انیی فورژایمر معاون سفیر پیشین امریکا در افغانستان و اشرف حیدری سفیر افغانستان در سریلانکا، در مقاله مشترک، بازگشایی احتمالی سفارت امریکا در افغانستان را نوعی مشروعیتبخشی به طالبان دانستند. این دو دیپلومات گفتهاند که این اقدام الهامبخش گروههای تروریستی در سراسر جهان میشود.
این دو دیپلومات افغانستان و امریکا در یک تحلیل مشترک در روزنامه «هیل» به موارد نقض جدی حقوقبشر بهویژه حقوق زنان از سوی طالبان اشاره کردند و از جهان خواستند تا این گروه را به رسمیت نشناسد.
خانم فورژایمر و آقای حیدری میگویند که بازگشت دیپلوماتهای امریکایی به افغانستان امتیازی برای طالبان است و موجب عادیسازی رژیم «آپارتاید جنسیتی» خواهد شد.
این دو دیپلومات گفتهاند که بازگشایی سفارت امریکا منجر به حضور ماموریت کشورهای دیگر در افغانستان شده و به عنوان مهر تاییدی برای طالبان عمل میکند و الهامبخش گروههای «تروریستی» در سراسر جهان خواهد شد.
به قول این دو دیپلومات، امریکا و کشورهای همفکر «در عوض تسلیم شدن به طالبان، باید به تعهدات خود نسبت به مردم افغانستان عمل کنند.» آنان حضور دیپلوماتیک امریکا در افغانستان را «خیانت» برای مبارزان حقوقبشر در افغانستان میدانند.
دیپلومات پیشین امریکا و سفیر افغانستان در سریلانکا به کنفرانس دبیرکل سازمان ملل در قطر اشاره کردند که قرار است در ۱۸ و ۱۹ فبروری با اشتراک نمایندگان بیش از ۲۰ کشور جهان، نمایندگان اتحادیه اروپا و سازمان همکاری اسلامی با محوریت افغانستان در دوحه برگزار شود. به گفتهای این دو دیپلومات، انتظار میرود این نشست آتی توجه جهانی را به چگونگی حمایت از مردم افغانستان متمرکز کند.
این دو دیپلمات افغانستان و امریکا از فرستاده ویژه آینده سازمان ملل برای افغانستان میخواهند تا صدای موضع واحد بینالمللی برای افغانستان باشد.
این دیپلوماتها از جهان خواستهاند تا زمانیکه طالبان به طور ملموس تعهدات بینالمللی حقوقبشر را اجرا نکنند، از سوی جهان به رسمیت شناخته نشوند.
خانم فورژایمر و آقای حیدری همچنین خواهان کاهش تماس جهان با طالبان، اعمال تحریمهای سفر علیه مقامات خاص طالبان، ارزیابی آپارتاید جنسیتی در محافل سازمان ملل شدهاند. آنان همچنین تداوم کمکهای بشردوستانه به افغانستان را مشروط به نظارت کامل بر بودجه و مصرف آن از سوی طالبان میدانند.
سفیر افغانستان و دیپلومات پیشین امریکا درحالی از احتمال بازگشایی سفارت ایالات متحده در کابل ابراز نگرانی کردند که اخیرا گزارشهای مبنی بر فعال شدن سفارت امریکا در افغانستان پخش شد.
اخیرا کیتی گانون، روزنامهنگار کانادایی که ۱۸ سال در افغانستان کار کرده است، خواهان بازگشایی سفارت امریکا در افغانستان شده بود. استدلال خانم گانون این بود که حضور دیپلوماتیک امریکا در افغانستان منجر به درک عمیق از طالبان و در نتیجه بهبود سیاست خارجی امریکا خواهد شد.
بخش انگلیسی صدای امریکا هم گزارش داده بود که ایالات متحده «محتاطانه» و بدون به رسمیت شناختن طالبان، در حال بررسی امکان بازگشایی قنسولگری خود در افغانستان تحت کنترول این گروه است. این شبکه نوشت که این موضوع در یک سند راهبردی جدید وزارت خارجه امریکا مطرح شده است.
اما سفارت امریکا برای افغانستان در دوحه گزارشها درباره بازگشایی قنسولگری خود در افغانستان را تکذیب کرد. یک سخنگوی سفارت امریکا به افغانستان اینترنشنال گفت که موضع امریکا در قبال افغانستان تغییر نکرده و هیچ برنامهای برای بازگشت به فعالیتهای دیپلوماتیک در کابل در کوتاهمدت وجود ندارد.
بشر نورزی، یکی از افراد پر نفوذ طالبان در سال ۱۴۰۱ پس از نزدیک به دو دهه زندان با مارک فریکس، مهندس امریکایی مبادله و از زندان رها شد.
بشر نورزی، از چهرههای پرنفوذ و تاثیرگذار در میان رهبران طالبان است. گفته میشود که او دوستی نزدیکی با ملا محمد عمر، بنیانگذار طالبان داشته و عمده فعالیتهای این گروه را از بدو تاسیس تمویل مالی میکرده است.
فارن پالیسی روز شنبه، ۲۱ دلو، در گزارشی نوشته است که بشر نورزی اکنون با ملا هبتالله، رهبر تندرو طالبان نیز روابط نزدیک دارد. این مجله از آقای نورزی بهعنوان «سلطان مواد مخدر» نام برده که «امپراتوری هروئین او به جنگ طولانی طالبان در افغانستان کمک مالی کرده است.»
جاوید نورانی، کارشناس بخش معدن افغانستان به فارن پالیسی گفته نورزی با آنکه تخصصی در زمینه معدن نداشت، با این حال پس از آزادی از زندان بیدرنگ به تجارت بازگشت و همکاری نزدیک با هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان را برای بستن قراردادهای طلا، نفت و گاز در شمال افغانستان آغاز کرد.
آقای نورانی قدرت کنونی نورزی را با محمدقسیم فهیم در زمانی که معاون رئیسجمهور حامد کرزی بود مقایسه کرده و گفته او «شبیه یکی از جنگسالاران شده است.»
این کارشناس معدن گفته شرکت نفت و گاز افغان - چین که با شراکت بشر نورزی و یک شرکت چینی ایجاد شده، قراردادهای استخراج معدن را به دست آورده است. مناقصه غیرشفاف و مهمتر از آن دوستی نورزی با رهبری طالبان دلیل اصلی پیروزی آنها در بهدست آوردن قراردادها خوانده شده است.
یک منبع آگاه که نخواست نام او فاش شود، به فارن پالیسی گفت که بشر نورزی با امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان که کنترول قدرتمندی بر قراردادهای استخراج نفت دارد نیز روابط نزدیکی دارد.
شرکت بشر نورزی، یک قرارداد مطالعه و استخراج ظرفیت هایدروکاربن در نزدیکی آمودریا در نزدیکی آسیای میانه را به دست گرفته است.
فارن پالیسی به نقل از منبع خود نوشته که طالبان خود را مدیون بشر نورزی میدانند.
حمایت هبتالله از تجارت بشر نورزی با چینیها
فارن پالیسی در حالی در گزارش خود از حمایت هبتالله آخندزاده از تجارت بشر نورزی با چینیها گزارش داده که اخیرا شی جین پینگ، رئیسجمهور چین اعتبارنامه فرستاده طالبان در بیجینگ را پذیرفت.
در گزارش این مجله آمده که اکنون به نظر میرسد برنامههای طولانیمدت چین برای بهرهبرداری از ثروت معدنی افغانستان به طور مستقیم با نیاز طالبان به پول و به رسمیت شناختن دیپلوماتیک رابطه دارد.
در این گزارش آمده که روابط طالبان با حزب حاکم کمونیست چین از اگست ۲۰۲۱ تاکنون با انعقاد قراردادهای شرکتهای معدنی چینی که صدها میلیون دالر درآمد داشته، نتیجه داده است.
این مجله نوشته به نظر میرسد که طالبان از وضعیت یک میلیون مسلمان اویغور که زیر فشار دولت چین در اردوگاههای بازداشت به سر میبرند، ناراحت نیست.
طالبان خود نیز زنان را از حق آموزش، تحصیل، کار و سفر محروم کرده و به کشتار نیروهای امنیتی دولت پیشین و مخالفان خود ادامه داده است.
نویسنده گزارش گفته چین از گسترش روابط با طالبان انگیزهای فراتر از دسترسی به مواد معدنی استراتیژیک در نظر دارد. بیجینگ برای گسترش طرح یک کمربند یک راه و دسترسی به بازارهای اروپا به افغانستان نیاز دارد.
بیجینگ همچنین فناوری و تجهیزات نظارتی را با طالبان به اشتراک گذاشته است. در گزارش آمده که چین از این کار دو هدف را دنبال میکند. طالبان با فنآوریهایی که چین در دسترسش قرار داده میتواند دشمنان خود را ردیابی کند و از آنطرف چین از این طریق میتواند اویغورهایی را که از حمایت طالبان برخوردار اند و اعضای گروه ترکستان شرقی ضد چین را رصد کند.
بشر نورزی قاچاقچی بزرگ مواد مخدر و از حامیان مالی عمده طالبان در سال ۲۰۰۵ در نیویارک دستگیر شد و از سال ۲۰۰۹ در حال گذراندن دو حکم حبس ابد بود.
