کاردار سفارت ایالات متحده امریکا از ورزشکاران افغانستان در مسابقات المپیک پاریس به عنوان «مظهر روشن پایداری» ستایش کرد. کرن دکر در شبکه اجتماعی اکس خطاب به این ورزشکاران نوشت شجاعت و استقامت شما به مردم امید میآفریند.
کرن دکر در حالی از ورزشکاران افغانستان در مسابقات المپیک پاریس ستایش کرده است که بازیهای المپیک پاریس وارد هفته دوم شده و بسیاری از ورزشکاران افغان در رشتههای مختلف ورزشی مسابقات خود را پشت سر گذراندهاند.
کاروان ورزشی افغانستان با حضور سه دختر و سه پسر در مسابقات المپیک ۲۰۲۴ شرکت کردند. این ورزشکاران توانستند ریکاردهایی را برای افغانستان به ثبت برسانند، اما قادر به کسب مدال در مسابقات نشدند.
کاروان ورزشی افغانستان در حالی به مسابقات المپیک پاریس راه یافتهاند که طالبان از سه سال به این سو ورزش را برای دختران در افغانستان منع قرار دادهاند. طالبان پیش از این اعلام کردند که زنان افغان در المپیک پاریس را به رسمیت نمیشناسند.
کارشناسان سازمان ملل از کمیته بینالمللی المپیک خواستند که از ورزشکاران زن افغانستان حمایت کند و منابع خود در اختیار آنها قرار دهد. آنها از سازمانهای ورزشی خواستند علیه ممنوعیتهای طالبان در برابر مشارکت زنان در بازیهای ورزشی اقدام کنند.
کارشناسان ملل متحد گفتند که منع زنان از ورزش توسط طالبان، نقض غیرقابل قبول حقوق آنهاست و هیچ کشور دیگری چنین اقدامی نکرده است.
کارشناسان ملل متحد از جمله ریچارد بنت، گزارشگر حقوق بشر این سازمان برای افغانستان، روز جمعه در بیانیهای نوشتند که اقدامات طالبان علیه ورزش زنان و دختران، بخشی از اقدامات تبعیضآمیز و سرکوبگر این گروه علیه زنان است که میتواند مصداق جنایت علیه بشریت باشد.
حدود سه سال میشود که زنان و دختران در افغانستان تحت کنترول طالبان از بسیاری حقوق خود محروماند؛ از حق کار و آموزش گرفته تا شرکت در بازیهای ورزشی و گشتوگذار در پارکها و سفر بدون همراه مرد از خانواده.
در بازیهای المپیک امسال در پاریس، سه روزشکار زن و سه ورزشکار مرد به نمایندگی از افغانستان شرکت کردند. اما طالبان اعلام کرد که این گروه ورزشکاران زن افغان در بازیهای المپیک را به رسمیت نمیشناسد.
آنها همچنین گفتند که محرومیت هولناک زنان و دختران افغان از حقوق و کرامتشان از جمله در عرصههای ورزشی باید پایان یابد.
در بیانیه تاکید شده: «فرهنگ نباید به عنوان بهانهای برای نقض حقوق بشر، از جمله حقوق فرهنگی مانند حق شرکت در ورزش استفاده شود.»
کارشناسان ملل متحد گفتند که نهادهای ورزشی بینالمللی مسئولیت دارند که با سیاستهای سرکوبگرانه طالبان مبارزه و از ورزشکاران زن افغان در همهجا حمایت کنند.
آنها حمایت کمیته بینالمللی المپیک از شرکت ورزشکاران زن افغان در این بازیها را «خوشایند» خواندند اما تاکید کردند که به حمایتهای بیشتری نیاز است.
این کارشناسان تصریح کردند که نهادهای ورزشی بینالمللی از هر اقدامی که ممکن است به عنوان همدستی با سیاستهای تبعیضآمیز و غیرقانونی طالبان تعبیر شود، خودداری کنند.
فولکر تورک، کمشنر عالی حقوق بشر سازمان ملل، از اعدام گروهی ۲۹ نفر در ایران در هفدهم اسد به شدت ابراز نگرانی کرد و آن را وحشتناک خواند. سازمان حقوق بشر ایران پیشتر گزارش داده بود که ۲۹ نفر از جمله دو افغان در ایران اعدام شدهاند.
در این گزارش که روز ۱۷ اسد منتشر شد، آمده است: «حکم اعدام ۲۹ زندانی، از جمله دو تبعه کشور افغانستان و یک شهروند بلوچ که عمدتا با اتهاماتی همچون قتل عمد، مواد مخدر و تجاوز به عنف به قصاص نفس و یا اعدام محکوم شده بودند، بامداد امروز بهصورت گروهی در زندان قزلحصار کرج و زندان مرکزی کرج (ندامتگاه) به اجرا درآمد.»
سازمان حقوق بشر ایران روز شنبه ۱۳ اسد نیز در گزارشی نوشت که در هفت ماه نخست سال جاری میلادی، دستکم ۳۰۰ نفر در ایران اعدام شدند. طبق این گزارش، ۲۰ افغان، ۴۲ بلوچ، ۲۰ کُرد، یک عراقی و ۱۵ زن در میان اعدامشدگان هفت ماه گذشته بودند.
کمشنر عالی حقوق بشر سازمان ملل میگوید تعداد اعدامهای گزارش شده در زندانهای ایران از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون به دستکم ۳۴۵ تن رسید.
این مقام سازمان ملل با اشاره به اینکه اغلب این افراد بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر و قتل اعدام شدند، گفت تقریبا نیمی از اعدامها در ایران از ابتدای سال ۲۰۲۴ تا به امروز در ارتباط با جرایم مرتبط با مواد مخدر بوده است.
فولکر تورک با بیان اینکه بارها تاکید شده است اعمال مجازات اعدام برای جرایمی که شامل «قتل عمدی» نمیشود، با هنجارها و معیارهای بینالمللی حقوق بشر به شدت ناسازگار است، نسبت به عدم دادرسی عادلانه در پروندههای زندانیان اعدام شده در ایران ابراز نگرانی کرد و گفت مطلع شده است که چندین اعدام بدون آگاهی خانواده زندانی یا وکیل قانونی او انجام شده است.
او اضافه کرد دستکم ۱۵ تن از شهروندان اعدام شده از ابتدای سال جاری میلادی در ایران، زن بودند.
کمشنر عالی حقوق بشر سازمان ملل تاکید کرد: «اقلیتها از جمله کردها، عربها و بلوچها همچنان به طور نامتناسبی تحت تاثیر اعدامها در ایران قرار میگیرند.»
فولکر تورک در پایان صحبتهای خود اضافه کرد زمان آن فرا رسیده که ایران به اجماع رو به گسترش در سراسر جهان برای لغو یا تعلیق اعدامها، با هدف لغو نهایی مجازات مرگ بپیوندد.
سازمان عفو بینالملل در آخرین گزارش سالانه خود درباره مجازات اعدام در جهان به افزایش چشمگیر اعدام در ایران اشاره و تاکید کرد نزدیک به ۷۵ درصد از کل اعدامهای ثبتشده در سال گذشته میلادی در جهان، در ایران رخ داده است.
بر اساس این گزارش، بعد از جنبش «زن، زندگی، آزادی»، جمهوری اسلامی استفاده از مجازات اعدام را برای القای وحشت در میان مردم و تشدید کنترول خود بر قدرت افزایش داده است.
صادق زیباکلام، استاد دانشگاه تهران میزان دسترسی پناهندگان به حقوق بشریشان در ایران و کشورهای غربی را مقایسه کرد. آقای زیباکلام میگوید پناهندگان در کشورهای غربی از حق و حقوقی برخوردارند، اما در ایران حتی بعد از سالها پناهندگی حقوقی ندارند.
این نویسنده معروف در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «یکبار دیگر موج بگیر بگیر و اخراج افغانستانیهای نگونبخت که از بد حادثه به ما پناه آوردهاند توسط نیروی انتظامی به راه افتاده است».
به گفته این استاد دانشگاه تهران «اخراجیها بعد از مدتی مجددا به ایران بازمیگردند.»
صادق زیباکلام، استاد علوم سیاسی و نویسنده کتابهای مشهوری در زمینه علوم اجتماعی و سیاسی است. کتابهای آقای زیباکلام در افغانستان نیز خواننده دارد.
اظهارات او در واکنش به موج جدیدی از بدرفتاری علیه مهاجران افغان در حالی پخش شده است که برخی از فعالان مدنی ایران و افغانستان روز پنجشنبه ۱۸ اسد کارزاری را برای پیگیری خواستهای حقوقی جمعیت مهاجران در ایران به راه انداختهاند.
این کارزار که با هشتگ #حق_مهاجر راهاندازی شده، مطالبات حقوقی مهاجران افغان در ایران را مطرح میکند.
کارزار مشترک فعالان مدنی ایران و افغانستان در نامه سرگشاده از مسعود پزشکیان رئیسجمهور ایران، عبدالله مبینی رئیس سازمان ملی مهاجرت و نمایندگان مجلس شورای اسلامی خواستند که به وضعیت مهاجران افغان در ایران رسیدگی کنند.
پیش از این، ویدیویی از برخورد خشونتبار یک پولیس ایران با یک نوجوان مهاجر افغان در شبکههای اجتماعی واکنش برانگیز شد. در ویدیو دیده میشد که مامور پولیس ایران زانویش را به بر گردن این نوجوان فشار میدهد.
مدیرکل آسیای جنوبی وزارت خارجه ایران میگوید هیچ مقام و نهادی در جمهوری اسلامی مهاجرستیزی را قبول ندارد و آن را «پروژه بیگانگان» میداند. رسول موسوی گفت اتباع خارجی همانگونه که مردم ایران ملزم به رعایت قوانیناند، باید مقررات را رعایت کنند.
آقای موسوی در شبکه اکس نوشت که در حکومت جمهوری اسلامی هیچ مقام و نهادی مهاجرستیزی را قبول نداشته و «آن را مغایر سنت برادری اسلامی و فرهنگ مهماندوستی» میدانند.
به نظر میرسد که این یادداشت در واکنش به موج گسترده انتقادها از شکنجه یک نوجوان افغان به دست پولیس ایران پخش شده است.
آقای موسوی اولین مقام وزارت امور خارجه ایران است که به این انتقادها پاسخ میدهد. با این حال او توضیح نداد که پولیس به چه دلیلی با نوجوان «کمشنوای» افغان از خشونت کار گرفته است.
او همچنین در یادداشت خود توضیح نداد که اتهام نوجوان افغان چی بود و آیا پولیسی که در برابر او از خشونت کار گرفته، در برابر قانون پاسخگو خواهد بود یا خیر.
در روزهای گذشته، انتشار ویدیوی شکنجه یک مهاجر ۱۶ ساله افغان به دست پولیس دماوند، به طور گسترده واکنشبرانگیز شده است.
در ویدیوی موردنظر دیده میشود که یک نیروی پولیس ایران دستوپای سید مهدی را محکم گرفته و پولیس دیگری زانویش را بر گردن او میگذارد. در این میان، مادر سیدی مهدی با التماس از ماموران پولیس میخواهد که کودکش را رها کنند.
خانواده سید مهدی روز پنجشنبه با انتشار ویدیویی، خواستار رسیدگی به بدرفتاری پولیس ایران با پسرشان شدند.
چهار روز پس از نشر ویدیوی شکنجه نوجوان افغان به دست پولیس ایران، وزارت مهاجرین طالبان از مهاجران افغان خواست به افغانستان بگردند یا به قوانین ایران احترام بگذارند. این وزارت از جمهوری اسلامی نیز خواست به خشونت علیه مهاجران افغان پایان دهد.
وزارت مهاجرین طالبان در این بیانیه نوشت که انتشار ویدیوهای «دلخراش» بدرفتاری پولیس ایران با یک مهاجر ایران، این گروه را بسیار نگران کرده است.
این نخستین بار است که طالبان به گونه رسمی به شکنجه یک مهاجر افغان به دست ماموران پولیس جمهوری اسلامی واکنش نشان داده است.
طالبان با قدردانی از میزبانی ایران از مهاجران افغان طی چهل سال، از جمهوری اسلامی خواسته که مثل گذشته در برابر مهاجران افغان بردباری پیشه کند.
این گروه همچنین از حکومت ایران خواسته که به مشکلات مهاجران افغان رسیدگی کند و خشونتها علیه آنها را پایان دهد.
در بیانیه آمده است که اخراج اجباری مهاجران افغان از یران، «خلاف اصول اسلامی، بینالمللی و همسایگی» است و این هدف باید در هماهنگی دو کشور و با راهاندازی برنامههای تشویقی برای بازگشت، تحقق یابد.
طالبان از مهاجران افغان در ایران نیز خواسته که به گونه «داوطلبانه و با عزت» به افغانستان برگردند و اگر ایران میمانند، به قوانین جمهوری اسلامی احترام بگذارند.
تعداد قابل ملاحظهای از مهاجران افغان در ایران، پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان به این کشور همسایه مهاجرت کردند. تعداد زیادی از این مهاجران، زنان و دخترانیاند که از حق آموزش و کار در افغانستان محروماند. بخشی دیگر از مهاجران نظامیان و کارمندان حکومت پیشیناند که از ترس انتقامجویی طالبان به ایران فرار کردهاند.
شماری از مهاجران نیز به دنبال بحران اقتصادی و بیکاری گسترده در افغانستان تحت کنترول طالبان، برای کار کردن به ایران رفتهاند.
طالبان تاکید کرده که خواستار روابط خوب با همسایههای افغانستان است و از ایران نیز خواسته مواردی را که به روابط لطمه میزند و «زمینه تبلیغات نادرست برخی جهتها» را فراهم میکند، از بین ببرد.
در روزهای گذشته، انتشار ویدیوی شکنجه یک مهاجر ۱۶ ساله افغان به دست پولیس دماوند، به طور گسترده واکنشبرانگیز شده است.
در ویدیوی موردنظر دیده میشود که یک نیروی پولیس ایران دستوپای سید مهدی را محکم گرفته و پولیس دیگری زانویش را بر گردن او میگذارد. در این میان، مادر سیدی مهدی با التماس از ماموران پولیس میخواهد که کودکش را رها کنند.
خانواده سید مهدی روز پنجشنبه با انتشار ویدیویی، خواستار رسیدگی به پرونده بدرفتاری پولیس ایران با پسرشان شدند.
