طالبان به دنبال ساخت تاسیسات در اطراف کانال قوشتپه است
مقامات طالبان روز سهشنبه در نشستی درباره طرح استفاده از زمینهای اطراف کانال قوشتپه در شمال افغانستان گفتوگو کردند.
وزارت زراعت طالبان اعلام کرد که در این نشست، طرح بهرهبرداری معقول از این زمینها مورد بررسی قرار گرفته است.
عطا الله عمری وزیر زراعت طالبان، گفت که کار ساخت کانال قوشتپه بهطور منظم ادامه دارد و پس از تکمیل، باید زمینهای اطراف آن بهطور موثر استفاده شوند.
او گفت این مناطق ظرفیت ایجاد مراکز صنعتی، زراعتی و مالداری را دارند و نقش اصلی در این زمینه بر عهده بخش خصوصی و سرمایهگذاران خواهد بود.
سید خالد صاحبزاده، رئیس تنظیم علفچرهای این وزارت، جزئیات این طرح را ارایه کرد. به گفته او، طرح استفاده از زمینهای اطراف قوشتپه شامل ۵ بخش و ۹۱ مورد است که از جمله ایجاد مجموعههای صنعتی، اصلاح زمینها، مدیریت پایدار، حفظ و مراقبت از کانال، اتصال محصولات تولیدی به بازار و ارایه تسهیلات برای سرمایهگذاران را در بر میگیرد.
مقامات طالبان این طرح را گامی مهم در راستای استفاده بهینه از منابع طبیعی و توسعه اقتصادی مناطق اطراف کانال قوشتپه دانسته و اعلام کردهاند که انتظار میرود با همکاری بخش خصوصی، تحولات مثبتی در این منطقه ایجاد شود.
یک منبع از ریاست معارف طالبان در قندهار به افغانستان اینترنشنال گفت که حقوق بیش از شش هزار معلم نزدیک به سه ماه پرداخت نشده است.
معلمان در قندهار شکایت دارند که طالبان بهرغم وعده مکرر مبنی بر پرداخت معاش، تاکنون به وعده خود عمل نکرده است.
شماری از آنان به افغانستان اینترنشنال گفتند که توان خرید مایحتاج برای رمضان و عید را ندارند و زندگیشان با مشکلات شدید اقتصادی روبهرو است.
عبدالهادی (نام مستعار)، یک معلم ۵۴ ساله در یک مکتب دولتی قندهار سرپرست یک خانواده هشتنفره است. او درباره وضعیت دشوار خود به افغانستان اینترنشنال گفت: «با این معاش میکوشم هزینههای زندگی را بپردازم. حالا با این تاخیر، وقتی از همسایهها و دکانداران چیزی قرض میگیرم، احساس شرمندگی میکنم. خدا کند این وضعیت زودتر تمام شود.»
یک منبع در ریاست معارف طالبان در قندهار تایید کرد که حقوق بیش از شش هزار معلم پرداخت نشده است.
طبق اطلاعات این منبع، در میان معلمانی که معاش خود را دریافت نکردهاند، تعدادی از معلمان زن نیز حضور دارند که به دختران تا صنوف ششم تدریس میکنند.
او گفت علاوه بر مکاتب، حقوق معلمان مدارس دینی نیز پرداخت نشده است.
در برخی مکاتب، مقامهای طالبان به معلمان وعده دادهاست که این مشکل را حل خواهند کرد و از آنها خواسته اند که پرداخت نشدن معاشات را با رسانهها در میان نگذارند.
همزمان با قطع کمکهای امریکا، طالبان به کارمندان خود اطلاع داد که حقوق ماهانه آنها برای سه ماه به تعویق افتاده است.
یک ماه پس از این اعلامیه، در تاریخ ۱۹ دلو، وزارت مالیه طالبان اعلام کرد که حقوق ماه جدی به ادارات دولتی پرداخت خواهد شد.
زلمی خلیلزاد، فرستاده پیشین امریکا برای افغانستان، از طالبان و پاکستان خواست که به درگیریهای مرزی پایان داده و مسیر دیپلوماسی را در پیش گیرند.
او از دو طرف خواست که درباره جلوگیری از استفاده از خاک خود علیه یکدیگر به توافق برسند.
پاکستان میگوید تلاشهای دیپلوماتیک آن برای متقاعد کردن حکومت طالبان بینتیجه مانده است. اسلامآباد درخواست طالبان برای گفتوگو با شبه نظامیان پاکستانی را رد کرده است و از طالبان خواسته که جلو حملات تحریک طالبان پاکستان را بگیرد.
اسلام آباد برای افزایش فشار بر طالبان، صدها هزار مهاجر افغان را از خاک خود بیرون کرده است اما این اقدام نتیجهای نداده و روابط طالبان و پاکستان را تیره کرده است.
طالبان، پاکستان را متهم به پناه دادن، تجهیز و حمایت مالی از داعش میکند. مقامات طالبان مدعیاند که بخش زیادی از حملات داعش در افغانستان از خارج از کشور سازماندهی میشود که اشاره آنها به پاکستان است. برخی مقامهای طالبان نیز ادعا کردهاند که پایگاهها و مراکز آموزشی داعش در بلوچستان پاکستان قرار دارند.
این تنشها باعث درگیری مرزی میان نیروهای طالبان و پاکستان شده است. هر دو طرف یک دیگر را به ساخت تاسیسات مرزی و نظامی کرده اند.
با این حال، زلمی خلیلزاد تاکید کرد: «هر دو طرف باید بر سر توافقی تمرکز کنند که اجازه ندهند از خاک شان برای تهدید امنیت یکدیگر استفاده شود.»
او با اشاره به کشتهشدن شماری از افراد و آواره شدن تعدادی دیگر در نتیجه این درگیریها، تاکید کرد که ادامه این وضعیت به سود هیچیک از طرفین نیست.
پس از مسدودشدن گذرگاه تورخم، نیروهای مرزی طالبان و پاکستان از چند روز پیش درگیر نبردهای مسلحانه شدهاند. این درگیریها تاکنون تلفات نظامی و غیرنظامی در هر دو طرف مرز برجای گذاشته است.
زلمی خلیلزاد روز سهشنبه در پیامی هشدار داد که ادامه این تنشها برای هیچیک از طرفین سودی ندارد. او گفت: «دیپلماسی گزینه بهتری است.»
گفتوگوهای نمایندگان دو طرف برای بازگشایی تورخم بینتیجه بوده است. مقامات ارشد طالبان و پاکستان درباره درگیریهای مرزی در تورخم سکوت کردهاند.
خسارات اقتصادی
خلیلزاد با اشاره به پیامدهای اقتصادی مسدود شدن تورخم گفت که تاجران دو کشور میلیونها دالر خسارت دیدهاند. وی تاکید کرد که تجارت و همکاری اقتصادی میان افغانستان، پاکستان و آسیای مرکزی، به نفع همه خواهد بود.
افغانستان مسیر ترانزیتی کلیدی بین جنوب آسیا و آسیای مرکزی است. پاکستان نیز در ماههای اخیر تلاش کرده روابط تجاری خود را با آسیای مرکزی گسترش دهد، اما مسیرهای ترانزیتی میان دو کشور همواره دستخوش تنش و منازعات بوده است.
روزنامه هندی «دکان هرالد» نوشته است که حکومت نارندرا مودی برای گسترش روابط با طالبان به احتمال زیاد، سفارت افغانستان در دهلی را به نماینده این گروه میسپارد. این رسانه گزارش داد که هند نماینده طالبان را بدون موقعیت دیپلوماتیک میپذیرد و پرچم طالبان در سفارت برافراشته نخواهد شد.
این روزنامه روز دوشنبه، ۱۳ دلو در گزارشی نوشت که سفارت افغانستان همچنان بهگونه رسمی به عنوان نمایندگی «جمهوری اسلامی افغانستان» فعالیت خواهد کرد اما ممکن است حکومت هند به زودی نماینده طالبان را برای ریاست این سفارت بپذیرد.
این روزنامه نوشته است که نماینده طالبان در این سفارت جایگاهی به عنوان دیپلومات نخواهد داشت و پرچم سفید رنگ طالبان نیز در این نمایندگی برافراشته نخواهد شد.
روزنامه هندی دکان هرالد این تصمیم هند را به عنوان اقدامی در جهت تعامل بیشتر دهلی با طالبان گزارش داده است. به گفته این روزنامه، این تصمیم پس از دیدار امیرخان متقی با ویکرام میسری معاون وزارت خارجه هند در دوبی گرفته شده است.
مقامهای هندی اخیرا چندین بار با مقامهای طالبان در دبی و تهران دیدار و در مورد گسترش روابط گفتوگو کردهاند.
تا هنوز هند در مورد پذیرش سفیر طالبان در دهلی نو رسما چیزی نگفته است. هند پیش از این نماینده تعیینشده از سوی طالبان را به عنوان سرقنسول این گروه در ممبی پذیرفته بود.
پیش از این منابع دیپلوماتیک از سفارت افغانستان در دهلی نو به افغانستان اینترنشنال خبر داده بودند که وزارت خارجه هند در حال رایزنی برای پذیرش دیپلوماتهای طالبان در این نمایندگی است.
هرچند نمایندگان طالبان در نمایندگیهای دیپلوماتیک پاکستان، قطر و چند کشور دیگر منصوب شدهاند اما چین اولین کشوری بود که نماینده این گروه را رسما پذیرفت.
در دو سال گذشته هند چندین دور تعامل با رهبران طالبان داشته است. دیدار یک دیپلومات ارشد هندی با ملا یعقوب، وزیر دفاع این گروه و دیدار ویکرام میسری، معاون وزیر خارجه هند با امیر خان متقی بخشی از این تلاشها بوده است.
در پی افزایش تنش بین اسلامآباد و طالبان، این گروه تلاش کرده است تا تعاملات خود را با رقیب دیرینه پاکستان یعنی هند، افزایش دهد.
وزارت خارجه آلمان روز سهشنبه گفت که طالبان افغانستان را به یک سیاهچال اجتماعی برای زنان و دختران افغان تبدیل میکند.
این وزارت با نشر تصاویری از نشست فعالان زن افغان با حضور آنالنا بربوک در برلین گفت که آلمان به صدای زنان افغانستان گوش میدهد.
روز سهشنبه گروهی از زنان افغان نشستی را با حضور آنالنا بربوک، وزیر خارجه آلمان برگزار کردند. وزارت خارجه آلمان در صفحه اکس خود با توجه به اعمال محدودیتهای طالبان نوشت: «پنجرهها را دیوار میکشند و تصاویر عمومی زنان را پاک میکنند.»
وزارت خارجه آلمان طالبان را متهم کرد از افغانستان برای زنان افغان یک زندان ساخته است. این وزارت گفت: «ما به صدای آنها (زنان افغان) گوش میدهیم و با فعالان جامعه مدنی افغانستان در مورد تخلفات (نقض حقوق بشر) در افغانستان مشورت میکنیم.»
بیانیه جامعه مدنی افغان و بینالمللی
در همین حال، جامعه مدنی افغانستان و بینالمللی روز سهشنبه در بیانیه مشترکی با استناد به گزارش موسسه صلح امریکا گفتند که طالبان از ۳۱ جنوری امسال ۱۳۸ حکم علیه زنان و دختران صادر کرده است. در بیانیه آمده است که صدور این احکام باعث شده زنان از زندگی عمومی کنار گذاشته شوند و در معرض تبعیض سیستماتیک قرار بگیرند.
در بیانیه از ابتکار استرالیا، کانادا، آلمان و هالند که از طالبان خواسته به نقض کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان پایان دهد، ستایش شده است. بیانیه گفته که این ابتکار ممکن است به طور بالقوه منجر به تشکیل پرونده علیه طالبان در دادگاه بین المللی دادگستری شود.
جامعه مدنی افغان و بینالمللی همچنین از برگزاری رایزنیهای مجازی و حضوری با جامعه حقوق بشر افغانستان استقبال کرده و خواستار گفتوگوهای مستمر، فراگیر و معنادار شده است. به گفته این جریان، برای مقابله با بدتر شدن بحران حقوق زنان در افغانستان و نقض سیستماتیک و جدی حقوق زنان و دختران توسط طالبان، نیاز مبرم به پاسخگویی و عدالت وجود دارد.
جامعه مدنی افغانستان و بینالمللی گفته که زنان و دختران افغان به عنوان «عوامل تغییر باید فرصتهایی برای مشارکت با کشورهایی که این ابتکار عمل را انجام میدهند، چه در جمعآوری شواهد، مستندات پرونده، ارتباطات استراتژیک و روندهای قانونی آینده» داشته باشند.
علاوه بر این، جامعه مدنی افغانستان و بینالمللی در بیانیه خود خواستار ایجاد حمایت گسترده از این فرآیند شده است.
در بیانیه آمده است: «اگر تصوراتی از استانداردهای دوگانه در مورد یک پرونده بالقوه آینده در دادگاه بینالمللی دادگستری از سوی یک یا چند کشور متقاضی وجود داشته باشد، این امر دشوار خواهد بود».
در ماه میزان امسال، وزیران خارجه آلمان، استرالیا، کانادا و هالند با صدور اعلامیه موارد نقض فاحش و سیستماتیک حقوق بشر در افغانستان، بهویژه تبعیض جنسیتی علیه زنان را محکوم کردند. آنها طالبان را به پیگرد قانونی تهدید کردند.
گروهی از کشورها، از جمله آلبانیا، بلجیم، آیسلند، مالزیا، مراکش، پانامه، سیرالئون و اسلوونیا، از اعلامیه مشترک چهار کشور غربی حمایت کردهاند.
مقامها و ساکنان محلی میگویند که درگیریهای شبانه بین نیروهای امنیتی پاکستان و افراد طالبان در گذرگاه تورخم باعث آواره شدن هزاران نفر از خانههایشان شده است. یک مقام پاکستانی گفت حدود ۱۵ هزار نفر از باشندگان محل به شهر لندی کوتل فرار کردهاند.
درگیری از روز دوشنبه، اولین روز ماه رمضان، زمانی که واردات مواد غذایی از پاکستان در افغانستان بهشدت افزایش پیدا میکند، آغاز شد.
به گفته منابع، مرزبانان طالبان بدون هشدار قبلی اقدام به تیراندازی کرده و ساختمانهای دولتی و غیرنظامیان را هدف قرار داده و باعث وحشت گسترده شدهاند.
علی شینواری که در این شهر مرزی زندگی میکند به رویترز گفته است: «تنش بین دو کشور و بسته شدن مداوم مرزها مشکلات متعددی را برای مردم منطقه مرزی ایجاد کرده است.» او افزود که از زمان بسته شدن گذرگاه تورخم، اقوام و افراد قبیله در یک شهر مجاور میزبان دهها تن از خویشاوندان خود بودهاند.
مقامهای پاکستانی که نخواستند نامشان فاش شود گفتهاند که گذرگاه تورخم از ۲۱ فبروری بهدلیل اختلاف بر سر ساخت یک پاسگاه مرزی توسط طالبان بسته شده است.
وزارت داخله طالبان روز دوشنبه اعلام کرد که یک جنگجوی این گروه کشته و دو تن دیگر زخمی شدهاند. مقامهای امنیتی پاکستان زخمی شدن سربازان این کشور را تایید کردهاند.
روزنامه دان پاکستان روز سهشنبه گزارش داد که دستکم شش نیروی امینتی و دو غیرنظامی زخمی شدند و یک غیرنظامی هنگام تیراندازی و فرار مردم از محل، بر اثر ایست قلبی جان خود را از دست داد.
گذرگاه تورخم شاهراه اصلی ترانزیتی مسافر و کالا میان پاکستان و افغانستان محصور در خشکی است. به گفته وزارت خارجه پاکستان، تجارت بین دو کشور در سال ۲۰۲۴ بیش از ۱.۶ میلیارد دالر بود.
یوسف افریدی، رئیس اتاق تجارت و صنایع در ایالت خیبر پختونخوا پاکستان که گذرگاه تورخم در آن قرار دارد، گفت که بسته شدن گذرگاه باعث توقف ۵ هزار لاری پر از کالاهای ضروری شده و دستکم ۱۵ میلیون دالر خسارت وارد کرده است.