وزارت خارجه امریکا روز پنجشنبه ۲۵ جوزا گزارش سالانه خود را در مورد وضعیت قاچاق انسان در کشورها منتشر کرد. بر اساس این گزارش، افغانستان در قاچاق انسان در میان بدترین کشورها قرار دارد. امریکا میگوید سالانه میلیونها نفر مورد استثمار قرار میگیرند.
در گزارش سال ۲۰۲۳ وزارت خارجه امریکا، افغانستان و ده کشور دیگر در میان کشورهایی است که دارای سیاست یا الگوی قاچاق انسان، قاچاق در قالب برنامههای دولتی، کار اجباری در قالب خدمات صحی مربوط به دولت یا دیگر بخشها، بردهداری جنسی در اردوگاههای دولتی یا استخدام سرباز کودک هستند.
در لیست این یازده کشور نام افغانستان، جمهوری اسلامی ایران، کرهشمالی، سوریه، چین، سودان جنوبی، ترکمنستان، کوبا، برمه، ارتیره در شرق آفریقا و روسیه آورده شده است.
افغانستان همچنین در لیست کشورهایی است که در آن از گروههای مسلح حمایت شده است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا در پیامی که متن آن روز پنجشنبه ۲۵ جوزا در سایت وزارت خارجه امریکا منتشر شده، گفته است سالانه میلیونها نفر در داخل و خارج از مرزها مورد استثمار قرار میگیرند.
به گفته آقای بلینکن، گزارش قاچاق انسان در سال جاری مروری جامع از وضعیت قاچاق انسان در سراسر جهان است.
فارن پالیسی گزارش داد که خلبانان حکومت پیشین افغانستان که توسط امریکا برای ماندن در هوا آموزش دیدند و علیه طالبان جنگیدند حالا زمین گیر شدهاند. مربیان امریکایی گفتند بسیاری از خلبانان از ترس طالبان پنهان شده و آنهایی که فرار کردهاند به امید رسیدن به غرب در فقر زندگی میکنند.
به گزارش فارن پالیسی، ایالات متحده بیش از هشتاد میلیارد دالر برای آموزش و تجهیز نیروهای امنیتی افغانستان مصرف کرده که از این میان برای هر خلبان یک تا شش میلیون دالر پول مصرف شده است.
این خلبانان چرخبالهای تهاجمی، جتهای جنگنده و هواپیماهای تدارکاتی را به پرواز درآوردند و در مقابل طالبان به نیروهای امنیتی افغانستان برتری واقعی داده بودند.
طبق گزارش مجله فارن پالیسی تعداد انگشت شماری از خلبانان سابق نیروی هوایی افغانستان در کنار طالبان قرار گرفتند اما اکثر آنها مخفی شدهاند یا ترس انتقام طالبان فرار کردهاند. فارن پالیسی مینویسد گزارشهایی در مورد شکنجه، کشتار و تکه تکه شدن بدن بعضی از آنها منتشر شده است.
کسانی که به پاکستان، ایران، اوزبیکستان و تاجیکستان گریختهاند، با پایان یافتن ویزایشان از اخراج میترسند. تعدادی از کسانی که به بریتانیا رفتند طبق طرحی، به رواندا فرستاده میشوند.
بسیاری از این خلبانان به تلاشهای افرادی مانند جیمز پاپ، خلبان بازنشسته هلیکوپتر آپاچی ارتش ایالات متحده که بین سالهای ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ به آموزش صدها خلبان افغان در امارات متحده عربی کمک کرد، تکیه میکنند.
جیمز پاپ از طریق سازمان امدادی خود به نام گروه ۲۴۳۰، از ۳۴ نفر (۱۸خلبان، بسیاری با خانواده) در پایتخت پاکستان، اسلامآباد حمایت میکند. آقای پاپ با وجود تحصیلات، مهارتها و تسلط به زبان انگلیسی، چندانی امید به آینده آنها ندارد.
جیمز پاپ به فارن پالیسی گفت که در زمانی سقوط نظام جمهوری افغانستان، ۷۵ خلبان در امارات متحده عربی و ۸۰ نفر دیگر در اسلواکی آموزش میدیدند که همه در نهایت در ایالات متحده مستقر شدند.
با این حال پاپ گفت: «بسیاری از آنها فراموش شدند. زمان طولانی و سختی بود. بسیاری از سازمانها و افراد پولدار که میگفتند میتوانند کمک کنند ناپدید شدهاند.»
منابع دفاعی ایالات متحده و اروپایی به این مجله گفتند که برخی از خلبانان برای پیوستن با نظامیان در ایالات متحده، استرالیا و دیگر کشورهای عضو و شریک ناتو تماس گرفتند، اما دلسرد شدند.
جورج لفوبر، خلبان سابق ارتش ایالات متحده، گفت که آموزش خلبانان مختص جنگ افغانستان بوده و با شورشیان در کوهها و بیابانها میجنگیدند.
او گفته که تعداد کمی از کشورها آموزش نظامی دیگران را به رسمیت میشناسند و ایالات متحده هیچ برنامهای برای آموزش مجدد خلبانان برای پروازهای غیرنظامی ندارد.
آقای لفوبر که دو صد خلبان بلک هاک نیروی هوایی افغانستان را آموزش داده، گفت: «آنها اکنون پراکنده شدهاند، زیرا هیچ برنامهای وجود ندارد که به آنها کمک کند تا این یا آن طرف بروند.»
او افزود: «سازمانهای غیردولتی یا افرادی مانند من هستند که برای کمک به آنها تلاش میکنند، اما هیچ راهی برای وارد کردن آنها به ایالات متحده وجود ندارد، مگر اینکه حامی مالی دریافت کنند.»
به گفته او، خلبانان افغان همچنین فاقد تجربه و گواهینامه استخدام تجاری هستند: «حتی اگر راهی برای دریافت گواهینامه خلبانی غیرنظامی داشتند، مدت زیادی از کابین خلبان خارج و باید از صفر شروع میکردند.»
خلبانان سابق افغان به فارن پالیسی گفتهاند که در صورت فاش شدن هویتشان، نگران امنیت خود هستند، زیرا طالبان مدتها قبل از پیروزی آنها هدف قرار دادند تا بزرگترین تهدید را برای جنگجویان پیاده خود از بین ببرند.
خلبانان سابق به مجله فارن پالیسی گفتهاند که طالبان برای پیدا کردن پرسنل نظامی سابق، خانه به خانه، شهرها، شهرکها و روستاهای سراسر کشور را جستجو میکنند.
یک خلبان بلک هاک گفته که پس از پیروزی طالبان، او و همسرش تقریباً هر روز نقل مکان میکردند تا اینکه به پاکستان رفتند.
این نظامی پیشین که اکنون با ویزای منقضی شده در اسلامآباد زندگی میکند و توسط پاپ حمایت میشود، از دستگیری و اخراج توسط پولیس پاکستان میترسد.
پولیس پاکستان به طور منظم افغانها را دستگیر میکند، کسانی را که مدارک معتبر ندارند زندانی و بعدا به افغانستان اخراج میکند.
دین محمد حنیف، وزیر اقتصاد طالبان و محمد حسین مرتضوی، معاون سفارت ایران در کابل در مورد همکاریهای «همهجانبه» گفتوگو کردند. حسین مرتضوی در این دیدار گفته که زمینه انتقال و درمان مجروحان حمله به مسجد نبوی بدخشان را به ایران فراهم میکند.
روز پنجشنبه ۱۸ جوزا، در جریان مراسم فاتحه نثار احمد احمدی، معاون پیشین والی طالبان در مسجد نبوی شهر فیضآباد بدخشان انفجار رخ داد.
بر اساس آمار وزارت داخله طالبان، در این حمله دستکم ۱۱ نفر کشته و ۳۰ نفر دیگر زخمی شدند. صفیالله صمیم، فرمانده پیشین پولیس طالبان در بغلان از جمله کسانی بود که در این حمله کشته شد. مسئولیت این حمله را داعش بر عهده گرفت.
جمهوری اسلامی ایران در روز انفجار این حمله را «تروریستی» خواند و آن را محکوم کرد.
وزارت اقتصاد طالبان در خبرنامهای نوشت که معاون سفارت ایران وعده یک محموله کمکی برای قربانیان این حمله را هم داده است.
دین محمد حنیف، وزیر اقتصاد طالبان در دیدار با ایزابل موسارد، رئیس دفترهماهنگ کننده کمکهای بشری سازمان ملل، خواهان همکاری و کمکهای بیشتر شد. او گفته هرچند کمکهای بشری مهم است، اما کافی نیست و سازمان ملل باید کارهای بنیادی و پروژههای توسعهای هم در افغانستان داشته باشد.
بر اساس خبرنامه وزارت اقتصاد طالبان، دین محمد حنیف روز پنجشنبه ۲۵ جوزا در دیدار با ایزابل موسارد گفت: «کمکهای بشری بدون شک در این مقطع زمانی برای مردم ما نقش حیاتی داشته و این بدین معنی نیست که سازمانهای بینالمللی تنها روی کمکهای بشری برای نیازمندان توجه نمایند؛ بلکه در قسمت کارهای بنیادی و پروژه های توسعهای نیز توجه داشته باشند.»
اوچا، دفتر هماهنگکننده کمکهای بشردوستانه سازمان ملل ۱۹ جوزای ۱۴۰۲ اعلام کرد که در ۵ ماه به بیش از ۱۷ میلیون نفر در افغانستان کمک کردهاند.
بر اساس اطلاعاتی که اوچا منتشر کرد، این کمکها در بخشهای آموزش، سوءتغذیه، بهداشت، سرپناه، غذا و آب بوده است.
ایزابل موسارد در دیدار با دین محمد حنیف هم گفته که اوچا در دو ماه اخیر به بیش از ۱۷ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در ولایات و بخشهای مختلف خدمات بشری داشتهاند.
وزیر دفاع طالبان در مصاحبه با طلوعنیوز در مورد سقوط جمهوریت گفت که ولایتها بدون درگیری به دست این گروه افتاد. ملا یعقوب گفت که افراد طالبان قصد ورود به پایخت را نداشتند، اما پس از فرار اشرف غنی، نیروهای این گروه شب وارد کابل شدند.
وزیر دفاع طالبان مدعی شد که رهبر این گروه اجازه تصرف ولایتها را نداده بود و در حالیکه تمرکز و جنگ این گروه در هلمند جریان داشت ولایت نیمروز به دست این گروه سقوط کرد.
نیمروز نخستین ولایتی بود که به دست طالبان سقوط کرد.
ملا یعقوب در این مورد گفت: «از ولایت نیمروز تماس گرفتند که ولایت سقوط کرده است، مقامات همه بیرون شدند و با موتر و اسلحه به ایران فرار کردند و منطقه خالی است. دستوار دادیم که طرف ولایت حرکت کنند و اگر یک نظامی هم مقابل شما ایستاده شد، شما نجنگید و منتظر باشید.» او تاکید کرد که نظامیان حکومت پیشین در برابر این گروه در نیمروز ایستادگی نکردند.
او در ادامه گفت که ولایات دیگر هم بدون درگیری یکی از پی دیگر به دست این گروه سقوط کردند.
وزیر دفاع طالبان در مورد سقوط کابل گفت «موقف ما این بود که منتظر میمانیم با ذبیحالله مجاهد روی اعلامیه کار میکردیم که ما ارادۀ جنگ در کابل را نداریم و داخل نمیشویم. نیروها را گفتیم که در اطراف کابل منتظر باشند؛ در مورد تصمیم رایزنی میکردیم. از کابل اطلاع رسید که اشرف غنی بیرون شده است. در واقع اشرف غنی صبح یا چاشت بیرون شده بود و ما شب فیصله کردیم که وارد کابل شویم.»
ملا یعقوب در ادامه گفت «بزرگان از درون نظام پیشین تماس گرفتند که نیروهای امارت داخل شوند که چور و چپاول در جریان است. من در قندهار بودم و فردایش طرف کابل حرکت کردم.»
درگیریهای مرزی
وزیر دفاع طالبان در مورد درگیریهای مرزی با پاکستان و ایران گفت که راهحل تنشها دیپلوماسی است، اما در بعضی موارد گزینه نظامی یک راهحل است. ملا یعقوب در مصاحبه با طلوعنیوز، دلایل درگیریهای مرزی را ساخت جاده، پاسگاه و سیمخاردار در خاک افغانستان عنوان کرد.
وزیر دفاع طالبان با تایید درگیریهای مرزی افزود که نیروهای مرزی پاکستان و ایران به روی رفت و آمد مردم عام آتش گشودند و مردم را کشتند. وی تصریح کرد این کشورها در نقاط مرزی و در خاک افغانستان «جاده و پاسگاه میسازند یا سیمخاردار».
طالبان پس از تسلط دوباره بر افغانستان، بارها با مرزبانان جمهوری اسلامی و نیروهای مرزی پاکستان درگیری مرزی داشتند. در آخرین مورد، در نتیجه درگیری میان افراد طالبان و مرزبانان جمهوری اسلامی در نیمروز یک نیروی طالبان و دو مرزبان جمهوری اسلامی کشته شدند.
«اشغال» حریم هوایی افغانستان توسط امریکا
ملا یعقوب در این مصاحبه بار دیگر گفت که حریم هوایی افغانستان هنوز تحت «اشغال» امریکاست و حریم هوایی افغانستان نقض میشود. این مقام طالبان تاکید کرد این مسئله بخشی از توافقنامه دوحه است که از سوی امریکا نادیده گرفته شده و نقض میشود.
مذاکرات دوحه
وزیر دفاع طالبان در مصاحبه با طلوعنیوز با اشاره با مذاکرات این گروه در دوحه گفت که این مذاکرات دو بخش داشت: «یک بعد آن با امریکاییها بود و بعد دومش مذاکرات بینالافغانی بود.» او تصریح کرد که طالبان به این باور بودند تا این گروه با خارجیها به توافق نرسد با طرف افغانی مذاکره نمیکند. ملا یعقوب در مورد دلیل امتناع طالبان از گفتوگو با نمایندگان حکومت پیشین افغانستان گفت: «چون اختیار و صلاحیت نداشتند و سیاست داخلی و خارجی به دست امریکاییها بود.»
او در بخشی از سخنانش افزود که توافقنامه این گروه با امریکا ضمیمه دارد اما این ضمایم پنهانی نیست. او تاکید کرد که این ضمایم در مورد خروج نیروهای خارجی از پایگاههایشان است و اینکه تفاهم شده بود که طالبان به مراکز شهرهای بزرگ حمله نکند.
این مقام ارشد طالبان در ادامه گفت که امریکاییها بارها از تفاهمنامه دوحه سرپیچی کرده اما گروه طالبان «به خاطر منابع ملی کشور در بعضی موارد صبر کردیم.»
جنگ بیست ساله
وزیر دفاع طالبان در مورد مصارف جنگ بیست ساله این گروه گفت که مصارف جنگ طالبان پر هزینه نبود. ملا یعقوب گفت: «ما با یک بشکه زرد میتوانستیم که تانک امریکاییها را منفجر کنیم که میلیونها دالر قیمت داشت و باروت آن را خودمان میساختیم و کسانی که باروت را میساختند، فعلاً هم با ما هستند.»
وزیر دفاع طالبان حمایت نظامی پاکستان، ایران، چین و روسیه از طالبان را رد کرد و گفت که در پنج و شش سال اخیر که او مسئولیت جنگ را داشته هیچ گونه کمک نظامی و مالی از این کشورها دریافت نکرده است. او حمایت کشورهای منطقه از طالبان را تبلیغات برای بدنامی این گروه عنوان کرد.
به رسمیت شناسی طالبان
وزیر دفاع طالبان از عدم به رسمیت شناسی حکومت این گروه توسط جهان ابراز نارضایتی کرد و گفت که طالبان شرایط جهان را برای به رسمیت شاختن فراهم کرده است. با این حال ملا یعقوب گفت بعضی از خواستههای جهان برای طالبان مشکل شرعی دارد. او تاکید کرد «آزادیهای که جهان میخواهد شرعیت و منافع ملی ما ایجاب نمیکند.»
حکومت فراگیر
ملا یعقوب در مورد حکومت همه شمول گفت تعریف این گروه از حکومت همه شمول با آنچه جهان میخواهد تفاوت دارد. او افزود: «جهان میخواهد که ما به فرمایش آنها افراد و اشخاص را تعیین کنیم. در مذاکرات هم موقف ما هیمن بود که به خارجیها فرصت دخالت نمیدهیم. این که چگونه حکومت باشد و چه ساختاری داشته باشد، کیها در حکومت باشند و کیها نباشند و مسایل مانند آموزش و آزادی بیان مسایل داخلی افغانها است.»
اختلاف داخلی طالبان
وزیر دفاع طالبان هرگونه اختلاف میان این گروه را رد کرد و گفت که هیچ گونه شکاف، مخالفت و مقاومت در درون نظام طالبان وجود ندارد.
تحریک طالبان پاکستان
ملا یعقوب همچنین در مورد حضور اعضای تحریک طالبان پاکستان در افغانستان گفت که افغانستان کشور پهناور است و کوههای بلند و دشتهای بزرگ دارد و شاید در روستاها کسی پنهان شده باشد.
او در مورد سخنان مقامات پاکستان در مورد حضور تحریک طالبان پاکستان در افغانستان تاکید کرد «وقتی تیتیپی میتواند تا اسلامآباد و شهرهای بزرگ دیگر برود، حکومت پاکستان جلوگیری کرده نمیتواند و ما را متهم میکند.»
عفو عمومی
وزیر دفاع طالبان گفت که در مورد نقض عفو عمومی از سوی گروه طالبان شنیده است، اما او تاکید کرد که مقامات ارشد و افراد این گروه از فرمان عفو عمومی سرپیچی نکرده است. او گفت «اما شاید در بعضی از مناطق برخورد فردی و عقدهای صورت گرفته باشد و ما این را میپذیریم.»
ملا یعقوب فرزند ملا عمر، بیانگذار گروه طالبان است. او گفت که سیزده سال پدرش را ندید. ملا یعقوب افزود که ملا عمر در یک و نیم کیلومتری پایگاه نظامی امریکا که بزرگترین پایگاه نظامی در جنوب بود، پنهان شده بود.
هدایت الله بدری، رئیس بانک مرکزی حکومت طالبان و وانگ یو، سفیر چین در افغانستان در مورد روابط بانکی و تجارتی گفتوگو کردند. بانک مرکزی حکومت طالبان روز پنجشنبه ۲۵ جوزا در خبرنامهای اعلام کرد که خواهان مراودات بانکی با تمام کشورهاست.
سیستم بانکی افغانستان به دلیل تحریمها و کاهش نقدینگی از داراییهای مسدود شده با مشکل مواجه است.
چین که روابط نزدیکی با طالبان دارد، بارها خواهان لغو تحریمها و آزادسازی داراییهای افغانستان شده است.
چین همانند دیگر کشورها طالبان را به رسمیت نمیشناسد، اما از زمان تسلط طالبان بر افغانستان سفارت این کشور در کابل فعال است.
در خبرنامه بانک مرکزی حکومت طالبان آمده است که در دیدار هدایتالله بدری با سفیر چین، بر همکاریهای اقتصادی دوجانبه هم تاکید شده است.
