خبرگزاری رویترز به نقل از دو منبع مطلع از برنامههای دولت ترامپ که نامشان را اعلام نکرد، گزارش داد که کاخ سفید قصد دارد متحدان اروپایی خود را برای خرید تسلیحات امریکایی و ارسال آنها به اوکراین تحت فشار بگذارد.
این اقدام، در صورت اجرایی شدن، میتواند تا حدودی نگرانی رهبران اوکراینی از قطع کمکهای ایالات متحده از سوی دونالد ترامپ را کاهش دهد. در ماههای اخیر، ارتش اوکراین در برابر حملات شدید روسیه در شرق این کشور، بهتدریج زمینهای بیشتری را از دست داده است.
بهگزارش رویترز، این اقدام میتواند موقعیت اوکراین را در مذاکرات صلح احتمالی با مسکو تقویت کند.
کشورهای اروپایی پیشتر نیز در دوران ریاستجمهوری جو بایدن، تسلیحات امریکایی برای اوکراین خریداری کرده بودند.
مذاکرات تسلیحاتی در کنفرانس امنیتی مونیخ
رویترز به نقل از منابع آگاه خود همچنین گزارش داده که جنرال بازنشسته کیت کلاگ، فرستاده ویژه ترامپ در امور اوکراین، این هفته همراه با مقامهای امریکایی در کنفرانس امنیتی مونیخ با همتایان اروپایی خود درباره امکان خرید تسلیحات امریکایی از سوی اروپا گفتوگو خواهد کرد.
بهگزارش رویترز، این یکی از چندین گزینهای است که دولت ترامپ برای ادامه ارسال تسلیحات به اوکراین، بدون استفاده از سرمایه ایالات متحده، بررسی میکند.
کیت کلاگ در مصاحبهای با رویترز از تأیید این برنامه خودداری کرد، اما گفت: «امریکا همواره از فروش تسلیحات تولید داخلی حمایت میکند، زیرا این کار اقتصاد ما را تقویت میکند.»
او افزود: «گزینههای زیادی روی میز است. در حال حاضر، همه چیز قابل بررسی است.»
با این حال، کلاگ تاکید کرد که ارسال محمولههای تسلیحاتی که پیشتر در دوره جو بایدن تصویب شده، همچنان ادامه دارد و تغییری فوری در سیاست ایالات متحده ضروری نیست.
تمرکز ترامپ بر کاهش هزینههای امریکا در جنگ اوکراین
در روزهای اخیر، برخی مقامات امریکایی اعلام کردهاند که دولت ترامپ قصد دارد میلیاردها دالری را که واشنگتن در جنگ اوکراین هزینه کرده، جبران کند و بر این باور است که اروپا باید سهم بیشتری در تامین مالی این جنگ داشته باشد.
مایک والتز، مشاور امنیت ملی ترامپ، در مصاحبهای با شبکه انبیسی گفت: «اروپاییها باید مسئولیت بیشتری در این جنگ بر عهده بگیرند.»
سفارت اوکراین در واشنگتن هنوز به این گزارشها واکنشی نشان نداده است.
جزئیات نامشخص درباره نحوه خرید تسلیحات از سوی اروپا
رویترز در ادامه گزارش خود نوشت که هنوز مشخص نیست که آیا ایالات متحده از کشورهای اروپایی خواهد خواست که تسلیحات امریکایی را از طریق قراردادهای تجاری خریداری کنند یا اینکه این خریدها بهطور مستقیم از ذخایر نظامی ایالات متحده انجام خواهد شد. برخی قراردادهای تجاری ممکن است سالها طول بکشد تا نهایی شوند.
با این همه، در هفتههای اخیر، بحثهای زیادی در دولت ترامپ درباره ادامه ارسال تسلیحات به اوکراین و نحوه اجرای آن جریان داشته است.
ترامپ در دوران کارزار انتخاباتی خود وعده داده بود که تمام کمکهای ایالات متحده به اوکراین را قطع خواهد کرد، اما برخی مشاوران او پشت پرده استدلال کردهاند که واشنگتن باید به حمایت نظامی از کییف ادامه دهد، بهویژه اگر مذاکرات صلح تا پایان سال جاری به تعویق بیفتد.
مخالفت احتمالی جمهوریخواهان با تامین مالی مستقیم اوکراین
جو بایدن در دوران ریاستجمهوری خود بیش از ۶۵ میلیارد دالر کمک امنیتی به اوکراین اختصاص داد. این کمک شامل میلیاردها دالری نیز میشود که در ماههای پایانی دولت او به اوکراین اختصاص یافت.
اما رهبران اوکراین، از جمله ولودیمیر زلنسکی، تأکید کردهاند که پیش از ورود به مذاکرات صلح با مسکو، به تضمینهای امنیتی بیشتری نیاز دارند.
در داخل ایالات متحده، در صورت درخواست بودجه جدید برای اوکراین، احتمالا برخی جمهوریخواهان با این تصمیم مخالفت خواهند کرد.
در این شرایط، دولت ترامپ خرید تسلیحات از سوی اروپا را بهعنوان راهکاری جایگزین بررسی میکند، چراکه در این صورت، ایالات متحده میتواند بدون استفاده از مالیاتهای شهروندان آمریکایی، از اوکراین حمایت کند. ماه گذشته، مارک روته، دبیرکل ناتو، اعلام کرد که اروپا حاضر است برای خرید تسلیحات امریکایی به اوکراین هزینه کند.
تضاد روایتهای امریکا و روسیه درباره مذاکرات صلح
واشنگتن و مسکو روایتهای متفاوتی درباره احتمال برگزاری مذاکرات صلح ارائه دادهاند و همین مسئله باعث افزایش گمانهزنیها درباره توانایی دولت ترامپ در متقاعد کردن اوکراین و روسیه برای حضور در پشت میز مذاکره شده است.
ترامپ یکشنبه، ۲۱ دلو، اعلام کرد که با ولادیمیر پوتین، رئيسجمهورروسیه، در تماس بوده و معتقد است که ایالات متحده در مذاکرات برای پایان دادن به جنگ اوکراین و روسیه پیشرفتهایی داشته است.
پس از این اظهارات، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه، به خبرنگاران گفت که روابط مسکو و واشنگتن «در آستانه فروپاشی» قرار دارد و تاکید کرد که برای توافق صلح، اوکراین باید از پیوستن به ناتو صرفنظر کند و از مناطق اشغالی توسط روسیه خارج شود.
منابع دولتی اعلام کردهاند که کاخ سفید هنوز چندین ماه تا نهایی کردن طرح صلح برای پایان جنگ فاصله دارد و همچنان باید چندین مسئله دیگر را بررسی کند پیش از آنکه مذاکرات را به سرانجام برساند.
این هفته، چندین مقام امریکایی در اروپا حضور دارند تا مقدمات مذاکرات صلح میان اوکراین و روسیه را فراهم کنند.
جنرال کلاگ در کنفرانس امنیتی مونیخ درباره افزایش کمکها به اوکراین گفت: «نمیتوان گفت که در ابتدای فرآیند برنامهریزی صلح هستیم، زیرا مدتهاست که روی آن کار میکنیم.»
او همچنین تاکید کرد که مقامهای امریکایی این هفته با همتایان اروپایی خود دیدار خواهند کرد تا «انتظارات خود از متحدان» را به آنها منتقل کنند.
او افزود: «مهمتر از همه، ما میخواهیم نظر آنها را بشنویم.»
توافق احتمالی امریکا و اوکراین بر سر ذخایر معدنی
مقامات امریکایی همچنین امیدوارند که توافقی درباره ذخایر معدنی اوکراین به امضا برسد که به ایالات متحده در ازای ادامه کمکها امکان دسترسی به منابع غنی این کشور را فراهم کند.
جزییات این توافق هنوز بهصورت عمومی منتشر نشده است. توسعه این ذخایر ممکن است سالها طول بکشد و امریکا بهسرعت از آن سودی نبرد، اما دولت ترامپ این توافق را بخش مهمی از سیاست خود در قبال اوکراین میداند.
این کشورها اصلیترین صادرکنندگان فولاد و آلومینیوم به امریکا اند و چنین اقدامی میتواند خطر یک جنگ تجاری چندجبههای را بیش از پیش افزایش دهد.
ترامپ دوشنبه اعلامیههایی را امضا کرد که نرخ تعرفه واردات آلومینیوم را از ۱۰ درصد قبلی که در سال ۲۰۱۸ وضع کرده بود، به ۲۵ درصد افزایش داد و با این اقدام تعرفه ۲۵ درصدی را بر میلیون ها تن واردات فولاد و آلومینیوم که تحت معاملات سهمیهای، معافیتها و هزاران استثنای دیگر به امریکا صادر میشد، بازگرداند.
مقامات دولت ترامپ میگویند که این معافیتها، اثربخشی تعرفههایی را که در دولت اول ترامپ وضع شده بود، از بینبردهاند و برای محافظت از صنعت فولاد و آلومینیوم ایالات متحده اعمال این تعرفهها ضروری است.
پیتر ناوارو، مشاور تجاری ترامپ، گفت که این اقدامات به تولیدکنندگان فولاد و آلومینیوم ایالات متحده کمک و امنیت اقتصادی و ملی امریکا را تقویت میکند.
او به خبرنگاران گفت: «تعرفههای جدید فولاد و آلومینیوم به دامپینگ خارجی پایان می دهد، تولید داخلی را تقویت میکند و حیات صنایع فولاد و آلومینیوم ما را بهعنوان ستون فقرات اقتصادی و امنیت ملی امریکا تضمین میکند.»
ترامپ پیشتر در روز یکشنبه، ۲۱ دلو، در مسیر رفتن به مسابقه سوپر بول در نیواورلئان، در گفتوگو با خبرنگاران از تصمیم خود در این زمینه خبر داده و گفته بود که دوشنبه بهطور رسمی تعرفههای جدید را اعلام خواهد کرد.
تعرفههای جدید، مازاد بر تعرفههای فعلی در زمینه واردات فلزات خواهد بود.
رئیسجمهور امریکا همچنین گفت که در روزهای آینده از «تعرفههای متقابل» بر همه کشورها رونمایی خواهد کرد. قرار است نرخ این تعرفهها با میزان اعمالشده از سوی هر کشور مطابقت داشته باشد.
طبق دادههای دولتی و آمارهای موسسه آهن و فولاد امریکا؛ کانادا، برازیل و مکسیکو، بزرگترین صادرکنندگان فولاد به ایالات متحده هستند.
کانادا با اختلاف زیاد، بزرگترین تامینکننده فلز آلومینیوم اولیه برای امریکا محسوب میشود و در ۱۱ ماه نخست سال ۲۰۲۴ میلادی ۷۹ درصد از کل واردات این محصول را تامین کرده است.
پس از انتشار این خبر، سهام شرکتهای تولیدکننده فولاد و آلومینیوم امریکا در معاملات پیش از بازگشایی بازار افزایش یافت و سهام برخی از شرکتهای بزرگ فولادسازی اروپا با افت مواجه شد.
تصمیم اروپا برای اتخاذ واکنش متقابل در برابر ترامپ
کمیسیون اروپا دوشنبه در بیانیهای اعلام کرد که هیچ توجیهی برای اعمال تعرفههای جدید بر صادرات فلزات خود نمیبیند و در صورت چنین «اقدام غیر موجهی» از سوی ترامپ، برای حفاظت از منافع کسبوکارها، کارگران و مصرفکنندگان اروپایی، واکنش نشان خواهد داد.
این کمیسیون همچنین تاکید کرد تاکنون اطلاعرسانی رسمی درباره اعمال تعرفههای بیشتر بر کالاهای اروپایی دریافت نکرده و تا زمانی که جزییات این اقدامات مشخص نشود، واکنشی نشان نخواهد داد.
ترامپ در دور نخست ریاستجمهوری خود بر فولاد وارداتی از بسیاری از کشورها تعرفه ۲۵ درصدی و بر آلومینیوم تعرفه ۱۰ درصدی اعمال کرد. این تعرفهها برای اتحادیه اروپا، ۶.۴ میلیارد یورو از صادرات آنها را شامل میشد.
اتحادیه اروپا سال ۲۰۱۸ در پاسخ، مجموعهای از تعرفههای متقابل را بر کالاهای امریکایی به ارزش ۲.۸ میلیارد یورو اعمال کرد که بوربون و موتورسایکلهای هارلی دیویدسون را شامل میشد.
دیپلوماتهای اروپایی میگویند در صورت اجرای تعرفههای وارداتی جدید از سوی ترامپ، منطقیترین اقدام، اعمال دوباره این تدابیر متقابل خواهد بود.
علاوه بر اتحادیه اروپا، مقامات کشورها نیز بهطور مستقل نسبت به تصمیم جدید ترامپ واکنش نشان دادند.
سخنگوی کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، درباره تعرفهگذاری احتمالی دولت امریکا برای کشورش گفت: «بدون دیدن جزییات، نمیتوانیم در مورد تاثیرات آن اظهارنظر کنیم، دولت همیشه برای تمام تحولات آماده است.»
او افزود که بریتانیا هیچ پیشنهاد دقیقی از سوی امریکا در مورد تعرفههای فولاد و آلومینیوم دریافت نکرده است اما «بهطور مناسب در این زمینه تصمیم خواهد گرفت.»
رابرت هابک، وزیر اقتصاد آلمان، دوشنبه اعلام کرد که اروپا باید متحد و قاطعانه به محدودیتهای تجاری یکجانبه واکنش نشان دهد و برای این اقدام آماده است.
پیش از آن نیز سخنگوی وزارت اقتصاد آلمان در واکنشی گفت برلین تهدید تعرفهای ترامپ را جدی میگیرد و همه تلاشها را برای جلوگیری از افزایش تعرفهها انجام میدهد.
ترامپ تاکنون مشخص نکرده که کدام کشورها تحت تاثیر اعمال تعرفههای جدید او قرار خواهند گرفت، اما اشاره کرد که این رویکردی گسترده است که میتواند به حل مشکلات بودجهای امریکا نیز کمک کند.
ژان-نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، دوشنبه گفت پاریس و شرکای اروپایی آن نباید در دفاع از منافع خود در برابر تهدیدهای تعرفهای امریکا تردید کنند.
او تاکید کرد که اتحادیه اروپا باید آماده پاسخگویی و واکنش به این اقدامات ترامپ باشد.
واکنش دیگر کشورها
تصمیم ترامپ برای اعمال تعرفههای جدید، در خارج از اروپا نیز واکنشهایی به دنبال داشت.
دان فارل، وزیر تجارت استرالیا، اعلام کرد که صادرات فولاد و آلومینیوم این کشور به امریکا «هزاران شغل با حقوق مناسب» در ایالات متحده ایجاد کرده و برای منافع دفاعی مشترک حیاتی است.
بر اساس دادههای پایگاه تجارت سازمان ملل، استرالیا در سال ۲۰۲۳ حدود ۲۳۷ میلیون دلار فولاد و محصولات آهنی و در سال ۲۰۲۴ حدود ۲۷۵ میلیون دلار آلومینیوم به امریکا صادر کرده است.
آنتونی آلبانیزی، نخستوزیر استرالیا، بر تلاش برای دریافت معافیت از تعرفههای فولاد و آلومینیوم از امریکا تاکید کرد.
مقامات صنعتی و یک منبع دولتی هند به خبرگزاری رویترز گفتند تعرفههای مدنظر ترامپ احتمالا تولیدکنندگان هندی را به سمت بازارهای جایگزین مانند اروپا و آسیای جنوب شرقی سوق خواهد داد.
هند دومین تولیدکننده بزرگ آلومینیوم اولیه در جهان است و امریکا بزرگترین بازار صادراتی این کشور برای آلومینیوم محسوب میشود.
بر اساس دادههای دولتی، هند در سال منتهی به مارچ ۲۰۲۴، حدود ۲۰۰ هزار تن آلومینیوم به ۸۹۴.۴ میلیون دالر به امریکا صادر کرد.
نرندرا مودی، نخستوزیر هند، این هفته با ترامپ دیدار خواهد کرد و انتظار میرود که پیشنهاد کاهش بیشتر تعرفهها را مطرح کند؛ اقدامی که میتواند صادرات امریکا به هند را افزایش دهد و از بروز یک جنگ تجاری بین دو کشور جلوگیری کند.
وزارت صنعت کوریای جنوبی دوشنبه اعلام کرد که برای بررسی راهکارهای کاهش تاثیر احتمالی تعرفههای جدید، با تولیدکنندگان فولاد نشست اضطراری در سئول برگزار کرده است.
یکی از مقامهای شرکت هیوندای استیل درباره افزایش قیمت صادرات در پی این تغییر اظهار نگرانی کرد.
او به سهمیه سالانه فولاد بدون تعرفه کوریای جنوبی اشاره کرد که معادل ۷۰ درصد میانگین صادرات این کشور به امریکا در سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۷ است و در دوران نخست ریاستجمهوری ترامپ مورد توافق قرار گرفت.
امریکا چقدر به واردات آلومینیوم و فولاد وابسته است؟
حدود یکچهارم از کل فولاد مورد استفاده در امریکا وارداتی است که بخش عمده آن از مکسیکو و کانادا یا از متحدان نزدیک در آسیا و اروپا مانند جاپان، کوریای جنوبی و آلمان تامین میشود.
هرچند چین بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده فولاد در جهان است، اما حجم بسیار کمی از فولاد آن به امریکا صادر میشود.
تعرفه ۲۵ درصدی که در سال ۲۰۱۸ اعمال شد، باعث شد بیشتر فولاد چین از بازار امریکا حذف شود.
در سال گذشته میلادی، چین تنها ۵۰۸ هزار تن فولاد به امریکا صادر کرد که معادل ۱.۸ درصد از کل واردات فولاد امریکا بود.
در مورد آلومینیوم، امریکا وابستگی بیشتری به واردات دارد، چراکه صنعت ذوب آلومینیوم امریکا در مقایسه با استانداردهای جهانی کوچک محسوب میشود.
بر اساس دادههای سازمان زمینشناسی امریکا، ظرفیت کل واحدهای ذوب آلومینیوم این کشور تنها ۱.۷۳ درصد از ظرفیت جهانی را تشکیل میدهد.
حدود نیمی از آلومینیوم مصرفی در امریکا وارداتی است و بیشتر آن از کانادا تامین میشود. سال گذشته میلادی، امریکا ۳.۲ میلیون تن آلومینیوم از کانادا وارد کرد.
پس از کانادا، امارات متحده عربی و چین، بزرگترین تامینکنندگان آلومینیوم امریکا هستند.
