د طالبانو ستره محکمه وايي، چې سبا دوشنبه روژه نه ده

په افغانستان کې د طالبانو تر کنټرول لاندې سترې محکمې نن یکشنبه د (کب ۲۰مه) اعلان وکړ، چې سبا دوشنبه روژه نه ده. د دوی په خبره، چې د سترې محکمې د هلال کمېټه به سبا دوشنبه د روژې پرېکړه کوي.

په افغانستان کې د طالبانو تر کنټرول لاندې سترې محکمې نن یکشنبه د (کب ۲۰مه) اعلان وکړ، چې سبا دوشنبه روژه نه ده. د دوی په خبره، چې د سترې محکمې د هلال کمېټه به سبا دوشنبه د روژې پرېکړه کوي.
د سترې محکمې د خبر له مخې، چې د هلال کمېټه به سبا دوشنبه د روژې د لومړۍ ورځ د معلومولو لپاره ناسته وکړي.
د معلوماتو له مخې؛ د طالبانو سترې محکمې په ولايتونو کې اړوند د هلال ولايتي کمېټو ته دنده سپارلې، چې د مياشتې د ليدو لپاره تیاری ونيسي.
افغانستان وړاندې د سعودي عربستان سره یو ځای روژه او اختر کاوه؛ دا ځکه، چې په سعودي عربستان کې مياشت تر افغانستان مخکې ښکاره کيږي.
طالبان واک ته په رسېدو تر ډېره د خپلو پرېکړو له مخې د روژې او اختر لومړۍ ورځ ټاکي.
د طالبانو د کار او ټولنيزو چارو وزارت هم د روژې په مياشت کې دولتي کارکوونکو ته کاري مهالوېش اعلان کړی.
دغه وزارت په يوه مکتوب کې مامورينو ته د کار د شروع وخت د سهار له ۹ بجو بیا د ماسپښين تر ۲ بجو ټاکلی.
د طالبانو د کار او ټولنیزو چارو وزارت ويلي، چې توليدي بنسټونه، دايمي فعال سکتورونه، روغتيايي مرکزونه، د ښوونې او روزنې او لوړو زده کړو بنسټونه د خپل کاري مهالوېش له مخې دندې تر سره کولای شي.

د طالبانو د کډوالو چارو مرستیال وویل، چې لسګونه زره داخلي بې ځایه شوې کورنۍ خپلو اصلي سیمو ته ستنیدو ته چمتو دي. عبدالرحمن راشد دغه موضوع د یکشنبې په ورځ (د کپ ۲۰مه) د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ د دفتر له یوې مسوولې ګلریا لازیک سره په کتنه کې مطرح کړه.
د طالبانو د کډوالو چارو وزارت په خبرپاڼه کې ویل شوي، چې دغه زرګونه بې ځایه شوې کورنۍ په کابل کې دي؛ خو دا یې نه ده څرګنده کړې، چې د دوی «اصلي سیمې» چیرته دي.
راشد زیاته کړه، دوی انتظار باسي چې خپلو اصلي سیمو ته ولیږدول شي.
د دغې خبرپاڼې پر بنسټ، دغه طالب چارواکي خپلو سیمو ته د دغو کډوالو د لېږد په اړه د ملګرو ملتونو د بشري مرستو د همغږۍ د دفتر له مرکزي دفتر سره خبرې کړې دي.
خبرپانه زیاتوي، چې د طالبانو د کډوالو چارو مرستیال له مرستندویه ادارو او بنسټونو غوښتي، چې خپلو اصلي سیمو ته د کډوالو په لیږد کې همکاري وکړي.
د دغې خبرپاڼې له مخې، د ملګرو ملتونو دغه چارواکي په دې ناسته کې ویلي، چې د کډوالو په لېږدولو کې به همکاري وکړي.
د کډوالو چارو وزارت په تېر حکومت او د طالبانو له واک ته رسېدو وروسته د سلګونو زرو کورنیو بې ځایه شویو په اړه خبرې کړې او له نړیوالو بنسټونو یې د همکارۍ غوښتنه کړې ده.
له پاکستان څخه د سلګونو زرو افغان کډوالو له ویستلو وروسته د داخلي بې ځایه شویو سربیره، ډیری دغه کډوال هم په موقتي کمپونو کې ژوند کوي. په دغو کمپونو کې ځینې یې د کابل په شاوخوا کې جوړ شوي دي.

د پاکستان پولیسو وویل، چې په کراچۍ ښار کې د وسله والو په برید کې دوه افغان وګړي وژل شوي دي. پولیسو ویلي دي، چې د دې برید قربانیان دوه وروڼه وو، چې د نامعلومو کسانو لخوا په ډزو ووژل شول.
د پاکستان رسنۍ ډان خبر ورکړی، چې دغه دوه وروڼه د جمعې په ماښام (د کب ۱۸مه) په یوه هدفي برید کې وژل شوي دي.
د پاکستان د پولیسو یوه چارواکي شفیق صدیقي رسنیو ته ویلي، چې د دغه برید قربانیان په سهراب ګوټ کې اوسېدل.
د دغه پاکستاني چارواکي په وینا دوو افغان وروڼو غوښتل د واده د مراسمو لپاره موټر کرایه کړي؛ چې د دوو موټرسایکل سپرو له خوا پرې برید وشو.
پولیسو رسنیو ته ویلي، چې ښايي دا برید د دې کسانو د لوټلو لپاره شوی وي.
د راپورونو له مخې د پېښې د قربانیانو جسدونه د معایناتو لپاره روغتون ته وړل شوي دي.
ډان ورځپاڼې د "عيني شاهدانو" له خولې ليکلي، چې ظاهرا بریدګر هم افغانان وو. پاکستاني پولیسو ویلي، چې په دې اړه یې پلټنې پیل کړې دي.

د سوېلي خراسان د پوله ساتونکو قوماندان حسین دهکي وايي، د افغانستان پر پوله د سې شنبې ورځې په جګړې کې لس «ترهګر» ښکېل وو چې له جګړې وروسته افغانستان ته تښتېدلي. صدا و سيما اژانس د ښاغلي دهکي له خولې ليکلي، چې ايران طالبانو ته د دې پېښې په اړه خپل سخت احتجاج څرګند کړی.
دغه ایراني چارواکي څرګنده نه کړه، هغه کسان چې دوی «ترهګر» بللي دي، له کومې ډلې سره تړاو لري.
د سې شنبې په ورځ دولتي خبري اژانس ایرنا دغه کسان د «مخدره توکو د قاچاقبرانو» په توگه یاد کړي وو.
د ایران د پولو ساتو ځواکونو قوماندان له څو ورځو وروسته د دغې پیښې په اړه نوي جزیات وړاندې کړل.
د سوېلي خراسان د پوله ساتونکو قوماندان څرګنده کړه: «يوې ترهګرې ډلې د سې شنبې په ورځ د کب ۱۵مه نيټه پلان درلود چې دغه هيواد ته ننوځي؛ خو د پوله ساتونکو له خوا له مقاومت سره مخامخ شول او وسلې، مهمات او د ترهګریز وسایل یې پاتې شول او دوی د افغانستان خاورې ته وتښتيدل.»
د ایران پوله ساتو ځواکونو په دغه نښته کې د ایران د پوله ساتو ځواکونو د یوې پوستې د قوماندان وژل کېدو پخلی کړی.
په ورته وخت کې، حسین دهکي داد له طالب چارواکو سره د ایران د پوله ساتو ځواکونو د ناستې خبر ورکړی دی.
هغه وویل چې د ایران د پوله ساتو ځواکونو او د طالبانو ترمنځ په لیدنه کې «ایران له خپل لوري سخت احتجاج واوراوه.»
د ایران پولو ساتونکو له طالبانو سره په لیدنه کې ټینګار کړی چې دغه ډله «مجبوره ده چې د ګډو پولو ساتنه او پالنه وکړي».
طالبانو تر اوسه په دې اړه څه نه دي ویلي.

د روژې میاشتې په رارسېدو سره د پلازمېنې کابل په ګډون د افغانستان په ډېر شمېر ولایتونو کې يو ځل بيا د خوراكي توكو بيې لوړې شوې دي. دا مهال د افغانستان اکثر اوسېدونکي له سختو اقتصادي ستونزو سره مخ دي.
یو شمېر كابل ښاريانو له افغانستان انټرنشنل - پښتو سره په خبرو کې ووېل، چې هر کال د روژې میاشتې له را رسېدو مخکې د خوراکي توکو بیې لوړیږي، سوداګر او هټېوال هڅه کوي، چې د روژې په مياشت كې ډېره ګټه وكړي.
فرحناز سروري افغانستان انټرنشنل پښتو څانګې ته وويل چې روژه لا پیل شوې نه ده په بازار کې د توکو بیې دومره لوړې شوې چې تصور یې نکیږي.
هغه وړاندې وايي که دا حالت همداسې دوام وکړي خلک به د لوږې له ګواښ سره مخ شي.
طالبان وايي، هڅه کوي چې د خوراکي توکو بیې مهار کړي.
د طالبانو د کابل ښاروالۍ مسوولانو، د سوداګرۍ، مالیې، عدلیې، کورنیو چارو وزارتونو، استخباراتو، د افغانستان بانک ریاستونو، د سوداګرۍ او پانګونې خونې او د بېلابېلو صنفي ټولنو استازو د بیو د کنټرول او له احتکار څخه د مخنیوي ګډ کمیسیون د نرخپاڼو د جوړولو په موخه غونډه وکړه.
په دې غونډه کې د کابل په بازارونو کې د خوراکي توکو د بیو د مهار، د خوراکي توکو د بیو د کمولو لپاره د تګلارې په جوړېدو او له ګاونډیو هېوادونو څخه د خوراکي توکو د واردولو د څرنګوالي په اړه بحث او خبرې اترې شوې.
د طالبانو تر واک لاندې باختر خبري اژانس د یادو مسوولانو په حواله لیکلي، اوسمهال چې پر خوراکي توکو لګېدلي بندیزونه لرې شوي او د بهرنیو اسعارو بیه راټيټه شوې، نو پلورونکي باید د افغانستان د خلکو اقتصادي شرایط په پام کې ونیسي.
د کابل ښار یو اوسیدونکی حشمت الله وایي، چې د ناوړه اقتصادي وضعیت او په بازارونو کې د خوراکي توکو د بیو د لوړوالي له امله تر اوسه پورې نه دی توانیدلی چې د روژې لپاره خوراکي توکي وپيري.
نوموړی وایي، که د طالبانو حکومت له خوا بیې کنټرول نه شي د سږکال روژه به د افغانانو لپاره ډېره سخته وي.
پر افغانستان د طالبانو له واکمنۍ وروسته د زرګونو هېوادوالو وزګارېدل، اقتصادي ځوړه، د بهرنیانو د مرستو کمېدل، د مالیو لوړېدل او نړۍ له ډېرو هېوادونو سره د افغانستان د راکړې ورکړې کمېدل هغه څه دي چې د افغانستان د خلکو ژوند یې له اقتصادي پلوه اغېزمن کړی دی.

د بدخشان ولایت یو شمېر اوسیدونکي له طالبانو غواړي، چې د ښځو او نجونو په وړاندې د ښوونځيو او پوهنتونونو دروازې پرانیزي. دغه غوښتنه په بدخشان کې د کتابونو د یوه نندارتون د پرانیستې پر مهال شوې.
د بدخشان اوسېدونکو دا څرګندونې د یکشنبې په ورځ (د کب ۱۹مه) د دغه ولایت په مرکز فیض اباد ښار کې د «راځئ کتاب ولولئ» تر عنوان لاندې د کتابونو د یوه درې ورځني نندارتون د پرانېستلو پر مهال وکړې.
د طالبانو تر واک لاندې باختر خبري اژانس لیکلي، چې دغه نندارتون د بدخشان په مرکز فیض اباد ښار کې د کتاب لوستنې دود د پیاوړتیا او بډاینې په موخه جوړ شوی دی.
د راپور له مخې، په یاد نندارتون کې تاریخي، ادبي، سیاسي، دیني، فرهنګي او د نورو بېلابېلو برخو سلګونه ټوکه کتابونه په کې نندارې ته اېښودل شوي دي.
دا نندارتون په داسې حال کې جوړیږي چې طالبانو د هېواد په کتابوتونو او پوهنتونو کې پر ځینو کتابونو بندیزونه لګولي.
د طالبانو د لوړو زدهکړو وزارت د لیندۍ میاشتې په ۲۳مه د هېواد خصوصي پوهنتونونو ته سپارښتنه کړې وه، چې له خپلو کتابتونونو هغه کتابونه راټول کړي چې د "حنفي فقهې" خلاف دي.
د یادولو ده، چې طالبانو روان کال په کابل او ولایتونو کې د داسې کتابونو د راټولولو بهیر پیل کړی و، چې دوی یې منع ګڼي.
د طالبانو استخبارات چې له یوه نوملړ سره کتابتونونو ته تللي و، یو شمېر کتابونه یې هم مصادره کړي او دا لړۍ لا دوام لري.
تر دې وړاندې افغانانو او د اسلامي هېوادونو په ګډون لسګونو نړېوالو سازمانونو له طالبانو غوښتي چې د نجونو پر روزنیزو چارو خپل بندیزونه لرې کړي، خو طالبانو تر اوسه هم په دې برخه کې کوم ګام نه دی اخیستی.
