د ننګرهار په ګوشتې ولسوالۍ کې د پاکستاني ځواکونو او طالبانو ترمنځ سختې نښتې پیل شوې
د شنبې په ورځ له سیمې څخه افغانستان انټرنشنل ته په رالیږل شوې ویډیو کې لیدل کیږي، چې طالبان په ګوشتې ولسوالۍ کې د یو ډي سي توپ پر مټ په پاکستاني لوري بریدونه کوي.
د شنبې په ورځ له سیمې څخه افغانستان انټرنشنل ته په رالیږل شوې ویډیو کې لیدل کیږي، چې طالبان په ګوشتې ولسوالۍ کې د یو ډي سي توپ پر مټ په پاکستاني لوري بریدونه کوي.
سیمه ییزې سرچینې وايي، چې د دواړو خواوو ترمنځ یو ځل بیا جګړه پیل شوې او سختې نښتې روانې دي.
د ځايي سرچینو په وینا، طالبانو غوښتل د ګوشتې په انارګي غاښي کې پوسته جوړه کړي، خو پاکستاني پوځ یې مخالفت کړی او د همدې امله د دواړو خواوو ترمنځ په وار وار نښتې شوي دي.
له دې وړاندې د ننګرهار د ګوشتې او د کونړ د خاص کونړ ولسوالیو ځینو اوسېدونکو افغانستان انټرنشنل ته ویلي و، چې د پاکستان او طالبانو د پوله ساتو تر منځه د یوې پوستې د جوړېدو پر سر نښته شوې.
د طالبانو د اطلاعاتو او کولتور وزارت د نشراتو مرستیال مهاجر فراهي وايي، دغه ډله د «افغانستان له اسلامي او کولتوري ارزښتونو» سره برابرو رسنیو ته جدي پاملرنه کوي. ښاغلي فراهي وویل، چې دا مهال په افغانستان کې ۳۷۰ انځوریزې او غږیزې رسنۍ فعالې دي.
د باختر اژانس د خبر له مخې، مهاجر فراهي په خوست کې اطلاعاتو ته د لاسرسي د نړۍوالې ورځې په مناسبت جوړ شوي کنفرانس کې د طالبانو تر واکمنۍ لاندې د لسګونو رسنيو د فعاليت خبر ورکړ.
له هغه وروسته چې طالبان پر افغانستان یو ځل بیا حاکم شو او د رسنیو پر فعالیتونو یې بندیزونه ولګوه، د لسګونو رسنیو فعالیتونه درول شوي دي.
تېر کال د افغانستان د ازادو رسنیو د ملاتړ ادارې (نی) وویل، چې د طالبانو له واکمنۍ وروسته په افغانستان کې ۵۲ سلنه انځوریزې رسنۍ بندې شوي دي.
په تېرو درېیو کلونو کې طالبانو لسګونه خبریالان نیولي او د رسنیو پر ازادو فعالیتونو یې پراخ بندیزونه لګولي دي.
په وروستیو کې دغې ډلې په کورنیو رسنیو کې د سیاسي خپرونو پر ژوندیو خپرونو بندیز لګولی او هغه وخت دا خپرونې خپریدلی شي چې له ثبت وروسته یې منځپانګه د دغې ډلې له خوا تایید شي.
همدا راز طالبانو د خپلو ملاتړو کارپوهانو نوملړ هم رسنیو ته وړاندې کړی، څو له دوی پرته بل څوک په خپلو پروګرامونو کې د کارپوهانو په توګه ونه غواړي.
د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیرخان متقي له یوې روسي رسنۍ سره په مرکه کې وویل، چې له روسیې سره د طالبانو اړیکې له امریکا سره د اړیکو په پرتله ښې دي. متقي وويل، طالبان هڅه کوي چې له ټولو هېوادونو سره لکه د روسيې په څېر ښې اړیکي ټینګې کړي.
د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر امیر خان متقي د روسیې له رایبر خبري اژانس سره په مرکه کې د دې پوښتنې په ځواب کې چې ایا د طالبانو اړیکې د افغانستان په چارو کې د روسیې له استازي ضمیر کابلوف سره ښې دي او که د هغه د امریکايي سیال ټام ویسټ سره؟ وویل: «موږ د اشخاصو پر ځای له هېوادونو سره اړیکو ته ارزښت ورکوو او هڅه کوو چې د نړۍ له ټولو هېوادونو سره ښې اړېکې ټېنګې کړو. مګر له روسیې سره مو د امریکا په پرتله اړیکې ښې دي.»
د طالبانو د بهرنیو چارو وزیر ټینګار وکړ، چې ضمیر کابلوف څو ځله افغانستان ته سفر کړی او ورسره یې لیدلي او طالب چارواکو هم روسیې ته سفر کړی دی. متقي زیاته کړه چې د طالبانو اداره اوس مهال له روسیې سره د کال شاوخوا ۴۰۰میلیونه ډالره په ارزښت سوداګریزې اړیکې لري.
همدا راز، امیرخان متقي وویل، چې له روسیې او د منځنۍ اسیا د هېوادونو له لارې د طالبانو سوداګریزې اړیکې زیاتې شوي او لا پراخېږي. هغه په ډاګه کړه، چې اوس مهال په افغانستان کې د سوداګرو او پانګوالو یوازینۍ ستونزه د امریکا او لویدیځو هېوادونو له خوا د دغه هېواد پر بانکي او مالي سیسټم لګول شوي "ظالمانه او یو اړخیز" بندیزونه دي.
دغه طالب چارواکي همداراز ډاډ ورکړی، چې افغانستان د منځنۍ اسیا هېوادونو ته امنیتي ګواښ نه دی او د داعش په ګډون ترهګرې ډلې په دغه هېواد کې حضور او فعالیت نه لري.
دا په داسې حال کې ده، چې روسیې په تېرو درېیو کلونو کې تل هڅه کړې چې له طالبانو سره ښې اړیکې وساتي. د روسیې د بهرنیو چارو وزیر د جمعې په ورځ (د تلې ۶مه) د ملګرو ملتونو د نړۍوال فورم د غونډې په څنډه کې ویلي و، چې اوس مهال له طالبانو سره د خبرو او اړیکو د ټینګولو بدیله لاره نشته.
د افغانستان د ژغورنې لپاره د مقاومت عالي شورا د څلورو لوېدیځو هېوادونو د هغه پلان ملاتړ وکړ چې غواړي طالبان د عدالت نړۍوالې محکمې ته معرفي کړي. دغه شورا، چې پخواني جهادي مشران پکې شامل دي، محکمې ته د طالبانو معرفي کول د جنسیتي توپیر د پای ته رسولو یوه لاره بللی ده.
د افغانستان د ژغورنې لپاره د مقاومت عالي شوراد شنبې په ورځ (د تلې اوومه) په یوې اعلامیه کې د څلورو هېوادونو هغه پلان، چې د طالبانو ډله د عدالت نړۍوالې محکمې ته معرفي کوي، د یادې ډلې د «تور او د بشر ضد» ماهیت د پیژندلو په لور یو ګام وباله.
دغه شورا ټینګار کړی چې که څه هم دا پلان "هغومره لوی نه دی لکه څنګه چې د افغانستان خلک یې تمه لري.» خو دا د هغو کسانو د محاکمې پیلامه کېدای شي چې په افغانستان کې یې "د بشریت ضد جنایتونه" کړي دي.
د مقاومت عالي شورا همداراز زیاته کړې: «موږ اندیښمن یو چې د طالبانو د ترهګرې ډلې په وړاندې دغه طرحه او عملي اقدامات به یو ځل بیا د هغو هېوادونو له خوا معامله شي چې یوازې خپلې ګټې لټوي او د مشخصو اهدافو د ترلاسه کولو لپاره یې کاروي.
دغې شورا د نړۍ له ټولو هېوادونو او نړۍوالو سازمانونو وغوښتل چې د دغه پلان ملاتړ وکړي او هېر یې نه کړي.
د مقاومت شورا له هغو هېوادونو چې له طالبانو سره تعامل لرلی او د افغانانو د حقونو او هيلو پر ضد يې ملاتړ کړى غواړي، چې د افغانانو انساني کرامت او حقونو ته درناوى وکړي.
تر دې مخکې د جرمني، استرالیا، کاناډا او هالنډ د بهرنیو چارو وزیرانو د چهارشنبې په ورځ د یوې اعلامیې په خپرولو سره، په افغانستان کې د بشري حقونو په ځانګړې توګه له ښځو سره د جنسیتي تبعیض جدي او سیستماتیک سرغړونې وغندلې او ګواښ یې وکړ، چې طالبان به په نړۍواله محکمه کې محاکمه کړي. وروسته له هغې، د ملګرو ملتونو د عمومي اسامبلې په غونډه کې د نړۍ له شلو ډېرو هېوادونو د طالبانو پر ضد د څلورو هېوادونو د دغه پلان ملاتړ وکړ.
د طالبانو د امربالمعروف وزير په افغانستان کې د اسلامي هېوادونو د همکارۍ سازمان له عمومي مشر سره په لیدنه کې ويلي، چې «د امربالمعروف نوی قانون» د اسلامي شريعت نبوی حديثو او حنفي فقهې په چوکاټ کې جوړ شوی. خالد حنفي د محمد سعید الیاش څخه د دوه اړخیزه همکاريو هیله کړې ده.
د طالبانو د امربالمعروف وزارت د شنبې په ورځ په يوې خبرپاڼه کې د دغه وزارت د وزير خالد حنفي او په افغانستان کې د اسلامي هېوادونو د همکاريو سازمان عمومي مشر د لیدلو خبر ورکړی.
په اعلاميه کې راغلي، چې په ناسته کې خالد حنفي ټينګار کړی، چې «د اسلامي شريعت پلي کول د اسلامي نظام دنده او د افغاني ټولنې غوښتنه ده.»
نوموړي ويلي، چې په دې برخه کې به خپلو هڅو ته دوام ورکړي.
اعلاميه زياتوي، چې په افغانستان کې د اسلامي هېوادونو د همکاريو سازمان مشر د امربالمعروف نوی قانون د ټولنې د اصلاح لپاره مثبت او ارزښتمن ارزولی.
تر اوسه محمد سعيد الیاش د دې ناستې د جزياتو په اړه څه نه دي ويلي.
خو د افغانانو په ګډون لسګونه نړیوالې ادارې او د بشري حقونو بسټونه بیا په تېرو درېیو کلونو کې طالبان په پراخه توګه د بشري حقونو په نقضولو تورن کړي.
د بیلابيلو بنسټونو، هېوادونو، ادارو او فعالانو له لوري د طالبانو د امربالمعروف نوي قانون له سختو نیوکو سره مخ شوی.
د افغانستان په تړاو د ملګرو ملتونو د امنيت شورا په غونډه کې هم د بېلابيلو هېوادونو استازو د طالبانو له لوري د امربالمعروف د نوي قانون، پر ښځو د بنديزونو او د وسله والو ډلو پر فعالیت اندېښنې ښودلې او د طالبانو دريځ يې غندلی وو.
د طالبانو تر واک لاندې د باختر خبري اژانس د شنبې په ورځ ملا هبت الله اخندزاده ته منسوب يو حکم خپور کړ چې په کې راغلي دي چې د دولتي ادارو مامورين مکلف دي چې له مراجعينو سره وګوري. په فرمان کې راغلي، که چارواکي له خلکو سره نه شي لیدلی، د دې کار لپاره دې استازی وټاکي.
په دغه فرمان کې د وزارتونو، سترې محکمې، ولایتي دفترونو، امنیه قوماندانانو، ولسوالیو او نورو دولتي ادارو له مسوولینو غوښتل شوي، چې د مراجعینو د اړتیا په صورت کې دې حاضر شي.
په حکم کې ټینګار شوی چې د دولتي ادارو له مسوولینو سره دې د مراجعینو د لیدو لپاره لازمې اسانتیاوې برابرې شي.
په همدې حال کې افغانستان انټرنشنل په وروستیو میاشتو کې ګڼې ویډیوګانې ترلاسه کړې، چې په کې خلکو د طالبانو تر واک لاندې دولتي ادارو کې د کار له سستوالي، ګڼې ګوڼې او ګډوډۍ شکایت کړی دی.
دغه راز په دولتي ادارو کې د طالبانو د کارکوونکو د ناوړه چلند او له مراجعو سره د غیر مسلکي چلند په اړه ډېر راپورونه خپاره شوي دي.