مخالفان اسد کنترول یک منطقه در شهر حمص را به دست گرفتند
خبرگزاری آناتولی گزارش داد نیروهای مخالف بشار اسد پس از تصرف حما، همچنان به پیشروی خود در سوریه ادامه میدهند.
بر اساس این گزارش، مخالفان اسد موفق شدند منطقه رستِن در شهر حمص را به تصرف درآورند.
این منطقه در مسیر دمشق قرار دارد و از اهمیت راهبردی برخوردار است.
دیدهبان حقوق بشر سوریه خبر داد عصر پنجشنبه بیش از ۲۰۰ دستگاه خودروی نظامی ارتش سوریه از جنوب حومه حما به سمت حمص عقبنشینی کردند.
کانال۱۲ اسرائیل خبر داد این کشور خود را برای احتمال فروپاشی ارتش سوریه در برابر نیروهای مخالف بشار اسد آماده میکند. طبق گزارش،در این مورد جلسهای در اسرائیل برگزار شده و اطلاعات این کشور نشان میدهد ارتش اسد از نظر فنی و فرماندهی شکست خورده است.
همچنین آکسیوس پنجشنبه ۱۵ قوس به نقل از دو مقام ارشد اسرائیلی گزارش داد مقامهای اطلاعاتی اسرائیل از شکستهای فراتر از انتظار ارتش بشار اسد طی ۲۴ ساعت گذشته شگفتزده شدهاند.
همزمان، رسانهها از پیشروی نیروهای مخالف اسد در روسیه خبر میدهد.
العربیه پیشتر گزارش داد که گروههای مسلح مخالف دولت بشار اسد در سوریه، کنترول کاخ فرمانداری در شهر حماه را به دست گرفتهاند.
تحریر شام نیز اعلام کرد کنترول منطقه عقيربات در حومه شرقی حماه را به دست گرفته است.
با تشدید پیشرویهای مخالفان، خبرگزاری دولتی عراق گزارش کرد که وزیران امور خارجه این کشور، جمهوری اسلامی و سوریه در نشست روز جمعه خود در بغداد درباره وضعیت سوریه گفتوگو خواهند کرد.
ابومحمد الجولانی، فرمانده گمنام شاخه القاعده در جنگ داخلی سوریه، اکنون به شناخته شدهترین چهره شورشیان مخالف بشار اسد تبدیل شده است.
جنگجویان تحت رهبری او در روزهای گذشته با حملات برقآسا شهرهای مهم حلب و حما را از کنترول ارتش سوریه خارج کردند.
جولانی کیست و چطور به تاثیرگذارترین رهبر مخالفان بشار اسد تبدیل شد؟
جولانی به عنوان فرمانده شاخه القاعده در سوریه، چهرهای در سایه بود که حتی زمانی که گروهش قدرتمندترین جناحی بود که با ارتش سوریه میجنگید، از انظار عمومی دور بود.
او پس از قطع رابطه با القاعده در سال ۲۰۱۶، به تدریج در کانون توجه قرار گرفت، نام گروه خود را از جبهه النصره به هیئت تحریر شام تغییر داد و به عنوان جریان پیشتاز در مناطق شمال غرب سوریه ظاهر شد.
این تحول زمانی جلب توجه کرد که هیئت تحریر الشام به رهبری جولانی حلب را در هفته گذشته تصرف کرد و اکنون مخالفان وارد حما، دومین شهر مهم سوریه شدهاند.
با ورود شورشیان به حلب، بزرگترین شهر سوریه قبل از جنگ، ویدئویی نشان میدهد که او دستور محافظت از مردم را به جنگجویان میدهد و آنها را از ورود به خانهها منع میکند.
ویدئوی دیگری نشان میدهد که روز چهارشنبه هنگام بازدید او از ارگ حلب، یک جنگجوی او پرچم انقلاب سوریه را به اهتزاز درمیآورد که زمانی توسط جبهه النصره به عنوان نمادی از ارتداد شناخته میشد.
جولانی از زمان شروع تهاجم، بیانیههایی را به نام واقعی خود، احمد الشرع، صادر کرده است.
جاشوا لندیس، کارشناس سوریه و رئیس مرکز مطالعات خاورمیانه در دانشگاه اوکلاهاما به رویترز گفت: «جولانی باهوشتر از اسد است. او از خود چهرهای جدید ترسیم کرده است، متحدان جدیدی پیدا کرده و به اقلیتها رو کرده است.»
آرون لاند، یکی از اندیشکده سنچری اینترنشنال هم گفت که جولانی و هیئت تحریر شام به وضوح تغییر کردهاند. با این حال، لاند گفت که جولانی و گروهش "تا حدی تندرو" باقی ماندهاند.
این کارشناس گفت: «آنها به بازی تبلیغاتی رو آورده و نشان دهند که مانند گذشته متعصب نیستند. القاعده قدیمی یا داعش هرگز این کار را نکرده است.»
برخی تحلیلگران باور دارند که جولانی احتمالا از طالبان افغان یاد گرفته است، گروهی که پس از پیروزی در افغانستان رویکرد متفاوتی در برابر مردم، مخالفان گذشته و اقلیتهای مذهبی و قومی در افغانستان پیش گرفته است.
جولانی گفته است که گروهش تهدیدی برای غرب و اقلیتهای مذهبی در سوریه نیست
جولانی و القاعده
جولانی قبل از تاسیس جبهه النصره برای القاعده در عراق جنگیده بود و در آنجا پنج سال را در یک زندان امریکاییها گذراند.
امریکا جولانی را در سال ۲۰۱۳ به عنوان تروریست معرفی کرد و گفت که القاعده در عراق او را موظف به سرنگونی حکومت اسد و استقرار قوانین شریعت اسلامی در سوریه کرده است. به گفته مقامهای امریکایی النصره حملات انتحاری انجام داده است که غیرنظامیان را کشته و از دیدگاه فرقهای خشونتآمیز حمایت کرده است.
ترکیه، اصلی ترین حامی خارجی مخالفان سوریه، هیئت تحریر شام را به عنوان یک گروه تروریستی معرفی کرده است. با این حال، ترکیه از برخی دیگر از گروههایی که در شمال غرب سوریه میجنگند، حمایت میکند.
جولانی اولین مصاحبه با یک رسانه را در سال ۲۰۱۳ انجام داد، در حالی که صورتش در یک دستمال تیره پیچیده شده بود پشت خود را به دوربین کرده صحبت کرد. او در گفتوگو با الجزیره خواستار اداره سوریه بر اساس قوانین شرعی شده بود.
حدود هشت سال بعد، او برای مصاحبه با شبکه امریکایی فرانتلاین حاضر شد روبه روی دوربین و با پیراهن و جاکت قرار بگیرد.
جولانی گفت که تروریستی خواندن گروه او ناعادلانه است و او با کشتار مردم بیگناه مخالف است.
او توضیح داد که چگونه جبهه النصره از شش نفری که او را از عراق همراهی میکردند به پنج هزار نفر در عرض یک سال افزایش یافت.
اما او گفت که گروهش هرگز تهدیدی برای غرب نبوده است. جولانی گفت: «همکاری ما با القاعده پایان یافته است و حتی زمانی که با القاعده بودیم، مخالف انجام عملیات در خارج از سوریه بودیم و انجام اقدامات خارجی کاملاً خلاف سیاست ما است.»
جولانی پس از اینکه داعش در سال ۲۰۱۳ به دنبال کنترول کامل بر جبهه النصره بود، جنگ خونینی را علیه متحد قدیمی خود بغدادی انجام داد. داعش متعاقباً از قلمروی که در سوریه و عراق در اختیار داشت توسط ائتلافی به رهبری امریکا شکست خورد.
در حالی که داعش در حال فروپاشی بود، جولانی کنترول هیئت تحریر شام را در استان ادلب در شمال غربی سوریه مستحکم کرد و یک اداره مدنی به نام دولت نجات ایجاد کرد.
دولت اسد، هیئت تحریر شام را به همراه بقیه شورشیانی که علیه دمشق قیام کردند، تروریست میداند.
همزمان با پیشروی شورشیان، هیئت تحریر شام بیانیههای متعددی را صادر کرده است تا به علویهای شیعه و دیگر اقلیتهای سوریه اطمینان دهد. در یکی از بیانیهها از علویها خواسته است که از دولت اسد جدا شوند و بخشی از سوریه آینده باشند که «فرقهگرایی را به رسمیت نمیشناسد.»
جولانی روز چهارشنبه در پیامی به ساکنان یک شهر مسیحینشین در جنوب حلب گفت که از آنها و از اموال آنها محافظت میشود و از آنها خواست در خانههای خود بمانند و به «جنگ روانی» دولت سوریه توجه نکنند.
در پی پیشروی نیروهای مخالف بشار اسد، مقتدی صدر، روحانی پر نفوذ شیعه در عراق گفت در امور سوریه دخالت نخواهد کرد.
او از حکومت عراق و شبهنظامیان این کشور نیز خواست که در جنگ سوریه مداخله نکنند.
مقتدی صدر، روحانی شیعه و رهبر جریان صدر در عراق اعلام کرد که شرایط سوریه را از نزدیک رصد میکند ولی به موضع دخالت نکردن در امور این کشور پایبند است.
این مواضع پس از درخواست رهبر تحریر شام برای عدم دخالت عراق در تنشهای سوریه بیان شد. حزبالله لبنان، گروه وفادار به ایران و بشار اسد گفت که از دولت سوریه حمایت میکند.
نعیم قاسم، دبیرکل حزبالله لبنان، در واکنش به پیشروی مخالفان بشار اسد در سوریه گفت: «هدف آنها سرنگونی حکومت، ایجاد آشوب و انتقال آن از موقعیت مقاومت به موقعیتی است که به نفع اسرائیل عمل کند.»
این اظهارات درحالی ابراز می شود که مخالفان اسد به پیشروی ادامه می دهند. تحریر شام عصر پنجشنبه کنترول شهر حما را به دست گرفت.
دیدهبان حقوق بشر سوریه خبر داد عصر پنجشنبه بیش از ۲۰۰ دستگاه موتر نظامی ارتش سوریه از جنوب حومه حما به سمت حمص عقبنشینی کردند.
منابع گفته اند که تحریر شام با به دست گرفتن کنترول زندان مرکزی حما، زندانیان سیاسی را آزاد کرد.
ابو محمد الجولانی، رهبر گروه تحریر شام در یک بیانیهای ویدیویی که روز پنجشنبه منتشر شد، از محمد شیاع السودانی، نخستوزیر عراق، خواست مانع دخالت نیروهای این کشور در درگیریهای سوریه شود.
او گفت که درگیریهای سوریه به عراق گسترش نخواهد یافت.
الجولانی گفت: «ما از سیاستمداران عراقی، بهویژه محمد شیاع السودانی درخواست و انتظار داریم که وظیفه خود را برای جلوگیری از دخالت حشد شعبی عراق در تحولات سوریه انجام دهند.»
او گفت درگیریهای سوریه به عراق گسترش نخواهد یافت و تاکید کرد گروههای مسلح مخالف دولت اسد، خواستار روابط راهبردی اقتصادی و سیاسی با بغداد پس از سرنگونی رژیم فعلی سوریه هستند.
در روزهای گذشته گزارشهایی درباره اعزام صدها نیروهای حشد شعبی به سوریه برای مقابله با گروههای مسلح مخالف دولت اسد منتشر شد.
حشد شعبی اعلام کرد نیروهایش در سوریه مستقر نیستند و تنها در صورت دریافت دستور از نخستوزیر عراق وارد درگیریهای سوریه خواهند شد.
جعفر مهدوی، نماینده سابق پارلمان و از چهرههای نزدیک به طالبان از کشورهای «دوست» خواست که از اعزام افغانها به جنگ سوریه خودداری کنند. او گفت بیم آن میرود که بار دیگر افغانها «ناخواسته تاوان سنگین پیامدهای این جنگ را در خاک افغانستان بپردازند.»
خبرگزاری رویترز پیشتر گزارش داد که شبهنظامیان وابسته به جمهوری اسلامی شامگاه یکشنبه برای مبارزه با نیروهای مسلح مخالف بشار اسد از عراق وارد سوریه شدند.
طبق این گزارش، نیروهای حشد شعبی و نیروهای کتائب حزبالله عراق و همچنین فاطمیون در این اعزام حضور دارند.
آقای مهدوی هرچند از کشوری خاصی اسم نبرده است اما به نظر میرسد منظور او از کشورهای دوست جمهوری اسلامی ایران و ترکیه است.
لشکر فاطمیون نیروی شبهنظامی تحت نظر سپاه قدس، شاخه برون مرزی سپاه پاسداران، است که بیشتر اعضای آن مهاجران افغان ساکن ایراناند و شمار زیادی از آنان در سوریه کشته شدهاند.
با آغاز حملات نیروهای مخالف حکومت سوریه، جنگ داخلی در این کشور وارد مرحله تازهای شده است. گزارشها حاکی است که نیروهای مخالف حکومت بخشهایی از شهر حلب و ادلب و شهر کلیدی حماد را تصرف کردهاند.
جعفر مهدوی در حساب کاربری خود در اکس نوشته است که اعزام افغانها به جنگ سوریه در دور اول، تبعات ویرانگر و جبران ناپذیری داشت. به گفته وی، رشد سلفیگری، فعال شدن حلقات تکفیری و بوجود آمدن موجی از حملات انتحاری علیه جامعه شیعه و هزاره افغانستان تنها بخش پیدای آن بود.
او روز پنجشنبه ۱۵ قوس در اکس نوشت: «در فاز دوم این جنگ خونین بیم آن میرود که بار دیگر افغانها در این جنگ مورد استفاده قرار گیرند و باردیگر مردم افغانستان ناخواسته تاوان سنگین پیامدهای این جنگ را در خاک افغانستان بپردازند.»
این نماینده سابق پارلمان ابراز امیدواری کرده که «کشورهای دوست و برادر منطقه»، از هرگونه حضور و یا استفاده از افغانها در این منازعه اجتناب نمایند.
او ابراز امیدواری کرده که مسئولان طالبان در اتخاذ مواضع سیاسی احتمالی در این مورد کلیه جوانب پیدا و پنهان را مد نظر قرار دهند.