نیویارک ټایمز: د ایران سملاسي لومړیتوب د حزب الله له بیا جوړېدو سره مرسته کول دي
نیویارک ټایمز راپور ورکړی چې د حسن نصرالله له مړینې وروسته د ایران سملاسي لومړیتوب د حزب الله له بیا جوړېدو سره مرسته کول دي
نیویارک ټایمز راپور ورکړی چې د حسن نصرالله له مړینې وروسته د ایران سملاسي لومړیتوب د حزب الله له بیا جوړېدو سره مرسته کول دي
دغې ورځپاڼې د ایران د سپاه پاسداران د دوو غړیو په حواله راپور خپور کړی چې د ایران حکومت له چارواکو سره د نصرالله د وژل کېدو په اړه د غبرګون د پلان په غونډه کې حاضر وو.
د دغه راپور له مخې، د نصرالله د ځای ناستي ټاکل، د قوماندې د نوی جوړښت رامنځته کول او د حزب الله لپاره د اړیکو خوندي شبکې بیارغونه د ایران له پلانونو څخه دي.
د سپاه پاسداران دغو دوو غړو ویلي چې له دې وروسته به حزب الله د اسراییل پر ضد د غچ اخیستو پلانونه پیل کړي.
د ملګرو ملتونو د خوړو نړۍوال پروګرام وايي، افغانې نجونې د لومړنیو زدهکړو د نه بشپړولو له ګواښ سره مخ دي. یاد سازمان ویلي، چې له هرو درېیو افغانو نجونو یوه یې له لومړنیو زدهکړو بې برخې ده.
د ملګرو ملتونو د خوړو نړۍوال پروګرام د یکشنبې په ورځ د (تلې اتمه) په خپله اېکس پاڼه لیکلي، چې افغانې نجونې د لومړنیو زدهکړو د نه بشپړولو له ګواښ سره مخ دي.
دغه سازمان وايي، د دوی ډیری هغه زدهکوونکي د بې وزلۍ او فقر له امله، لومړنۍ زدهکړې له وخت مخکې پریږدي.
د ملګرو ملتونو د خوړو نړۍوال پروګرام وايي، فقر او بېوزلي یو بل لامل دی چې افغان نجونې زدهکړې نه شي بشپړولی.
یاد پروګرام وايي، ډیری ماشومان یوازې په ډوډۍ او چایو ژوند کوي.
د خوړو نړۍوال پروګرام لیکلي دي: «د خوړو نړۍوال پروګرام له لوري په ښوونځيو کې ډوډۍ یوازینۍ تغذیه ده چې دوی (زدهکوونکي) ته هره ورځ ورکول کیږي.»
دا په داسې حال کې ده، چې د ملکرو ملتونو د خوړو نړۍوال پروګرام په خپل وروستي راپور کې ویلي و، چې ۱۲،۴ میلیونه وګړي په افغانستان کې خوراکي خوندیتوب نه لري.
د یاد پروګرام د راپور له مخې، په هرو څلورو افغانانو کې یو یې په دې نه پوهیږي، چې د خپل راتلونکي وخت خواړه له کومه کړي.
د خوړو نړۍوال پرورګرام ویلي و، چې دوی د ۲۰۲۴ کال تر ډېسمبر میاشتې پورې په افغانستان کې د بیړنیو بشري مرستو رسولو لپاره ۶۱۷ میلیونه ډالرو ته اړتیا لري.
د ایران د بشري حقونو سازمان په خپل راپور کې ویلي، چې دغه هېواد په تېره یوه اوونۍ کې د دوو افغانانو په ګدون ۱۴ کسان په دار ځړولي دي. سازمان وايي، یاد کسان د شیراز په مرکزي زندان کې په دار شوي، چې نړۍواله ټولنه باید په ایران کې د ورځنیو اعدامونو په اړه غلې پاتې نه شي.
د راپورونو له مخې، دغه ۱۴ کسان د نشهیي توکو او یا (قصدي وژنو) په تور په اعدام او یا هم قصاص محکوم شوي وو.
د شیراز په مرکزي زندان کې د اعدام شویو کسانو د جزیاتو په اړه ویل کیږي، چې په یادو کسانو د اعدام حکم د وږي له ۲۶مې نېټې د تلې تر څلورمې نیټې پورې عملي شوی دی.
تر اوسه پورې د دغو افغانانو د محکمې او زندان د وضعیت په اړه معلومات نه دې خپاره شوي.
د ایران د بشری حقوقو د ادارې مشر محمود امیري مقدم د ملګرو ملتونو د عمومي غونډې په څنډه کې له ایران سره د نړۍ د چارواکو لیدنو ته په اشارې سره وویل: «د ایران لهخوا د اعدام سزا کارول باید د ایراني چارواکو او د هغو هیوادونو د مشرانو ترمنځ د خبرو اترو په سرکې وي چې بشري حقونو ته درناوی لري.»
د بشري حقونو د سازمانونو په وینا د روان کال له پیل راهیسې د ایران په زندانونو کې د ۱۵ښځو په ګډون ۳۸۱ کسان په دار ځړول شوي دي.
د طالبانو تر واک لاندې باختر اژانس خبر ورکړی، چې د شنبې په ورځ له ایران او پاکستانه ۱۹۵ کورنۍ راستنې شوې دي. دا لا نه ده څرګنده چې د افغان کډوالو دغه کورنۍ په زور او که په خپله خوښه راستنې شوې.
دغه اژانس د یکشنبې په ورځ د (تلې اتمه) په خپله اېکس پاڼه لیکلي، چې تیره ورځ ۲۴ کورنۍ د ننګرهار ولایت تورخم، ۱۷ کورنۍ د کندهار سپین بولدک، ۴۶ کورنۍ د نیمروز ولایت ورېښمو پله او ۱۰۸ کورنۍ د هرات اسلام کلا له لارې هېواد ته راستنې شوې.
له ایران او پاکستان دواړو هېوادونو څخه د افغان کډوالو ۱۹۵ کورنۍ راستنې کړلې شوې.
باختر اژانس لیکلي، چې د له طالبانو له لوري د مرستو تر څنګ یو شمېر کډوالې کورنۍ خپلو اصلي سیمو ته هم لېږدول شوې دي.
د طالبانو تر واک لاندې د باختر اژانس په خبر کې دا نه دي ویل شوي، چې دغه کورنۍ په خپله خوښه او که د یادو هېودونو له لوري په زور افغانسان ته ستنې کړلې شوې دي.
خوپه دې ورستیو کې ایران او پاکستانپه زور د افغان کډوالو د اېستلو لړۍ پیل کړې دي.
د راپورونو له مخې په ایران کې د افغان کډوالو سره د ناسم چلند او د افغانانو پر کار کولو، زدهکړو او هلته اوسېدو باندې دغه هېواد سخت بندیزونه لګولي دي.
د ملګرو ملتونو سرمنشي وايي، چې د هغو هیوادونو او سازمانونو ملاتړ کوي، چې په سملاسي توګه د ښځو پر وړاندې د طالبانو د بندیزونو د لرې کولو غوښتنه کوي. انتونیو ګوټریش وویل: «هغه څه چې په افغانستان کې پېښیږي په معاصر تاریخ کې د جبر له خورا سختو سیسټمونو سره پرتله کیږي.»
په دې وروستیو کې د جرمني، استرالیا، کاناډا او هالنډ د بهرنیو چارو وزیرانو خبرداری ورکړی، چې که د افغان ښځو او نجونو وضعیت بدل نه شي، نو دوی به نړۍوالې محکمې ته د طالبانو پرضد عریضه وکړي.
دغو څلورو هېوادونو ټینګار کړی، چې په افغانستان کې د ښځو او نجونو له حقونو څخه د سرغړونې مخه باید ونیول شي.
د نړۍ څه باندې ۲۰ هېوادونو په نړۍواله محکمه کې د طالبانو د محاکمې لپاره د دغې پرېکړې ملاتړ کړی دی.
د څلورو هېوادونو د بهرنیو چارو وزیرانو د تلې په څلورمه د چهارشنبې په ورځ د ملګرو ملتونو د عمومي غونډې په څنډه کې د یوې خبرپاڼې له لارې په افغانستان کې د بشري حقونو په ځانګړې توګه د ښځو پر وړاندې د جنسیتي توپیر جدي او سیستماتیکه سرغړونه وغندله.
طالبانو له شپږم ټولګي پورته د نجونو ښوونځي او پوهنتون ته پر تګ بندیزونه لګولي دي.
دغې ډلې په تېرو درېیو کلونو کې په نا دولتي ادارو کې د ښځو پر کار کولو، پارکونو، رستورانتونو ته په تګ، له شرعي محرم پرته د تګ راتګ او دغه راز د ښځو پر سپورټ کولو، سیاسي او مدني فعالیتونو هم سخت بندیزونه لګولي دي.
دغېډلې د یوه نوې قانون له لارې د ښځو غږ «عورت» بللی دی.
د بشري حقونو فعالانو طالبان په پراخه کچه د بشري حقونو په سرغړونو تورن کړي او ویلي یې دي، چې دغې ډلې په افغانستان کې له ټولنې څخه د ښځو په لرې کولو سره جنسیتي توپیر رامنځته کړی دی.
خو د یادو هېوادونو د کړنو په غبرګون کې طالبانو د بشري حقونو د سرغړونو تورونه رد کړي دي.
د روسیې د بهرنیو چارو وزیر نیویارک کې په یوه خبري غونډه کې د لبنان د حزب الله پر مشر حسن نصرالله د اسراییل برید یوه «سیاسي وژنه» وبلله. سرګي لاوروف په تهران کې د اسماعیل هنیه وژنې ته په اشارې سره وویل: «سیاسي وژنې تقریبا یو معمول ګرځیدلی دی.»
لاوروف د جمعې په ورځ د ملګرو ملتونو په عمومي غونډه کې تر وینا وروسته په یوه خبري غونډه کې سیاسي وژنې د اندېښنې وړ وبللې.
په ورته وخت کې هغه زیاته کړه: «ما اوریدلي چې د امریکا ولسمشر د دغه ګام په دفاع کې سیاسي وژنه یوه سمه پرېکړه او د عدالت د پلي کیدو په معنا وبلله او له دې مسلې سره د مقابلې په برخه کې د دغې جګړې په اړه هیوادونو بیلابیل چلندونه په ډاګه کوي.»
جوبایډن تر دې مخکې ویلي وو چې حسن نصرالله او د «حزبالله ترهګره ډله» په څلورو لسیزو کې د سلګونو امریکایانو د وژلو مسووله وه.
د امریکا ولسمشر وویل چې د نصرالله په وژلو سره د زرګونو امریکایانو، اسراییلیانو او لبناني ولسي وګړو لپاره عدالت پلی شو.
