منابع موثق در خوست، بدخشان و بامیان به افغانستان اینترنشنال گفتند که طالبان روند برکناری استادان و کارمندان دانشگاه‌های دولتی این ولایت‌ها را با عنوان «تنقیض» آغاز کرده است. به گفته منابع، ۱۲۰ نفر در خوست، ۵۰ نفر در بامیان و ۵۰ نفر در بدخشان از موسسات تحصیلات عالی برکنار شدند.
منابع محلی روز سه‌شنبه، ۲۳ ثور، به افغانستان اینترنشنال گفتند که طالبان فهرستی از استادان و کارمندان برکنار‌شده از دانشگاه شیخ زاید خوست تهیه کرده و شماری از آن‌ها را به خانه‌های‌شان فرستاده است.
براساس این اطلاعات، در فهرست تهیه‌شده، عمدتاً استادانی هدف قرار گرفته‌اند که در نظام جمهوریت دارای مدرک کارشناسی ارشد، دکترا و عنوان پروفیسوری بودند. طالبان تأکید کرده‌اند که روند برکناری استادان ادامه خواهد یافت.
منابع همچنین افزودند که ممکن است در کنار استادان، شماری از کارکنان خدماتی، آشپزها و کارمندان اداری این دانشگاه نیز از کار برکنار شوند.
به گفته یکی از استادان دانشگاه شیخ زاید، طالبان این اقدامات را تحت عنوان «تنقیض» انجام می‌دهند اما در تلاش‌اند تا استادان مورد نظر خود را برکنار کرده و به‌جای آنان، ملاهای مدارس دینی را منصوب کنند.
یکی از استادان که نخواست نامش فاش شود، گفت: «طالبان از این پس در دانشگاه‌ها و دیگر نهادها، افرادی را که وابسته یا نزدیک به این گروه نیستند یا پیشتر در حکومت جمهوریت کار کرده‌اند، تحت عنوان تنقیض هدف قرار می‌دهند.»
او افزود که این اقدام طالبان بهانه‌ای برای کنار زدن افراد تحصیل‌کرده و جایگزینی آنان با افراد وابسته به این گروه است.
منبعی از دانشگاه بامیان تأیید کرد که طالبان ۳۳ تن از استادان این دانشگاه را برکنار کرده است. طبق اطلاعات، ۲۰ کارمند اداری این دانشگاه نیز از کار برکنار شده‌اند.
منابع در این ولایت گفتند که بیشتر استادان برکنار‌شده دارای مدرک کارشناسی ارشد و دکترا بوده و همه از قوم هزاره و پیرو مذهب شیعه هستند.
اسنادی رسیده از ولایت بدخشان نیز نشان می‌دهد که طالبان حدود ۳۶ تن از استادان و کارمندان اداری دانشگاه دولتی این ولایت را برکنار کرده است. با این حال، برخی منابع شمار افراد برکنار‌شده در این ولایت را را ۵۱ نفر اعلام کرده‌اند.
منابع در بدخشان گفتند که درخواست تنقیض این افراد چند ماه پیش ارائه شده بود اما روز دوشنبه، ۲۲ ثور، به‌طور رسمی تأیید شد.
پیش از این نیز طالبان شماری از استادان وابسته به نظام جمهوریت را از دانشگاه‌های دولتی در ولایت‌های ننگرهار، کنر، پروان، لغمان، بدخشان و برخی ولایت‌های دیگر برکنار کرده بودند.
از زمان به‌قدرت‌رسیدن طالبان، روند حذف سیستماتیک افراد علمی و متخصص از نهادهای آموزشی و علمی افغانستان ادامه داشته و این گروه در تلاش است تا افراد همسو با ایدئولوژی خود را جایگزین آن‌ها کند.
تبدیل تدریجی دانشگاه‌ها به مدارس دینی از سوی طالبان، نگرانیهای گستردهای را در میان استادان، دانشجویان و جامعه دانشگاهی افغانستان برانگیخته است.
