زرغونه نه یوازې د دُرو دردونه بیانوي، بلکې تر ټولو لوی او سخت درد هغه داغ دی چې له ګناه او جرم پرته پر هغې تحمیل شوی. « زما لپاره تر ټولو لوی درد دا دی چې زه له کومې ګناه او جرم پرته ونیول شوم، په دُرو ووهل شوم او د ټولنې او خپلوانو تر منځ بدنامه شوم».
د هغې کیسه له خپلې ناروغې مور پیلیږي چې په روغتون کې بستر وه او زرغونې باید د کور د یوازینۍ سرپرستې په توګه د هغې پالنه کړې وای. زرغونې افغانستان انټرنشنل پښتو ته وویل، «مور مې ناروغه وه او په روغتون کې بستري وه. زموږ کور کې نارینه نه و، نو ځکه ټول کارونه او مسوولیتونه زما په غاړه وو. د روغتون یوه کارکوونکي له ما سره د مور په ښکته او پورته کولو کې همکاري کوله، چې له یو بل سره په همدې توګه معرفي شوو».
زرغونه یوه ورځ په تصادفي توګه په ښار کې له دغه کارکوونکي سره مخامخ کیږي او ددې د مور د روغتیا پوښتنه کوي، چې د طالبانو د امر بالمعروف او نهی عن المنکر کسان یې د ناروا اړیکو په تور نیسي او حوزې ته یې وړي.
له یوې چټکې محکمې وروسته دواړه په حوزه کې د دُرو په سزا محکوم او وهل کیږي او همدلته د هلک او جینۍ د کورنیو په حضور کې د دواړو نکاح تړل کیږي.
زرغونه اوس ګوښه ناسته غوره ګڼي، د هغې ښځینه ویاړ او جرئت ځپل شوی او حتا د خاوند کورنۍ یې هم هغې ته په ښه سترګه نه ګوري. دغه تحقیر په ټولنه او کورنۍ کې د هغې درنښت اغیزمن کړی او دې ته یې اړه کړې چې له خلکو سره مخامخ نه شي.
دا پوښتنې د شرایطو او په اوسنیو حالاتو کې د شریعت د حکمونو د پلیتابه او پلي کوونکي نظام په اړه دي، چې په کوردننه او بهر د مشروعیت له ستونزې سره مخ دی او د اسلامي نړۍ عالمان یې د شریعت تفسیر خورا شخصي او لارورکوونکی ګڼي.
د دیني عالمانو په باور تعزیر یوازې په دُرو وهلو ته نه ویل کېږي، قاضي باید له وخت او شرایطو سره سمه پرېکړه وکړي: « کله مجرم ته یوازې نصیحت کېږي، کله مالي جریمه ورته وټاکي، کله یې بندي کړي او کله فزیکي سزا ورکړي/ په دُرو یې ووهي».
دیني عالم مولوي رحمت الله اندړ په عام محضر کې د سزاوو په اړه وایي، چې د طالبانو او اسلامي شریعت چارې باید سره بېلې شي او د طالبانو هرې پرېکړې او چارې ته اسلامي شریعت و نه ویل شي.
د نوموړي په وینا، طالبان مشروع حاکمیت نه دی او دغسې اسلامي نظام او حاکمیت د اسلام په تاریخ کې نه شته چې امیر او حاکم یې له ولس څخه پټ وي.
هغه وايي، « په افغانستان کې اوسمهال هر طالب په خپل ځای کې څارنوال، مفتي، قاضي او جلاد دی، ځکه یاده ډله یو ټول منلی اساسي قانون نه لري، چې د هغه په رڼا کې د نظام چارې ترسره کړي».
نوموړی وایي، که څه هم چې په اسلام کې د شریعت پربنسټ د حدودو جاري کول شته، خو اسلام د ګوتو په شمېر جرایمو لپاره ټاکلي حدود لري، چې پر نر او ښځې دواړو تطبیق کېږي.
رحمت الله اندړ افغانستان انټرنشنل ته وویل، « هغه جرایم چې قران کریم او حدیث یې په اړه ټاکلی حد نه وي بیان کړی، اسلامي محکمه، قاضي یا حاکم، د عقل په رڼا کې، د جرم نوعیت ته په کتلو او د ټولنې اړتیاوو ته په پام سزا او جزا ټاکي، دې سزا ته تعزیر ویل کېږي».
د نوموړي په وینا، طالبان په دې باور دي، چې یوازې د حدودو تطبیق او تعزیري سزاوې اسلامي نظام دی، خو د اسلامي شریعت مزاج دغسې نه دی چې خلک په زور حد او قصاص ته برابر کړي، خلک باید تلقین شي او له خلکو حدود لرې شي.
نوموړی وایي، چې که طالبان په خپله خوښه او سلیقه خلکو ته سزا ورکوي او خپل افراد معاف کوي او د اسلامي شریعت نوم پرې ږدي، نو اسلامي شریعت بدنامېږي او له اسلام څخه نړیوالو ته بد تصویر وړاندې کېږي.
په اسلام کې تعزیري سزاوې شته، خو بیا هم خپل ځانګړي شرایط لري.
د دیني عالمانو په وینا، کله چې تورن د کوم کس له خوا په دُرو وهل کېږي باید دومره په کراره ووهل شي، چې پر جسم یې داغونه رامنځته نه شي.
په عام محضر کې د طالبانو پر بدني سزاګانو ګڼو نړیوالو سازمانونو او هېوادونو غبرګونونه ښودلي
طالبان ولې په عام محضر کې خلکو ته سزاګانې ورکوي؟
طالبان ادعا کوي، چې د شرعي حکمونو او د خپل مشر ملا هبتالله د امر او لارښوونې له مخې خلکو ته په عام محضر کې سزاوې ورکوي.
د کورنۍ یوه غړي یې وویل، « رڼا اوسمهال د ناسم رواني وضعیت له امله په دې اړه ډېرې خبرې نه شي کولی او موږ هم د طالبانو له وېرې نه غواړو، چې ډېر جزئیات ورکړو، خو دومره وایو چې هغه مجرده ده او تر اوسه واده شوې نه ده».
د مېرمن سادات په وینا، د اسلام له نظره د تورنو کسانو هویت باید پټ وساتل شي، خو طالبان چې په عام محضر کې خلک په دُرو وهي او له دوی ویډيوګانې اخلي او بیایې پر سوشل میډیا خپروي، دا د تورنو کسانو او د هغوی د کورنیو پر روحي او رواني وضعیت تلپاتې منفي اغېزې پرېږدي.