بنیاد مارتین انالز روز سهشنبه اعلام کرد ژولیا پارسی، فعال حقوق زنان افغان و منوچهر خالقنظروف، وکیل حقوق بشر در تاجیکستان مشترکاً جایزه حقوق بشری مارتین انالز را به دست آوردند. این بنیاد گفت این دو فعال «برای عدالت و برابری در افغانستان و تاجیکستان بهای سنگینی پرداختهاند.»
ژولیا پارسی، نهمین زنی است که این جایزه معتبر را دریافت میکند و اولین برنده از افغانستان است.
در کنار ژولیا پارسی، منوچهر خالقنظروف، وکیل حقوق بشر اهل منطقه بدخشان تاجیکستان، نیز این جایزه را دریافت میکند. او به دلیل فعالیتهای حقوق بشری خود، پس از محاکمهای که بهطور گسترده غیرعادلانه توصیف شده است، به ۱۶ سال زندان محکوم شد.
مراسم اهدای جایزه قرار است در تاریخ ۲۱ نوامبر در ژنو، سوئیس برگزار شود. با این حال، به دلیل محدودیتهای سفر، ژولیا قادر به حضور در این مراسم نخواهد بود.
اعضای هیئت داواران جایزه، ۱۰ سازمان حقوق بشری، از جمله عفو بین الملل و دیدبان حقوق هستند.
این جایزه در حالی به ژولیا پارسی اهدا میشود که قوانین سختگیرانه طالبان، زنان افغانستان را عملاً از عرصه عمومی حذف کرده است.
آندریا پراساو، مدیر اجرایی سازمان فریدم نو که خانم ژولیا را نامزد این جایزه کرده بود، در بیانیهای گفت: «ما خوشحالیم که بنیاد مارتین انالز از ژولیا پارسی با اعطای این جایزه تقدیر میکند. این جایزه مهر تاییدی بر عزم راسخ ژولیا و تعهد پایدار او به دفاع از حقوق زنان در برابر تلاشهای طالبان برای خاموشکردن صدایش است.»
پراساو افزود که این جایزه، یادآور مبارزه مداوم تمام زنان افغان علیه ستمگران و نیاز به حمایت بینالمللی از آنان در بازپسگیری حقوق شان است.
ژولیا پارسی فعالیت خود را بهعنوان معلم آغاز کرد. او در کنار تدریس در یک مکتب معتبر دخترانه در قندز، در تربیت معلم تخار به تحصیل زبان فارسی پرداخت. در سال ۲۰۲۰، او بهعنوان مدیر اجرایی شورای عالی صلح افغانستان منصوب شد.
با سقوط کابل در اگست ۲۰۲۱، ژولیا شغل خود را از دست داد و دخترانش بهدلیل ممنوعیت آموزش زنان و دختران، مجبور به ترک تحصیل شدند.
ژولیا در سپتمبر ۲۰۲۱،جنبش خودجوش زنان افغان را تاسیس کرد که هدف آن ترویج آموزش، اشتغال و آزادی برای زنان و دختران بود. این جنبش بهسرعت گسترش یافت و با داشتن ۱۸۰ عضو، توانست گردهماییها و اعتراضات متعددی را در کابل و دیگر ولایتها سازماندهی کند.
با این حال، ژولیا در این مسیر با خطرات جدی، از جمله بازداشت و حبس توسط طالبان مواجه شد. در سپتامبر ۲۰۲۳، طالبان او را بازداشت و شکنجه کرد.
جایزه مارتین انالز برای اولین بار در سال ۱۹۹۴ با هدف تقدیر و حمایت از مدافعان حقوق بشر تاسیس شد.
به گفته بنیاد حقوق کودکان که این جایزه را اعطا کرد، ابراهیمی با راهاندازی طرح «قصههای دختران»، صدای دختران افغان در حاکمیت طالبان را بازتاب داده است.
این بنیاد در خبرنامهای درباره نیلا ابراهیمی نوشت: «تلاشهای شجاعانه این جوان تغییر آفرین برای حمایت از حقوق دختران افغان، او را به یک چهره الهامبخش تبدیل کرده است که پیامی از امید برای سایر جوانان در سراسر جهان به ارمغان آورده است.»
جایزه بینالمللی صلح کودکان هرسال به کودک یا نوجوانی تعلق میگیرد که شجاعانه برای حقوق کودکان مبارزه کرده است.
نیلا ابراهیمی قبل از تسلط طالبان، بهمنظور اعمال فشار بر مقامات معارف کابل برای لغو ممنوعیت آواز خواندن داختران دانشآموز در محضر عام، آوازخوانی خود را ضبط و در شبکههای اجتماعی منتشر کرد.
او در مدت کوتاه طرفداران زیادی در فضای مجازی جذب کرد و پس از آن کارزار «من آهنگ خود هستم» شروع شد و بازتاب یافت.
ابراهیمی پس از تسلط طالبان بر افغانستان، همراه با خانوادهاش به پاکستان و سپس به کانادا مهاجر شد.
او که بنیانگذار برنامه «قصههای دختران» است، به سیانان گفت: «هر روز به دخترانی فکر میکنم که در افغانستان باقی ماندهاند و هیچ امیدی ندارند. در کانادا، من در مورد زندگی خود تصمیم میگیرم، اما آنها چه کاری کرده میتوانند؟»
این جایزه در حالی به یک دختر نوجوان افغان اهدا میشود که در سهسال اخیر حاکمیت طالبان، میلیونها دختر از حق آموزش و کار و فعالیتاجتماعی محروم شدهاند.
برخی نهادهای بینالمللی و مدافعان حقوق زن، محدودیتهای روزافزون طالبان بر زنان افغان را مصداق «آپارتاید جنسیتی» دانسته و خواهان محاکمه ناقضان حقوقزن اند.
آلمان، کانادا، استرالیا و هالند طالبان را به نقض کنوانسیون سازمان ملل درباره رفع همه اشکال تبعیض علیه زنان متهم کردهاند.
