د طالبانو د ازموینو د ملي ادارې مشر: په تېرو ۴۴ کلونو کې بهرنیانو افغانستان وران کړی

د طالبانو د ازموینو د ملي ادارې مشر ملا عبدالباقي حقاني وايي، چې په تېرو ۴۴ کلونو کې "بهرنیانو" افغانستان وران کړی او هغوی د دغه هېواد د جوړېدو هېڅ ډول تکل نه لاره.

د طالبانو د ازموینو د ملي ادارې مشر ملا عبدالباقي حقاني وايي، چې په تېرو ۴۴ کلونو کې "بهرنیانو" افغانستان وران کړی او هغوی د دغه هېواد د جوړېدو هېڅ ډول تکل نه لاره.
نوموړي نن یکشنبه (د وږي ۱۹مه) په کانکور ازموینه کې د ممتازو ۲۵ بریالیو نوماندانو په ستاینغونډه کې په افغانستان کې د عصري علومو اړتیا هم یاده کړه.
حقاني په کانکور ازموینه کې له بریالیو نوماندانو وغوښتل چې بهرنیو پوهنتونونو ته دې د زده کړو لپاره په خپل سر نه ورځي؛ بلکې په افغانستان کې دې زده کړې وکړي.
هغه په مستقیم ډول د کوم چا نوم وانه خیست خو زیاته یې کړه:” دې وطن کې داسې خلک هم وو، چې په فاسد نیت یې زده کړې کړې وې او داسې هم وو چې د وطن د خیر لپاره یې زده کړې کړې وې”.
د نوموړي په خبره چې د ملګرو ملتونو د ادارې په ګډون یې لسګونو بهرینو هېوادونو ته ویلي، چې د افغانستان ځوانان د زده کړو لپاره بهر واستوئ، خو هیچا ورته ځواب نه دی ورکړی.
حقاني دا خبرې په داسې مهال کوي، چې لا هم په افغانستان کې پر نجونو او مېرمنو د زده کړو او کار بندیز دوام لري.
نړۍوالې ټولنې بار- بار له طالبانو غوښتي، چې د مېرمنو پر وړاندې له سخت چلنده لاس واخلي؛ مګر طالبان دا خپله داخلي مساله ګڼي.

د ایټالیا لومړۍ وزیرې جورجیا میلاني چینايي سیال ته ویلي چې هېواد یې له یوه لار یو کمربند پروژې نه د وتلو پلان لري. د ایټالیايي رسنیو د راپور له مخې، نوموړې دا خبره په جي شل سرمشریزه کې لي کیانګ ته پرون په نوي ډېلي کې کړې ده.
د رویټرز د راپور له مخې، روم غواړي دې پرېکړې ته د بېجينګ د هر ډول غبرګون کمولو لپاره، د بديل په توګه له چين سره د اقتصادي همکارۍ د پياوړتيا په موخه د ستراتيژيکو همکاريو تړون بيا ژوندي کړي، چې اول ځل په ۲۰۰۴ کې لاسليک شوی و.
ایټالیا د جي اوه ډلې یوازنی غړی دی چې له چین سره یې د یوه لار یو کمربند پروژه لاسلیک کړې ده.
دا پروژه د ورېښو لار بیا ژوندي کولو او له لوېدیځ سره د چین د نښلولو په هیله پیل شوې ده.
د ایټالیا کاریر ډیلا سیرا ورځپاڼه د یکشنبې ورځې په ګڼه کې لیکي: «لومړۍ وزیرې میلاني خپل سیال له دې پروژې د وتلو په هوډ خبر کړ. خو لومړي وزیر لي هم وروستۍ هڅه کړې چې ایټالویان پر دغه پرېکړه بیا فکر وکړي.»
ایټالوي سیاستوال د یوه لار یو کمربند تړون پر ارزښت نیوکې لري چې پر ۲۰۱۹ کال په تېر حکومت کې لاسلیک شوی او د چین د نفوذ زیاتېدو د اندېښنې له امله د روم او د لوېدیځو ملګرو ترمنځ د درز سبب شوی دی.
ایټالوي رسنیو ویلي، د دغه هېواد چارواکو چینایانو ته دا هم ویلي چې دا نوې پرېکړه یې د امریکا په غوښتنه نه ده کړې.
ایټالیا راتلونکی کال د جي اوه پړاویزه مشري کوي او له چین سره پر اړیکو غور به یې لوېدیز ملګري خوشال کړي.
د ایټالیا د لومړۍ وزیرې دفتر له یوه لار یو کمربند پروژې د وتلو پرېکړې ته له اشارې پرته وايي:«مېرمن میلاني او ښاغلي لي د شنبې په ورځ په نوي ډېلي کې د جي شل سرمشریزې په اوږدو کې د خپلمنځي اړیکو پر ژورتیا خبرې وکړې.»
دغه دفتر خپل بیان کې لیکي، د ایټالیا او چین نړیواله ستراتیژیکه همکاري راتلونکی کال شل کلنه کېږي او دا به په هبره برخه کې د همکارۍ او ملګرتیا د پرمختګ لپاره څراغ وي.

د جرمني د پارلمان افغان توکمه غړې شاهینه ګمبیر په کولن ښار کې د تمنا پریاني د نه خوړو اعتصاب د «یوه قوي اعتراض وسیله» وباله. په پارلمان کې د زرغون ګوند دې استازې وویل، د دې وسیلې انتخاب ښيي په افغانستان کې د ښځو وضعیت څومره کړکیچن دی.
دغې افغان توکمه جرمن سیاستواله د یک شنبې په ورځ د - سنبلې په ۱۹مه -په خپل پخواني ټویټر یا اوسنۍ ایکس شبکه کې لیکلي: «په کولن ښار کې د ښځو د حقونو فعالانو په افغانستان کې د ښځو ډراماتيک وضعیت ته د پام اړولو لپاره د نه خوړو اعتصاب پیل کړی دی. "
شاهینه ګمبیر په ۱۹۹۱ کال کې د افغانستان په پلازمېنه کابل کې زېږېدلې ده. خو هغه د جرمني په لیندورست کې لویه شوې او په ۲۰۱۵ کال کې د دغه هیواد له زرغون ګوند سره یوځای شوې ده.
مېرمن ګمبیر د ۲۰۲۱ کال په فدرالي ټاکنو کې د زرغون ګوند د استازې په توګه د جرمني پارلمان یا بوندستاګ ته داخله شوه.
شاهینه ګمبیر د جرمني په پارلمان کې د افغان الاصله لومړنۍ استازې په توګه یادیږي.
د ښځو د حقونو فعالې تمنا زریاب پریاني د جمعې په ورځ د سپټمبر له لومړۍ نیټې راهیسېد نه خوړو اعتصاب سره د جرمني له پارلمان او ملګرو ملتونو څخه غواړي د طالبانو تر کنټرول لاندې افغانستان کې جنسیتي توپیر په رسميت وپيژني.
په دې اعتراض کې د افغانستان او ايران د بشري حقونو يو شمېر فعالان له مېرمن پرياني سره ملتيا کوي.
تر اوسه پورې د جرمني د بهرنيو چارو وزارت استازې او د دغه هيواد د پارلمان مرستيال په کولن ښار کې د اعتراض په خيمه کې له ميرمن پرياني سره ليدلي دي.
د جرمني د حکومت دغو استازو د تمنا زریاب پریاني د نه خوړو د اعتصاب د پای ته رسیدو غوښتن وکړه او هغې ته یې د هیواد په پارلمان کې د وینا کولو بلنه ورکړه.
همدارنګه مېرمن پریاني افغانستان انټرنشنل ته تایید کړه چې په افغانستان کې د بشري حقونو د وضعیت په اړه د ملګرو ملتونو ځانګړي راپور ورکوونکي ریچارډ بینیټ هغې ته ټیلیفون کړی دی.

د تیر حکومت د سولې خبرو د ټیم مشر معصوم ستانکزي ادعا کړې، چي د پاکستان د جمیعت علما ګوند یوه پلاوي کابل او کندهار ته سفر کړی او طالب چارواکو ته یې ویلي، که ښځو ته د زدکړو اجازه ور کړي «تباه او برباد» به شي.
ښاغلي ستانګزي ویلي، په دغه پلاوي کې د پاکستان د جمیعت علما اسلام ګوند درې غړي شامل و، چې مشري يې د دغه ګوند لوړ پوړي غړي صلاح الدین ایوبي کوله.
معوصوم ستانګزي دا نه دي ویلي چې دغه پلاوي کله سفر درلود او له کومو طالب چارواکو سره یې لیدلي دي.
د پخواني حکومت دغه چارواکی وايي، افغانستان ته د پاکستان د جمیعت علمای پاکستان ګوند پلاوي سفر په داسي حال کې دی چې د اسلامي نړۍ عالمانو د نجونو د زدکړو په اړه طالبانو ته د قناعت ورکولو لپاره افغانستان ته تللي وو.
معصوم ستانکزي د یکشنبې په ورځ د وږي ۱۹مه په ایکس یا پخواني ټویټر کې لیکلي چې کله د اسلامي نړۍ د عالمانو یوه ډله افغانستان ته راغله چې طالبان قانع کړي چې نجونو ته د اسلامي اصولو له مخې د زدکړو اجازه ورکړي: «د مولانا فضل الرحمن د ګوند یو درې کسییز پلاوی د مولوي صلاح الدین ایوبي په مشرۍپه همدې ورځ کابل او کندهار ته سفرونه وکړل او د طالبانو مشرانو ته یې مشوره ورکړه چې که ښځو ته د زده کړو اجازه ورکړي، دوی به تباه شي.»
ښاغلي ستانکزی وآيي: "دا منافقت باید ودرول شي."
د پاکستان د جمیعت علمای پاکستان مشر مولانا فضل الرحمن د «طالبانو» معنوي پلار بلل کیږي.
د طالبانو تر واکمېدو مخکې او وروسته د دغې ډلې په ملاتړ د نوموړي څرګندونې تل له غبرګون سره مخ شوې دي. دغه ګوند په پاکستان کې په ټاکنو، ډیموکراسی، د ښځو پر کار او زدکړو باور لري.
د اسلامي همکاريو د سازمان يو پلاوى د وږي په نهمه افغانستان ته تللی او هلته يې د طالبانو د بهرنيو چارو د وزير اميرخان متقي او د ریس الوزرا د لومړي مرستيال مولوي عبدالکبير په ګډون له يو شمېر طالب چارواکو سره وليدل.
د اسلامي هېوادونو د همکارۍ سازمان پلاوي د طالبانو د پوهنې او لوړو زدکړو له وزیرانو حبیب الله اغا او ندا محمد ندیم سره هم وکتل. دغه سازمان د دغې غونډې په اړه په خپله خبرپاڼه کې ليکلي، چې په دې کتنه کې دواړو لورو ټينګار وکړ، چې د علماوو په اجماع سره د اسلام له نظره د نارينه او ښځو لپاره زدکړې فرض دي.
څه باندې ۷۰۰ ورځې کېږي چې طالبانو تر شپږم ټولګي پورته د نجونو پر مخ د ښوونځیو دروازې تړلي دي.
همدارنګه دغې ډلې پوهنتون او د لوړو زدکړو موسسو ته له تګ څخه نجونې منع کړې دي.

د برازیل ولسمشر لولا ډسیلوا وايي، که پوتین په ریو کې د جی ۲۰ په راتلونکې سرمشریزه کې ګډون وکړي، هغه به ونه نیول شي. تېر کال د جرمونو نړیوالې محکمې د جنګي جرمونو په تور د روسیې د ولسمشر ویلادیمیر پوتین د نیولو امر وکړ.
لولا ډسیلوا د شنبې په ورځ په نوي ډیلي کې د جی شل غونډې په څنډه کې وویل چې ولادیمیر پوتین ته به د دې ډلې راتلونکې غونډې کې بلنه ورکړل شي.
لولا ډسیلوا زیاته کړه چې هغه هم په پام کې لري چې د بریکس په غونډه کې ګډون وکړي، چې په روسیه کې د جی شل تر غونډې مخکې جوړېږي.
هغه زیاته کړه: «زه باور لرم چې پوتین په اسانۍ سره برازیل ته تللی شي. زه تاسو ته ویلی شم چې که زه ولسمشر و اوسم او هغه برازیل ته راشي نو داسې هیڅ لاره نشته چې د روسیې ولسمشر ونیول شي.»
د جی شل هېوادونو د ډلې بله غونډه به د راتلونکي کال په جولای میاشت کې د برازیل په ریو ښار کې جوړه شي.
تېر کال د جرمونو نړیوالې محکمې د روسیې ولسمشر پوتین په بې قانوني او په زوره له اوکراین څخه روسیې ته د ماشومانو د لېږدولو په تور په جنګي جرمونو تورن او د هغه د د نیولو حکم یې صادر کړ.
هغه هیوادونه چې د روم اساسنامه یې لاسلیک کړې وي باید د نړیوالې جنایي محکمې حکم تعقیب کړي. خو په دغو هیوادونو کې امریکا، چین او هند شامل نه دي.
د جی شل هیوادونو ډلې غونډه پرون د وږي په ۱۸ مه په نوي ډیلي کې پیل شوه او نن به هم دوام وکړي.
د روسیې او چین ولسمشرانو په دې غونډه کې له ګډون څخه ډډه کړې ده.

د میانمار د سوداګرۍ وزیر چارلي تان وايي، دغه هېواد د روسیې د دوو سوخو ۳۰ جنګي جټ الوتکو لومړۍ چوپه ترلاسه کړه. روسیې او میانمار د شپږو سوخو ۳۰ اېس اېم اس ډوله جنګي جټ الوتکو د معاملې تړون د ۲۰۲۲ کال په سپټمبر کې لاسلیک کړ.
د میانمار د سوداګرۍ وزیر د یکشنبې په ورځ د روسیې په ولادیوستوک بندر کې د ختیځ اقتصادي فورم په څنډه کې د روسیې ریانووستی اژانس ته د الوتکو د لېږد په هکله خبره کړې ده.
د روسیې د دولتي کنټرول لاندې د وسلو صادرونکي روسوبورون په وینا، سوخو ۳۰ اېس اېم اېس ډوله جنګي جټ الوتکه د دښمن هوايي اهداف په نښه کولو، هوايي څار او د پیلوټ د روزنې لپاره ډیزاین شوې ده.
د میانمار د سوداګر وزیر د روسیې د تاس دولتي خبري اژانس ته وویل چې په ختیځ اقتصادي فورم کې به د دواړو هیوادونو ترمنځ د سیاحت د پراختیا په ګډون یو شمیر دوه اړخیز تړونونه لاسلیک شي.
د روسیې دفاع وزارت د رویټرز د غوښتنې سره سره د دې راپور په اړه کوم غبرګون ونښود.
د امریکا متحده ایالاتو خبرداری ورکړی چې د میانمار له پوځي واکمنانو سره د روسیې ملاتړ ورته د منلو نه دی او د وسلو استول د جګړې اور ته لمن وهي چې دغه هېواد یې په ناورین بدل کړی دی.
د روسیې د دفاع وزیر او لوړپوړي ډیپلوماټ میانمار ته په داسې حال کې سفر کړی، چې د جنتا مشر مین انګ هیلینګ له ۲۰۲۱ کال راهیسې څو ځلې روسیې ته تللی او دغه هېواد افتخاري دوکتورا ورکړې ده.
