۸۰ پزشک، پرستار و کارمند اداری و خدماتی تنها از شفاخانه علیآباد در کابل تنقیص شدهاند.
در همین حال، طالبان کاهش چشمیگری در معاش پرسنل صحی و استادان دانشگاهها وارد کرده است.
زلزله در سیستم صحی
طالبان در حالی دست به اخراج کادر صحی شفاخانهها میزند که افغانستان با بحران فراگیر در نظام صحی خود مواجه بوده است. یکی از اساسیترین چالشها، کمبود شدید کادر صحی ــ اعم از پزشکان، نرسها، قابلهها و کارکنان فنی ــ است که پیامدهای ناگواری برای سلامت عمومی، بههمراه داشته است.
ناامنی، مهاجرت گسترده نیروی انسانی متخصص، محدودیتهای آموزشی، و کاهش سرمایهگذاری در بخش صحت از جمله عوامل اصلی این بحراناند. بسیاری از پزشکان و پرستاران، بهدلیل نقض حقوق بشر، نبود فرصتهای شغلی مناسب، پایین بودن دستمزد، تهدیدهای امنیتی و فشارهای اجتماعی، ترجیح میدهند کشور را ترک کنند.
در نتیجه، ارائه خدمات اولیه صحی به شهروندان با مشکل مواجه شده و شمار زیادی از مراکز درمانی با کمترین امکانات یا بدون حضور متخصص فعالیت میکنند. این وضعیت بهویژه برای زنان باردار، کودکان و بیماران مزمن بحرانیتر است، زیرا آنها بیش از سایر اقشار جامعه به مراقبتهای صحی مستمر نیاز دارند.
ناتوانی طالبان در پرداخت معاش
پس از ناتوانی طالبان در پرداخت معاش کارمندان دولت، هبتالله آخندزاده تصمیم گرفته است هزاران بست را از ساختار دولتی حذف کند.
منابع آگاه در دانشگاه کابل، روز چهارشنبه به افغانستان اینترنشتال گفتند که طالبان دهها استاد زن و مرد را از دانشگاه کابل اخراج کردند. به گفته آنها، بیشتر اخراج شدهها زنان هستند.
این منابع که خود شغل شان را از دست دادند، گفتند اخراجها در تمام دانشگاههای افغانستان صورت گرفته است. ظاهراً، طالبان بستهای آن را تنقیص کرده است و به استادان و کارمندان فرصت استخدام در دیگر بخشهای دانشگاهها و تحصیلات عالی را نداده است.
آنها گفتند که فهرست اخراج شدهها را در یک گروه واتساپ دیدهاند که بالغ بر ۲۶۴ استاد و کارمند اداری دانشگاه کابل میشود. در میان اخراج شدهها، ۱۷۰ استاد از جمله حدود ۷۰ استاد زن میشود.
در این فهرست، احمد ضیا رفعت، از استادان شناخته شده دانشگاه کابل نیز دیده میشود.
طالبان هنوز آمار دقیق کارمندان اخراج دانشگاه ها را اعلام نکرده است.
در روزهای گذشته در کنار اطلاعاتی که از برنامههای تنقیص گسترده در بخشهای مختلف اداری در ادارات دولتی تحت کنترول طالبان بهدست میرسد، به تازگی منابع از دانشگاه کابل در تماس با افغانستان اینترنشنال گفتند که این روند اکنون دامنگیر دانشگاهها و مراکز تحصیلات عالی نیز شده است.
تعدادی از استادان دانشگاه کابل گفتند که روند اطلاعرسانی درباره برکناری استادان و کارمندان این دانشگاه به صورت غیررسمی، از طریق گروههای واتساپ و به صورت شفاهی صورت میگیرد.
یکی از استادان دلیل اطلاعرسانی شفاهی ریاستهای تدریسی را جلوگیری از رسانهای شدن این موضوع اعلام کرد.
این منبع گفت: «به دانشکدهها مکتوب نفرستادند تا به دست رسانهها نیفتد. تمام دانشگاهها و ادارههای دولتی این برنامه یا اجرا شده یا هر روز در حال اجراشدن است.»
او افزود که برکناری صدها استاد از دانشگاه کابل گزینشی است و به نظر میرسد که جنبه قومی و زبانی داشته باشد.
طالبان در یکسال گذشته با بحران مالی مواجه است. این گروه نمیتواند معاش کارمندان دولت را به موقع پرداخت کند و گاهی این تاخیر چند ماه را در بر میگیرد.
ذبیح الله مجاهد، سخنگوی طالبان در سوم ثور امسال تایید کرد که این گروه کارمندان بخشهای اداری و نظامی خود را کاهش میدهد.
مجاهد گفت که تنقیص و اخراج کارمندان از ادارات برای «بهبود کارها، جلوگیری از تورم ادارات و بروکراسی و موثریت کاری» اجرا میشود.
زنان قربانی اصلی تنقیص
یک استاد دانشگاه کابل به افغانستان اینترنشنال گفت که استادان زن «همه» در فهرست تنقیص اند. او گفت: «تمام کارمندان زن، چه استاد و چه کارمندانی که در بخش اداری کار میکردند، همه شان منفک شدند.»
روز سهشنبه نیز منابع به افغانستان اینترنشنال از برکناری بیش از ۲۰۰ استاد و کارمند دانشگاههای خوست، بدخشان و بامیان خبر دادند. به گفته منابع، ۱۲۰ نفر در خوست، ۵۰ نفر در بامیان و ۵۰ نفر در بدخشان از موسسات تحصیلات عالی برکنار شدهاند.
