پاکستان کې د ورښت له امله د مړو شمېر ۳۰ ته ورسېد

پاکستان کې چارواکي وايي، دغه هېواد کې د وروستي موسمي ورښت له امله د مړه شویو کسانو شمېر دېرشو ته ورسېد. د پاکستان دویم ډېر مهم سوداګریز ښار لاهور کې په تېرو څلورو لسیزو کې خورا ډېر باران ورېدلی دی.

پاکستان کې چارواکي وايي، دغه هېواد کې د وروستي موسمي ورښت له امله د مړه شویو کسانو شمېر دېرشو ته ورسېد. د پاکستان دویم ډېر مهم سوداګریز ښار لاهور کې په تېرو څلورو لسیزو کې خورا ډېر باران ورېدلی دی.
د پنجاب صوبې چارواکو د جمعې په ورځ رویټر ته ویلي، لاهور کې ۴۴ کاله وروسته بیا د ډېر ورښت ریکارډ مات شو.
د دوی په خبره، دې ورښت کې تر شپږو کسان لاهور کې مړه شوي دي.
د پنجاب ګاونډ ته په پښتونخوا کې هم د وروستي ورښت له امله د دوولسو ماشومانو په ګډون تر څلرویشتو کسانو خپل ژوند له لاسه ور کړی دی.
ملګري ملتونه او نړیوالې ادارې اکستان د سختې هوا او اقلیمي بدلون له امله ډېر زیانګالی هېواد بولي.
پر ۲۰۲۲ کال هم دغه هېواد کې د ورښت له امله ۱۷ سوه کسان مړه او په میلیونونو بې ځایه شول.
سوېلي اسیا کې د موسمي باران او ځمک ښویېدو له امله د پاکستان ګاونډي هند کې هم تېرو ورځو کې ۱۹۵ کسان مړه او تر دوو سوو ورک شول.

د پاکستان د پترولو وزیر وايي، له ترکمنستان سره د ټاپي پروژې په برخه کې د ګډې همکارۍ لپاره پرمختګ شوی او له مخې به یې د دې پروژې د پلي کولو چارې چټکې شي. مصدق ملک وايي، دا پرېکړه پلازمېنې اسلام اباد ته د ترکمنستان د بهرنیو چارو وزیر رشید مرادوف په دوه ورځنۍ لیدنه کې شوې ده.
د پاکستان راډیو نن په یوه خبر کې د نوموړي له قوله ویلي، چې په دغو خبرو کې د اقتصادي وصلتوب او د انرژۍ اړتیا د خوندیتوب لپاره ټاپي پروژه کې د ګډې همکارۍ لپاره ځانګړی پرمختګ شوی دی او دې سره به د دې پروژې د پلي کول چارې چټکې شي.
د ترکمنستان د بهرنیوچارو وزیر تېره اونۍ پاکستان ته د یوه پلاوي په مشرۍ تللی و.
ټاپي پروژه د ترکمسنتان لوېدیځ کې له ګلکینش پیلېږي، د افغانستان له هرات او کندهار په تېرېدو سره د پاکستان کوټې او ملتان ته رسېږي او بیا د هند لوېدیځ کې فزیلکا ته رسېږي.
د دې پروژې د پلي کولو خبرې د طالبانو لومړنۍ واکمنۍ کې په ۱۹۹۰ کلونو کې پیل شوې.
د دې پروژې د رسمي کار پیل د ۲۰۱۵ کال په ډیسمبر کې د ترکمنستان پلازمېنه عشق اباد کې د افغان ولسمشر اشرف غني، د پاکستان د هغه وخت لومړي وزیر نواز شریف او هندي او ترکمن مشرانو له خوا پرانیستل شو.
تمه وه چې د لس میلیارد ډالرو په ارزښت دا اتلس سوه کیلومتره اوږده پروژه په ۲۰۱۹ کال کې پلې شي، خو په افغانستان کې د ناامنۍ له امله تر اوسه د کاغذ پرمخ پاتې ده.

د اسراییل پوځ د پنجشنبې په ورځ ویلي، چې د حماس د پوځي څانګې مشر محمد ضعیف تېره میاشت په غزه کې د اسراییل په یو هوايي برید کې وژل شوی دی. دا په داسې حال کې ده، چې تېره ورځ په تهران کې د دغې ډلې سیاسي مشر د اسراییل به یو برید کې وژل شوی و.
داسې انګیرل کیږي، چې ضعیف د اکټوبر په اوومه د سوېلي اسراییل د برید یو له طراحانو څخه و، چې پر فلسطین د پراخ اسراییلي بریدونو او جګړې لامل شو.
د اسراییلو ځواکونو اعلان کړی، چې د جولای په ۱۳ د اسراییل پوځي الوتکو د خان یونس په سیمه کې برید کړی و او د یوې استخباراتي ارزونې وروسته، دا تایید کېدی شي، چې محمد ضعیف په دغه برید کې له منځه تللی دی.
حماس د ضعیف وژنه نه تایید کړې او نه یې رد کړې؛ خو د دغې ډلې یو چارواکي عزت رشاق ویلي، چې د دوی د مشرانو د وژنې په اړه هر ډول څرګندونې یوازې د دوی مسوولیت دی.
رشاق وویل: «تر څو چې دوی (د حماس سیاسي او پوځي مشرتابه) دا اعلان ونه کړي، په رسنیو کې خپاره شوي خبرونه او یا کوم بل اړخ دغه ډول خبرونه نه شي تاییدولی.»
د اسراییل دا اعلان په داسې حال کې شوی چې د ایران په پلازمینه کې د حماس د سیاسي مشر اسماعیل هنیه د جنازې په مراسمو کې ګڼ شمیر خلک راټول شوي دي.
ايران او حماس د هنيه د وژنې پړه پر اسرايیل اچولې؛ خو اسراییل بیا نه په دغه وژنه کې لاس لرل رد کړي او نه يې هم تاييد کړي دي.
اسراییل د سې شنبې په ورځ په بیروت کې د لبنان د حزب الله غورځنګ یو جګپوړی قوماندان هم وژلی دی.
حزب الله او حماس د ایران ملاتړې ډلې دي.
وروستي وژنو په منځني ختیځ کې د جګړې د لا زیاتوالي اندیښنه راپارولې ده.
ایران ویلي، چې سیمه ییز جګړه نه غواړي؛ خو هر برید ته به په کلکه ځواب ورکړي.

د ملګرو ملتونو د ماشومانو د ملاتړ صندوق او د روغتیا نړۍوال سازمان وايي، چې په نړۍ کې یوازې ۴۸سلنه ماشومان د مور په شیدو تغذیه کیږي. دغو سازمانونو ویلي، په تېرو ۱۲ کلونو کې ماشومانو ته د مور د شیدو ورکولو کچه ۱۰سلنه لوړه شوې؛ خو لا هم ۵۲سلنه ماشومان د مور له شیدو بې برخې دي.
د ماشومانو د ملاټړ او د روغتیا نړۍوال سازمان د پنجشنبې په ورځ (د زمري ۱۱مه) د «د مور د شیدو ورکولو نړۍوالې اونۍ » په مناسبت د احصایې په خپرولو سره وویل، چې د مور د شیدو ورکولو د کچې لوړېدل کولای شي په کال کې د څه باندې ۸۲۰زره ماشومانو ژوند وژغوري.
د يادو بنسټونو په ګډه اعلاميه کې راغلي، چې د مور په شيدو کې موجود انټي باډي د ماشومانو له ناروغۍ او مرګ څخه د ژغورولو ترڅنګ ميندو کې د سرطاني او غير ساري ناروغيو خطر هم کموي.
په دغه اعلاميه کې راغلي، چې د نړۍ له نيمايي څخه زيات نفوس، يعنې په نړۍ کې څلور نيم ميليارده وګړي له لازمو روغتيايي خدمتونو بې برخې دي او له همدې امله په نړۍ کې زياتې ښځې خپلو ماشومانو ته د شيدو ورکولو توان نه لري.
دغه سازمانونه وايي؛ اوس مهال یوازې نیمایي هېوادونه د مور د شیدو د کچې په اړه معلومات راټولوي. د ملګرو ملتونو د بنسټونو په وینا، د روغتیایي نابرابرۍ پر وړاندې د سمو معلوماتو راټولول د کورنیو له خوا د میندو د ملاتړ د کچې په پوهاوې کې مرسته کوي.
د روغتیا نړۍوال سازمان او یونیسف ټینګار کړی، چې کورنۍ، ټولنې، روغتیايي کارکوونکي، پالیسي جوړونکي او نور چارواکي باید د شیدو ورکوونکو میندو د ملاتړ په برخه کې خپل ګډ مسوولیت ترسره کړي.

د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت وايي، چې د ملګرو ملتونو امنیت شورا په افغانستان کې د ترهګرو ډلو د خوندي پټنځایونو په اړه د دغه هېواد دریځ تایید کړی.
د پاکستان د بهرنیو چارو د وزارت ویاندې ویلي، چې د امنیت شورا تایید کړې چې د پاکستاني طالبانو تحریک جنګیالي په افغانستان کې روزل کیږي.
د پاکستان د بهرنیو چارو د وزارت ویاندې ممتاز زهرا بلوچ د پنجشنبې په ورځ په اسلام اباد کې یوې خبري غوڼډې ته وویل، چې د ملګرو ملتونو د امنیت شورا په راپور کې ویل شوي چې پاکستاني طالبانو تحریک د سیمې لپاره یو نوی ګواښ بلل کېدی شي او د نورو د سیمه ییزو ترهګرو ډلو لپاره د چترۍ په توګه کار کوي.
د پاکستان د بهرنیو چارو د وزارت ویاندې یو ځل بیا له افغان طالبانو وغوښتل چې د پاکستان طالبانو تحریک د په ګډون د تروریستي ډلو پر ضد سمدستي، اغېزمن او قوي اقدامات ترسره وکړي.
زهرا بلوچ ټینګار وکړ، چې افغان طالبان باید دا یقیني کړي چې د دغه هېواد خاوره د پاکستان پر ضد د تروریستي فعالیتونو لپاره نه کارول کیږي.
د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د راپور له مخې؛ پاکستان په تېرو څو میاشتو کې د څه باندې ۸۰۰ ترهګرو بریدونو شاهد دی.
دغه سازمان زیاتوي، چې له افغانستان څخه د ترهګرو ګواښونو د ملګرو ملتونو د یوشمېر غړو هېوادونو اندېښنې زیاتې کړي دي.
د ملګرو ملتونو د امنیت شورا په راپور کې ویل شوي، چې د پاکستاني طالبانو او افغان طالبانو ملاتړ او همکاري د جنګیالیو د شریکولو او روزنیزو کمپونو په برخه کې زیاته شوې ده.
تر دې مخکې پاکستان په وار وار افغان طالبانو په افغانستان کې پاکستاني طالبانو تحریک غړو ته د پټنځایونو په برابرولو تورن کړي دي، هغه تورونه چې افغان طالبانو رد کړي دي.

د پاکستان طالبانو تحریک د خپلو هغو دوو وسله والو د ژوندي پاتې کېدو خبر ور کوي، چې څو ورځې وړاندې پاکستاني ځواکونو د پښتونخوا په مومند ولسوالۍ کې ژوندي خښ کړي و. دې ډلې د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي، چې ډېر ژر به د خپلو دغو وسله والو ویډیو هم خپره کړي.
د پاکستان طالبانو تحریک څو ورځې وړاندې ویلي و، چې د وزیر باجوړي او عاصم په نوم د دوی دوه وسله وال له ساعتونو جګړې او د مرمیو تر ختمېدو وروسته د مومند په انبار سیمه کې په یوه سمڅه کې پټ شوي و، چې پاکستاني پوځیانو پرې خاورې اچولوې وې او خښ کړي یې وو.
خواله رسنیو کې د پاکستاني ځواکونو له خوا د دې وسلوالو د سمڅې د بندولو ویډیو هم خپره شوې او له پراخو غبرګونونو او نیوکو سره مخامخ شوې وه.
افغانستان انټرنشنل ـ پښتو ته هم رسېدلې ویډیو کې ښکاري، چې لومړی د پاکستاني ځواکونو له خوا پر سمڅه ډزې کیږي او بیا وروسته د اکسواټرونو پر مټ پر دغو کسانو خاورې اړول کیږي.

خو نن پاکستاني طالبانو په یوه خبرپاڼه کې لیکلي: «د پېښور د مومندو ایجنسۍ په انبار کې د سي ټي ډي "د پاکستان پوځ" له خوا محاصره شوي او ژوندي خښ شوي «مجاهدین» د الله تعالی په خاص مدد او نصرت سره روغ راووتل او خپل خوندي ځای ته ورسېدل.»
په خبرپاڼه کې دا هم ویل شوي، چې د ټي ټي پي مشر دغږ کسانو ته د هغوی د مقاومت له امله سل سل زره روپۍ د انعام په توګه په پام کې نیولې دي.
