په کابل کې د یوه بلوڅ ډاکټر وژل کېدل؛ طالبانو د پېښې د پټېدو هڅه وکړه

له پلازمېنې کابل څخه یوې ولسي سرچینې افغانستان انټرنشنل-پښتو ته خبر ورکړ، چې ناپېژاندو وسلهوالو په دغه ښار کې یو «بلوڅ» ډاکټر په ډژو وژلی دی.

له پلازمېنې کابل څخه یوې ولسي سرچینې افغانستان انټرنشنل-پښتو ته خبر ورکړ، چې ناپېژاندو وسلهوالو په دغه ښار کې یو «بلوڅ» ډاکټر په ډژو وژلی دی.
سرچینه زیاتوي چې دا ډاکټر د چهارشنبې په سهار، شاوخوا ۸:۰۰ بجې د کابل ښار د پروان هوټل سیمې د «امام غزالي جامع جومات» په شپږمه کوڅه کې وژل شوی دی.
د ولسي سرچینې په وینا، طالب وسلهوالو د بلوڅ ډاکټر له وژل کېدو وروسته د دې پېښې او د هغه د جنازې مراسمو د پټېدو هڅه کړې ده.
د سرچینې د معلوماتو پر بنسټ، طالبانو چاته اجازه نه ده ورکړې، چې د پېښې له حاله عکس یا ويډیو واخلي او په وینا یې، د دې ډلې ځواکونو لهخوا د هغو کسانو کمرې او ټېلیفونونه هم مات شوي چې د پېښې له سیمې یې عکسونه او ویډیوګانې اخیستې وې.
سرچینې د دې پېښې په اړه نور جزییات نه دي ورکړي او نه هم تر اوسه طالبانو په دې تړاو څه ویلي دي.
دا په داسې حال کې ده چې طالبان په وار-وار په افغانستان کې د امنیت د ټینګښت ادعا کوي، خو وخت ناوخت په کابل او د هېواد په نورو ولایتونو کې هېوادوال د ناپېژاندو وسلهوالو لهخوا وژل کېږي.
د یادونې ده چې تر دې مخکې هم د کابل طبي پوهنتون استاد او د میوند کادري روغتون د جلدي څانګې مشر پوهنوال ډاکټر غفار همدرد د ۱۴۰۲ کال په مرغومې میاشت کې د کارته نو (رحمان مېنې) په سیمه کې د خپلې معاینهخونې مخې ته په ډژو وژل شوی و.


د امریکا لویې ورځپاڼې، واشنګټن پوسټ په خپلې سرمقاله کې د ټرمپ دولت لهخوا د خوندي هېواد په توګه د افغانستان پر اعلانولو او د افغان کډوالو د اېستلو پر پرېکړې نېوکه کړې ده.
نوموړې ورځپاڼې ویلي، په داسې حال کې چې طالبان په عام محضر کې خلک په لوبغالو کې اعداموي، نجونې د زدهکړې له حقه محرومې دي او د ټرمپ دولت له دغه هېواد سره مرستې بندې کړي، افغانستان د کډوالو ستنېدو لپاره خوندي نه دی.
دغې ورځپاڼې لیکلي: «د هغوی (کډوالو) اېستل او د طالبانو د ربړولو دام ته د بېګناه ښځو او نجونو لېږل به، هېڅ ښه پایله ونهلري.»
د امریکا د کورني امنیت وزارت تېره اونۍ اعلان کړی و، چې په امریکا کې د افغان کډوالو د خونديتوب وضعیت پای ته رسوي ځکه چې افغانستان د کډوالو بېرته لېږلو ته مساعد دی.
دا په داسې حال کې ده چې د بایډن دولت پرمهال دغه وزارت ویلي و چې په افغانستان کې «د وسلهوالو نښتو، خوړو ته د لاسرسي نشتوالي، پاکو اوبو، روغتیایي خدمتونو، ویجاړه شویو زیربناوو، بېکوره کېدو او اقتصادي بې ثباتۍ له امله ګواښونه رامنځته شوي او کډوال باید دغه هېواد ته ونه لېږل شي.
واشنګټن پوسټ د ټرمپ د کورني امنیت وزیرې کریسټي نویم دا ادعا چې ګواکې په افغانستان کې وضعیت ښه شوی، «دروغ او ناسمه» بللې ده. یادې ورځپاڼې لیکلي چې دا ادعا «د طالبانو د ظالمانه واکمنۍ پرځپونکو واقیعتونو، په ځانګړې توګه د ښځو او نجونو لپاره، سترګې پټول دي.»
واشنګتن پوسټ د خپلې سرمقالې په دوام افغانستان کې اقتصادي او د خوړو وضعیت ناوړه بللی دی. نوموړې ورځپاڼې د «لوږې پر وړاندې د غبرګون» سازمان راپور ته اشاره کړې چې پهکې د نړۍوالو، په ځانګړې توګه د امریکا مرستو په بندېدو سره په افغانستان کې د خوړو کمښت پراخ شوی دی.
په دغه اونۍ کې دا بنسټ اړ شو، چې په کابل کې د ماشومانو د خوارځواکۍ درملنې څانګه وتړي. د اسوشيټېډ پرېس په وینا، «هغه ماشومان چې دغه مرکز ته تلل، اکثرو یې ان د تګ یا حرکتوس نه لرلو. په راپور کې راغلي: «ځینې وختونه هغوی دومره بېحاله وو چې ان خواړه یې هم نه شوای خوړولای.»
د ټرمپ دولت طالبان لا هم یوه ترهګره ډله بولي، خو په متحدهایالاتو کې د افغان کډوالو دخونديتوب لپاره له اخلاقي او بشري ملاحظاتو سره جوړ نه دی. دغه دولت د افغان کډوالو د امنیتي مخینې په هکله اندېښمن دی او د بایډن پر ادارې تور لګوي چې د امنیتي ارزونې بهیر یې په سمه توګه نه دی ترسره کړی.

د ملګرو ملتونو کارپوهانو او د ملګرو ملتونو ځانګړي راپور ورکوونکي ریچارډ بېنېټ د عامو خلکو پر وړاندې د اعدام او دورو وهلو سزاګانې غندلي او له دغه ډلې یې غوښتي چې زر تر زره دغه سزګانې ودروي.
طالبانو په دې ورستیو کې د عامو خلکو پر وړاندې اعدامونه او په دورو وهلو سزګانې زیاتې کړي دي. تېره ورځ په روزګان ولایت کې هم ۱۵ کسان د غلا او زنا په تور په دورو وهل شوي دي.
د ملګرو ملتونو کارپوهانو د طالبانو دغه سزاګانو ته په غبرګون پر اېکس له دغه ډلې غوښتي چې د عامو خلکو پر وړاندې اعدامونه او په دورو وهلو سزګانې ودروي.
دوی لیکلي: « وروسته له هغه چې تېره اونۍ په یوه ورځ کې څلور اعدامونه د عامو خلکو پر وړاندې ترسره شول، د ملګرو ملتونو کارپوهان له طالبانو غواړي چې په افغانستان کې د ټولو غیر انساني سزاګانو، په شمول د اعدام او بدني سزاګانې، سمدلاسه ودروي.»
همدا ډول د ملګرو ملتونو ځانګړي راپور ورکوونکي ریچارډ بېنېټ هم پر اېکس د کاپوهانو دغه غږ بدرګه کړی او لیکلي يې دي چې دغه سزګانې د توجیه وړ نه دي.
نوموړي لیکلي: «د ملګرو ملتونو د نورو کارپوهانو سره یوځای، زه له طالبانو څخه غواړم چې سمدلاسه اعدام او بدني سزاګانې په شمول په درو وهل ودروي.
د راپورونو له مخې، په تېرو څلورو میاشتو کې طالبانو ۲۱۰ کسانو ته چې په بېلابېلو جرمونو تورن وو د عامو خلکو پر وړاندې سزاګانې ورکړي دي.
یاده دې وي چې نن پنجشنبه د اپرېل په ۱۷ نېټه د طاالبانو سترې محکمې یوه اعلامیه خپره کړې چې په کې راغلي د رزوګان ولایت د طالبانو ابتدایه ښاري محکمې پرون چهارشنبه پنځلس کسان د بېلابېلو جرمونو په تور د عامو خلکو پر وړاندې په دورو وهلي او د درې کلونو په تنفیذي بند یې محکوم کړي دي.
د طالبانو سترې محکمې په دغې خپرې شوې اعلامیه راغلي، چې دغه کسان یې د غلا او زنا په تور د عامو خلکو پر وړاندې په دورو وهلي دي.

د طالبانو د صحرايي محکمې او خپلسري سزا په دوام، د دغې ډلې ستړې محکمې په دوو جلا بیانونو کې اعلان کړی چې په کابل او روزګان ولایتونو کې ۱۷ کسان په دُرو وهل شوي دي.
نوموړې محکمې د پنجشبې په ورځ (د وري ۲۸مه) زیاته کړې چې دغو کسانو ته د «نامشروع اړیکې، زنا، لواطت او لوټمارۍ» په تورونو عام محضر کې تعزیري سزا ورکړل شوې ده.
د طالبانو د سترې محکمې د بیان پر بنسټ، په روزګان کې «پنځو کسانو ته د لوټمارۍ، څلورو ته د زنا، څلورو ته د لواطت او دوو نورو کسانو ته د نامشروع اړیکې» په تورونو سزا ورکړل شوې ده.
د طالبانو په بیان کې راغلي چې دا کسان د نوموړې ډلې د سترې محکمې له تایید وروسته له یو څخه تر درېیو کلونو پر تنفیذي بند او ۳۹-۳۹ دُرو محکوم شوي وو.
همداراز، د دغې محکمې د یوه بل بیان لهمخې، په پلازمېنه کابل کې یوه نارینه او یوې ښځې ته د «زنا» په تور سزا ورکړل شوې ده.
په بیان کې ویل شوي چې په کابل کې هر تورن پر یو کال او شپږ میاشتني بند او ۳۹-۳۹ دُرو محکوم شوي وو.
په داسې حال کې چې د بشري حقونو ګڼو بنسټونو په ځلونو د طالبانو پر صحرايي محکمې او خپلسري سزا نیوکې کړي او له دغې ډلې یې غوښتي چې دا کړنې پای ته ورسوي، خو بیا هم وخت ناوخته هېوادوالو ته د دغې ډلې لهخوا د اسلامي شریعت د تطبیق په نوم سزا ورکول کېږي.

افغان ابدالیان کرېکټ ملي لوبډلې نن د اکسپلور افغانستان درې اړخیزې لوبلړۍ کې د ایرلنډ الف لوبډلې ته په۷ویکټو ماته ورکړه. په دغه سیالیو کې دا د افغان ابدالیانو لومړۍ بریا وه چې د ایرلند پر وړاندې یې ترلاسه کړه.
په دغه سیالۍ کې سوکه توپ اچوونکي قیس احمد د اکسپلور افغانستان درې اړخیزې لوبلړۍ په درېیمه لوبه کې د ایرلنډ الف لوبډلې پر وړاندې بهترینه توپ اچونه وکړه او د افغان لوبډلې په بریا کې یې ستره ونډه ترسره کړه.
نوموړي په ۸ اورونو کې د ۳۷ منډو په بدل کې د سیالې لوبډلې ۳ لوبغاړي اوټ کړل او د سیالۍ غوره لوبغاړی ونومول شو.
په دغه سیالۍ کې افغان لوبغاړو زبید اکبري او صدیق اتل تر نورو ښه توپ وهنه وکړه.
د ایرلنډ الف لوبډلې پر وړاندې د نن ورځې لوبه کې د زبید اکبري توپ وهنه په زړه پورې وه چې نوموړي په ۸۴ توپونو د درې شپږیزو او ۷ څلوریزو پرمټ ۷۶ منډې جوړې کړې.
تر دې وړاندې افغان ابدالیان لوبډلې په دغه سیالیو کې خپله لومړۍ سیالي سریلنکا الف لوبډلې ته بایللې وه.

د پاکستان د بهرنيو چارو وزارت وايي، چې د طالبانو د سوداګرۍ د وزير په مشرۍ یو پلاوي د اسحاق ډار سره د سوداګرۍ، ټرانزيټ او سيمه ييز اتصال په برخه کې د همکاريو پر زياتوالي خبرې کړې دي. د طالبانو ۱۶ کسیز پلاوی د پاکستان د سوداګرۍ وزرات په رسمي بلنه تېره ورځ اسلام اباد ته ولاړ.
د طالبانو د بهرنيو چارو وزارت د پنجشنبې په ورځ په یوې خبرپاڼې کې ویلي، چې د طالبانو د سوداګرۍ د وزير نورالدین عزيزي په مشرۍ یو پلاوي د دغه هېواد د بهرنيو چارو د وزير اسحاق ډار سره په ليدنه کې د دواړو هېوادونو د اړیکو پر زياتوالي خبرې کړې دي.
په خبرپاڼه کې راغلي، چې په دې ناسته کې د اسلام اباد او کابل ترمنځ په لوړه کچه د سیاسي اړیکو پر ساتلو هم ټينګار وشو.
د پاکستان د بهرنيو چارو وزارت لیکلي: « دواړو خواوو د سوداګرۍ، ټرانزیټ او سیمه ییز اتصال په برخو کې د همکاریو د زیاتولو ژمنې تازه کړې.»
د طالبانو د سوداګرۍ د وزير نورالدین عزيزي په مشرۍ ۱۶ کسیز پلاوي نن په اسلام اباد کې د پاکستان د سوداګرۍ د وزیر جام کمال خان په مشرۍ دوه اړخیزه ناسته کې د سوداګرۍ، شته ستونزو، احتمالي حل لارو او د کډوالو د ایستلو په اړه هم بحثونه تر سره کړه.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر اسحاق ډار چې د پاکستان مرستیال لومړی وزیر هم دی نن په یوه خبري کنفرانس کې ویلي وو، چې په نږدې ورځو کې به کابل ته سفر وکړي چې له طالبانو سره اړیکې لا ښې کړي.