بر اساس نتایج نظرسنجیها از جمله نظرسنجی مشترک شبکههای تلویزیونی کیبیاس، امبیسی و اسبیاس کوریای جنوبی، پیشبینی میشود لی جائهمیونگ، رهبر حزب دموکراتیک و نامزد اپوزیسیون این کشور، با کسب ۵۱.۷ درصد آرا در انتخابات زودهنگام به عنوان رئیسجمهور جدید انتخاب شود.
شبکه تلویزیونی سیانان سهشنبه ۱۳ جوزا گزارش داد رقیب جائهمیونگ، کیم مونسو از حزب محافظهکار حاکم، در این نظرسنجی ۳۹.۳ درصد آرا را به دست آورده است.
با اینکه نتایج رسمی هنوز اعلام نشده اما در انتخاباتهای گذشته، نتایج نهایی با دادههای نظرسنجیهای مشابه بسیار نزدیک بوده است.
این انتخابات که شش ماه پس از اعلام حکومت نظامی نافرجام از سوی رئیسجمهور پیشین برگزار شد، با توجه ویژه افکار عمومی و رسانهها همراه بود و ممکن است ثبات سیاسی را پس از ماهها بینظمی به کوریای جنوبی بازگرداند.
یون سوک یول، رئیسجمهور پیشین کوریای جنوبی، ۱۳ قوس سال گذشته با اعلام حکومت نظامی تلاش کرد قدرت را در اختیار بگیرد اما این اقدام با ورود نمایندگان به ساختمان پارلمان و لغو حکم حکومت نظامی ناکام ماند.
یول ۱۸ قوس از سوی مجلس ملی کوریای جنوبی بهدلیل تلاش برای اعمال حکومت نظامی استیضاح شد. او در پیام سال نو میلادی به هوادارانش اعلام کرد که «تا پایان» مبارزه خواهد کرد.
دادگاه قانون اساسی کوریای جنوبی، جمعه ۱۵ حمل، رای مجلس مبنی بر استیضاح یول بهدلیل اعلام حکومت نظامی کوتاهمدت در سال گذشته را تایید و اعلام کرد این اقدام آسیبی جدی به ثبات این کشور وارد کرده است.
در این مدت، اقتصاد صادراتمحور کوریای جنوبی با چالشهایی مانند تعرفههای دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا و نگرانی از رکود جهانی روبهرو شده؛ آن هم در حالی که کشور فاقد یک رهبری دایمی بوده است.
پارک چانده، رهبر موقت حزب دموکراتیک، سهشنبه در گفتوگویی اعلام کرد نتایج نظرسنجی بازتاب «قضاوت آتشین مردم علیه رژیم کودتا» است.
کمیسیون ملی انتخابات کوریای جنوبی خبر داد میزان مشارکت در این انتخابات به ۷۹.۳ درصد رسیده است.
نامزد پیشتاز کیست؟
لی جائهمیونگ، چهرهای جنجالی در سیاست کوریای جنوبی، با وجود پروندههای قضایی و اتهاماتی درباره فساد و سوءاستفاده از قدرت، از ابتدا به عنوان پیشتاز رقابتها شناخته میشد.
اگر نتایج رسمی مطابق نظرسنجیها باشد، او ممکن است چهارشنبه رسما بهعنوان رئیسجمهور بعدی کوریای جنوبی معرفی شود.
لی که از خانوادهای فقیر و کارگر بود، پس از تحصیل در رشته حقوق به عنوان وکیل حقوق بشر وارد سیاست شد. او پیشتر شهردار سئونگنام و فرماندار ولایت گیونگی بوده و پس از شکست در برابر یون در انتخابات سال ۲۰۲۲، بهعنوان نماینده مجلس فعالیت کرده است.
در دی ماه گذشته، لی در جریان یک رویداد عمومی در بوسان هدف سوءقصد قرار گرفت و با چاقو از ناحیه گردن زخمی شد. این حادثه منجر به عمل جراحی شد اما تهدیدی برای جان او نبود.
او در شب اعلام حکومت نظامی از سوی یون، یکی از نمایندگانی بود که به ساختمان پارلمان رفت و برای لغو این حکم رای داد. ویدیو زندهای که او از پریدن از روی نردهها برای ورود به ساختمان منتشر کرد، میلیونها بار در فضای مجازی دیده شد.
در طول کارزار انتخاباتی، او اغلب پشت شیشه ضدگلوله و با جلیقه ضدگلوله سخنرانی کرد.
وعدههای او شامل اصلاحات سیاسی و اقتصادی، محدود کردن اختیارات رئیسجمهور برای اعلام حکومت نظامی، اصلاح قانون اساسی برای فراهم شدن امکان دو دوره چهار ساله ریاستجمهوری (بهجای یک دوره پنج ساله فعلی)، حمایت از کسبوکارهای کوچک و توسعه صنعت هوش مصنوعی بوده است.
او همچنین خواستار کاهش تنش در شبهجزیره کوریا و ادامه خلع سلاح هستهای کوریای شمالی است.
مشاوران لی گفتهاند که حقوق بشر، محور اصلی تعامل با پیونگیانگ خواهد بود؛ از جمله در موضوع اسرای زنده جنگ دو کوریا در دهه پنجاه میلادی.
با این حال، لی با پروندههای قضایی متعددی روبهروست؛ از جمله اتهام رشوهخواری و پروندهای مربوط به فساد در یک پروژه ساختمانی. همچنین در پروندهای دیگر، او به اتهام دروغگویی در مناظرههای انتخاباتی گذشته محکوم شده ولی پرونده به دادگاه تجدیدنظر ارجاع داده شده است.
لی تمامی اتهامات را رد کرده و در گفتوگویی با سیانان در سال گذشته گفته بود این اتهامها «بیاساس و بدون مدرک» هستند و انگیزه سیاسی دارند.
منتقدان لی او را چهرهای تفرقهافکن در سیاست کوریای جنوبی میدانند و میگویند که مصوبات دولت یون را بهطور فعال مسدود کرده است. یون نیز در زمان اعلام حکومت نظامی، مخالفت حزب دموکراتیک با بودجه دولت را یکی از دلایل این اقدام عنوان کرده بود.
بازنگری آینده پیش رو
تیم لی وعده داده است که اعتماد به امریکا را احیا کند، اعتمادی که به گفته مشاورانش در جریان بحران حکومت نظامی آسیب دید.
دولت جو بایدن از اعلام حکومت نظامی در کوریای جنوبی غافلگیر شد؛ بهویژه در حالی که وقت زیادی صرف تقویت شراکت امنیتی واشینگتن، سئول و توکیو کرده بود.
وی سونگلاک، مشاور سیاست خارجی لی، پیش از انتخابات گفته بود اتحاد با امریکا همچنان «سنگبنای» دیپلوماسی کوریای جنوبی باقی خواهد ماند.
سئول در حال مذاکره با واشنگتن درباره تعرفههای ترامپ است؛ از جمله تعرفه ۲۵ درصدی بر صادرات کوریای جنوبی و واردات موتر و فولاد. ترامپ همچنین از اعمال تعرفههای بیشتر بر نیمههادیها و داروها که از صنایع کلیدی کوریای جنوبی هستند، سخن گفته است.
از سوی دیگر به گفته تیم لی، روابط کوریای جنوبی با چین و روسیه که در سالهای اخیر متشنج شده، با «تعامل راهبردی» مدیریت خواهد شد، چرا که به باور آنان، صلح و امنیت در منطقه نیازمند گفتوگو با هر دو کشور است.
اقتصاد کوریای جنوبی در ماههای اخیر دچار رکود نسبی شده، هزینههای زندگی افزایش یافته و مصرف داخلی دچار کاهش شده است.
چالشهایی نظیر پیر شدن جمعیت و کاهش نرخ زاد و ولد نیز از جمله اولویتهای پیش روی دولت جدید در سئول خواهند بود.
همزمان با ادامه مذاکرات بر سر پیشنهاد آتشبس امریکا، حمله اسرائیل به غزه تشدید شده و با محاصرهای همراه شده که گرسنگی را به اوج رسانده است.
از زمان آغاز عملیات گسترده اسرائیل در غزه در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، بیش از ۵۴ هزار نفر در این باریکه کشته شدهاند. این جنگ به تلافی حمله حماس به جنوب اسرائیل آغاز شد که در آن حماس حدود ۱۲۰۰ نفر را کشت و ۲۵۰ نفر را به گروگان گرفت.
چشمانداز تاریک پایان این جنگ و شرایط وخیم انسانی در غزه باعث شده است بسیاری از کسانی که در شروع از اقدام اسرائیل برای سرکوب حماس و لشکرکشی به غزه حمایت میکردند، دیگر با اسرائیل همدردی نکنند.
نظرسنجی تازهای که در اروپا انجام شده، نشان میدهد که میزان خالص محبوبیت اسرائیل در آلمان (۴۴-)، فرانسه (۴۸-) و دنمارک (۵۴-) است که از زمان شروع نظرسنجی در سال ۲۰۱۶، به پایینترین حد خود رسیده است. در همین حال، در ایتالیا این محبوبیت (۵۲-) و اسپانیا (۵۵-) است که به پایینترین حد خود از نظرسنجی اخیر، در سال ۲۰۲۱ رسیده است.
در بریتانیا، میزان محبوبیت خالص اسرائیل ۴۶- بود که اندکی بالاتر از پایینترین حد خود یعنی ۴۹ در اواخر سال گذشته است.
طبق این نظرسنجی، در مجموع، تنها بین ۱۳ تا ۲۱ درصد از پاسخدهندگان در هر کشوری که مورد نظرسنجی قرار گرفتند، دیدگاه مثبتی نسبت به اسرائیل داشتند، در حالی که ۶۳ تا ۷۰ درصد دیدگاههای نامطلوبی داشتند.
به طور مشابه، از هر شش کشور مورد بررسی، تنها بین ۶٪ (ایتالیا) و ۱۶٪ (فرانسه) موافق بودند که اسرائیل «حق داشت نیروهایش را به غزه بفرستد. این رقم برای بریتانیا ۱۲٪ بود.
از سوی دیگر، بین ۲۹٪ (ایتالیا) و ۴۰٪ (آلمان) موافق بودند که اسرائیل «حق داشت به غزه نیرو اعزام کند، اما زیادهروی کرده و تلفات غیرنظامی زیادی ایجاد کرده است». این رقم در بریتانیا ۳۸٪ بود.
بین ۱۲٪ (آلمان) و ۲۴٪ (ایتالیا) - و بریتانیا با ۱۵٪ - معتقد بودند که اسرائیل اصلاً نباید به این سرزمین میرفت.
نظرسنجی یوروترک نشان داد که تعداد کمتری از مردم اروپای غربی هنوز ادامه عملیات نظامی اسرائیل در غزه را موجه میدانند: تنها حدود یک چهارم از پاسخدهندگان در فرانسه، آلمان و دنمارک (۲۴٪-۲۵٪)، در مقایسه با ۱۸٪ در بریتانیا و تنها ۹٪ در ایتالیا.
در عین حال، تعداد پاسخدهندگانی که حملات حماس در اکتبر ۲۰۲۳ را موجه میدانستند، همچنان در هر کشور پایین است و از ۵٪ تا ۹٪ متغیر است - اگرچه در بریتانیا (از ۵٪ به ۶٪) و ایتالیا (از ۶٪ به ۸٪) اندکی افزایش یافته است.
شاید جای تعجب نباشد که اکثر مردم اروپای غربی معتقدند صلح دائمی در خاورمیانه همچنان یک چشمانداز دور از دسترس است. فرانسویها خوشبینترین افراد بودند که گفتند این اتفاق ممکن است در ۱۰ سال آینده رخ دهد.
دنمارکیها با حدود ۱۵٪ کمترین خوشبینی را داشتند. در هر شش کشور مورد بررسی، انتظارات مبنی بر اینکه صلح پایدار به طور واقعبینانهای امکانپذیر است، از اواخر سال ۲۰۲۳ بین چهار تا ۱۰ درصد کاهش یافته است.
چنین دیدگاههایی محدود به اروپا نیست. نظرسنجی مرکز تحقیقات پیو در ماه اپریل نشان داد که دیدگاه امریکاییها نیز نسبت به اسرائیل در طول سه سال گذشته منفیتر شده است، به طوری که بیش از نیمی از بزرگسالان امریکایی (۵۳٪) اکنون نظر نامطلوبی نسبت به اسرائیل دارند، که این رقم نسبت به ۴۲٪ در مارچ ۲۰۲۲، افزایش را نشان میدهد.
روزنامه فیگارو هفته گذشته یک گزارش ۷۳ صفحهای با مُهر محرمانه – دفاعی را منتشر کرد که بر پایه پروندههای اطلاعاتی، تحقیقات میدانی و دهها مصاحبه تهیه شده است و هشدار میدهد که اخوانالمسلمین از طریق مدارس، خیریهها، مساجد و با قدرت نرم یک زیرساخت ایدئولوژیک گسترده در فرانسه ساخته است.
در این گزارش آمده است: «استراتژی اخوانالمسلمین، استقرار نوعی سلطه ایدئولوژیک از طریق نفوذ در جامعه مدنی تحت پوشش فعالیتهای دینی و آموزشی است.»
این گزارش یک نتیجهگیری صریح ارائه کرده است: «اخوانالمسلمین پروژهای سیاسی است. هدف آن انقلاب ناگهانی نیست، بلکه دگرگونی تدریجی و تسخیر قلبها و ذهنهاست. قدرت این سازمان نه در پنهانکاری، بلکه در ابهام راهبردی است و این هدف را تنها در فرانسه دنبال نمیکند، آنها به تمام غرب چشم دوختهاند.»
این گزارش، جامعترین مطالعه دولتی تا به امروز درباره حضور اخوانالمسلمین در اروپا و حاصل ماهها کار میدانی و تحلیلی دو کارمند عالیرتبه دولتی است که با مشورت دیپلوماتها، ماموران اطلاعاتی، دانشگاهیان و شخصیتهای مذهبی تهیه شده است.
اخوانالمسلمین یک جنبش اسلامگرای فراملی است که تلاش دارد شریعت اسلامی را از طریق ابزارهای ایدئولوژیک تدریجی مانند مدارس، خیریهها و شبکههای مذهبی ترویج دهد. گرچه این سازمان در ظاهر خشونت را رد میکند اما گروههای افراطی مانند حماس در آموزهها و تشکیلات این سازمان ریشه دارند و اثربخشیاش اغلب به نحوی است که مرز میان عدم خشونت و رادیکالیزه شدن را مخدوش میکند.
رسانه امریکایی فری پرِس (The Free Press) در گزارشی که روز دوشنبه ۱۲ جوزا منتشر شد، ابعاد گزارش محرمانه وزارت داخله فرانسه در خصوص این گروه را بررسی کرده است.
بر اساس این گزارش، شبکه اخوانالمسلمین در فرانسه شامل ۲۸۰ نهاد مذهبی است؛ ۱۳۹ مسجد بهطور رسمی به اخوانالمسلمین وابستهاند و ۶۸ مسجد دیگر از نظر ایدئولوژیک با این جریان همسو هستند.
۲۸۰ نهاد یادشده ۱۰ درصد از کل مساجدی است که ظرف ۱۵ سال اخیر در این فرانسه تاسیس شدهاند و هر جمعه حدود ۹۱ هزار مسلمان برای عبادت در این مساجد حاضر میشوند.
افزون بر این، اخوانالمسلمین ۲۱ مدرسه خصوصی را کنترل میکند یا آنها را تحت نفوذ دارد. از این تعداد، سه مدرسه با بودجه دولتی فرانسه اداره میشوند.
به علاوه مدارس، ۸۱۵ مدرسه قرآنی از سوی اخوانالمسلمین تاسیس شده است. بیش از ۶۶ هزار کودک در این مراکز تحت آموزشهایی هستند تا خود را عضوی از امت مسلمان و در تضاد اخلاقی و فرهنگی با سکولاریسم غربی بدانند.
در این مدارس چه چیزهایی آموزش داده میشود؟
طبق گزارش وزارت داخله فرانسه، محتوایی در مدارس مرتبط با اخوانالمسلمین میان دانشآموزان توزیع میشود که شریعت اسلام را برتر از قواعد بشری معرفی میکند، ازدواج میاندینی را نکوهش میکند و نفرت از یهودیان را ترویج میدهد.
طبق تحلیلهای ارائهشده در این گزارش، یهودستیزی در نهادهای وابسته به اخوانالمسلمین نهتنها اتفاقی نیست بلکه نقشی محوری دارد.
در این گزارش بهروشنی آمده است که «نفرت از یهودیان» یکی از مؤلفههای اصلی ایدئولوژیکی این جریان است که اغلب در قالب شعارهای ضد صهیونیستی مطرح میشود.
در مسجدی نزدیک پاریس، یکی از سخنرانان بهتازگی خطاب به جمعیت فریاد زد: «من حماس هستم» و با تشویق حضار مواجه شد.
در مساجد دیگر، شعارهای ضد اسرائیلی بهآسانی به کلیشههای کلاسیک یهودستیزانه گره میخورند. نمونه دیگر حسن اقیوسن، واعظ مشهور مرتبط با اخوانالمسلمین است که بهتازگی بهدلیل انتشار مکرر تئوریهای توطئه یهودستیزانه از فرانسه اخراج شد. او مدعی شده بود که «یهودیان با کنترل رسانهها، حافظه تاریخی را با هدف حفظ نفوذ خود بر افکار عمومی جهانی دستکاری میکنند».
یکی از مکاتب لیسه وابسته به اخوانالمسلمین در شهر لیل که با کمکهای مالی قطر اداره میشد، محتوایی برآمده از اسلامگرایی افراطی آموزش میداد.
در این گزارش بارها از قطر بهعنوان یکی از حامیان اصلی موسسههای وابسته به اخوانالمسلمین که تحت عنوان خیریه فعالیت میکنند، نام برده شده است.
این گزارش تاکید میکند که قطر تنها تامینکننده مالی اخوان نیست، ترکیه قطب منطقهای این جنبش است.
از زمان سرنگونی محمد مرسی در مصر در سال ۲۰۱۳، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه میزبان اعضای تبعیدی اخوانالمسلمین است و با برگزاری جلساتی در استانبول، شبکههای وابسته به این نهاد در سراسر اروپا را حمایت میکند.
اخوان به مسجد و مدرسه بسنده نکرده است
نویسندگان این گزارش تاکید میکنند که استراتژی اخوانالمسلمین به موسسات دینی و آموزشی محدود نمیشود، بلکه در حوزههای مختلفی مانند فروشگاههای حلال، مراکز جوانان، آموزشهای شغلی و خدمات همسریابی وارد شدهاند.
این گزارش ساختار برآمده از این شکل مداخله را یک «اکوسیستم» میداند که اخوانالمسلمین از ترکیب آنها به عنوان ساختارهای موازی قدرت برای مسلمانان بهره میگیرد.
این شبکهها غیرقانونی نیستند، ویژگیهایی دارند که سبب شده اثرگذار باشند و مهمترین کارکردشان این است که بهمرور یک جهانبینی ویژه را عادیسازی میکنند.
این گزارش جهانبینی مد نظر این شبکهها را اینگونه توصیف میکند: «این نگاه چندفرهنگیگرایی و سکولاریسم را رد میکند، قانون دینی را فراتر از قوانین کشور میدانند و با وارد آوردن فشار اجتماعی آنها را به انجام کارهایی مانند پوشیدن حجاب وادار میکند.»
این گزارش یکی از ویژگیهای اخوانالمسلمین را «چهره عمومی آراسته و نمایش میانهروی در عرصه عمومی» عنوان میکند و با تاکید بر «گفتمان دوگانه» اخوان، به ترویج یهودستیزی، جداسازی جنسیتی و تفکیک ایدئولوژیک در محافل خصوصی اشاره میکند.
به گفته این گزارش این دقیقا همان راهبردی است که طارق و هانی رمضان، نوههای بنیانگذار اخوانالمسلمین دنبال میکردند. طارق، با ظاهری آراسته، مسلط به چند زبان و آشنا با رسانه که در دانشگاههای بزرگ تدریس میکرد و مشاور رهبران سیاسی بود، خود را مصلحی مترقی معرفی میکرد. این تصویر زمانی فرو ریخت که او به تجاوز جنسی محکوم شد.
هانی مسیر سختگیرانهای را در پیش گرفت و آشکارا از احکام اسلام و ضرورت تسلط مردان بر زنان حمایت میکرد. این گزارش دوگانگی میان این دو چهره حامی اخوان را بازتابی از الگوی این سازمان میداند: «در ظاهر قابل احترام و معتدل، در باطن افراطی.»
اخوان به دنیای آنلاین چشم دوخته است
در گزارش محرمانه وزارت داخله فرانسه به آموزش گروه بزرگی از اینفلوئنسرها از سوی اخوانالمسلمین اشاره شده است که اهداف مورد نظر این سازمان را ترویج میکنند و جوانان را هدف میگیرند.
برخی از آنها خود را فعالان ضد اسلامهراسی معرفی میکنند و گروهی دیگر ایدئولوژی اسلامگرایانه را با روانشناسی یا کارآفرینی ترکیب میکنند. یکی از چهرههای برجسته این جریان مروان محمد است که اکنون از کانادا فعالیت میکند و پیشتر رئیس «جمعیت مقابله با اسلامهراسی در فرانسه» بود. این نهاد در سال ۲۰۲۰ منحل شد.
چرا اخوانالمسلمین بدون مواجهه با هیچ چالشی فعالیت میکند؟
این گزارش با پیش کشیدن این پرسش که چرا اخوانالمسلمین بهراحتی و بدون مواجهه با هیچ مانعی به فعالیتهای خود ادامه میدهد، به نکتهای مهم اشاره میکند: «اخوانیها بر خلاف بسیاری از گروههای اسلامگرا دست به اقداماتی نمیزنند که زنگ خطر را بهسرعت به صدا درآورد؛ مثلا به جای هواپیماربایی، با هیئتمدیره مدارس لابی میکنند، در کافهها بمبگذاری نمیکنند، بلکه استارتآپهای حلال، مدارس اسلامی و پلتفرمهای ازدواج راه میاندازند.»
گزارش وزارت داخله فرانسه روش این گروه را «تدریجی، غیرمتمرکز و اغلب غیرقابل تمایز با مشارکت مدنی» توصیف میکند و ادامه میدهد:«اما نیت آنها خیرخواهی برای شهروندان نیست؛ بلکه نفرتپراکنی در اروپا علیه غیرمسلمانان را دنبال میکنند.»
به نظر نویسندگان دِ فری پرس، فرانسه با دست گذاشتن بر این مشکل، نخستین گام را برداشته است. امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه، که گویا در ابتدا از افشای این گزارش خشمگین بود، اکنون در واکنش به فشار افکار عمومی، یافتههای آن را تایید و فرمان واکنش ملی صادر کرده است.
سویدن هم همین مسیر را دنبال میکند؛ مقامهای این کشور از فرانسه خواستهاند گزارش کامل را در اختیارشان قرار دهد و در کنار آن تحقیقات خود را آغاز کردهاند. اتریش پیشتر ارزیابیهایی منتشر کرده بود، اما تعداد کمی از آنها اقدام عملی به دنبال داشت.
دِ فری پرس گزارش خود را با بررسی این پرسش که ایالات متحده درباره اخوانالمسلمین چه میکند؟ به پایان برده است: «اصلا در این باره گفتوگو نمیشود. با وجود اینکه برخی سازمانهای مسلمان در امریکا با اخوانالمسلمین پیوند تاریخی یا ایدئولوژیک دارند، بهندرت مورد بررسی قرار میگیرند و گفتمان سیاسی حاکم بهطور کامل از پرداختن به این موضوع پرهیز دارد.»
اخوانالمسلمین دقیقا چیست و چطور به وجود آمد؟
حسنالبنا معلم و از چهرههای مذهبی مصر در سال ۱۹۲۸ (۱۳۰۷ شمسی) اخوانالمسلمین را بنا نهاد. از نظر او اسلام نظامی کامل در تمامی زمینهها از جمله دین، سیاست، حقوق و اقتصاد بود. ایدههای او و نهادی که ایجاد کرده بود با سیاستهای نظام حاکم بر مصر در تضاد بود و به همین دلیل مورد غضب حکومت وقت این کشور قرار گرفت و در نهایت به دست حکومت کشته شد.
با ممنوعیت و سرکوب ایدههای اخوانالمسلمین در جهان عرب، بسیاری از نظریهپردازان اخوان به دموکراسیهای غربی پناه آوردند. داماد حسنالبنا، سعید رمضان، در سال ۱۹۶۱ مرکز اسلامی ژنو را در سوئیس تاسیس کرد و دو پسرش، طارق و هانی رمضان، هر دو بعدها به چهرههای برجسته تفکر اسلامگرای اروپا تبدیل شدند.
در دهههای بعد، اخوانالمسلمین با روشی منظم حضور خود را در سراسر قاره اروپا گسترش داد و با راهاندازی شبکهای از مساجد، خیریهها، موسسههای آموزشی و انجمنهای مدنی در جوامع محلی مستقر شد.
براساس گزارش وزارت داخله فرانسه همه این نهادها در جهت ترویج اسلام سیاسی تحت پوشش فعالیتهای دینی طراحی شدهاند.
