د روسیې لومړي وزیر میخایل میشوستین ویلي؛ هېواد یې چمتو دی چې د "شمال او جنوب د سوداګرۍ دهلېز" د پراختیايي پلان په چوکاټ کې افغانستان او جنوبي اسیا ته د سوداګریزو توکو د لېږد رالېږد د لارو د جوړولو چارې ګړندۍ کړي.
هغه د دغې لارې سوداګریز اهمیت د سویز(سویس) کانال سره پرتله کړ.
د انټرفاکس خبري اژانس د راپور له مخې؛ میشوستین د دوشنبې په ورځ له خپل ازبک سیال سره په کتنه کې وویل، چې د دغو سوداګریزو لارو پراختیا د شمال او جنوب د نړۍوال سوداګریز دهلېز د پراختیا پر لور یو ګام دی. په دې دهلېز کې هند، ایران، اذربایجان، روسیه، منځنۍ اسیا او اروپا شامل دي.
میشوستین وویل؛ دوی چمتو دي چې په دې چوکاټ کې د افغانستان او جنوبي اسیا په ګډون د یورو- اسیا په سیمه کې د سوداګریزو لارو پر پراختیا تمرکز وکړي.
دغه روسي چارواکي ویلي، چې له ازبکستان سره د اورګاډي پټلۍ په برخه کې د همکارۍ د پراخ پلان جوړول او د دغه هېواد د هوايي تاسیساتو پیاوړي کول د روسیې له مهمو موخو څخه دي.
د اوکراین د جګړې له پیل سره روسیه د لویدیځ تر سختو بندیزونو لاندې ده او له اروپا سره یې سوداګري کمزورې شوې ده. مسکو پلان لري، چې د سیمې له هېوادونو سره د سوداګریزو اړیکو په پراختیا سره د لویدیځ د بندیزونو له امله رامنځته شوي فشارونه کم کړي.
د ازبکستان صدراعظم عبدالله اریپوف په منځنۍ اسیا کې د سوداګرۍ په لارو چارو کې د پانګونې لپاره د روسیې د لېوالتیا هرکلی کړی دی.
د انټرفکس په وینا؛ اریپوف وویل: "موږ لېواله یو، چې د بیلاروس، روسیې، قزاقستان، ازبکستان، افغانستان او پاکستان ترمنځ د سوداګریزو توکو په دهلېز کې شامل شو."
هغه زیاته کړه: "د دې پلان یو له مهمو اړخونو څخه د افغانستان د ټرانس کوریډور په نوم د اورګاډي پټلۍ جوړول دي."
د طالبانو یوه پلاوي د سرطان په میاشت کې پاکستان ته سفر وکړ او د دغې پټلۍ د تخنیکي بیا کتنې تړون یې لاسلیک کړ.
د افغانستان، پاکستان او ازبکستان ترمنځ د اورګاډي د پټلۍ د جوړولو پلان په ۲۰۱۸ کال کې د یوې اقتصادي لویې لارې د جوړولو په هدف وړاندې شو، چې منځنۍ اسیا به د هند سمندر له اوبو سره ونښلوي؛ خو د دواړو هېوادونو ترمنځ له ګڼو غونډو سره- سره د درې واړو هېوادونو د ریل پټلۍ چارواکو ویلي، چې تر اوسه یې تخنیکي مطالعات نه دي پیل شوي.
د دغې پټلۍ د جوړولو لګښت څه باندې څلور نیم میلیارده ډالره اټکل شوی او اوږدوالی به یې ۵۷۳ کیلومتره وي.
دا ریل پټلۍ له ترمز څخه پیل او له مزارشریف او کابل ښارونو څخه تر تېرېدو وروسته د پاکستان پېښور ته رسېږي.
