طالبان اعلام کردند که اسدالله هارون گل، یکی از دو بازداشتی باقی‌مانده افغان در زندان گونتانامو در نتیجه "تعامل مثبت" این گروه با ایالات متحده امریکا آزاد شده است.
تصاویر تازه‌ای از این زندانی پیشین گوانتانامو منتشر شده است که او را در کنار اعضای دفتر طالبان در قطر نشان می‌دهد.
یک قاضی فدرال امریکا گفته است که اسدالله سال‌ها به طور غیرقانونی در زندان گوانتانامو نگهداری شده بود.
به گفته او در ۱۰ سال گذشته، اولین بار است که یک زندانی در چنین پرونده‌ای علیه حکومت ایالات متحده پیروز می‌شود.
وکیل مدافع هارون رهایی موکل خود را "یک پیروزی تاریخی برای حاکمیت قانون در امریکا" دانسته است.
به گفته او: "رهایی اسدالله به دولت ایالات متحده یادآوری می‌کند که برای اقداماتی که به نام محافظت از امنیت ملی انجام می‌دهد، محدودیت‌هایی نیز وجود دارد."
اسدالله کیست؟
اسدالله، ۴۰ ساله در سال ۲۰۰۷ توسط نیروهای امنیتی افغانستان دستگیر و به امریکایی‌ها تحویل داده شد.
نیروهای امریکایی سپس او را به زندان گوانتانامو منتقل کردند.
نیروهای امریکایی در آن زمان گفته بودند که اسدالله هارون گل، قومندان جنگجویان افراط‌گرای حزب اسلامی به رهبری گلبدین حکمتیار است.
مفتشین در آن زمان هارون گل را به داشتن روابط عمیق با شبکه تروریستی القاعده متهم کرده بودند.
آن‌ها در جلسه استماعیه اسدالله در ماه می سال گذشته نیز به سارنوالان گفتند که مدارک طبقه‌بندی‌شده‌ای را در اختیار قاضی قرار خواهند داد تا از ادعاهای‌شان در مورد ارتباط هارون گل با القاعده حمایت کنند.
آن‌ها تأکید کردند که هارون گل در یک سازمان دانشجویی آموزش دیده است که به خالد شیخ محمد، طراح اصلی حملات تروریستی ۱۱ سپتمبر ۲۰۰۱ وابسته‌گی داشته است.
استفان مک کوی الیوت، سارنوال ایالات متحده در ماه می گفته بود که اسدالله رفت‌وآمدهایی به اردوگاه‌های آموزشی تولید مواد منفجره و مواد شیمیایی داشته است.
به گفته او اسد در زمینه انتقال پول، تأمین ارتباطات و وظایف عملیاتی دیگر به القاعده کمک کرده است.
به گفته الیوت، اسدالله هارون گل همچنین با محمدرحیم الافغانی، تنها زندانی افغان گوانتانامو و مترجم سابق اسامه بن لادن ارتباط داشته است.
با این حال اسد در زندان آرام ننشست و تلاش‌های فراوان انجام داد تا وکیل مدافع پیدا کند، از زندان آزاد شود و راهی برای بازگشت به خانه پیدا کند.
در ماه مارچ ۲۰۲۰ بی‌بی‌سی گزارش داده بود که اسد در زندان افسردگی پیدا کرده ۹۰۰ نامه برای پیدا کردن یک وکیل مدافع نوشته است.
سرانجام یکی از نامه‌های اسد به دست انجمن کمک‌رسانی امریکایی موسوم به ریپریو (Reprieve) رسید و این انجمن دادخواهی‌ای را برای رهایی او از زندان به راه انداخت.
کلیف ستیفورد سمیت، حقوقدان امریکایی و بنیان‌گذار انجمن ریپریو مسئولیت وکالت مدافعی اسدالله هارون گل را به عهده گرفت و تلاش کرد از او در دادگاه دفاع کند.
این وکیل مدافع به رسانه‌ها گفته بود که اسدالله بدون محکمه در زندان نگهداری می‌شود و این برخورد دولت امریکا خلاف قانون است.
او اصرار کرده بود که هارون گل بدون هیچ جرمی زندانی شده و باید قبلا آزاد می‌شد.
یک هیئت دولتی متشکل از نمایندگان چند سازمان که برای بررسی پرونده اسدالله موظف شده بود، درخواست برای رهایی او از زندان را رد کرد.
با این حال این هیأت در ماه نومبر گفت که اسدالله هارون گل مبنای ایدیولوژیک نداشته است. در سازمان‌های افراطی نقش رهبری نداشته است. به گفته این هیأت رفتارهای قبلی هارون گل در سازمان‌های افراطی و مبنای ایدئولوژیک روشن برای رفتار قبلی‌اش نه داشته است.
پنتاگون وزارت دفاع دولت امریکا در ۷ اکتبر ۲۰۲۱ بعد از به قدرت رسیدن طالبان در کابل، آزادی هارون گل و یک زندانی از یمن را تأیید کرد.
رسانه‌های امریکایی گزارش داده‌اند که در اوایل ماه جون ۲۰۲۲ ایالات متحده تشخیص داده است که انتقال اسدالله از گوانتانامو "بی‌خطر" است.
در مقابل این ادعا، سارنوالان اصرار دارند که اسدالله هارون گل روابط عمیقی با شبکه القاعده داشته است و هنوز این شبکه تروریستی در حال جنگ در برابر ایالات متحده امریکا است.
با این حال در اعلامیه‌ای که طالبان منتشر کرده‌اند آمده است که اسدالله در نتیجه تلاش و "تعامل مثبت طالبان با امریکا" از زندان رها شده است.
در این اعلامیه، طالبان از قطر بخاطر "ایجاد سهولت" در زمینه رهایی اسدالله سپاسگزاری کرده‌اند.
تنها زندانی باقی‌مانده افغان در گوانتانامو کیست؟
محمد رحیم الافعانی تنها افغان باقی‌مانده در گوانتانامو در جنوب‌شرق افغانستان زاده شده است.
نیروهای پاکستانی در سال ۲۰۰۷ اعلام کردند که دستیار نزدیک اسامه بن لادن، رهبر شبکه القاعده را دستگیر کرده‌اند.
این نیروها در آن زمان محمد رحیم را به سی‌آی‌ای، سازمان استخباراتی امریکا تحویل دادند.
سی‌آی‌ای باری از محمد رحیم به عنوان "جهادی سرسخت و کار کشته" توصیف کرده بود.
اداره استخبارات امریکا او را متهم کرده است که مترجم و دستیار اسامه بن لادن، رهبر شبکه القاعده بوده است و در زمینه فرار از دستگیری به او کمک کرده است.
استخبارات امریکا محمد رحیم را در ماه مارچ ۲۰۰۸ به زندان گوانتنامو منتقل کرد.