براساس گزارش ابتدایی تلویزیون ملی افغانستان دستکم ۵ تن در این زلزله جان باختهاند.
هنوز نهادهای مستقل و موسسات بینالمللی این آمار را تأیید نکرده است.
بامداد روز چهارشنبه، یک سرطان نیز یک زمینلرزه شدید برخی از مناطق افغانستان، پاکستان و هند را تکان داد.
زلزله روز چهارشنبه، در ولایتهای پکتیکا و خوست تلفات و خسارات گستردهای برجا گذاشته است.
اداره هماهنگی کمکهای بشری سازمان ملل (اوچا) گفته است که در زلزله بامداد روز چهارشنبه در ولایتهای پکتیکا و خوست دستکم ۷۷۰ نفر کشته و ۱۴۴۵ نفر زخمی شدهاند.
نصیراحمد فایق، نماینده افغانستان در سازمان ملل از این سازمان درخواست کرد که زمینه یک گفتگوی ملی در افغانستان را فراهم کند.
فایق گفت سازمان ملل میتواند با برگزاری گفتگویی با شرکت نمایندگان طالبان، گروههای مخالف و کشورهای منطقه و جهان از برگشت افغانستان به جنگ جلوگیری کند.
فایق این درخواست را در بیانیهای مطرح کرده است که روز پنجشنبه در نشست شورای امنیت سازمان ملل ایراد کرده است.
در این بیانیه آمده است که "هنوز هم امید و فرصت وجود دارد تا بر چالشها پیروز و از منزوی شدن افغانستان و تبدیل شدن آن به پناهگاه تروریستان و برگشت دوباره به جنگ جلوگیری شود."
به گفته او "برای رسیدن به این هدف، نخست ضرورت آغاز یک گفتمان ملی میان افغانهاست."
آقای فایق در عین حال گفته مردم افغانستان از جنگ خسته و بیزار اند و جنگ راه حل نیست.
او افزوده است که با گفتمان ملی افغانها میتوانند روی مسایلی مانند حقوق سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، نوع حکومت، حفظ دستاوردهای ۲۰ سال گذشته و تعدیل قانون اساسی توافق کنند.
پیش از این حامد کرزی، رئیسجمهور پیشین افغانستان به طالبان پیشنهاد داده بود تا لویهجرگهای را برای گفتگو درباره مسایل کلان افغانستان برگزار کنند.
طالبان نیز چند بار از قصدشان برای برگزاری نشستی به نام "مجمع افغانها" سخن گفتهاند.
سیاسیون مخالف طالبان در خارج از کشور برگزاری "مجمع افغانها" را "نیرنگ" و "بازی" این گروه خواندند و گفتند در این نشست شرکت نخواهند کرد.
نصیراحمد فایق به اعضای شورای امنیت سازمان ملل گفت "اگر افغانستان ترک شود" پیشرفتهای ۲۰ سال گذشته کاملا تلف خواهند شد.
او توضیح داد که با وجود درخواست افغانها، کشورهای منطقه و جامعه جهانی مبنی بر ایجاد حکومتی فراگیر، احترام به حقوق زنان و اقلیتها، طالبان انعطاف نشان ندادهاند.
به گفته فایق طالبان برای تقویت انحصار حاکمیت تنها مردان و افراد وابسته به این گروه با ایدیولوژی مذهبی در موسسات دولتی تلاش کرده و سرمایههای بشری افغانستان به شمول زنان را به گونه سیستماتیک حذف کردهاند.
فایق با اشاره به سیاستهای طالبان درباره مسدود کردن مکاتب دخترانه، محدود کردن حقوق مردم، حجاب اجباری، محدودیت آزادی بیان، شکنجه، مجازات، کشتار و کوچ اجباری خطاب به اعضای شورای امنیت گفته است: "تصور کنید زندگی چگونه خواهد بود اگر آزادی و حقوق بشر از شما گرفته شود."