شهابالدین دلاور، وزیر معادن طالبان روز شنبه (۲۱ دلو) حدود پنج هزار تن جست از معدن گندهکوتل در ولسوالی یکاولنگ ولایت بامیان را به شرکت «پسران خوافی» فروخت. وزارت معادن طالبان درباره قیمت پنج هزار تن جست جزئيات نداده است.
وزارت معادن طالبان با پخش خبرنامهای از دیدار شهابالدین دلاور با جمعی از تاجران افغانستان خبر داده است.
شهابالدین دلاور در این دیدار گفته که همه سرمایهگذاران داخلی و خارجی میتوانند روی معادن افغانستان سرمایهگذاری کنند.استخراج و فروش معادن افغانستان در دو سال اخیر از سوی طالبان افزایش چشمگیری داشته است. اداره زمینشناسی امریکا ارزش معادن افغانستان را سه تریلیون دالر تخمین زده است.
وزارت معادن طالبان در نهم سنبله سال جاری قرارداد استخراج هفت معدن بزرگ را به ارزش شش میلیارد و ۵۵۷ میلیون دالر با شرکتهای داخلی و خارجی امضا کرد. این گروه همچنین دهها قرارداد در سطح میانه و کوچک را نیز با برخی شرکتهای داخلی نیز امضا کرده است.
طالبان ادعا میکند که استخراج معادن را به دواطلبی میسپارد. با این حال سازوکاری برای ایجاد شفافیت در مورد روند سپردن این معادن به شرکتها وجود ندارد.
همچنین به دلیل محدودیت در برابر دسترسی به اطلاعات، اطلاعات اندکی در مورد میزان درآمد معادن و مصرف این درآمدها وجود دارد.
بشر نورزی، یکی از افراد پر نفوذ طالبان در سال ۱۴۰۱ پس از نزدیک به دو دهه زندان با مارک فریکس، مهندس امریکایی مبادله و از زندان رها شد.
بشر نورزی، از چهرههای پرنفوذ و تاثیرگذار در میان رهبران طالبان است. گفته میشود که او دوستی نزدیکی با ملا محمد عمر، بنیانگذار طالبان داشته و عمده فعالیتهای این گروه را از بدو تاسیس تمویل مالی میکرده است.
فارن پالیسی روز شنبه، ۲۱ دلو، در گزارشی نوشته است که بشر نورزی اکنون با ملا هبتالله، رهبر تندرو طالبان نیز روابط نزدیک دارد. این مجله از آقای نورزی بهعنوان «سلطان مواد مخدر» نام برده که «امپراتوری هروئین او به جنگ طولانی طالبان در افغانستان کمک مالی کرده است.»
جاوید نورانی، کارشناس بخش معدن افغانستان به فارن پالیسی گفته نورزی با آنکه تخصصی در زمینه معدن نداشت، با این حال پس از آزادی از زندان بیدرنگ به تجارت بازگشت و همکاری نزدیک با هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان را برای بستن قراردادهای طلا، نفت و گاز در شمال افغانستان آغاز کرد.
آقای نورانی قدرت کنونی نورزی را با محمدقسیم فهیم در زمانی که معاون رئیسجمهور حامد کرزی بود مقایسه کرده و گفته او «شبیه یکی از جنگسالاران شده است.»
این کارشناس معدن گفته شرکت نفت و گاز افغان - چین که با شراکت بشر نورزی و یک شرکت چینی ایجاد شده، قراردادهای استخراج معدن را به دست آورده است. مناقصه غیرشفاف و مهمتر از آن دوستی نورزی با رهبری طالبان دلیل اصلی پیروزی آنها در بهدست آوردن قراردادها خوانده شده است.
یک منبع آگاه که نخواست نام او فاش شود، به فارن پالیسی گفت که بشر نورزی با امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان که کنترول قدرتمندی بر قراردادهای استخراج نفت دارد نیز روابط نزدیکی دارد.
شرکت بشر نورزی، یک قرارداد مطالعه و استخراج ظرفیت هایدروکاربن در نزدیکی آمودریا در نزدیکی آسیای میانه را به دست گرفته است.
فارن پالیسی به نقل از منبع خود نوشته که طالبان خود را مدیون بشر نورزی میدانند.
حمایت هبتالله از تجارت بشر نورزی با چینیها
فارن پالیسی در حالی در گزارش خود از حمایت هبتالله آخندزاده از تجارت بشر نورزی با چینیها گزارش داده که اخیرا شی جین پینگ، رئیسجمهور چین اعتبارنامه فرستاده طالبان در بیجینگ را پذیرفت.
در گزارش این مجله آمده که اکنون به نظر میرسد برنامههای طولانیمدت چین برای بهرهبرداری از ثروت معدنی افغانستان به طور مستقیم با نیاز طالبان به پول و به رسمیت شناختن دیپلوماتیک رابطه دارد.
در این گزارش آمده که روابط طالبان با حزب حاکم کمونیست چین از اگست ۲۰۲۱ تاکنون با انعقاد قراردادهای شرکتهای معدنی چینی که صدها میلیون دالر درآمد داشته، نتیجه داده است.
این مجله نوشته به نظر میرسد که طالبان از وضعیت یک میلیون مسلمان اویغور که زیر فشار دولت چین در اردوگاههای بازداشت به سر میبرند، ناراحت نیست.
طالبان خود نیز زنان را از حق آموزش، تحصیل، کار و سفر محروم کرده و به کشتار نیروهای امنیتی دولت پیشین و مخالفان خود ادامه داده است.
نویسنده گزارش گفته چین از گسترش روابط با طالبان انگیزهای فراتر از دسترسی به مواد معدنی استراتیژیک در نظر دارد. بیجینگ برای گسترش طرح یک کمربند یک راه و دسترسی به بازارهای اروپا به افغانستان نیاز دارد.
بیجینگ همچنین فناوری و تجهیزات نظارتی را با طالبان به اشتراک گذاشته است. در گزارش آمده که چین از این کار دو هدف را دنبال میکند. طالبان با فنآوریهایی که چین در دسترسش قرار داده میتواند دشمنان خود را ردیابی کند و از آنطرف چین از این طریق میتواند اویغورهایی را که از حمایت طالبان برخوردار اند و اعضای گروه ترکستان شرقی ضد چین را رصد کند.
بشر نورزی قاچاقچی بزرگ مواد مخدر و از حامیان مالی عمده طالبان در سال ۲۰۰۵ در نیویارک دستگیر شد و از سال ۲۰۰۹ در حال گذراندن دو حکم حبس ابد بود.
