طالبان از نصب حدود ۳۰۰ دوربین امنیتی در بخشهای مختلف ولایت پروان خبر داد. شماری از این دوربینها در راه پروان-بغلان و پروان-بامیان نصب شده است. مقامات محلی طالبان میگویند این دوربینها را «برای جلوگیری از جرایم و تامین امنیت» نصب کرده است.
تلویزیون ملی افغانستان، تحت کنترول طالبان روز دوشنه، هفتم حوت، خبر نصب این دوربینها را به نقل از فرماندهی پولیس طالبان در پروان منتشر کرده است.
وزارت داخله طالبان گفته نصب دوربینهای امنیتی در کابل و دیگر شهرها بخشی از برنامه راهبردی پنجساله این وزارت است. پیش از این رسانهها گزارش داده بودند که طالبان برای نصب و مدیریت این دوربینها از شرکتهای چینی کمک گرفته است.
طالبان در برخی از شهرها به ویژه کابل مالکان خانهها را مجبور کردهاند در کوچهها دوربین امنیتی نصب کنند.
شورای امنیت سازمان ملل روز دوشنبه، هفتم حوت، نشستی درباره افغانستان برگزار میکند.
این نشست پشت دروازههای بسته برگزار میشود اما موضوعات اصلی آن تا حدودی روشن است:
ارائه گزارشی توسط رزمری دیکارلو، معاون دبیرکل سازمان ملل در امور سیاسی از نتایج دومین نشست دوحه، ملاقات او با نمایندگان طالبان مستقر در دوحه و پیشرفتها در مورد رایزنیهای جهانی و منطقهای درباره اجماع جهانی درباره افغانستان و تعیین نماینده ویژه سازمان ملل.
دومین نشست دوحه
نشست دوحه در تاریخ ۱۸ و ۱۹ فبروری با حضور نمایندگان بیش از ۲۵ کشور بدون حضور طالبان برگزار شد. اما در آستانه این نشست، خانم دیکارلو، به صورت جداگانه با نمایندگان طالبان مستقر در دفتر سیاسی طالبان در دوحه، پایتخت قطر، دیدار کرد.
از جمله موضوعات کلیدی در نشست دوحه رسیدن به اجماع جهانی درباره افغانستان و تعیین نماینده ویژه سازمان ملل بود. طالبان با تعیین نماینده ویژه موافق نبودند. چین و روسیه نیز موافقت طالبان را مهم دانسته گفتند اگر این گروه رضایت دهند، آنها نیز موافق خواهند بود.
با این حال معلوم نیست طالبان در آخرین موضعگیری خود در دیدار با معاون سیاسی سازمان ملل چه گفتهاند. نتیجه این دیدار در نشست روز دوشنبه بحث میشود.
شورای امنیت سازمان ملل گفته است که نشست روز دوشنبه مطابق قطعنامه ۲۷۲۱ این شورا برگزار میشود که در تاریخ ۲۹ دسامبر سال ۲۰۲۳ نهایی شد. در این قطعنامه از دبیر کل سازمان ملل درخواست شده بود تا در مشورت با کشورهای ذینفع در امور افغانستان، یک نماینده ویژه برای افغانستان تعیین کند و در مدت دو ماه نتیجه گفتوگوها و رایزنیها با جوانب مختلف را به شورای امنیت گزارش دهد.
انتظار میرود در نشست روز دوشنبه، نتیجه این گفتوگو با جزئیات به بحث گرفته شود.
بحران حقوق بشری در افغانستان
همچنان انتظار میرود در نشست دوشنبه، اعضای شورای امنیت که تعهدات مشترک در مورد زنان، صلح و امنیت (WPS) را امضا کرده، در آغاز نشست بیانیه مشترکی درباره افغانستان بخوانند. فرانسه، جاپان، سوئیس، بریتانیا و امریکا شامل این کشورها هستند.
به نظر میرسد تاکید به مواضع زنان افغانستان و خواستههای حقوقبشری آنها یکی از موضوعات اصلی بیانیه مشترک این کشورها باشد.
نمایندگان بریتانیا و سوئیس در دومین نشست دوحه نیز با نمایندگان جامعه مدنی افغانستان دیدار کردند و به حمایت از حقوقبشر و حقوق زنان درافغانستان تاکید کردند.
گزارش هماهنگکننده سازمان ملل و تشکیل گروه تماس
همچنان انتظار میرود در نشست دوشنبه، برخی نکات کلیدی گزارش فریدون سینیرلی اوغلو، هماهنگ کننده ملل متحد برای افغانستان، بحث شود. یکی از این موضوعات تشکیل «گروه تماس» است که برای هماهنگیهای بیشتر کار خواهد کرد.
در گزارش سینیرلی اوغلو سه راهبرد عملی برای اجرای توصیههای سازمان ملل برای رسیدن به یک اجماع جهانی درباره افغانستان و تعامل معنادار و ساختارمند کشورها با طالبان، پیشنهاد شده است.
اول، تشکیل یک گروه بزرگ متشکل از نمایندگان ویژه کشورهای عضو در مورد افغانستان که در اولین نشست دوحه شرکت کردند؛
دوم، تشکیل یک گروه کوچک تماس متشکل از چند کشور؛
سوم، تعیین فرستاده ویژه سازمان ملل متحد.
به باور سازمان ملل این سه راهبرد می توانند برای تقویت رایزنیهای تاثیرگذار میان کشورها و گفتوگوهای بینالافغانی موثر باشد.
قرار است در نشست دوشنبه در این باره بحث و گفتوگو شود و گزارشی از پیشرفتهای احتمالی در این زمینه ارائه شود. چین و روسیه درباره اعضای «گروه تماس» شک وتردیدهای را مطرح کردهاند.
البته آنتونی گوترش در مورد «گروه کوچک تماس» گفته که «این موضوع باید توسط کشورهای عضو تصمیمگیری شود.»
با این حال، او پیشنهاد کرده است که «چنین گروهی میتواند شامل پنج عضو دائمی شورای امنیت، گروهی از کشورهای همسایه و نمایندگان سازمانهای کمککننده باشد.»
هرچند انتظار میرود نشست روز دوشنبه، شورای امنیت به ارزیابی دیکارلو از دومین نشست دوحه، دیدار جداگانه او با نماینده طالبان و پیشرفت در رایزنیها درباره تعیین فرستاده ویژه سازمان باشد اما ممکن است تقسیمکار میان یوناما و نماینده ویژه سازمان ملل و تبیین صلاحیتهای این دو نیز بحث شود.
دادگاه عالی طالبان اعلام کرد که با تایید هبتالله آخندزاده، رهبر این گروه یک مرد متهم به قتل را در ورزشگاهی در شبرغان، مرکز جوزجان اعدام کرده است. در خبرنامهای که دادگاه عالی طالبان روز دوشنبه، هفتم حوت منتشر کرد، هویت این فرد نظرمحمد ولد امانالله معرفی شده است.
دادگاه عالی طالبان ادعا کرده است که نظرمحمد دو سال پیش مردی به نام خال محمد ولد عبدالعلی را توسط چاقو کشته است.
در خبرنامه آمده است که حکم قتل نخست توسط سه محکمه طالبان تایید و سپس توسط هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان نهایی شده است.
خبرنامه تایید کرده است هیاتی از مقامات طالبان برای اجرا و تماشای این حکم از کابل به جوزجان رفته بودند. اداره محلی طالبان در جوزجان روز یکشنبه با انتشار فراخوانی از باشندگان این ولایت خواسته بودند برای تماشای «قصاص» یک نفر به ورزشگاه گردهم بیایند.
روز پنجشنبه گذشته نیز دادگاه عالی طالبان اعلام کرد که دو مرد را به اتهام قتل در ورزشگاهی در ولایت غزنی اعدام کرده است.
شاهدانی که اعدام دو متهم را در ورزشگاهی در غزنی از نزدیک دیده بودند، به افغانستان اینترنشنال گفتند طالبان این دو نفر را تیرباران کردند.
این اعدام در حالی انجام شده که نهادهای حقوق بشری میگویند روند دادرسی عادلانه در دادگاههای طالبان رعایت نمیشود.
یک سازمان حقوق بشری به نام رواداری در یک گزارش تحقیقی گفته در محاکم طالبان تصمیمهای تبعیضآمیز، شکنجه و اعترافات اجباری از متهمان و عدم استقلال و بیطرفی وجود دارد و اصل برائت ذمه نقض میشود.
معاون سازمان محیط زیست ایران میگوید به رغم مذاکرات با طالبان، هنوز حقابه ایران داده نشده است. مجتبی ذوالجودی گفت: «متاسفانه نه تنها حقابه محیط زیستی تامین نمیشود بلکه حقابه آب شرب مردم هم تامین نشد. در این شرایط نیاز به اقدامات دیپلوماتیک است.»
او در مصاحبه با خبرگزاری ایسنا تاکید کرده که حقابه باید از هیرمند وارد ایران شود.
آقای ذوالجودی میگوید پیگیری حقابه ایران از افغانستان به دستور ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور ایران بر عهده وزارت خارجه جمهوری اسلامی است.
معاون سازمان محیط زیست ایران افزود: در جلسهای که با طالبان داشتهاند، این گروه قول داده که «در صورت بارش مناسب و ذخیره مناسب آب در سدها، حقابه ایران رها شود.»
به گفته وی، ملا عبدالغنی برادر، معاون رئیسالوزرای طالبان در آخرین سفر خود به ایران وعده داد که حقابه داده میشود.
او در عین حال خبر داد که دولت ایران تمام توانش را برای حل مسئله حقابه به کار گرفته است.
با این حال علی سلاجقه، رئیس سازمان محیط زیست ایران چند روز پیش با انتقاد از طالبان گفت که این گروه «زیر بار اعداد و ارقام ایران در خصوص حقابه هیرمند نمیرود.»
این مقام جمهوری اسلامی گفت که مقامهای طالبان قول داده بودند که در شرایط پرآبی بند کمال خان را باز کند، اما هنوز به این قول خود عمل نکرده است.
رضا بهرامی، سفیر پیشین ایران در افغانستان پیشتر در واکنشی درباره حقابه ایران گفته بود که طالبان اساسا با عنصر مسئولیتپذیری بیگانه هستند.
معین وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان خواهان کمک جاپان در غنیسازی موزیم ملی افغانستان و احداث یک ساختمان جدید شد.عتیقالله عزیزی به سفیر جاپان گفت: در موزیم ملی آثار تاریخی از دورههای مختلف است، اما امکانات کافی برای حفظ و نگهداری آنها وجود ندارد.
بر اساس خبرنامه وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان، عتیقالله عزیزی روز یکشنبه (۶ حوت) با تاکايوشی کيورومی، سفیر جاپان در کابل دیدار کرد.
در خبرنامه آمده است که معین وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان در این دیدار «خواستار اعمار تعمیر برای موزیم، لابراتوار، دیپوها برای نگهداری آثاری تاریخی و اعمار سالونها برای برگزاری نمایشگاهها گردید.»
صبغتالله عابد، منصوب طالبان در ریاست موزیم ملی افغانستان هم که در این دیدار حضور داشته، همکاری و کمک جاپان را برای تجهیز موزیم ملی ضروری خوانده است.
وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان به نقل از سفیر جاپان نوشته است که در آیندهای نزدیک متخصصان و باستانشناسان جاپان به افغانستان سفر میکنند.
برنامه جهانی غذا روز یکشنبه اعلام کرد برای ادامه فعالیتهایش در افغانستان تا شش ماه آینده به ۷۶۰ میلیون دالر نیاز فوری دارد. این نهاد مربوط به سازمان ملل در شبکه اکس نوشت که حداقل ۱۶ میلیون نفر در افغانستان به طور روزانه نگران تامین غذا هستند.
برنامه جهانی غذا پیش از این در دوم حوت گفته بود که از میان ۴۳ میلیون نفوس افغانستان، یک سوم آنان با گرسنگی مواجهاند. به گفته این سازمان، بیش از نیمی از جمعیت افغانستان مجبورند کمتر غذا بخورند تا فرزندان شان بتوانند غذا بخورند.
یک مقام برنامه جهانی غذا روز گذشته (۵ حوت) نیز نسبت به سوتغذیه حاد در میان مادران و کودکان هشدار داد و گفت در سال ۲۰۲۴ بیش از ۴ میلیون زن و کودک با سوءتغذیه حاد مواجهاند. سوءتغذیه یکی از عوامل مهم در مرگ و میر کودکان زیر پنج سال شناخته شده است.
برنامه جهانی غذا سال گذشته میلادی نیز هشدار داد که افغانستان در معرض بالاترین خطر قحطی قرار دارد و به ۸۰۰ میلیون دالر نیاز دارد.
تسلط مجدد طالبان بر افغانستان و کاهش چشمگیر کمکهای بشردوستانه به این کشور، میلیونها نفر را با ناامنی غذایی مواجه کرده است. شکنندگی اقتصادی افغانستان تحت کنترول طالبان از یکسو و مشروط شدن کمکهای بشردوستانه به لغو ممنوعیت اشتغال و آموزش زنان از سوی طالبان از دیگرسو، زنگ خطر را برای خانوادههای بیبضاعت به صدا در آورده است.
