نماینده امریکا در امور زنان افغانستان: طالبان نباید مانع فعالیت رسانهها شود
به دنبال منع نشست خبری فدراسیون خبرنگاران از سوی طالبان، رینا امیری، نماینده ویژه امریکا در امور زنان افغانستان میگوید طالبان نباید از پاسخگو بودن در برابر مردم هراس داشته باشد بلکه اجازه دهد خبرنگاران آزادانه و بدون ترس کار کنند.
طالبان اواخر هفته گذشته در کابل مانع برگزاری نشست خبری فدراسیون خبرنگاران شد.
نماینده امریکا در امور زنان افغانستان در توییتی نوشت که مطبوعات آزاد یکی از بهترین دستآوردهای دو دهه گذشته افغانستان است و طالبان باید همان فضای باز را که خبرنگاران بینالمللی از آن برخوردارند فراهم کند.
سخنگوهای طالبان در توضیح منع نشست خبری این نهاد رسانهای گفتند که یک فدراسیون فعال خبرنگاران وجود دارد و نهاد مشابه آن سبب رقابت ناسالم بین رسانهها میشود.
یک مقام امریکایی میگوید وزارت خارجه امریکا برنامه بورسیه تحصیلی فولبرایت را برای افغانستان ادامه نمیدهد.
روز جمعه پس از ماهها وقفه در مصاحبه، خبر رد درخواست ۱۴۰ داوطلب مرحله نیمهنهایی فولبرایت اعلام شد.
این دانشجویان پارسال برای آموزش در دانشگاههای امریکا انتخاب شده بودند.
با وجود پذیرفته شدن این دانشجویان برای تحصیل در دانشگاههای امریکا، خروج شتابزده نیروهای امریکایی از افغانستان، چشمانداز این برنامه را در ابهام فرو برد.
یک مقام وزارت خارجه امریکا به ایبیسی نیوز گفت به دلیل موانعی که پیش آمده، روند انتخاب برای برنامه فولبرایت در افغانستان برای سال تحصیلی ۲۰۲۲ - ۲۰۲۳ ادامه نخواهد یافت.
او گفت: "ما وقت و زحماتی را که متقاضیان برای این فرصت گذاشتند درک میکنیم و میفهمیم که این یک تصمیم ناامید کننده است."
وزارت خارجه امریکا گفته است که این برنامه نه تنها برای این دوره متوقف شده بلکه در آینده نیز از افغانستان متقاضی نخواهد پذیرفت.
این مقام افزود که به هیچ درخواستی از افغانستان برای برنامه فولبرایت رسیدگی نمیشود. او گفت اگر شرایط تغییر کرد آنوقت فراخوان دیگری داده خواهد شد.
با این حال، برنامه آموزش بیش از ۱۰۰ دانشجوی افغان که با بورسیه فولبرایت درامریکا هستند، ادامه خواهد یافت.
بورسیه فولبرایت یکی از معتبرترین بورسیهها در سطح جهان شناخته میشود.
این برنامه در سال ۱۹۴۶ توسط سناتور ویلیام فولبرایت تاسیس شد و هدف آن گسترش روابط بینالملل از طریق اعزام دانشجویان و اساتید امریکایی برای آموزش و تدریس به خارج و از آن طرف، آموزش دانشجویان خارجی در امریکاست.
چهل رهبر جهان، از جمله اشرف غنی، رییسجمهور پیشین افغانستان، با استفاده از بورسیه فولبرایت در ایالات متحده تحصیل کردهاند.
پل فارتینگ، صاحب سرپناه حیوانات در کابل، مداخله نخستوزیر بریتانیا در عملیات تخلیه حیوانات از آن شهر را تکذیب کرد.
بوریس جانسن متهم است که با تایید مجوز تخلیه سگها و گربههای این سازمان خیریه به سرنوشت هزاران افغان که سراسیمه میخواستند از چنگ طالبان بگریزند، بیتوجهی کرده است.
باوجود رسانهای شدن ایمیلهایی که نشان میدهد دامینیک راب، وزیر خارجه وقت و دفتر نخستوزیری بریتانیا در تصمیم تخلیه این حیوانات نقش داشته، آقای جانسن این گزارشها رد کرده است.
آقای فارتینگ با جانبداری از نخستوزیر به بخش خبر تلویزیون چنل فور گفت که هیچ وقت شماره تماس آقای جانسن را نداشته و به او پیام هم نداده است.
دفتر نخستوزیری هم تاکید کرده است که آقای جانسن هیچ نقشی در صدور مجوز تخلیه حیوانات در جریان عملیات نجات نداشته است.
پل فارتنینگ، سرباز سابق بریتانیایی برای تخلیه حیوانات پناهگاه موسوم به نوزاد، یک کمپین یک روزه راه انداخت و توانست در شرایط بحرانی آن زمان، یک فرصت کوتاه برای پرواز چارتر بدست آورد که البته هزینه آن را حامیان مالیاش تامین کردند.
اما این پرواز بدون کارکناناش رفت و به دلایل نامعلومی این کارمندان از دسترسی به میدان هوایی محروم شدند.
در پی استقرار طالبان در افغانستان و خروج نیروها و کارکنان بریتانیا از این کشور، اختصاص یک هواپیمای نظامی برای نجات حیوانات یک پناهگاه و کارکنان آن، اعتراض مردم را به دنبال داشت.
اسکای نیوز در گزارشی از انفجار اخیر در منطقه هزارهنشین هرات در غرب افغانستان مینویسد که پیام این انفجارها روشن است: هزارهها در اینجا جایی ندارند.
بر اساس این گزارش حدود نیمی از ساکنان این منطقه، پس از آمدن طالبان خانههایشان را ترک کردهاند.
در انفجار یک بس کوچک مسافربری در منطقه حاج عباس در ناحیه دوازدهم شهر هرات، ۷ نفر از جمله چهار زن کشته و ۹ تن دیگر زخمی شدند.
اسکای نیوز میگوید هرچند مسئولیت این حمله را شاخه خراسان داعش به عهده گرفت، اما ساکنان این منطقه بر این باورند که انفجار میتواند کار طالبان باشد.
یک زن هزاره به این شبکه گفت: "آنها (طالبان) هم ما را نمیخواهند."
به اساس این گزارش، هزاران نفر از ترس انتقام طالبان، خانههایشان را در این منطقه ترک کردهاند.
خبرنگار اسکای نیوز میگوید با یک گروه ۱۵ نفری از زنان و مردان هزاره که در حال فرار بودهاند صحبت کرده است. آنها گفتهاند که همه از ترس انتقام طالبان پنهان شدهاند.
این خبرنگار میگوید اسناد و تقدیرنامههای این افراد، مهر و نشان کشورهای عضو ائتلاف بینالمللی را داشته که آنها را بابت موفقیتشان تشویق کردهاند.
یکی از زنان عضو این گروه گفت که کارت شناسایی و نمونه دستاوردهایش را از ترس طالبان مخفی کرده است.
اسکای نیوز میگوید اعلام عفو عمومی طالبان برای کسانی که با خارجیها کار کردهاند بیمعنی است. بسیاری افرادی که با آنها صحبت شده، گفتهاند که طالبان دروغ میگویند.
خبرنگار اسکای نیوز با پسر عالیه عزیزی، رییس پیشین زندان زنان هرات نیز گفتگو کرده که در میان این گروه است.
عالیه عزیزی از زمان بازگشت طالبان برسر قدرت ناپدید شده است. طالبان به او در پایان ماه آگست اماننامه داده بودند اما زمانی که او در اول اکتبر به محل کارش رفت، هیچگاه به خانه برنگشت.
برای رهایی خانم عزیزی کارزار وسیعی در شبکههای اجتماعی و همچنین اعتراضهای خیابانی راهاندازی شد، اما هیچ خبری از عالیه عزیزی نشد.
اسکای نیوز میگوید شرایط جدید افغانستان برای همه سخت است اما آینده برای هزارهها تاریکتر است.
یکی از بزرگان محلی هزارهها به این شبکه گفته است: "ما و طالبان از یک کشوریم اما طالبان ما را به عنوان باشنده این کشور بهرسمیت نمیشناسد. آنها کاملا بر خلاف ما هستند و هیچ کس نیست از ما حمایت کند."
سفیر روسیه در دوشنبه میگوید سازمانهای تروریستی مختلف در شمال افغانستان فعالاند و تهدیدی برای تاجیکستان محسوب میشوند.
ایگور لیاکین فرولوف به خبرگزاری تاس روسیه گفت که شمار این جنگجویان به حدود ۶ هزار نفر میرسد.
او هشدار داده که در بهار فعالیت این گروهها بیشتر خواهد شد.
سفیر روسیه افزوده است که بزرگترین تهدید سازمانهایی هستند که جنگجویانی از کشورهای آسیای میانه و برخی مناطق روسیه در آن عضویت دارند.
به گفته آقای فرولوف، این سازمانها عبارتند از گروه دولت اسلامی (داعش)، جماعت انصارالله و جنبش اسلامی ازبکستان. او در این مصاحبه گفته که فعالیت این گروهها در زمستان بهدلیل بسته بودن راهها کاهش یافته است. اما در بهار فعالیت این گروهها شدت خواهد گرفت.
این دیپلومات روسیه گفته که روابط طالبان با سازمانهای تروریستی روشن نیست و این مساله پیشبینی تحولات آینده را دشوار کرده است.
سفیر روسیه همچنین پیشبینی کرده است که در سال پیش رو افرادی بیشتری از افغانستان به تاجیکستان فرار خواهند کرد. او گفته است که سازمانهای استخباراتی تاجیکستان و روسیه برای شناسایی جنگجویان از میان مهاجران افغان مشترکا کار خواهند کرد.
او افزوده که احتمالا حدود ۱۲ هزار نفر تا پایان سال ۲۰۲۲ به تاجیکستان مهاجرت کنند.
وزارت داخله تاجیکستان میگوید با ثبتنام بیش از ۳ هزار پناهجوی جدید افغان، شماری افرادی که در ۱۵ سال گذشته به تاجیکستان پناهنده شدهاند به ۱۵ هزار میرسد.
تاجیکستان مرز طولانی ۱۳۴۴ کیلومتری با افغانستان دارد.
هدا خموش، نماینده زنان معترض افغانستان در نشست اسلو میگوید طالبان در آن دیدار هیچ تعهد کتبی به مطالبات حقوق بشری شرکت کنندگان ندادند.
خانم خموش در یادداشتی که از آن به عنوان موضع رسمی زنان معترض یاد کرده میگوید "برایند این نشست را حداقل برای مطالبات آنیمان منفی میپندارم."
روز اول نشست سه روزه اسلو به دیدار هیات طالبان با نمایندگان جامعه مدنی و زنان افغانستان اختصاص داشت. انتظار میرفت این نشست فرصتی برای طرح مستقیم خواستههای زنان فراهم کند.
هدا خموش که به یکی از چهرههای شناخته زنان معترض در افغانستان تبدیل شده میگوید نشست اسلو برای طرح خواستههای زنان مهم بود. او میافزاید "تنها پیام این نشست به زنان این است که برای یک مبارزه دوامدار و نفسگیر متحد شوید."
خانم خموش میگوید آنها برای شرکت در این نشست غافلگیر شده بودند و وقت محدودی داشتند تا دربارهٔ این فرصت پیشآمده تصمیم بگیرند.
او میافزید با توجه به این نگرانی که ممکن است ارتباط او را با کابل قطع کنند، چهار سناریو پیش رو بود:
"تحریم کامل نشست و برگشت به کابل؛ تحریم نسبی نشست و دیدار با نمایندگان کشورها؛ تحریم کامل نشست و پیوستن به صف معترضان در بیرون هوتل و شرکت در نشست و طرح مطالبات اساسی زنان."
این فعال زن میگوید او در مشورت با زنان در افغانستان، از ۵ دقیقه وقتی که در اختیارش گذاشته شده بود استفاده کرده و در نشستی رو در رو مطالبات زنان را مطرح کرده است.
یکی از خواستههای مشخص و روشن خانم خموش رهایی زنان معترض از بند طالبان بوده است.
به گفته منابع از داخل این نشست، خانم خموش پیش از شروع سخنرانیاش از امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان خواسته است فورا تلفناش را بردارد و به کابل بگوید که زنان را از قید رها کنند.
ظاهرا آنگونه که هدا خموش در این یادداشت نوشته است، برآیند این نشست برای زنان و مطالبات حقوق بشری آنها رضایتبخش نبوده است.
او در پایان این یادداشت مینویسد "آزاد نشدن دختران در بند این پیام هشدار را میرساند که زنان افغانستان متحد شوند!"
دو روز دیگر نشست بزرگترین فرصت برای طالبان و دیپلوماتهای غربی بود تا مطالبات شان را مطرح کنند. هرچند وزارت خارجه ناروی که میزبان این نشست بود در روز دوم این نشست گفته بود که پیشنهادات و خواستههای زنان را به صورت روشن با طالبان در میان میگذارد.
اما مشخص بود که بحث بحران انسانی در افغانستان، آزادسازی داراییهای این کشور در بانکهای امریکا و مساله آینده سیاسی افغانستان جزو اجندای مهم روزهای دوم و سوم نشست بوده است.
خانم خموش میگوید در مسایل مرتبط با راهکارهای پیشنهادی برای راهحل سیاسی افغانستان نظر نمایندگان زنان نقشی نداشتهاست.
به نظر او، اجرای هرگونه پروسه سیاسی زیر نظر طالبان خطاست و راهحل سیاسی پیشنهادی باید بر مبنای راهکار شفاف، مشروع و حسابده به همه مردم افغانستان باشد.
این فعال زن با اشاره به پیشنهاد برگزاری لویه جرگه برای تعیین آینده سیاسی افغانستان میگوید تاریخ جرگهها همیشه با دستکاری سیاسی، فریب و تقلب همراه بوده و به همین دلیل مشروعیت جامع و اعتبار لازم را نزد همه مردم افغانستان خصوصا زنان ندارد.
خانم خموش میپرسد در جرگهای که زنان با یک محرم مرد حق حضور داشته باشند، چهگونه میتوانند خواستار حقوق اساسی خود شوند؟
نشست اسلو در روزهای ۲۱تا ۲۳ جنوری برگزار شد.
حکومت ناروی بابت میزبانی از طالبان در این نشست مورد انتقاد شدیدی قرار گرفت.
برخی منتقدان این نشست را بزرگترین دستاورد دیپلوماتیک برای طالبان توصیف کردند.