ممنوعشدن نقد هبتالله و شعر عاشقانه؛ رهبر طالبان قانون تنظیم مشاعرهها را توشیح کرد
وزارت عدلیه طالبان اعلام کرد که هبتالله آخندزاده، رهبر این گروه قانون تنظیم مشاعرهها را در چارچوب یک مقدمه، دو فصل و ۱۳ ماده توشیح کرده است.
در این قانون از شاعران خواسته شده است از نقد «فرامین، هدایات، احکام و تصمیمهای» هبتالله آخندزاده اجتناب کنند.
همچنین مواد این قانون نوشتن شعر عاشقانه و ستایش معشوق را ممنوع میکند. در یکی از بندها آمده است شاعران باید از ستایش «پسران و دختران یا دعوت به روابط و دوستی با آنها» پرهیز کند. در بند هفتم ماده پنجم آمده است شعر باید از «عشق مجازی، خواهشات ناروا و احساسات بیجا» خالی باشد.
وزارت اطلاعات و فرهنگ مرجمع تطبیق احکام این قانون تعیین شده است.
وزارت عدلیه طالبان روز شنبه، هشتم سنبله قانون تنظیم مشاعرهها را پس از توشیح هبتالله آخندزاده در جریده رسمی منتشر کرد.
قانون تنظیم مشاعره طالبان مکتبهای فکری فمینیسم، کمونیسم، دموکراسی و ناسیونالیسم را «افکار غیراسلامی» خوانده و تاکید کرده است محتوای شعر شاعران نباید به این مفاهیم بپردازد.
در مقدمه این قانون با اتکا به احادیث آمده است که شاعران مسئولیت دارند با شعر خود از اسلام دفاع کرده و احکام شرعی را در اشعار خود تفسیر کنند.
تکالیف تعیین شده در این قانون، خطاب به «برادران شاعر» نوشته شده و زنان شاعر را نادیده گرفته است.
بربنیاد این قانون، وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان مکلف است هیئتی را در مرکز و ولایات برای ارزیابی مشاعرهها تعیین کند. این هیئت شامل نماینده وزارت فرهنگ، اداره امر به معروف و نماینده شورای علما است. هیئت موظف است شعر و سخنان اشتراککنندگان مشاعرهها را «مطابق این قانون تصفیه کند».
قانون تنظیم مشاعره طالبان صراحت دارد که شاعران، سخنرانان و برگزارکنندگان مشاعرهها در صورت تخلف از این قانون، «مطابق احکام شریعت» مجازات میشوند.
هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان در دهم جوزا برای برگزاری برنامههای شعر و ادبیات کارشیوه تعیین کرد. این کارشیوه پس از آن تهیه شد که طالبان از برگزاری چند برنامه مشاعره در ولایتهای مختلف افغانستان جلوگیری کرد و تعدادی از شاعران را بهدلیل نوشتن شعرهای انتقادی به زندان انداخت.
طالبان در ۱۹ حمل برنامه شعر گل ارغوان را در ولایت پروان لغو کرد. پس از آن خواندن شعرهای انتقادی در برنامه گل نارنج در ولایت ننگرهار نیز جنجالبرانگیز شده بود.
رهبر طالبان این قانون را در ادامه اعمال محدودیت بر آزادیهای شهروندی، آزادی بیان و سانسور رسانهها صادر کرده است.
طالبان در نزدیک به چهارسال سلطه بر افغانستان همواره منتقدان خود را تهدید، سرکوب و زندانی کرده است.
این گروه برای خاموشکردن صدای منتقدان، روایت خود از اسلام و مسائل اجتماعی را تبدیل به قانون کرده و متخلفان را مجازات میکند.
محکمه طالبان روز شنبه اعلام کرد که یک زن و یک مرد را «به جرم روابط نامشروع» در ملاءعام در ولایت جوزجان مجازات کرده است. این اداره گفت که این افراد به شش تا یک سال حبس و هر یک به ۱۵ شلاق محکوم شدند.
این افراد براساس فیصله محکمه ابتدائیه ولسوالی آقچه ولایت جوزجان محکوم به مجازات شدند. محکمه طالبان گفت که پس از تایید رئیس دادگاه عالی طالبان حکم بر آنان اجرا شده است.
طالبان در چهار سال گذشته صدها نفر را به اتهام «روابط نامشروع» مجازات کرده است. این گروه اجرای قصاص را نیز آغاز کرده است. پیشتر، در شماری از ولایتها افراد در ملاء عام و با حضور برخی مقامهای ارشد این گروه اعدام شدند.
نهادهای حقوق بشری، مجازات در ملاء عام را خلاف کرامت انسانی و تمام ارزشهای حقوق بشری عنوان کردهاند.
ناظران معتقد هستند که طالبان به تدریج به سیاستهای حاکمیت خود در دهه ۹۰ برمیگردد. تصاویر و ویدیوهای اعدام زنان و مردان در استدیومهای ورزشی همچنان بهعنوان نمادی از حاکمیت خشونتبار طالبان مطرح است.
با این حال، در این دوره طالبان هرگونه تصویربرداری و ثبت و پخش اجرای اعدامها و مجازات در ملاءعام را ممنوع کرده است. نیروهای طالبان پیش از ورود افراد به استدیومهای ورزشی، تلفنها و دوربینهای آنان را ضبط میکنند.
محمد اسحاقدار، وزیر خارجه پاکستان روز جمعه هفتم سنبله در یک نشست خبری در اسلامآباد گفت که طالبان صدها طرفدار تیتیپی را در حکومت خود گنجانده است.
او تاکید کرد که خواست اسلامآباد از طالبان در افغانستان، اقدام علیه تحریک طالبان پاکستان است.
محمداسحاق دار گفت امیرخان متقی، وزیرخارجه طالبان به او گفته ۷۰۰ پست مرزی برای جلوگیری از نفوذ به پاکستان ایجاد شده است.
او میگوید اسلامآباد از مقامات طالبان خواست واضح و مشخصی دارد: 'یا اعضای تحریک طالبان پاکستان را مرزهای ما دور کنند یا آنها را به ما تحویل دهند.'
وزیر خارجه پاکستان تاکید کرد که این موضوع را در دیدار اخیرش با امیرخان متقی مطرح کرده و از او خواسته تا برای کنترول بخش افغانستان از مرز مشترک دو کشور اقدامهای لازم را انجام دهد.
وزیر خارجه پاکستان همچنین گفت توسعه و ثبات افغانستان به سود پاکستان است و افزود: «تصور کنید چه منفعت بزرگی به دست خواهد آمد زمانی که پروژه راهآهن میان پاکستان، چین و افغانستان آغاز به کار کند.»
طالبان تأیید کرده که در دو حمله هواپیماهای بیسرنشین در ننگرهار و خوست سه نفر کشته و هفت نفر دیگر زخمی شدهاند. این حملات اواخر روز چهارشنبه صورت گرفت و طالبان مسئولیت آن را متوجه پاکستان ساخته است.
به دنبال این حملات، طالبان سفیر پاکستان در کابل را احضار و یک یادداشت اعتراضی به او تسلیم کرد. اسلامآباد تاکنون دخالت در این حملات را تأیید نکرده است.
با این حال، آقای دار در نشست خبری خود به پرسش خبرنگاران در اینباره که آیا این حملات کار پاکستان بوده یا خیر، پاسخی نداد و گفت: «من هنوز در حال بررسی هستم، اما آنها به سفیر ما یک نامه دادند. این موضوع نیاز به تحقیق دارد تا ببینیم چرا چنین چیزی رخ داده است … در حال حاضر برای گفتن چیزی در این مورد زود است.»
پاکستان بارها هشدار داده که اجازه نخواهد داد خاک افغانستان برای حملات علیه این کشور استفاده شود و تأکید کرده است در صورت لزوم توانایی هدف قراردادن افراد مسلح را دارد.
این حملات واکنشهای تندی را در میان چهرههای سیاسی افغانستان در پی داشت. همه آنها پاکستان را عامل حمله عنوان کرده و از این کشور خواستند تا از تکرار چنین حملاتی دست برادرد.
در پی سیلاب در ولسوالیهای رودات، هسکهمینه و چپرهار ولایت ننگرهار پنج نفر جان باختند و هشت نفر دیگر زخمی شدند.
به گفته مسئولان محلی طالبان در ننگرهار، تعدادی از بندهای آب، شاهراهها و هزاران جریب زراعتی هم تخریب شدند.
صدیقالله قریشی، رئیس اطلاعات و فرهنگ طالبان ننگرهار گفته که ولسوالیهای رودات، هسکهمینه و چپرهار در روزهای اخیر شاهد بارندگی شدید بوده است.
در هفتههای اخیر، چندین ولایت افغانستان شاهد طوفانهای شدید، بارشهای سنگین و سیلاب بودهاند. این رویدادهای طبیعی در ولایتهای شرقی، از جمله خوست، کنر و میدان وردک، تلفات جانی و خسارات گستردهای برجای گذاشته است.
در یکی از آخرین موارد، منابع محلی روز چهارشنبه ۱۵ اسد گزارش دادند که پس از بارش شدید باران در منطقه متون، مرکز ولایت خوست، سیلابی جاری شد که دیوار شماری از خانهها را ویران کرد. به گفته منابع، دو کودک بر اثر ریزش سقف خانه و یک کودک دیگر بر اثر جریان سیلاب جان باختند.
افغانستان به مثابه یکی از آسیبپذیرترین کشورها در برابر تغییرات اقلیمی، همواره در معرض طوفانهای شدید، بارانهای ویرانگر و سیلابهای مرگبار قرار بوده است.
نورلان یرمکبایف، دبیرکل سازمان همکاری شانگهای اعلام کرد که قرار است نشست مشورتی کشورهای عضو این سازمان درباره افغانستان ۱۱ و ۱۲ سپتامبر امسال در شهر دوشنبه تاجیکستان برگزار شود. به گفته وی، در این نشست تبادل نظر جامعی در مورد وضعیت فعلی افغانستان و تاثیر آن بر منطقه خواهد شد.
تعامل کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای با اداره طالبان در بخش امنیت از جمله دیگر مسائلی است که به گفته وی در نشست پیش رو مورد بحث قرار خواهد گرفت.
نورلان یرمکبایف میگوید که چالشهای اجتماعی، حقوق زنان و مبارزه با تروریسم در افغانستان همچنان ادامه دارد.
او گفت که بین کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای در مورد مشکلات افغانستان اجماع نظر وجود دارد.
وی در عین حال تاکید کرد که سازمان همکاری شانگهای وضعیت افغانستان را زیرنظر دارد و بررسی میکند.
نورلان یرمکبایف در مصاحبه با ریانووستی، خبرگزاری دولتی روسیه گفت که وضعیت اقتصادی افغانستان در حال بهبود است، اما چالشهایی در حوزههای بشردوستانه و اجتماعی، از جمله حقوق زنان و مبارزه با تروریسم، همچنان باقی است.
سرگئی شایگو، دبیر شورای امنیت روسیه هم در مقالهای از تهدیدات تروریستی در افغانستان هشدار داده و گفته است که بیش از ۲۳ هزار تروریست خارجی در افغانستان حضور دارند.
نورلان یرمکبایف خاطرنشان کرد که به رغم چالشها، تمام کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای با اداره طالبان به صورت دوجانبه همکاری میکنند.
دبیرکل سازمان همکاری شانگهای یادآوری کرد که در اعلامیه شورای سران کشورها این سازمان در ۴ جولای ۲۰۲۴ تاکید شد که تشکیل یک دولت فراگیر با مشارکت نمایندگان همه گروههای قومی و سیاسی افغانستان تنها راه دستیابی به صلح و ثبات پایدار است.
سازمان همکاری شانگهای یک سازمان منطقهای است که در سال ۲۰۰۱ تاسیس شد. روسیه، چین، هند، قزاقستان، قرغیزستان، تاجیکستان، پاکستان، ایران، اوزبیکستان و بلاروس اعضای اصلی این سازمان اند.
کشورهای ناظر افغانستان و مغولستان اند و کشورهای شریک گفتوگوی سازمان همکاری شانگهای آذربایجان، ارمنستان، بحرین، مصر، کامبوج، قطر، کویت، مالدیو، میانمار، نپال، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، ترکیه و سریلانکا هستند.
اظهارات دبیرکل سازمان همکاری شانگهای درباره افغانستان در حالی مطرح شده که قرار است بزرگترین نشست سران این سازمان از ۳۱ اگست تا ۱ سپتامبر در شهر شمالی تیانجین برگزار شود. در فهرست دعوتشدگان از این نشست نام طالبان دیده نمیشود.
اسحاق دار، معاون صدر اعظم و وزیر خارجه پاکستان، اعلام کرده است که چین بهطور اصولی با گسترش کریدور اقتصادی چین - پاکستان به افغانستان موافقت کرده است. به گفته او، این توافق بخشی از گفتوگوهای سهجانبه اسلامآباد با کابل و بیجینگ بوده که اکنون جزئیات آن در حال نهاییشدن است.
او امروز جمعه در یک نشست خبری گفت که در این چارچوب، افغانستان در کنار پروژههای تازهای مانند راهآهن پاکستان – افغانستان – ازبیکستان، به شبکههای ترانزیتی منطقه وصل خواهد شد. او تأکید کرد که این طرح میتواند زمینه رشد تجارت و توسعه زیرساختهای افغانستان را فراهم کند و همکاریهای امنیتی و مرزی را نیز تقویت نماید.
وزیر خارجه پاکستان همچنین افزود که در بحثها، موضوع بازگشت پناهجویان افغان و مدیریت رفتوآمدهای مرزی هم در اولویت قرار داشته است و اسلامآباد امیدوار است با پشتیبانی چین، روابط تجاری و ترانزیتی میان دو کشور روانتر شود.
کریدور اقتصادی چین – پاکستان یا «سیپک» بخشی کلیدی از طرح «کمربند و جاده» چین است که از سال ۲۰۱۵ آغاز شد و تاکنون بیشتر بر پروژههای زیربنایی در پاکستان متمرکز بوده است. گسترش این مسیر به افغانستان، اگر نهایی شود، برای کابل را به یکی از بزرگترین طرحهای اتصال منطقهای چین وصل خواهد کرد.