راستی‌آزمایی ادعای سخنگوی هبت‌الله آخندزاده درباره امنیت روانی زنان افغانستان

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی هبت‌الله آخندزاده، در پیامی به مناسبت روز جهانی زن، ادعا کرد که زنان افغان از نظر فیزیکی و روانی در مصئونیت کامل زندگی می‌کنند.

این ادعا در حالی مطرح شده است که گزارش‌های متعددی از سازمان ملل، متخصصان حقوق بشر، و پزشکان روان‌شناس و روان‌پزشک نشان می‌دهند که وضعیت زنان افغان، به ویژه از نظر روانی، به شدت بحرانی و شکننده است.

گزارش‌های سازمان ملل

طبق گزارشی که در اگست ۲۰۲۴ توسط سازمان ملل متحد منتشر شد، سلامت روانی زنان افغان از زمان تسلط طالبان به شدت وخیم‌تر شده است. در این گزارش آمده که نزدیک به ۷۰ درصد از زنان بین ماه‌های اپریل تا جون افزایش شدید اضطراب، انزوا و افسردگی را تجربه کرده‌اند. این گزارش که از طریق نظرسنجی و مصاحبه با ۵۹۲ زن افغان در ۲۲ ولایت تهیه شده، نشان می‌دهد که ۶۸ درصد از زنان وضعیت روانی خود را «بد» یا «بسیار بد» ارزیابی کرده‌اند و ۸ درصد گفته‌اند که دست‌کم یک زن یا دختر دیگر را می‌شناسند که اقدام به خودکشی کرده است.

تأثیرات بلندمدت سیاست‌های طالبان

آلیسون دیویدیان، نماینده سازمان زنان ملل متحد در افغانستان، در این زمینه گفته است که سیاست‌های محدودکننده طالبان تأثیرات بلندمدتی بر نسل‌های آینده خواهد داشت. وی به طور خاص اشاره کرد که محرومیت ۱.۱ میلیون دختر از آموزش و محرومیت ۱۰۰ هزار زن از دانشگاه ممکن است به افزایش ۴۵ درصدی زایمان‌های زودهنگام و افزایش ۵۰ درصدی مرگ‌ومیر مادران تا سال ۲۰۲۶ منجر شود.

گزارش‌های پزشکی

آژانس پناهندگان سازمان ملل نیز در گزارشی اعلام کرد که در پی سیاست‌های طالبان، میزان بیماری‌های روانی در میان زنان افغان به طور چشمگیری افزایش یافته است. طبق این گزارش، بیماری‌های روانی در میان زنان افغان در یک سال گذشته ۴۰ تا ۵۰ درصد افزایش داشته است. مشاوران روانی سازمان ملل اظهار کرده‌اند که عواملی نظیر محدودیت‌های فزاینده برای زنان و دختران، خشونت خانگی و وضعیت اقتصادی بدتر، به این افزایش دامن زده است.

اضطراب، افسردگی و رفتارهای انزواطلبانه

پس از تسلط طالبان در ۲۰۲۱، زنانی که پیش‌تر در عرصه‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی و آموزشی فعال بودند، از بسیاری از حقوق خود محروم شدند. این تغییرات باعث ایجاد اضطراب، افسردگی، و رفتارهای انزواطلبانه در میان زنان افغان شده است. پزشکان روان‌شناس و روان‌پزشکان همچنین گزارش داده‌اند که افسردگی، ناامیدی و اختلالات خواب در بین زنان افغان افزایش یافته است.

ادعای ذبیح‌الله مجاهد مبنی بر اینکه زنان افغان از نظر فیزیکی و روانی در مصئونیت کامل هستند، با شواهد موجود در گزارش‌های سازمان ملل، پزشکان روان‌شناس و متخصصان حقوق بشر مغایرت دارد. واقعیت‌های موجود نشان می‌دهند که زنان افغان تحت تاثیر سیاست‌های سرکوبگر طالبان با مشکلات جدی روانی و فیزیکی مواجه هستند و از حمایت‌های بهداشتی و آموزشی مناسب محرومند.

توقف کمک‌های امریکا، خدمات بشردوستانه را در افغانستان و دیگر کشورها محدود کرده است

۱۸ حوت ۱۴۰۳، ۱۱:۰۱ (گرینویچ)

توقف کمک‌های خارجی امریکا، بسیاری از سازمان‌های بشردوستانه در افغانستان، سودان و اوکراین را مجبور به کاهش کارکنان، بودجه‌ها و خدمات کرده است. سازمان ملل هشدار داد که در پی این توقف حدود ۹ میلیون افغان از خدمات بهداشتی و حمایتی محروم خواهند شد.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، از «کاهش‌های شدید» بودجه کمک‌ها ابراز تأسف کرده و نسبت به پیامدهای آن در کشورهایی مانند افغانستان، اوکراین و سودان هشدار داده است.

گوترش گفت که بیش از ۹ میلیون نفر در افغانستان از خدمات بهداشتی و حمایتی محروم خواهند شد؛ تخصیص‌های نقدی که به یک میلیون نفر در اوکراین کمک می‌کرد، معلق شده است؛ و بودجه برنامه‌هایی که به افراد فراری از سودان کمک می‌کرد، به پایان رسیده است.

بسیاری از سازمان‌های غیردولتی اعلام کرده‌اند که به دلیل تصمیم دولت ایالات متحده برای حذف بیش از ۹۰ درصد از قراردادهای کمک‌های خارجی، کاهش حدود ۶۰ میلیارد دالری بودجه و فسخ حدود ۱۰ هزار قرارداد در سطح جهانی، که به آژانس ایالات متحده برای توسعه بین‌المللی (یواس‌آید) مربوط می‌شود، بسیاری از پروژه‌ها تعطیل خواهند شد.

از سوی دیگر، آژانس‌های سازمان ملل در تلاش‌اند تا عملیات خود را بازنگری کرده، کاهش‌های استراتژیک اعمال کنند، منابع مالی جایگزین بیابند و از دولت ایالات متحده درخواست کنند که حمایت خود را از سر بگیرد.

آژانس پناهندگان سازمان ملل، که در سال گذشته بیش از ۴۰ درصد از بودجه نزدیک به ۵ میلیارد دالری خود را از ایالات متحده دریافت کرده بود، به آسوشیتدپرس گفت که توقف تخصیص بودجه ایالات متحده بر عملیات این آژانس تأثیر گذاشته و «اولین اقدامات صرفه‌جویی» شامل کاهش ۳۰۰ میلیون دالری در فعالیت‌های برنامه‌ریزی‌شده خواهد بود.

به همین ترتیب، سازمان بین‌المللی مهاجرت، که در سال ۲۰۲۳ بیش از ۴۰ درصد از بودجه ۳.۴ میلیارد دالری خود را از ایالات متحده دریافت کرده بود، اعلام کرد که در پاسخ به دستور ایالات متحده برای توقف تأمین مالی کمک‌های خارجی، که بر کارکنان، عملیات و دریافت‌کنندگان تأثیر گذاشته است، «بر اساس شرایط عمل خواهد کرد.»

سازمان خبری «دیویکس» ماه گذشته گزارش داد که سازمان بین‌المللی مهاجرت به حدود ۳ هزار کارمند خود، که در یک برنامه اسکان مجدد ایالات متحده فعالیت می‌کردند، پس از توقف‌های مالی، اخطار اخراج ارسال کرده است.

سازمان بهداشت جهانی نیز از این تصمیمات متأثر شده است. یکی از نخستین دستورات اجرایی ترامپ علیه این سازمان بود و اعلام کرد که ایالات متحده از آژانس بهداشت سازمان ملل خارج خواهد شد.

سازمان بهداشت جهانی اعلام کرد که شبکه آزمایشگاه‌های جهانی سرخک «در معرض فروپاشی» قرار دارد، زیرا هزینه سالانه آن حدود ۸ میلیون دالر است که تاکنون به‌طور کامل توسط ایالات متحده تأمین می‌شد. این سازمان همچنین هشدار داد که کاهش بودجه ایالات متحده در تأمین مالی دوجانبه برای مبارزه با سل، تأثیر «ویران‌کننده‌ای» بر برنامه‌های مبارزه با این بیماری خواهد داشت، چرا که ایالات متحده در دهه گذشته سالانه بین ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون دالر برای این برنامه‌ها اختصاص داده بود.

آژانس مبارزه با ایدز نیز اعلام کرد که تأمین مالی ایالات متحده «ستون فقرات» پیشگیری از ایدز در بسیاری از کشورهای درگیر با این ویروس بوده است.

این آژانس اعلام کرد که ارزیابی‌ها نشان داده است که ۷۵۰ هزار نفر در هائیتی تحت تأثیر توقف کمک‌های مالی ایالات متحده قرار گرفته‌اند و ۷۰ درصد از مراکز تأمین مالی‌شده از طریق برنامه اضطراری رئیس‌جمهور ایالات متحده برای کمک به ایدز، تعطیل شده‌اند.

استفان دوژاریک، سخنگوی سازمان ملل، تأثیر کاهش بودجه در افغانستان را به‌طور خاص برجسته کرد و گفت که بیش از ۲۰۰ مرکز بهداشتی بسته شده‌اند و این امر ۱.۸ میلیون نفر را از دسترسی به خدمات بهداشتی اساسی محروم کرده است.

تام فلتچر، رئیس امور بشردوستانه سازمان ملل، به شورای امنیت گفت که کاهش بودجه کمک‌های خارجی ایالات متحده «ضربه شدیدی به تلاش‌های ما برای نجات جان انسان‌ها وارد کرده است.»