یک روزنامه هالندی: با نزدیک شدن مهلت تخلیه احتمالا صدها نفر در افغانستان جا بمانند
با گذشت یک سال از روی کار آمدن طالبان یک روزنامه هالندی میگوید صدها نفری که برای ارتش، سفارتخانه یا گروههای امداد هالند کار میکردند، هنوز منتظر تخلیه هستند.
سخنگوی وزارت خارجه هالند به شبکه تروو گفته که مشخص نیست تا پایان ماه سپتامبر همهای این افراد از افغانستان تخلیه شوند.
روزنامه ولکس کرانت گزارش داده است که ششصد نفر در لیست تخلیه هستند با این حال برنامه خروج این افراد متوقف خواهد شد.
به نوشته این روزنامه صدها نفر دیگر هم که در لیست نیستند و مستحق تخلیهاند، در بلاتکلیفی بسر میبرند.
از زمان سقوط کابل بهدست طالبان بیش از دو هزار نفر به هالند منتقل شدهاند. بیشتر این افراد بهدلیل کمبود مسکن، در کمپهای ویژه پناهندگان زندگی میکنند.
به گزارش این روزنامه جمعه گذشته در یک پرواز اختصاصی ۱۸۴از پاکستان به هالند منتقل شدند. مجموع افرادی که از اسلامآباد به هالند انتقال یافتهاند به حدود هفتصد نفر میرسد.
وزارت خارجه هالند گفته که نداشتن مدارک سفر بزرگترین مشکل تخلیه افغانهای در معرض خطر از افغانستان است.
طالبان و مردم افغانستان نگاه متفاوتی به ۲۴ اسد دارند. طالبان از این روز به عنوان جشن پیروزی تجلیل میکنند؛ در حالی که برای بسیاری از مردم، این روز یادآور یک تراژدی است.
۲۴ اسد برای طالبان ثروت و قدرت به ارمغان آورد، اما نان را از دهان مردم گرفت و بسیاری از آزادیها را سلب کرد.
آمار و اطلاعاتی که توسط نهادهای بینالمللی و رسانههای مستقل در یک سال گذشته منتشر شده، از یک فاجعه تمامعیار بشری در افغانستان خبر میدهد.
طالبان در یک سال گذشته نتوانستند از حملات خونین داعش در شهرهای مختلف افغانستان جلوگیری کنند و منازعه مسلحانه میان طالبان و جبهات مخالف این گروه در بخشهایی از افغانستان ادامه یافت.
برخلاف وعده طالبان مبنی بر عفو عمومی این گروه بازداشت گسترده و کشتار کارمندان دولت پیشین و مخالفان خود را به راه انداختند. قتل، کشتار و شکنجه دولتی در یک سال گذشته به یک رویه معمول بدل شد، صدها هزار فرصت شغلی از بین رفت، بخشهای اقتصاد، آموزش و پرورش و نهادهای ارائهکننده خدمات عامه با فروپاشی روبر شدهاند.
خبرها از شهرهای افغانستان میرساند که هر روز صف گداهای نشسته در کنار نانواییها طویلتر میشود. آمار نوزادانی که از گرسنگی جان میدهند با سرعت بالا میرود و مردم در این یک سال به فروش اعضای بدن و فرزندان خود روی آوردهاند.
طالبان همچنین با لغو قانون اساسی مصوب ۱۳۸۲ محدودیتهای گستردهای علیه حقوق مدنی و سیاسی شهروندان وضع کردند و حقوق بشری مردم را به گستردگی نقض کردند.
از امارت اسلامی طالبان به عنوان تنها دولتی در جهان نام برده میشود که آپارتاید جنسیتی را علیه زنان به اجرا درمیآورد.
طالبان در این یک سال مانع بازگشایی مکتبهای دخترانه در افغانستان شدند و در بسیاری از مکاتب پسرانه درس جریان ندارد.
با این حال این گروه در یک سال گذشته دیده میشود که ۲۴ اسد، منبع یک ثروت انبوه را در دسترس گروه طالبان قرار داده است.
یک گزارش کانگرس امریکا نشان میدهد که پس از خروج نیروهای امریکا از افغانستان، تجهیزات نظامی به ارزش حدود ۷ میلیارد دالر در این کشور به دست طالبان افتاده است.
۷۸ هواپیمای ساخت امریکا به دست طالبان افتاده که ارزش آنها حدود یک میلیارد دالر برآورد شده است.
در گزارش پنتاگون، وزارت دفاع امریکا آمده است که پس از ۲۴ اسد مجموعا بیش از ۹ هزار مهمات هوا به زمین به ارزش بیش از شش و نیم میلیون دالر در افغانستان باقی مانده است.
طالبان در حال حاضر در مجموع به بیش از ۹۶ هزار موتر نظامی دسترسی دارند.
در همین حال یک گزارش فارین پالیسی نشان میدهد که سراجالدین حقانی، رهبر شبکه حقانی و وزیر دفاع طالبان در حال گسترش کنترول خود بر معادن افغانستان است.
در این گزارش آمده است که سراجالدین حقانی مدتهاست که بر منبع عظیمی از کرومیت که از نزدیک کابل تا پاکستان امتداد دارد، تسلط داشته و میداند زیر زمین چه چیزی وجود دارد.
تسلط حقانی بر آنچه در بالای زمین اتفاق میافتد برای او اهمیت دارد. تسلط بر لاریها، جادهها، مالیات و افرادی که به عنوان مسئولین مرزها تعیین میشوند.
این روزنامه به نقل از کارشناسی نوشته است: شبکه حقانی در حال حاضر بسیاری از درآمدهای بخش معدن را نگه میدارد. ممکن است بسیاری از آن در نهایت به خلیج فارس منتقل شود.
گروه طالبان در یک سال گذشته در حال مذاکره با کشورهای چین، پاکستان و ایران بوده است تا چگونه منابع سرشار معدنی افغانستان را در اختیار آنها قرار دهد. در این سال مقامات این کشورها بارها به کابل رفتوآمد کردهاند و در مورد گسترش مبادلات اقتصادی با رهبران طالبان گفتگو کردند.
در همین راستا پاکستان واردات زغال سنگ از افغانستان را در بدل کلدار به جای دالر آغاز کرده است تا با این اقدام، ارز گرانبها را ذخیره کند و به منبع برق ارزان دسترسی داشته باشد.
بانک مرکزی افغانستان تحت مدیریت طالبان در این مدت از دریافت دهها بسته پول نقد مجموعاً به ارزش نزدیک به یک میلیارد دالر از سوی جامعه جهانی خبر داده است.
این گروه در سالی که گذشت با استفاده از خشونت و اجبار، دست به جمعآوری عشر و ذکات از کسبهکاران، زمینداران، دکانداران و طبقات مختلف جامعه زدهاند.
این گروه با زور اسلحه، از مردمی که زیر خط فقر زندگی میکردند، "زورگیری" کردند.
نشریه اکانمیست چاپ لندن در ماه جوزا گزارش داد که طالبان "در جمعآوری مالیات" موفقتر از حکومت پیشین افغانستان عمل کردهاند.
این نشریه نوشت که طالبان در زمینه جمعآوری پول از مردم چنان موفقانه عمل کرده که کسی از آنها انتظار نداشت.
اکانمیست میگوید تجربه طالبان به عنوان یک نیروی شورشی در ۲۰ سال گذشته در زمینه جمعآوری سهمی از محصول کشاورزان را به عنوان عشر و زکات و دیگر صدقات مذهبی به این گروه کمک کرده تا از سرتاسر کشور پول جمعآوری کنند.
در این تصویر، طالبان همانند یک اژدها بر ویرانیهای سرشار از گنج و ثروت چنبره زده است، در حالی که مردم افغانستان در یک دشت بیآب و علف در جستجوی لقمهای نان دست نیاز دراز کردهاند و در حسرت اندک آزادیهای ممکن، زانوی غم در بغل گرفتهاند.
کمیسیون مستقل حقوق بشر میگوید که از ۱۵ اگست ۲۰۲۱ تا ۱۵ اگست امسال بیش از ۱۵۰۰ غیرنظامی در افغانستان کشته شدهاند.
یافته این نهاد نشان میدهد که وضعیت حقوق بشر در افغانستان بهطور بیسابقهای نگران کننده است و طالبان بهطور سیستماتیک حقوق بشری شهروندان را نقض کردهاند.
کمیسیون حقوق بشر میگوید که در این مدت ۱۷ حمله بزرگ هدفمند انتحاری و انفجاری در اماکن مقدس، مرکزهای آموزشی، بسهای ترانسپورتی و استدیومهای ورزشی صورت گرفته است که در پی آن ۵۴۰ نفر کشته شده و ۵۱۹ نفر دیگر زخمی شدهاند.
گروه داعش عامل اصلی این این رویدادها شناخته شده است.
در گزارش کمیسیون حقوق بشر آمده است که در کنار حملههای انتحاری وانفجاری؛ قتلهای هدفمند، درگیریها، تیرباران اسیران جنگی و محکمه صحرایی باعث بیشترین تلفات غیر نظامیان شده که در پی آن ۹۸۰ غیر نظامی کشته و ۵۸۷ غیر نظامی زخمی شدهاند.
در میان این قربانیان ۹۸ زن و ۵۶ کودک نیز کشته شده اند.
یافتههای این کمیسیون نشان میدهد که وضعیت حقوق بشر در افغانستان بهطور بیسابقه وخیم ونگران کننده است و طالبان به گونه سیستماتیک حقوق بشری شهروندان افغانستان را نقض کرده است.
کمیسیون حقوق بشر میگوید که گروه طالبان از یک طرف بدون توجه به رعایت حقوق بشر به کشتار هدفمند غیرنظامیان و اسیران ادامه داده و از سوی دیگر نتوانسته است از حملههای بزرگ و هدفمند انتحاری شاخه خراسان گروه داعش جلوگیری کند.
براساس یافتههای این کمیسیون، طالبان با نقض گسترده حقوق و آزادیهای بشری زنان، گروههای قومی و مذهبی آسیب پذیر و کارمندان دولت پیشین، هدف قراردادن غیرنظامیان، اعمال خشونت، شکنجه، تهدیدها، بازداشتهای غیر قانونی، محاکمههای صحرایی، غضب ملکیت مردم، بستن مکاتب دخترانه، سانسور رسانهها و نقض آزادی بیان از ناقضان عمده حقوق بشر و حقوق بشردوستانه بینالمللی محسوب میشود.
این کمیسیون میگوید که شواهدی وجود دارد که گروه داعش وطالبان هنوز هم با وجود اعتراض و واکنشهای بینالمللی به گونه سیستماتیک به رفتار ضد بشری خود ادامه میدهند.
کمیسیون حقوق بشر تاکید میکند که در یک سال گذشته طالبان قادر نشدهاند ابتداییترین موازین دولتداری مشروع و حکومت قانونمند را شکل بدهند.
یافتههای کمیسیون همچنین نشان میدهد که طالبان ۳۵۰۰ تن از دادستانها و سارنوالان مسلکی را از وظایف شان برکنار و به جای آنان طلبههای غیر مسلکی مدارس دینی را گماشته اند.
کمیسیون حقوق بشر میگوید که از اگست سال گذشته به این سو زنان بدترین وضعیت زندگی تجربه می کنند و حاکمیت تک جنسیتی طالبان در تقابل آشکار با داعیه مشارکت سیاسی زنان قرار دارد و زنان را در سمتهای مدیریتی و رهبری تحمل نمیکنند.
این نهاد حقوق بشری از طالبان میخواهد که به حقوق بشر احترام بگذارد و با تقابل با ارزشهای حقوق بشر پرونده خود را سنگینتر نکند.
کمیسیون حقوق بشر افغانستان از جامعه جهانی نیز میخواهد تا زمانی که رهبران طالبان به خواست مردم و حقوق بشر تمکین نکنند حکومت این گروه را به رسمیت نشناسند.
شماری از کاربران توییتر به مناسبت یک سالگی ورود طالبان به کابل، کارزاری را با هشتگ #FreeAfghanistan به راه انداختهاند.
شرکتکنندگان این کارزار میگویند افغانستان پارسال در این روز توسط گماشتگان پاکستان اشغال شد و یک فاجعه حقوق بشری علیه مردم این کشور به راه انداخته شد.
افراسیاب ختک، سیاستمدار مشهور پاکستانی با استفاده از این هشتگ در صفحه رسمی توییتر خود نوشته است: "شبهنظامیان وحشی طالبان که توسط همسایگان هژمونیست بر افغانستان تحمیل شدهاند، تنها رژیمی در جهان است که آپارتاید جنسیتی مطلق را در جهان ایجاد کردهاند."
به گفته آقای ختک رژیم طالبان کاملا منشور جهانی سازمان ملل و قوانین بینالمللی را نقض کردهاند.
این سیاستمدار پاکستانی با استفاده از این هشتگ خواهان توجه جامعه بینالمللی به وضعیت افغانستان شده است.
عبدالله احمدزی، از مسئولان بنیاد آسیا در کابل میگوید ۱۵ اگست ۲۰۲۱ زمانی بود که طالبان کشور را به طور کامل فلج کردند.
به گفته آقای احمدزی یک فروپاشی تدریجی مدتها قبل از ۲۰۲۱ باعث شد آمادگی کمتری برای جلوگیری از فروپاشی به وجود آید.
به گفته آقای احمدزی: "فقدان رهبری نیز منجر به انتخابهای بد شد و در نهایت کل ملت را به دامان گرگ انداخت."
نماینده ویژه ایران در افغانستان میگوید که امریکا با سازماندهی گروهی تحت عنوان جبهه مقاومت، بهدنبال ایجاد آشوب در افغانستان است.
کاظمی قمی با دروغ خواندن مقاومت ملی در افغانستان ادعا کرده که امریکا ۷ هزار نفر را داخل خاک خود برای بهکارگیری در برنامههای آتی ساماندهی میکند.
خبرگزاری تسنیم، رسانه وابسته به دولت ایران به نقل از کاظمی قمی نوشته است "امریکاییها در تلاش برای ایجاد جنگهای مذهبی بین شیعه و سنی و همچنین بین قومیتها هستند."
این نخستین باری است که نماینده ویژه رئیسجمهور ایران چنین اتهامی بر جبهه ملی مقاومت افغانستان میبندد.
جبهه مقاومت هنوز به این ادعای نماینده ویژه ایران واکنشی نشان نداده است.
این در حالی است که امیرمحمد اسماعیل خان، از رهبران جبهه مقاومت برای نجات افغانستان در شهر مشهد ایران به سر میبرد.
کاظمی قمی در ۵ سرطان ۱۴۰۱در روزهای درگیری حمله طالبان بر مواضع مولوی مهدی در ولسوالی بلخاب ولایت سرپل اظهارات مشابهی را مطرح کرده بود، اما نام واضحی از جبهه مقاومت ملی افغانستان نبرده بود.
آقای قمی در آن زمان به سیاستمداران افغانستان توصیه کرده بود که از قضیه بلخاب فاصله بگیرند. زیرا به قول او این جنگ را امریکا به راه انداخته است.
نماینده ویژه رئیسجمهور ایران در افغانستان همچنین ادعا کرده است که "بعد از فرار امریکاییها از داخل افغانستان، شاهد پدیده ظهور داعش هستیم و اکنون نیز با کمک امریکاییها، بخشی از مدیران و فرماندهان داعش از مناطق دیگر به داخل افغانستان آورده میشوند."
او ادعا کرده است که "متأسفانه بخشی از عناصر سازمان امنیتی دولت سابق در بخشی از انفجارهای بزرگ همکاری داشتند."
وی گفته است "در طول یک سال اخیر ما شاهد گسترش ساختاری و تنوع عملیاتی داعش و حرکت (این گروه) بهسمت مرزها هستیم."
محمدمعصوم ستانکزی، رئیس هیات گفتگوکننده صلح جمهوری اسلامی افغانستان میگوید طالبان پارسال در روز ۱۵ اگست، به گفتگوهای صلح بینالافغانی پشت کرده و برای انحصار قدرت، دست به خشونت زدند.
به گفته آقای ستانکزی در نتیجه سیاستهای طالبان، افغانستان امروز با توطیههای خطرناکی روبروست.
آقای ستانکزی که در ۱۸ سال گذشته در راس ادارات کلیدی دولت افغانستان بود، میگوید مسئولیت فاجعه کنونی متوجه طرفهایی مانند مقامات و سیاستمداران جمهوری، ایالات متحده امریکا، طالبان و رهبران نظامی و سیاسی پاکستان است که نقش عمدهای در صلح و جنگ در افغانستان داشتند.
رئیس هیات مذاکرهکننده صلح دولت سابق افغانستان معتقد است که "آنها خواستهای افغانها را نادیده گرفتند و مزایای کوتاهمدت را ترجیح دادند."
معصوم ستانکزی به طالبان تذکر داده است که "رویکرد کنونی، غرور بیمورد و خودخواهی آنها کشور را به گودالی تاریک و بردگی بیگانگان میکشاند."
محمدمعصوم ستانکزی در دوره ریاست جمهوری محمداشرف غنی نقشهای کلیدی در دولت بازی کرد. او سابقه کار در سمتهای ریاست عمومی امنیت ملی و سرپرستی وزارت دفاع افغانستان را در کارنامه دارد.