خبرگزاری دولتی برازیل روز سهشنبه گزارش داد که حدود ۶۰ پناهجوی افغان، به شمول زنان و کودکان، دو سال پس از فرار از افغانستان در پی سقوط کابل، هنوز نتوانستهاند از میدان هوایی بینالمللی گوارولوس در برازیل بیرون شوند و منتظر کمک اند.
این خبرگزاری گزارش داد تنها شش پناهجوی افغان به یک پناهگاه درست منتقل شدند و باقی آنها هنوز هم در ترمینال دوم این فرودگاه زندگی میکنند.
در پی سقوط افغانستان به دست طالبان، برازیل یکی از کشورهای امریکای لاتین بود که دروازهاش را به روی مهاجران افغان در پاکستان و ایران باز کرد و به هزاران پناهجو ویزای بشردوستانه صادر کرد. شماری زیادی از مهاجران افغان که با ویزای بشردوستانه به این کشور رفته بودند، به صورت قاچاقی به ایالات متحده و کانادا رفتند.
چهار فعال حقوق زن از جمله فاطمه گیلانی و فوزیه کوفی از اعضای هیات مذاکره کننده حکومت پیشین، ناهید سرابی، معین سابق وزارت مالیه و اصیلا وردک، از مقامهای پیشین وزارت خارجه افغانستان روز سه شنبه، (۲۲ حوت) در یک نشست خبری در مقر سازمان ملل در نیویورک در مورد چالشهای زنان افغان در بیش از دو نیم سال گذشته صحبت کردند.
دیدار سفارتخانهها با فعالان مدنی
فاطمه گیلانی تعامل را تنها راه حل مسئله افغانستان تعریف کرد اما شیوه تعامل جهان با طالبان را زیر سوال برد. او در این نشست گفت:« سفارتخانههایی که در کابل فعال اند و هفته یک دیدار با مقامهای طالبان دارند، میتوانند هفته دو دیدار با اعضای جامعه مدنی و گروههای مختلف دیگر داشته باشند.»
خانم گیلانی همچنین خواهان بازگشایی دروازههای مکاتب بر روی دختران شد. او گفت: «برای من بسته کردن دروازه مکاتب برای دختران دقیقا مثل این است که من روزه بگیرم و کسی به زور غذا به دهنم بگذارد یا اگر بخواهم نماز بخوانم کسی در مقابلم بیایستد و نگذارد.»
تعامل جهان با طالبان؛ عشق یک طرفه
فوزیه کوفی، نماینده پارلمان پیشین افغانستان در این نشست هم سیاست جامعه جهانی در قبال طالبان را مورد انتقاد قرار داد. او گفت که در دو و نیم سال گذشته هیچ فشاری روی طالبان وارد نشده است.
او با اشاره به بستههای میلیونی ارسالی به کابل گفت:«در هفته ۴۰ میلیون دالر به آنها (طالبان) داده میشود و در این مدت طالبان بیش از یک هزار دیدار با دیپلوماتهای جهان داشته است. کشورهای منطقه روابط عادی شان را (با طالبان) برقرار کردند.»
او در ادامه گفت در حالی که هزاران زن افغان از ترس طالبان به کشورهای همسایه پناه بردهاند، جهان رهبران طالبان را با جتهای شخصی به نشستها میبرند.
او با کنایه گفت:«من فکر میکنم این تعامل جامعه جهانی مانند عشق یکطرفه است. همیشه جامعه جهانی به طالبان پیشنهاد داشته است.»
خانم کوفی افزود از زمانی که جامعه جهانی تعامل یک جانبه با طالبان را آغاز کرد، از همان زمان دچار اشتباه شد.
او از جامعه جهانی خواست که سیاستهایی با محوریت زنان را تعقیب کند، چرا که در دو و نیم سال گذشته زنان بیشتر از همه برای حقوق مردم افغانستان مبارزه کردند.
پیامدهای منفی محدودیتها بر زنان
ناهید سرابی، معین وزارت مالیه حکومت پیشین هم در این نشست گفت که محدودیتهای گسترده طالبان بر زنان تاثیر منفی بر توسعه اقتصادی کشور گذاشته است. او افزود که زنان در افغانستان به گونه نگران کننده با عدم امنیت غذایی روبرو اند و درصدی استخدام زنان از ۱۱ درصد در سال ۲۰۲۲ به شش درصد در سال ۲۰۲۳ رسیده است.
خانم سرابی در واکنش به گزارشهای رشد اقتصادی در حکومت طالبان گفت که این برداشت از رشد اقتصادی درست نیست. او گفت:«درست است که طالبان در بخش جمعآوری عواید رشد داشته، اما هیچ شفافیتی وجود ندارد که این عواید در کجا به مصرف میرسد.»
معین سابق وزارت مالیه همچنین ادعای طالبان درباره تامین امنیت را زیر سوال برد. او گفت: «طالبان ادعا دارد که امنیت بهتر شده است اما چرا بیشتر بودجه اداره این گروه بالای امنیت به مصرف میرسد و بخشهای دیگر به فراموشی سپرده شده است؟»
خانم سرابی هشدار داد در صورتی که دروازههای مکاتب به روی زنان و دختران بسته بماند، نمیتوان از هیچ رشد اقتصادی در آینده صحبت کرد چون هیچ زنی تحصیلکرده نخواهد بود که در بخش اقتصاد کار کند.
او افزود که سازمان ملل متحد در بخش اقتصادی و ارائه کمکهای بشری از پاسخگویی و تامین شفافیت کافی برخوردار نبوده است.
مشارکت زنان در نشستها
اصیلا وردک، رئیس پیشین بخش سازمان ملل وزارت خارجه افغانستان در این نشست خبری گفت که زنان افغان باید در تمام مذاکرات تصمیمساز در مورد افغانستان و مذاکرات پشت پرده سهیم شوند.
او هشدار داد که اگر به وضعیت زنان در افغانستان توجه نشود، منطقه و جهان با خطر جدی تروریسم مواجه خواهد شد.
خانم وردک از کشورهای همسایه افغانستان که در گفتگوهایشان با مقامهای طالبان هیچ شرط و شروطی در مورد حقوق بشر و حقوق زنان ندارند انتقاد کرد. او خواهان اتخاذ موضع واحد از سوی جامعه جهانی و کشورهای منطقه در قبال مسئله افغانستان شد.
