از الیز استفانیک، گزینه ترامپ برای نمایندگی امریکا در سازمان ملل، چه میدانیم؟
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری منتخب امریکا، در بیانیهای اعلام کرد الیز استفانیک، نماینده جمهوریخواه کانگرس را بهعنوان سفیر بعدی این کشور در سازمان ملل متحد برگزیده است.
در این مطلب نگاهی به پیشینه و مواضع استفانیک خواهیم انداخت.
ترامپ در بیانیه خود استفانیک را «یک مبارز فوقالعاده قوی، سرسخت و باهوش» از جنبش «اول امریکا» معرفی کرد.
«اول امریکا»، شعار و گفتمانی است که ترامپ در دوران پیشین حضور خود در کاخ سفید آن را ترویج داد. هدف این گفتمان تمرکز بر مسائل داخلی امریکا، میهنپرستی و عدم مداخله مستقیم در مناقشههای بینالمللی عنوان شده است.
استفانیک یکی از متحدان سرسخت ترامپ و همچنین اسرائیل به شمار میرود. او پیشتر با انتقاد از سازمان ملل گفته بود این نهاد به اندازه کافی از اسرائیل در جنگ با حماس حمایت نکرده است.
در صورت تایید گزینه ترامپ از سوی مجلس سنا، استفانیک جایگزین لیندا توماس گرینفیلد، نماینده کنونی ایالات متحده در سازمان ملل، خواهد شد. توماس گرینفیلد یک دیپلومات حرفهای است که در ۳۵ سال گذشته در وزارت امور خارجه این کشور مشغول به کار بوده است.
استفانیک با انتشار بیانیهای اعلام کرد از نامزدی برای این سمت در حکومت ترامپ «بسیار مفتخر» است و «مشتاقانه» در انتظار رای سنای امریکا در خصوص پذیرش این مسئولیت به سر میبرد.
او افزود: «امریکا همچنان چراغ راه جهان است، اما ما انتظار داریم و باید از دوستان و متحدان خود تقاضا کنیم که شرکای قدرتمندی در صلحی باشند که ما به دنبال تحقق آن هستیم.»
استفانیک از سال ۲۰۱۵ تاکنون بهعنوان نماینده نیویارک در مجلس نمایندگان ایالات متحده حضور دارد.
استفانیک تاکنون در کمیته نیروهای مسلح و کمیته دایمی اطلاعات مجلس نمایندگان امریکا خدمت کرده است. با این حال بیبیسی نوشت او تجربه کمی در «سیاست خارجی و امنیت ملی» دارد.
پس از حمله هفتم اکتوبر حماس، استفانیک به یکی از برجستهترین حامیان اسرائیل در کانگرس بدل شد و توجهات را در امریکا به سوی خود جلب کرد.
او همچنین رهبری جلسات استماع کانگرس را درباره نحوه برخورد روسای دانشگاهها با اعتراضات دانشجویان در حمایت از فلسطین بر عهده داشت.
پس از آنکه تشکیلات خودگردان فلسطین خواستار اخراج اسرائیل از سازمان ملل به اتهام نقض حقوق بشر در نوار غزه شد، استفانیک تاکید کرد واشنگتن باید حمایت مالی خود را از این سازمان، مورد «بازنگری کامل» قرار دهد.
استفانیک همچنین عالیرتبهترین نماینده زن جمهوریخواه در مجلس نمایندگان محسوب میشود.
او در سال ۱۹۸۴ در نیویارک به دنیا آمد و در شمال این ایالت بزرگ شد. استفانیک در سال ۲۰۰۶ مدرک خود را از دانشگاه هاروارد اخذ کرد و بدین ترتیب، به اولین عضو خانواه خود بدل شد که موفق به کسب مدرک دانشگاهی میشود.
اندکی بعد استفانیک وارد عرصه سیاست شد و بهعنوان مشاور سیاست داخلی کاخ سفید در دوران ریاستجمهوری جورج بوش پسر فعالیت کرد. او پس از چندی، به سمت مشاور ارشد جاشوا بولتِن، رئیس دفتر بوش، برگزیده شد.
او سپس در کارزار انتخاباتی میت رامنی و پال رایان در انتخابات ۲۰۱۲ حضور یافت و در نقش یکی از مشاوران ارشد کارزار رایان فعالیت کرد.
استفانیک پس از شکست رامنی در برابر باراک اوباما، به نیویارک بازگشت و در حالی که تنها ۳۰ سال سن داشت، از یکی از حوزههای نیویارک به نمایندگی از حزب جمهوریخواه برای انتخابات کانگرس نامزد شد و توانست این کرسی را که پیش از این در اختیار دموکراتها بود، با اختلاف ۲۰ درصد آرا از آن خود کند.
استفانیک در جریان اولین استیضاح دونالد ترامپ، در مقام یکی از حامیان سرسخت او وارد عمل شد و از آن زمان تاکنون، به پشتیبانی از ترامپ ادامه داده است.
او پیشتر گفته بود از اینکه بهعنوان یکی از نمایندگان برجسته حامی ترامپ شناخته میشود، «مفتخر» است. او تاکید کرده بود: «با افتخار در حکومت آتی او خدمت خواهم کرد.»
در صورت انتخاب او به عنوان نماینده امریکا در سازمان ملل، یکی از کرسیهای نیویارک در مجلس نمایندگان خالی خواهد ماند و باید تکلیف آن در دور دیگری از انتخابات مشخص شود.
برخی متحدان ترامپ، از جمله ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیساکس و مالک شبکه اجتماعی اکس (توییتر سابق)، هشدار دادهاند از دست رفتن کرسی استفانیک در کانگرس میتواند برای جمهوریخواهان گران تمام شود.
بر اساس آخرین آمار ارائه شده از سوی سیانان، تاکنون جمهوریخواهان در انتخابات مجلس نمایندگان ۲۱۴ کرسی و دموکراتها ۲۰۵ کرسی کسب کردهاند.
جمهوریخواهان برای پیروزی در این رقابت نزدیک و تنگاتنگ و دستیابی به اکثریت مجلس نمایندگان، تنها به چهار کرسی دیگر نیاز دارند.
جمهوریخواهان، در انتخابات هفته گذشته علاوه بر ریاستجمهوری، توانستند اکثریت مجلس سنا را هم به دست بیاورند.
جمیل خلیلی، دانشجوی افغان در دانشگاهی در شهر پونه هند، در آستانه آغاز سمستر سوم کارشناسی خود، حدود یک ماه قبل از ۲۴ اسد ۱۴۰۰ به افغانستان رفت تا تعطیلات دانشگاه را با خانوادهاش در مزارشریف سپری کند.
تعطیلات یک ماهه این دانشجو در افغانستان، همزمان بود با سقوط پیهم شهرها به دست نیروهای طالبان.
در ۲۴ اسد ۱۴۰۰، در میانه هرجومرج ناشی از سقوط اکثریت ولایتها به دست طالبان و نزدیک شدن نیروهای این گروه به اطراف شهر کابل، آقای خلیلی ویزای خود را به دست آورد تا برای ادامه تحصیلات خود به هند برگردد.
در همین روز، اشرفغنی، رئیسجمهور پیشین افغانستان فرار کرد و طالبان وارد کابل شدند. کابل و دیگر شهرهای افغانستان، شاهد هرجومرج بیسابقهای بود و شهروندان سراسیمه و نگران از بازگشت طالبان، سعی میکردند از راههای مختلف کشور را ترک کنند.
جمیل خلیلی، در حالی که ویزای هند را در دست داشت، فرصت خرید بلیط هواپیما را پیدا نکرد. حدود ۱۰ روز بعد از سقوط، در سوم سنبله حکومت هند اعلام کرد که تمام ویزاهای صادرشده به شهروندان افغانستان، بدون درنظرداشت تاریخ صدور آن، بیاعتبارند.
اکنون بیش از سه سال از بازگشت به افغانستان میگذرد و این دانشجوی افغان در هند، هنوز در مزار شریف به سر میبرد.
او که قرار بود در میانه ۲۰۲۲، مدرک کارشناسی خود را از هند بگیرد، همچنان اسم خود را در فهرست دانشجویان غیرحاضر دانشگاه میبیند.
جمیل خلیلی نمونهای از دانشجویان افغان در هند است که طبق برخی از گزارشها، تعداد آنها به بیش از دو هزار نفر میرسد و حکومت هند آنها را در افغانستان تحت کنترول طالبان تنها رها کرد. شماری از آنها، با سپری کردن آزمون از راه دور، توانستند از دانشگاههای خود فارغ شوند اما تعدادی مانند آقای خلیل همچنان در بیسرنوشتی به سر میبرند.
به دنبال انتقادها و اعتراض دانشجویان افغان در هند، جیشنکر، وزیر خارجه هند، در ماه اکتبر ۲۰۲۲ در نشستی گفت که هیچ کس نمیتواند درباره «احساس هند» در قبال افغانها تردید کند اما برای فراهم شدن صدور ویزا، باید نخست در کابل «اعتماد و کارآیی» به وجود بیاید.
اعتراض دانشجویان افغان در هند که در افغانستان گیر ماندهاند
ویزای الکترونیکی
دولت هند همزمان با لغو ویزاهای صادرشده به شهروندان افغانستان، اعلام کرد که افغانها میتوانند درخواست ویزای الکترونکی بدهند.
چند نفر از متقاضیان ویزای هند، از جمله جمیل خلیلی، دانشجو، به افغانستان اینترنشنال تایید کردند که با گذشت بیش از سه سال، درخواستشان برای ویزای الکترونیکی بیپاسخ مانده است.
دنشجویان افغان در هند که در افغانستان گیرماندهاند، از طریق رسانهها و تجمعاتی در کابل، خواستار صدور ویزا شدند. آنها همچنین با مقامهای وزارت خارجه طالبان نیز دیدار کردند و خواستار همکاری در این زمینه شدند. یکی از دانشجویان گفت که وزارت خارجه طالبان، نامهای به سفارت هند در کابل فرستاد، اما این تلاشها نتیجه نداد.
افزایش سختگیریها در برابر دانشجویان و مهاجران افغان در هند
برخی از افغانها در هند میگویند که پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، دهلی نو در برابر دانشجویان و مهاجران افغان در هند، رویکرد تازهای در پیش گرفت.
در تغییرات جدید، دانشجویان مستقر در هند، با سختگیریهای بیشتری برای تمدید مدرک اقامت خود روبهرو شدند. ادارات هندی مدارک و اطلاعات بیشتری از آنها میخواهد و یک دانشجو گفت که برخورد مسئولان هنگام تمدید ویزا، بیشتر به «بازجویی از متهمان» میماند.
بنابر آمار سازمان ملل در جنوری ۲۰۲۲، حدود ۴۶ هزار پناهجوی افغان زندگی میکرد. آژانس پناهندگان ملل متحد پارسال گزارش داد که اکنون تعداد مهاجران افغان در هند، به ۱۵ هزار نفر میرسد.
بسیاری از این مهاجران، پس از سقوط افغانستان به دست طالبان، از هند به کشورهای غربی پناه بردند.
مهاجران افغان در دهلی میگویند که سختگیریها در برابر مهاجران افغان، در یک سال پس از به قدرت رسیدن طالبان افزایش یافت. آنها افزودند که این سختگیریها در حال حاضر کمتر شده است.
با این حال، دهها دانشجوی نظامی که از سوی حکومت پیشین افغانستان به هند اعزام شده بودند، پس از به قدرت رسیدن طالبان با بیسرنوشتی در هند روبهرو شدند. برخی از این دانشجویان میگثیند ماهها پس از تسلط طالبان در افغانستان، با تمدید نشدن ویزا و مشکلات اقتصادی دستوپنجنه نرم کردهاند. وزارت دفاع طالبان اعلام کرده که شماری از آنها به افغانستان بازگشتهاند.
در حال حاضر، شماری از دانشجویان افغان در هند، تحصیلات خود را به پایان رساندهاند. این دانشجویان میگویند که دهلی نو ویزای آنها را نیز تمدید نمیکند و با سردگمی درباره سرنوشتشان مواجهاند. آنها همچنین اجازه اشتغال ندارند و این محدودیت، به چالشهای اقتصادی دانشجویان افزوده است.
نزدیکی طالبان با هند
در حالی که هند پس از تسلط طالبان، سختگیریها علیه افغانها را افزایش داده و صدور ویزا را به شدت محدود کرده، در کابل اما تلاش میکند که به حکومت طالبان نزدیک شود.
دهلی نو، چند بار هیئتهای «فنی» به افغانستان فرستاده و برخی از نمایندگان آن، در سفارت هند در کابل حضور دارند.
در روزهای اخیر، جیپیسینگ، مسئول بخش افغانستان، پاکستان و ایران در وزارت خارجه هند، به کابل سفر کرد و با مقامهای طالبان از جمله وزیران خارجه و دفاع این گروه دیدار کرد.
طالبان در بیانیههای خود از دیدار با این دیپلومات هند، بر گسترش روابط میان این گروه و هند تاکید کردند.
وزارت خارجه هند پس از این دیدارها، اعلام کرد که هدف دیپلومات هندی از سفر به افغانستان، مقاصد اقتصادی و بشردوستانه بوده است.
نمایندگیهای افغانستان در هند در کنترول دیپلوماتهای حامی طالبان
در ماه میزان پارسال فرید ماموندزی، سفیر پیشین افغانستان در هند، اعلام کرد که فعالیت سفارت افغانستان به دلیل «عدم حمایت دولت میزبان» به فعالیت خود پایان داده است.
آقای ماموندزی بعدا در ماه قوس، در گفتوگو با بلومبرگ گفت حکومت هند یپلوماتهای حکومت سابق را پیوسته تشویق میکرد با طالبان تعامل داشته باشند.
آقای ماموندزی گفته بود که دهها دیپلومات حکومت سابق هند را ترک کرده و آنهایی که باقی ماندهاند از طالبان حمایت میکنند و با وزارت خارجه این گروه در تماس هستند.
در ماه قوس پارسال سیدمحمد ابراهیمخیل، جنرال قنسول افغانستان در حیدرآباد اعلام کرد بنا به درخواست حکومت هند، با ذکیه وردک، جنرال قنسول پیشین افغانستان در ممبی، مسئولیت امور قنسولی سفارت افغانستان در دهلی را به عهده گرفتهاند.
ذکیه وردک بعدا در ماه ثور امسال پس از نشر گزارشها درباره قاچاق بیش از ۲۵ کیلوگرم طلا به ارزش بیش از دو میلیون دالر در میدان هوایی ممبی از سمت خود استعفا کرد.
در پی افتادن سفارت افغانستان در دهلی به دست دیپلوماتهای حامی طالبان، وزیر خارجه هند گفته سفارت «جمهوری اسلامی افغانستان» در دهلی فعال است. سوبرامانیام جیشنکر افزود دیپلوماتهای افغانی که در هند «ماندند»، مسئولیت این سفارت را برعهده گرفتند.
در آخرین تحول در روابط طالبان با هند، روز یکشنبه روزنامه سندی گاردین خبر داد که طالبان شخصی به نام اکرامالدین کمیل را به عنوان جنرال قنسول دوم افغانستان در ممبی پیشنهاد کرده است.
بنابر این گزارش، آقای کمیل با پاسپورت عادی به هند رفته و در ممبی مستقر شده است. سندی گاردین احتمال داد که هند دیپلومات پیشنهادی طالبان را خواهد پذیرفت.
قنسولگری افغانستان در شهر ممبی
مقامهای هندی و طالبان درباره معرفی جنرال قنسول دوم برای قنسولگری افغانستان در ممبی چیزی نگفتهاند. با این حال، وزارت خارجه طالبان روز دوشنبه خبر داد که قنسولگری افغانستان در ممبی، «به دستور» این وزارتخانه، توزیع پاسپورت را به افغانستان مقیم هند آغاز کرده است.
شهروندان رویکرد جدید هند در قبال افغانستان را «بیمهری» در برابر مردم این کشور میخوانند. پس از سقوط حکومت پیشین در افغانستان، صدها هزار شهروند به دلیل نگرانیهای امنیتی و ترس از انتقامجویی طالبان، به کشورهای همسایه مثل ایران و پاکستان پناه بردند. این کشورها هرچند به تدریج سختگیریها علیه مهاجران افغان را تشدید کردند اما راه را برای ورد شهروندان افغانستان نبستند.
نارضایتی پاکستان
هند در حالی به دنبال نزدیکی با طالبان است که این گروه، متحد سنتی پاکستان است و گسترش روابط میان این دو، خشم اسلامآباد را در پی خواهد داشت.
خواجه آصف، وزیر دفاع پاکستان به تازگی یک حمله مرگبار در کویته را بخشی از جنگ نیابتی هند علیه پاکستان دانست و طالبان افغان را به «تبانی و چشمپوشی» متهم کرد.
در همین حال، در ماه جوزای ۱۴۰۱ هندوستان تایمز گزارش داد که طالبان به مقامهای هند وعده دادهاند که با القاعده و سایر گروههای افراطی در پاکستان که تهدیدی برای هند محسوب میشوند، مبارزه کنند.
طبق گزارش، گروه طالبان به هند اطمینان داده است که نه تنها علیه گروههای تروریستی ضد هند چون جیش محمد، لشکر طیبه و حزب مجاهد که از پاکستان فعالیت میکنند، بلکه علیه حملات تروریستی القاعده نیز مبارزه خواهند کرد.
کمکهای هند
شورای روابط فرهنگی هند (آیسیسیآر) که بورسیههای تحلصیلی را به دانشجویان خارجی فراهم میکند، پس از سقوط افغانستان به دست طلبان، بورسیههای دانشجویان حاضر در هند را تمدید کرد. بنابر این تصمیم، دانشجویانی که همزمان با سقوط افغانستان از مقطع کارشناسی فارغ شدند، با بورسیههای آیسیسیآر دوره کارشناسی ارشد خود را در دانشگاههای هند آغاز کردند.
علاوه بر این، هند پس از تسلط طالبان در افغانستان، کمکهای بشردوستانه شامل گندم و دارو به این کشور فرستاده است.
به گزارش رسانههای هندی، دهلی نو همچنین حدود ۳۵۰ نفر از شهروندان سیک افغانستان را پس از سقوط به هند منتقل کرد. طبق گزارشها، در حال حاضر بیش از ۲۳۰ نفر این شهروندان از هند به کانادا مهاجرت کردهاند.
ویدیوی جدیدی در یوتیوب دیدبان ایران منتشر شده که به فساد دستکم ۵۲ تن از مقامات جمهوری اسلامی پرداخته است.
در این ویدیو، عباس پالیزدار، عضو سابق کمیته تحقیق و تفحص از قوه قضاییه ایران که خود را به مجتبی خامنهای، سیاسیترین فرزند علی خامنهای نزدیک میداند، به افشای فساد مقامات ارشد عمدتا سابق و یا درگذشته جمهوری اسلامی میپردازد.
شاید این سوال مطرح شود که چگونه در جمهوری اسلامی اجازه داده میشود تا چنین مصاحبهای منتشر شود و بهصراحت از فساد مقامات ارشد صحبت شود؟
پالیزدار فساد برخی چهرههای سابق و کنونی را آشکار میسازد، از جمله محمد یزدی و محمود هاشمی شاهرودی، روسای پیشین قوه قضاییه و غلامعلی حداد عادل، پدر عروس خامنهای.
اما دلیل این افشاگریها چیست؟ پالیزدار با بیان این موارد در صدد سفیدشویی مجتبی خامنهای و فراهمسازی زمینه برای رهبری او است.
او سعی دارد القا کند که فساد تنها در میان مقامهای سابق رخ داده و خود خامنهای و فرزندانش از این فساد مبرا هستند. به بیان ساده، پیام این گفتهها آن است که اگر اوضاع نابسامان است، مقصر مقامهای فاسد سابق هستند.
عباس پالیزدار در این ویدیو بهطور ویژه به فساد محمد یزدی، اولین رئیس قوه قضاییه پس از انقلاب که از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۸ با حکم خامنهای ریاست قوه قضاییه را بر عهده داشت، میپردازد.
او ادعا میکند که یزدی در این مدت با حمایت خامنهای و اطلاع او از فساد، در این جایگاه باقی مانده و خانواده یزدی شرکت لاستیکسازی دنا را تحت کنترول خود گرفتهاند و سه هزار هکتار از اراضی عباس آباد در شمال ایران را تصاحب کرده و حتی محمد یزدی برای خرید خانه خود از اموال توقیفی قوه قضاییه استفاده کرده است.
این الگوی فساد مشابه دوران ناصرالدینشاه است که هر بخش کشور در ازای وفاداری به عنوان تیول به مقامات واگذار میشد.
از سوی دیگر، پالیزدار از فساد محمود شاهرودی، رئیس قوه قضاییه بین سالهای ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۸، سخن میگوید. او ادعا میکند که شاهرودی و خانوادهاش معدن طلای موته اصفهان را تصاحب کردهاند.
همین الگو در مورد دیگر روحانیون حکومتی ارشد نظیر محمد امامی کاشانی، امامجمعه سابق تهران، مطرح شده است که او را متهم به تصاحب معدن بزرگ سنگ دهبید در استان فارس کردهاند.
افشاگریها تنها به مقامهای سابق محدود نمیشود، بلکه غلامعلی حداد عادل، رئیس سابق مجلس و پدر عروس خامنهای نیز در این فهرست قرار دارد. پرویز فتاح، رئیس بنیاد مستضعفان، پیشتر به فساد حداد عادل اشاره کرده و اعلام کرده بود که او و خانوادهاش زمینی از اموال بنیاد مستضعفان را تصاحب کردهاند، اما با فشار حداد، فتاح مجبور به عذرخواهی شد.
جالب اینجاست که این افشاگریها بهگونهای تنظیم شده که عمدتا درباره مقامات سابق و درگذشته است یا کسانی که دیگر در قدرت نیستند و بنابراین، ضرر چندانی برای نظام ندارد.
این نوع افشاگریها قصد دارد به مردم القا کند که فساد محدود به مقامهای گذشته بوده و اگر مجتبی خامنهای به قدرت برسد، این فسادها را ریشهکن خواهد کرد. در واقع، هدف اصلی این افشاگریها تلاش برای جا انداختن چهره مجتبی خامنهای بهعنوان فردی ضدفساد و آماده برای رهبری است.
این نوع افشاگریها نهتنها در جهت مبارزه با فساد نیست، بلکه به نظر میرسد پروژهای هدفمند از سوی نظام برای منحرف کردن افکار عمومی و معرفی مجتبی خامنهای بهعنوان ناجی ملت باشد. این در حالی است که از نظر بسیاری از مردم مشکل در اصل بقای جمهوری اسلامی است و فقط با سرنگونی جمهوری اسلامی امکان بهبود اساسی در اوضاع کشور وجود دارد.
یک هنرمند ایتالیایی تصویری از «دختر علوم و تحقیقات» دانشگاه آزاد تهران را بر دیواری در برابر قنسولگری ایران در میلان کشیده است. فعالان حقوق بشر این دانشجو را نماد «عصیان در برابر پوشش اجباری» و مقامهای جمهوری اسلامی او را بیمار روانی خواندهاند.
الکساندرو پالومبو، هنرمند چند رسانهای ایتالیایی در صفحه اینستاگرامش نوشت: «آهو دریایی بدن خود را به عنوان نمادی از عشق جهانی در اختیار ما قرار داد تا آن را به سلاحی صلحآمیز برای به چالش کشیدن رژیم اسلامی آیتاللهها تبدیل کند.»
حدود یک هفته پیش دانشجوی که فعالان حقوق بشر او را «آهوی دریایی» نامیدهاند، در یک حرکت اعتراضی در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد تهران لباسهایش را درآورد و سپس بازداشت شد.
مقامهای ایرانی حرکت او را ناشی از «اختلال روانی» خواندند و گفتند که او را برای درمان به بیمارستان روانپزشکی منتقل کردهاند. به جز اظهارات چند شاهد عینی توضیح بیشتری درباره اینکه این دانشجو به چه اعتراض کرده و چه گفته است، ارائه نشده است.
برخی از شاهدان گفتند این دانشجو پس از آنکه ماموران پولیس اخلاقی ایران، پیراهنش را پاره کردند، تصمیم گرفت که در اعتراض به این رویداد عریان شود.
بر اساس تصاویری که از حرکت این دانشجوی زن در امتداد یک جاده نزدیک دانشگاه منتشر شده است، او توسط ماموران با یک واسطه نقلیه از محل بازداشت و به جای نامعلومی منتقل میشود.
هرچند این دانشجو در جریان اعتراض شعار خاصی سر نداد و شاهدانی که در محل بودند، نگفتند که او دقیقا چه میخواست، حرکت او اعتراض به حجاب اجباری خوانده شد و بازداشت او موجی از حمایتها از حق انتخاب پوشش برای زنان ایرانی را به راه انداخت.
الکساندرو پالومبو، به تازگی تصویری از این دانشجو را که فعالان حقوق بشر به او عنوان آهوی دریایی را دادهاند، با لباس زیر بر دیواری در برابر قنسولگری ایران در میلان کشید.
پالوموبو با «عمیق» و «تکاندهنده» خواندن حرکت این دانشجو در انستاگرام نوشت: «آهو دریایی ما را دعوت میکند تا پیام آزادی را از طریق بدن او منتشر کنیم و فریاد آزادی و شجاعت زنان ایرانی را به پیش ببریم. این یک هشدار است که نباید روی برگردانیم؛ بلکه باید با آنها همراه شویم و مبارزه کنیم تا همدست و بیتفاوت نباشیم.»
آهوی دریایی کیست و کجاست؟
اطلاعات درباره هویت این دانشجو و انگیزه اصلی او از درآوردن لباسهایش در محوطه دانشگاه در روز شنبه ۱۲ عقرب هنوز نامعلوم است.
برخی منابع در روز وقوع این ماجرا گفتند ماموران حراست دانشگاه در راستای تلاش برای تحمیل حجاب اجباری با این دانشجو برخورد و در جریان درگیری فیزیکی، بخشی از لباسش را پاره کردند. این دختر نیز در اقدامی اعتراضی برهنه شد.
گزارشها حاکی از آن بود که ماموران حراست با ضرب و جرح شدید، این دانشجو را بازداشت کردند و تحویل نیروهای انتظامی دادند تا به «بیمارستان روانی» منتقل شود.
تا اینجا مقامهای جمهوری اسلامی رفتار این زن دانشجو را ناشی از بیماری روانی خوانده و سعی کردهاند ارتباط آن با موضوع جنجالی پوشش اجباری را رد کنند.
در همان شروع مسئولان دانشگاه آزاد اعلام کردند: «این دانشجو تحت فشار روحی شدید و اختلالات روانی است و به یک مرکز درمانی منتقل شده است.»
فاطمه مهاجرانی، سخنگوی حکومت ایران در پاسخ به سوال خبرنگاران گفت: آغاز مسئله از تذکر حجاب به ایشان نبود. موضوع در واقع از چیز دیگری بوده است. از کلاسها عکس میگرفت و آغاز مسئله از اینجا بوده است.»
او گفت که این دختر با اورژانس اجتماعی از کلانتری مستقیم به «مراکزی برای درمان» منتقل شده است. مهاجرانی افزود این دختر در بازداشت نبوده و پرونده قضایی هم برایش تشکیل نشده است.
حسین سیمایی صراف، وزیر علوم ایران نیز در واکنش به برهنه شدن این دانشجو گفت: من تا همین جا اطلاع دارم که وی تحت درمان است.
خبرنامه دانشجویان امیرکبیر از تلاش ماموران امنیتی ایران برای «دیوانه ساختن آهوی دریایی» خبر داده است.
خبرنامه دانشجویان امیرکبیر، با اعلام اینکه آهو دریایی در بیمارستان اعصاب و روان در قرنطینه و تحت نظر ماموران امنیتی است، نوشت: «پزشکان امنیتی که مسئولیت او را برعهده گرفتند، تلاش میکنند با تجویز قرص و آمپولهای ناشناخته او را به مرز جنون بکشانند.»
برخی رسانههای ایران از جمله هفت صبح فیلم را که به مدیر روابط عمومی دانشگاه آزاد نسبت دادهاند، منتشر کردند و نوشتند که همسر این دانشجو از مردم میخواهد «بخاطر آینده بچههاش» این فیلم را انتشار ندهند. این درخواست توسط رسانههای اصلی ایران بازتاب داده نشده و مراجع رسمی تایید نکرده است که این دانشجوی زن همسر و فرزند دارد.
رسانههای رسمی ایران هم گزارشی درباره خانواده این دانشجو منتشر نکردهاند.
با توجه به امنیتی بودن فضای رسانهای در ایران خبری دقیقی از محل نگهداری این دانشجوی زن منتشر نشده است. در همان حال، در روزهای گذشته با وجود حمایتهای قابل توجه داخلی و جهانی از این دختر، برخی همسو با حکومت ایران نوشتند که این دانشجو دچار «اختلال روانی» است و برای همین کنش او حرکتی فردی است که در قالب «اعتراض» نمیگنجد.
هنوز انگیزه اصلی آهوی دریایی از درآوردن لباسش مشخص نیست
اعتراضها به بازداشت آهوی دریایی
بهدنبال بازداشت دانشجوی دانشکده واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد تهران، موجی از اعتراضات فضای رسانههای اجتماعی را پر کرد. استفان دوجاریک، سخنگوی دبیرکل سازمان ملل، در پاسخ به ایران اینترنشنال گزارشهای مربوط به بازداشت دانشجوی دختر دانشگاه علوم و تحقیقات را «به شدت نگرانکننده» توصیف کرد و خواستار شفافسازی مقامهای جمهوری اسلامی درباره محل نگهداری این دانشجو شد.
سازمان عفو بینالملل از گزارش رسانههای ایران مبنی بر انتقال دختر دانشجوی دانشگاه علوم و تحقیقات به یک بیمارستان روانپزشکی ابراز نگرانی کرد و افزود «مقامهای جمهوری اسلامی باید فورا و بدون قید و شرط این دانشجو را آزاد کنند.»
مای ساتو، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران با انتشار ویدیویی از دختر دانشجوی معترض به حجاب اجباری در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد تهران، در حساب ایکس خود نوشت که این موضوع و همچنین پاسخ مقامهای ایران را به دقت رصد خواهد کرد.
نشریه فرانسوی لیبراسیون نیز با انتشار کاریکاتوری به موضوع «دختر واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد» در ایران واکنش نشان داد. طبق اطلاعات رسیده به ایران اینترنشنال، پس از عریان شدن این دانشجوی زن در اعتراض به برخورد ماموران حراست، بازداشت شده و تاکنون خبر دقیقی از شرایطش در دست نیست.
کاربران رسانههای اجتماعی، فعالان حقوق بشر و فعالان حقوق زنان در کشورهایی مانند چین و ترکیه نیز به حمایت از دختر دانشگاه علوم و تحقیقات پرداختند.
این موضوع در فضای مجازی چین به بحث محبوبی در میان مسائل ایران و خاورمیانه تبدیل و تعداد زیادی پست و کامنت در ستایش و تعریف از این دختر منتشر شده است.
در ترکیه، اتحادیه انجمنهای زنان با اطلاعرسانی درباره کنش این دختر و بازداشت او، نوشت: «زن، زندگی، آزادی!»
«کامپوس»، گروه مستقل زنان در ترکیه که برای بهبود وضعیت زنان دانشجو فعالیت میکند با بازنشر ویدیوی دختر دانشگاه علوم و تحقیقات در اکس، به کنش اعتراضی او، بازداشت و انتقالش به بیمارستان روانپزشکی اشاره کرد.
این گروه نوشت: «مبارزه ما علیه فشارهایی که سعی دارند بر بدنهایمان تحمیل کنند، ادامه خواهد داشت.»
الیف شافاک، نویسنده ترکیهای-بریتانیایی، با بازنشر تصویری از کنش اعتراضی دختر علوم تحقیقات، در اینستاگرام خود نوشت در حال خواندن شعری از فروغ فرخزاد بوده که تصویر این دختر را دیده است.
یائل براون-پیوه، رئیس مجلس ملی فرانسه، ویدیوی دختر دانشگاه علوم و تحقیقات را با عبارت «زن، زندگی، آزادی» در اکس منتشر کرد.
او در این پست به «روح زیبا، مقاوم و سرکش زنان ایرانی» اشاره کرد و گفت به زنان در ایران، غزه، سودان، اوکراین و افغانستان میاندیشد که بدترین پیامدهای جنگ، خشونت و تروما را تحمل میکنند.
واکنش نشریه فرانسوی لیبراسیون به موضوع دختر دانشگاه علوم و تحقیقات
از روز شنبه دوازدهم عقرب تاکنون، تعدادی از وکلای مدافع برای دفاع رایگان از این دانشجو اعلام آمادگی کردهاند.
در این مدت بسیاری از کاربران رسانههای اجتماعی نیز کنش اعتراضی این دختر را با ویدا موحد مقایسه کردند که روز شش جدی سال ۱۳۹۶ روی جعبه برقی در خیابان انقلاب تهران رفت، روسری سفید خود را بر سر چوب زد و آغازگر جنبشی به نام «دختران خیابان انقلاب» شد.
هشتگ «دختر علوم تحقیقات» در این مدت دهها هزار بار در پستهای کاربران فارسیزبان تکرار شده است.
پیروزی تاریخی دونالد ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری امریکا، به احتمال فراوان معادلات سیاسی و اقتصادی جهان را دستخوش تغییرات اساسی خواهد کرد. در این میان، چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان با چشماندازی مبهم و غیرقابل پیشبینی روبهرو شده است.
بازگشت ترامپ به کاخ سفید میتواند هم فرصتهای بیسابقهای برای بیجینگ فراهم کند و هم چالشهای جدی برای این کشور به همراه داشته باشد.
بر اساس گزارش سیانان، شی جینپینگ، رئیسجمهور چین، در پیام تبریک خود به ترامپ، بر ضرورت یافتن «راه درست» برای همزیستی در «دوران جدید» تاکید کرده است.
این لحن محتاطانه نشان میدهد که بیجینگ به خوبی از پیچیدگیهای پیش روی خود آگاه است.
اگرچه ترامپ در دوره قبلی ریاستجمهوریاش بارها از پینگ به عنوان «دوست بسیار خوب» یاد کرده اما سیاستهای عملی او در قبال چین، روابط دو کشور را به پایینترین سطح در دهههای اخیر رسانده است.
بازگشت ترامپ احتمالا با وضع تعرفههای سنگین ۶۰ درصدی بر کالاهای چینی همراه خواهد بود که این اقدام میتواند به رشد اقتصادی چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان آسیب جدی وارد و تنشهای موجود میان این دو ابرقدرت را بیش از پیش تشدید کند.
از سوی دیگر، رویکرد معاملهگرایانه ترامپ در عرصه سیاست خارجی، میتواند به تضعیف پیمانهای امریکا و جایگاه رهبری این کشور در جهان بینجامد.
این وضعیت میتواند فرصتی در اختیار بیجینگ قرار دهد تا خلای ناشی از عقبنشینی امریکا را پر کرده و نظم جهانی جدیدی را پایهگذاری کند.
شن دینگلی، تحلیلگر سیاست خارجی مستقر در شانگهای، در این باره به سیانان میگوید: «بازگشت ترامپ به قدرت بیتردید هم فرصتهای بیشتر و هم خطرات بزرگتری را برای چین به همراه خواهد داشت. این که کدام یک از این دو، خطرات یا فرصتها، غالب شود، به چگونگی تعامل دو کشور با یکدیگر بستگی دارد.»
تعرفههای سر به فلک کشیده
در دوره نخست ریاستجمهوری ترامپ، او که وعده «شکوه دوباره امریکا» را داده بود، جنگ تجاری شدیدی علیه چین به راه انداخت.
ترامپ، هوآوی، غول مخابراتی چینی را به بهانه امنیت ملی تحریم کرد و چین را مسئول همهگیری کووید-۱۹ دانست.
در پایان دوره چهار ساله ریاستجمهوری او، روابط دو کشور به پایینترین سطح خود در چند دهه اخیر رسید.
اکنون ترامپ در کارزار انتخاباتیاش تهدید کرده تعرفههای ۶۰ درصدی بر کالاهای چینی وضع خواهد کرد که این اقدام میتواند ضربه سنگینی به اقتصاد چین وارد کند که هماکنون با بحران مسکن، کاهش مصرف، روند نزولی قیمتها و افزایش بدهیهای دولتهای محلی دستوپنجه نرم میکند.
بانک سرمایهگذاری مککواری تخمین میزند که تعرفههای ۶۰ درصدی، رشد اقتصادی چین را تا دو درصد، چیزی کمتر از نصف نرخ رشد پنج درصدی فعلی این کشور، کاهش خواهد داد.
لری هو، اقتصاددان ارشد چین در مککواری میگوید: «جنگ تجاری جدید میتواند به الگوی رشد چین که متکی بر صادرات و تولید است، پایان دهد.»
تعرفهها که در واقع نوعی مالیات بر واردات هستند، نه تنها به مصرفکنندگان کشور وضعکننده آسیب میزنند، بلکه به کسبوکارهایی که برای تولید محصولات نهایی به مواد اولیه و کالاهای واسطهای وارداتی نیاز دارند نیز ضربه میزنند.
تشدید تنشهای تجاری جهانی فراتر از چین و امریکا، به همه کشورهای درگیر در زنجیره تامین جهانی، آسیب خواهند رساند.
دانیل راسل، معاون امنیت بینالملل و دیپلوماسی موسسه سیاست جامعه آسیا میگوید: «ترامپ دوره نخست ریاستجمهوری خود را با ستایش شی جین پینگ آغاز کرد اما در ادامه به وضع تعرفهها و تحقیر پکن در دوران همهگیری پرداخت.»
راسل که پیشتر مشاور ارشد باراک اوباما، رئیسجمهور اسبق امریکا در امور آسیا بوده، میافزاید: «از این رو، پکن احتمالا با احتیاط به رئیسجمهور منتخب [امریکا] نزدیک خواهد شد تا از خواستههای ترامپ و فرصتهای احتمالی آگاه شود.»
چالشها و فرصتها
با این حال، سیاست خارجی معاملهمحور ترامپ میتواند فرصتهای استراتژیک مهمی را برای بیجینگ فراهم کند.
تانگ ژائو، پژوهشگر ارشد بنیاد کارنگی برای صلح بینالمللی، معتقد است که اگرچه بیجینگ عمیقا نگران غیرقابل پیشبینی بودن سیاستهای ترامپ است اما این چالشها میتوانند فرصتهای جدیدی را نیز به همراه داشته باشند.
به گفته او، با وجود نگرانی از آغاز دوباره جنگ تجاری، بیجینگ بر این باور است که سیاستهای سختگیرانه تعرفهای ترامپ در اروپا با مخالفت شدید روبهرو خواهد شد.
این موقعیتی است برای چین تا روابط اقتصادی خود را با اروپا تقویت کند و با تلاشهای امریکا برای محدودسازی فنآوری و جداسازی زنجیره تامین بین چین و کشورهای غربی مقابله کند.
موضع منفی ترامپ نسبت به ناتو و نهادهای بینالمللی نیز میتواند به نفع بیجینگ تمام شود.
در شرایطی که جو بایدن، رئیسجمهور فعلی، تلاش گستردهای برای تقویت اتحادهای امریکا در مقابله با چین انجام داده، رویکرد انزواگرایانه ترامپ میتواند این دستاوردها را تضعیف کند. این امر برای چین که از استراتژی واشینگتن در ایجاد «ناتوی آسیایی» نگران است، میتواند خبر خوشایندی باشد.
مساله تایوان و روابط با روسیه
مساله تایوان نیز یکی از محورهای اصلی روابط چین و امریکا در دوره جدید خواهد بود. حزب کمونیست چین، با وجود آن که هرگز بر این جزیره حکومت نکرده، آن را بخشی از خاک خود میداند.
اظهارات اخیر ترامپ در مورد تایوان، از جمله متهم کردن این جزیره به «دزدیدن» صنعت تراشه از آمریکا و موضع مبهم او در خصوص حمایت نظامی از تایوان، نشاندهنده رویکرد معاملهگرایانه او نسبت به این موضوع است.
ژائو میگوید: «با توجه به بیمیلی نسبی ترامپ به دفاع از تایوان، بیجینگ ممکن است با استفاده از مشوقها و اهرمهای فشار، به دنبال امتیازگیری از واشنگتن باشد تا حمایت نظامی و سیاسی امریکا را از تایوان کاهش دهد.»
در عرصه روابط بینالمللی، بازگشت ترامپ میتواند پیچیدگیهای جدیدی در روابط سهجانبه چین، روسیه و امریکا ایجاد کند.
روابط نزدیک ترامپ با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه و احتمال پایان جنگ اوکراین میتواند معادلات موجود را تغییر دهد.
لیو دونگشو، استادیار امور بینالملل در دانشگاه سیتی هنگکنگ، معتقد است که بهبود روابط امریکا و روسیه میتواند به کاهش وابستگی مسکو به بیجینگ و شکاف میان روسیه و چین بینجامد.
از گفتههای ترامپ پیداست که او چین را دشمن اصلی میداند، نه روسیه.
روز پنجشنبه ۱۷ آبان، پوتین پیروزی ترامپ را تبریک گفت و برای تعامل با امریکا، اعلام آمادگی کرد.
او در نشستی سیاسی در سوچی گفت که سخنان ترامپ درباره پایان جنگ اوکراین و بهبود روابط با روسیه «شایان توجه است» و در پاسخ به پرسش مجری درباره تمایل به گفتوگو با ترامپ گفت: «بله، این کار را خواهیم کرد. ما آمادهایم.»
در پی انتخاب مجدد دونالد ترامپ برای ریاست جمهوری امریکا، عمده رهبران دنیا انتخاب او را تبریک گفتند و از آمادگی خود برای تعامل و همکاری با او خبر دادند. اما فارغ از این مواضع دیپلماتیک، بازکشت ترامپ برای کشورهای مختلف معانی متفاوتی دارد. رویترز در گزارشی به این موضوع پرداخته است.
کانادا بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید در سال آینده، میتواند با توجه به سیاستهای تعرفهای ترامپ مشکلات اقتصادی کانادا را تشدید کند و جاستین ترودو، نخستوزیر لیبرال کانادا، را ناچار کند تصمیمات دشواری بگیرد.
به گفته تحلیلگران و اقتصاددانان، پیامدهای بالقوه بازگشت ترامپ، اختلافات تجاری است که و در شرایطی که ۷۵ درصد صادرات این کشور به ایالات متحده است، میتواند کانادا را به سمت رکود سوق می دهد.
ترامپ پیشتر تورودو را را «دیوانه چپ افراطی» خوانده بود.
فرانسه و آلمان رهبران دو قدرت اصلی اتحادیه اروپا، آلمان و فرانسه، پس از برگزاری مذاکراتی برای هماهنگسازی واکنشهایشان، اعلام کردند با توجه به بازگشت قریبالوقوع ترامپ به کاخ سفید، اتحادیه اروپا باید متحد و هماهنگ باشد.
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه و اولاف شولتس، صدراعظم آلمان پیروزی ترامپ در انتخابات روز سهشنبه را تبریک گفتند، اما همزمان بر چالشهای ناشی از سیاست تجاری حمایتگرایانه «اول امریکا» و گفتمان انزواگرایانه او تاکید کردند.
شولتس به خبرنگاران گفت: «اتحادیه اروپا باید نزدیک به هم بایستد و بهصورت متحد عمل کند» و افزود که او و مکرون با سایر سران دولتهای اروپایی و اتحادیه اروپا هماهنگی نزدیکی دارند.
مکرون هم در شبکه اجتماعی اکس اعلام کرد برلین و پاریس برای اروپایی متحدتر و قویتر در «وضعیت جدید» تلاش خواهند کرد.
با این حال، دستیابی به وحدت اروپایی چالشبرانگیز خواهد بود، بهویژه با توجه به این که در سالهای اخیر، پاریس و برلین بر سر مسائل مختلف از چگونگی تامین مالی افزایش هزینههای دفاعی گرفته تا تجارت، و بهویژه نرخ تعرفه برای خودروهای برقی چین، اختلاف نظر دارند.
اوکراین ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، روز پنجشنبه اعلام کرد از جزئیات طرح ترامپ برای پایان سریع جنگ در اوکراین مطلع نیست اما معتقد است پایان سریع جنگ، باید شامل امتیازات بزرگی برای کییف باشد.
رهبر اوکراین در یک کنفرانس خبری در نشست جامعه سیاسی اروپا در بوداپست گفت معتقد است ترامپ خواهان پایان سریع جنگ با روسیه است، اما هنوز برنامهای را با او در میان نگذاشته است.
او گفت: «اگر فقط سریع باشد، این به معنای خسارت برای اوکراین است. من هنوز نمیدانم که این به چه صورت دیگری ممکن است. شاید ما چیزی نمیدانیم یا نمیبینیم.»
پیروزی ترامپ در انتخابات این هفته، در حالی که نیروهای روسیه در حال پیشرویهای سریعتر در ماههای اخیر هستند و نیروهای کوریای شمالی در منطقه کورسک روسیه مستقر شدهاند، حس بزرگی از عدم اطمینان را برای تلاشهای جنگی اوکراین به وجود آورده است.
روسیه ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، روز پنجشنبه به ترامپ برای پیروزی در انتخابات امریکا تبریک گفت و او را بهخاطر شجاعتش زمانی که یک مهاجم قصد ترورش را داشت، تحسین کرد و گفت «او به نظر من بسیار درست، شجاعانه و مانند یک مرد واقعی رفتار کرد. من از این فرصت استفاده میکنم تا به او برای پیروزی در انتخابات تبریک بگویم.»
پوتین در ادامه گفت اظهارات ترامپ در جریان کمپین انتخاباتی درباره اوکراین و احیای روابط با روسیه شایسته توجه است و اعلام کرد که مسکو آماده گفتوگو است.
پوتین گفت: «آنچه درباره تمایل به احیای روابط با روسیه و پایان بحران اوکراین گفته شد، به نظر من حداقل شایسته توجه است.»
ترامپ در جریان کمپین انتخاباتی خود گفت میتواند ظرف ۲۴ ساعت پس از انتخاب شدن، صلح را در اوکراین برقرار کند، اما جزئیات کمی در مورد چگونگی پایان دادن به بزرگترین جنگ زمینی در اروپا از زمان جنگ جهانی دوم ارائه کرده است.
رئیسجمهور ۷۲ ساله روسیه در اشاره به طرح صلح ترامپ گفت «نمیدانم اکنون چه اتفاقی خواهد افتاد. هیچ سرنخی ندارم.»
وقتی از پوتین پرسیده شد که در صورت تماس ترامپ و پیشنهاد یک دیدار، چه خواهد کرد، او گفت که آماده است در صورت تمایل دولت ترامپ، تماسها را از سر بگیرد و آماده بحث و گفتوگو با او است.
اسرائیل بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و حامیانش پیروزی ترامپ را جشن گرفتند. یکی از رهبران جنبش شهرکنشینان اسرائیلی او را متحدی توصیف کرد که از آنها «بدون قید و شرط» حمایت خواهد کرد.
ترامپ اعلام کرده است از اسرائیل در جنگ برای نابودی حماس در نوار غزه حمایت میکند اما گفته بنیامین نتانیاهو، که یکی از متحدان ترامپ به حساب میآید و بهطور گستردهای تصور میشود از بازگشت او به قدرت استقبال کرده، باید این جنگ را سریع به پایان برساند.
انتظار میرود ترامپ به مسلح کردن اسرائیل ادامه دهد، کشوری که او گفته بود اگر هریس انتخاب میشد، موجودیتش به خطر میافتاد.
برخلاف فشاری که بایدن بهصورت محدود بر اسرائیل اعمال میکرد که جنبههای بشردوستانه را هم در نظر بگیرد، سیاست ترامپ در قبال اسرائیل احتمالا بدون توجه به ملاحظات انسانی خواهد بود و ممکن است دست نتانیاهو را برای برخورد با ایران هم بازتر بگذارد.
در زمانی که ترامپ در کاخ سفید بود، توافقنامههای ابراهیم بین اسرائیل، امارات متحده عربی و بحرین امضا شد. اما این توافقهای دیپلماتیک منجر به هیچ اقدامی در جهت پیشبرد تشکیل کشور فلسطین در کرانه باختری و غزه نشد.
با این حال، احتمال دارد ترامپ برای عادیسازی تاریخی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی تلاش کند، تلاشی که در دوره اول او آغاز شد و بایدن نیز آن را دنبال کرده است.
ایران در حالیکه تنشهای تهران با واشنگتن بر سر حمایت امریکا از اسرائیل تشدید شده است، بنا بر اعلام رسانههای نزدیک به حکومت در تهران، مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، گفته نتیجه انتخابات امریکا برای کشورش اهمیتی ندارد.
در همین حال، گزارشهای رسیده از ایران و همچنین رصد واکنش کاربران ایرانی شبکههای اجتماعی نشان میدهد واکنش مردم متفاوت است.
برخی نگران افزایش خطر جنگ و مشکلات اقتصادی هستند، در حالی که دیگران امیدوار بودند موضع سختگیرانه او ممکن است به تغییرات سیاسی در ایران منجر شود.
در همان حال، به نظر میرسد در عین حالیکه مقامات جمهوری اسلامی، اهمیت نتیجه انتخابات آمریکا بر سیاستهای تهران را کماهمیت جلوه دادهاند، آنها نگران هستند ترامپ ممکن است نتانیاهو را برای حمله به سایتهای هستهای ایران، انجام ترورها و اعمال دوباره سیاست «فشار حداکثری» از طریق تشدید تحریمها بر صنعت نفت ایران تشویق کند.
هند به گزارش رویترز و به نقل از یک منبع آگاه هندی، این کشور آماده است دسترسی آسانتر به بازار خود را برای شرکتهای امریکایی فراهم کند، به شرطی که دولت دونالد ترامپ، به این اقدام پاسخ متقابل دهد.
بر اساس این گزارش و به نقل از همین منبع، هند ممکن است تعرفههای واردات را در بخشهایی مانند خودرو کاهش دهد.
ترامپ اخیرا هند را بهعنوان «سوءاستفادهکننده بزرگ» از روابط تجاری معرفی کرده و در جریان کارزار انتخاباتی خود وعده افزایش تعرفهها بر تمامی واردات به ایالات متحده را داده است.
در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱، او با هند بر سر تعرفهها درگیر شد، اما در همان حال رابطهای خوب با نخستوزیر نارندرا مودی داشت.
در نزدیکی پایان دوره اول ترامپ، هند و ایالات متحده توافق کردند برای رسیدن به یک توافق محدود بهمنظور کاهش اختلافات خود مذاکره کنند.
چین مشخص نیست که رهبران چین تهدید ترامپ برای اعمال تعرفه ۶۰ درصدی بر تمامی صادرات چین را جدی میگیرند یا آن را یک تاکتیک مذاکره میدانند چگونه با آن برخورد میکنند.
به گزارش رویترز، اندیشکدههای چینی هشدار دادهاند که مذاکره با ترامپ در این دوره بسیار دشوارتر از جنگ تجاری قبلی خواهد بود.
دونالد ترامپ در صحبتهایی که ماه گذشته در کلوب اقتصادی شیکاگو داشت، گفت: «برای من، زیباترین کلمه در دیکشنری، تعرفه است. این کلمه مورد علاقه من است.»
اکنون که او رییسجمهور منتخب ایالات متحده شده است، این کلمه باید ذهن همه مقامهای چینی حاضر در پکن را درگیر کرده باشد که این روزها برای تدوین استراتژی افزایش رشد کند اقتصاد ۱۸ تریلیون دلاری خود در پکن گرد هم آمدهاند.
آنها در شرایطی هستند که باید احتمال عملی شدن تهدید ترامپ برای اعمال تعرفه ۶۰ درصدی بر تمام صادرات از جمهوری خلق چین را در نظر بگیرند.
شاید بزرگترین عاملی که دست چین را در این رقابت تضعیف میکند، عدم تحقق وعده خرید ۲۰۰ میلیارد دلار اضافی از کالاها و خدمات آمریکایی مطابق با شرایط توافقنامه «فاز اول» است که در ژانویه ۲۰۲۰ به افزایش تعرفههای دوطرفه در اولین جنگ تجاری چین و آمریکا پایان داد.
این موضوع به این معناست که هرگونه تعهد جدیدی که پکن برای کاهش تنش به واشنگتن ارائه دهد، اعتبار کمتری خواهد داشت چون طرف چینی به وعده قبلی خود عمل نکرده است.
چین همچنین به دلیل تصمیم شی جینپینگ، رییسجمهور این کشور برای دو برابر کردن سیاست صنعتی وابسته به صادرات بهمنظور جبران ضعف مزمن در مصرف داخلی، بیش از پیش آسیبپذیر شده است.
اگر صادرکنندگان چینی کالاهای خود را به بازارهای دیگر در اروپا و آسیا هدایت کنند تا این زیان را جبران کنند، آن کشورها ممکن است برای دفاع از خود تعرفههای خود را افزایش دهند.
در این شرایط، سهم کلی چین از تجارت جهانی ممکن است بالاخره رشد خود را متوقف کند یا بهطور قابلتوجهی کاهش یابد.
کوریای شمالی هرچند گفته شده دونالد ترامپ به رابطه خود با کیم جونگ اون مفتخر است، اما اگر او به دنبال یک نشست دیگر با کیم جونگ اون باشد، با یک رهبر کوریای شمالی روبهرو خواهد شد که به دلیل زرادخانه موشکی گستردهتر و روابط بسیار نزدیکتر با روسیه، جسورتر شده است.
پس از تبادل تهدیدهای نابودی هستهای در سال اول دوره اولیه ترامپ، کیم و ترامپ سه دیدار بیسابقه در سنگاپور، هانوی و در مرز بین کوریای شمالی و جنوبی در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ برگزار کردند.
ترامپ ماه گذشته در گفتوگو با فاکس نیوز گفت: «ما یک جنگ هستهای با میلیونها کشته داشتیم اما زمانی که من در آنجا بودم، رابطه خوبی با کیم جونگ اون داشتم.»
بسیاری از طرفداران تعامل با کوریای شمالی از کاهش تنشها استقبال کردند، اما این نشستها در نهایت به بنبست رسید و نتوانست تغییرات پایداری در کوریای شمالی ایجاد کند و جو بایدن هم نتوانست پیونگیانگ را به بازگشت به مذاکرات ترغیب یا تحت فشار قرار دهد.
از زمان آخرین دیدار ترامپ با کیم، کوریای شمالی بهطور قابلتوجهی زرادخانه موشکهای بالستیک قارهپیما، موشکهای مافوق صوت و سلاحهای کوتاهبرد خود را که میتواند کلاهکهای هستهای را به سرزمین اصلی ایالات متحده یا پایگاههای نظامی در منطقه برساند، گسترش داده است.
مقامات امریکایی و کوریای جنوبی اعلام کردهاند که پیونگیانگ همچنین سایت آزمایشهای هستهای خود را بازگشایی کرده و آماده است تا هر زمان که کیم دستور دهد، آزمایشها را از سر بگیرد.
امسال علاوه بر اینها، کوریای شمالی پیمان دفاع متقابل با روسیه امضا کرده و به گفته مقامات لمریکایی و اوکراینی، بهطور بیسابقهای هزاران نیروی نظامی را برای کمک به جنگ مسکو در اوکراین اعزام کرده است.
روسیه هم در مقابل از کوریای شمالی با ارائه نفت و دیگر صادرات حمایت کرده و با تمدید دوره مامویت گروه کارشناسان سازمان ملل که درباره تخلفات این کشور از تحریمهای این سازمان ملل گزارش میداد، مخالفت کرده است.