مقامهای محلی طالبان در بلخ میگویند که اوزبیکستان یک محموله ۴۰۰ تنی کمکهای بشردوستانه، شامل مواد غذایی، دارو و تجهیزات طبی را از طریق بندر حیرتان به این ولایت تحویل داده است. این بسته کمکی روز دوشنبه به بلخ رسیده است.
یوسف وفا، والی بلخ، گفته است که ارسال این کمکها از سوی اوزبیکستان نشاندهنده روابط خوب میان طالبان و این کشور است و افزود که این کمکها زمانی به افغانستان رسیده که نیازهای بشردوستانه همچنان ادامه دارد.
این کمکها شامل آرد، برنج، قوطی کنسرو گوشت گاو، شکر، روغن، ماکارونی، دارو و تجهیزات طبی است.
والی بلخ همچنان گفت که پس از بستهشدن مسیرهای تجارتی با پاکستان، شماری از تاجران غرب و جنوب افغانستان از این مسیر برای صادرات و واردات استفاده میکنند.
عصمتالله ایرگاشف، نماینده ویژه رئیسجمهور ازبیکستان گفت این کمکها به تصمیم شوکت میرضیایوف، رئیسجمهور ازبیکستان، به مردم افغانستان ارسال شده و هدف آن تقویت «روابط حسن همجواری» با افغانستان است. او تاکید کرده است که این کمکها در چارچوب تعهدهای بشردوستانه اوزبیکستان انجام شده است.
مقامهای اوزبیکستانی گفتهاند که از سال ۱۴۰۰ تا کنون، بیش از ۱۵ هزار تُن کمک بشردوستانه از سوی جمهوری اوزبیکستان به افغانستان ارسال شده است.
امیر توکلیرودی گفت مذاکراتی با طالبان برای حضور شرکت نیمهدولتی فولاد مبارکه در صنعت معدن افغانستان انجام شده و استفاده از زغالسنگ افغانستان بهعنوان سوخت در حال بررسی است.
این عضو مجلس ایران افزود که با توجه به تجربه ایران در صنعت معدنی سنگان، این امکان وجود دارد که دانش فنی، فناوری و خدمات مهندسی به افغانستان منتقل شود.
این مقام ایرانی گفت که دو زون معدنی با مساحت مجموعی حدود هزار هکتار زمین در دو سوی مرز افغانستان و ایران شناسایی شده است. او افزود: «مطالعات زیستمحیطی، زونبندی، تعریف کاربریها و برنامهریزی برای فعالسازی بخش خصوصی در این محدوده در حال انجام است. رویکرد ما حمایت جدی از بخش خصوصی و ایجاد زمینه حضور سرمایهگذاران ایرانی و افغان در این منطقه است.»
اداره طالبان در ماه عقرب ۱۴۰۲ اعلام کرد که روزانه هزار تُن زغالسنگ در شمال افغانستان استخراج و به تجار فروخته میشود.
طالبان همچنین با اشاره به افزایش استخراج و صادرات زغالسنگ افغانستان، گفت که این گروه ۱۰ درصد نیاز روزانه زغالسنگ پاکستان را نیز تامین میکند. با اینحال، در اواسط ماه جوزای سال جاری رسانههای پاکستانی گزارش دادند که واردات زغال سنگ و سنگ صابون از افغانستان به پاکستان متوقف شده است.
همزمان، تشدید تنشها میان اداره طالبان و پاکستان در ماههای اخیر باعث شده است تا این اداره مسیر تجارت خود را به سمت ایران، هند و شماری از کشورهای آسیای میانه تغییر دهد.
«غارت» منابع طبیعی بهدست طالبان
طالبان پس از بازگشت به قدرت، تمرکز ویژه بر اکتشاف و استخراج معادن افغانستان داشته است. حاکمان کابل از طریق درآمد معادن، در پی تقویت حاکمیت خود است. منتقدان میگویند که استخراج گسترده معادن افغانستان، در سطح معیشت و رفاه شهروندان عادی تغییری نیاورده است. بیش از ۲۰ میلیون نفر در افغانستان به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند.
کارشناسان میگویند از زمان تسلط طالبان بر افغانستان، فرایند استخراج معادن بدون نظارت نهادهای مستقل، شفافیت مالی یا الزامات زیستمحیطی انجام میشود. برخی از سازمانها طالبان را به «غارت منابع طبیعی» افغانستان متهم کردهاند.
شورای هماهنگی نمایندگیهای سیاسی و قونسلی افغانستان در اواخر سرطان از توافق اکتشاف معادن میان قزاقستان و طالبان ابراز نگرانی کرد. این شورا از قزاقستان خواست تا از امضای هرگونه توافق اقتصادی با طالبان خودداری کند.
این شورا تصریح کرد که طالبان از مشروعیت حقوقی لازم برای عقد قرارداد برخوردار نیست و چنین توافقهایی ممکن است در آینده از سوی حکومت منتخب افغانستان به رسمیت شناخته نشود و کشور امضاکننده را با پیامدهای حقوقی و مالی روبهرو کند.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس ایران تصریح کرد که در صورت تعلل ایران درباره فرصتهای اقتصادی افغانستان، کشورهایی چون ترکیه، چین و دیگر کشورها این فرصتها را تصاحب خواهند کرد.
