در گزارش فارس آمده است که «موضوع حضور حدود ۳ میلیون مهاجر غیرمجاز افغان در ایران، چالشی پیچیده با ابعاد امنیتی، اقتصادی و اجتماعی است.»
نادر یاراحمدی رئیس مرکز امور اتباع و مهاجران خارجی وزارت داخله ایران نیز گفته است که حدود ۲ میلیون مهاجر «غیرمجاز» تا پایان سال ۱۴۰۲ در این کشور حضور داشتند و طی سال گذشته (۱۴۰۳) ۲ میلیون و ۳۴ هزار نفر به این جمعیت افزوده شدند.
اسکندر مومنی، وزیر داخله جمهوری اسلامی، نیز در سخنانی تصریح کرد که این کشور بیش از این ظرفیت پذیرش اتباع بدون اسناد اقامت را ندارد.
وزیر داخله ایران همچنین مدعی شد که بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار مهاجر افغان در این مدت از کشور خارج شدهاند که بیش از ۷۰ درصد آنها بهطور داوطلبانه برگشتهاند.
در همینحال سخنگوی پلیس فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی تصریح کرد که سیاست پولیس در قبال اتباع غیرمجاز تغییر نکرده و ماموریتها با جدیت دنبال میشود. او افزود: «شناسایی اتباع غیرمجاز، بازداشت افراد مشکوک به همکاری با گروههای دشمن و جلوگیری از ورود افراد با هویت جعلی در دستور کار قرار دارد.»
کارشناسان ایرانی معتقدند روند بازگشتها با توجه به فشارهای اقتصادی و امنیتی ادامه خواهد داشت اما موفقیت آن منوط به همکاری طالبان و سازمانهای بینالمللی است.
در همینحال وزیر بهداشت ایران درباره ارائه خدمات پزشکی به مهاجران افغان گفت: «بیماران مهاجری که مدارک اقامت ندارند، طبیعی است که مشمول استفاده بیمه صحی نمیشوند.»