همزمان با تهدید ترامپ برای پیوستن به اسرائیل در جنگ با ایران، ائتلافی غیرمنتظره از نمایندگان جمهوریخواه و دموکرات در کانگرس امریکا برای جلوگیری از ورود نیروهای امریکایی به این درگیری بدون تایید کانگرس اقدام کرده است.
این نمایندگان پیش نویس طرحی برای «ممانعت از دخالت ایالات متحده» در درگیری میان اسرائیل و ایران را ارائه کردند.
این طرح را توماس ماسی، نماینده جمهوریخواه، روز سهشنبه، به همراه چند نماینده دموکرات، به مجلس نمایندگان ارائه کرد.تیم کین، سناتور دموکرات، نیز نسخه مشابهی را به سنا ارائه داده است.
ماسی در شبکه اکس نوشت: «این جنگ ما نیست. اما اگر هم باشد، قانون اساسی ما میگوید کانگرس باید تصمیمگیرنده باشد.»
ایلهان عمر و الکساندریا اوکاسیو-کورتز، نمایندگان دموکرات، حمایت خود را از این طرح اعلام کردند. دفتر ماسی تایید کرد که گرگ کاسار، رئیس یک فراکسیون کانگرس و چند نماینده دیگر نیز از این قطعنامه حمایت میکنند.
این اقدام ساعاتی پس از ترک زودهنگام نشست گروه هفت در کانادا توسط ترامپ صورت گرفت، جایی که او خواستار «تسلیم بیقیدوشرط» ایران پس از حملات هوایی اسرائیل به تاسیسات هستهای این کشور شد.
الکس فایفر، سخنگوی کاخ سفید، گزارشهای دخالت امریکا در درگیری را رد کرد و گفت: «نیروهای امریکایی در حالت دفاعی هستند و این وضعیت تغییری نکرده است. ما از منافع امریکا دفاع خواهیم کرد.» با این حال، هواپیماها و کشتیهای نظامی امریکا به خاورمیانه منتقل شدهاند.
آکسیوس روز سه شنبه گزارش داد که در نشست شورای امنیت ملی امریکا به ریاست دونالد ترامپ، گزینه پیوستن به عملیات اسرائیل بحث شده است. در عین حال، ترامپ از اعزام نمایندگان خود برای دیدار با مقامهای ایرانی جهت از سرگیری مذاکرات اتمی منصرف شده است.
ترامپ در کارزار انتخاباتی خود وعده داده بود امریکا را از جنگهای خارجی دور نگهدارد. در اردوگاه ترامپ اختلاف میان حامیان حمله به ایران و خودداری از ورود به یک جنگ دیگر در خاورمیانه تشدید شده است و منتقدان این جنگ عملا صدای مخالفت خود را بلند کرده اند.
این قطعنامهها از جایگاه ویژهای برخوردارند و باید به رأی گذاشته شوند، هرچند رهبران جمهوریخواه مجلس اخیراً اقداماتی برای تضعیف چنین تلاشهایی انجام دادهاند.
رو کنا، نماینده دموکرات و از حامیان این قطعنامه، هشدار داد که ممانعت از رایگیری در صحن عمومی میتواند رایدهندگان جمهوریخواه را خشمگین کند. او افزود: «این فرصتی برای دموکراتهاست تا دوباره حزب ضدجنگ شوند. ما باید صریحاً از ترامپ بخواهیم به مواضع ضدجنگ خود پایبند بماند.»
مارجوری تیلور گرین، نماینده محافظهکار جمهوریخواه که با دخالت امریکا در حملات هوایی اسرائیل علیه ایران مخالف است، به گاردین گفت: «من با جنگهای خارجی و تغییر رژیم مخالفم، اما فعلاً نیازی به حمایت از قطعنامه ماسی نمیبینم، زیرا به ایران حمله نکردهایم. به ترامپ اعتماد دارم که این درگیری خطرناک را بدون افروختن جنگ به صلح منتهی کند. اگر شرایط تغییر کند، شاید حمایت کنم. باید منتظر ماند.»
در برهههای زمانی مختلف، درگیریهای زمینی، دریایی، هوایی و سایبری بین این دو کشور رخ داده است. در ادامه، جدول زمانی برخی رویدادهای کلیدی از تقابل طولانی این دو کشور ارائه شده است.
برکناری رضاشاه و استقرار نظام تئوکرات
محمدرضا شاه، رهبر غربگرای ایران که اسرائیل را متحد خود میدانست، در سال ۱۹۷۹ با پیروزی انقلاب اسلامی از قدرت برکنار شد. این نظام جدید شیعهمحور با رویکردی تئوکراتیک، مخالفت با اسرائیل را به یکی از اصول ایدئولوژیک خود تبدیل کرد.
در سال ۱۹۸۲ پس از حمله اسرائیل به لبنان، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با شیعیان لبنانی همکاری کرده و حزبالله را بنیان گذاشت. اسرائیل بعدها این گروه شبهنظامی را خطرناکترین دشمن در مرزهای خود خطاب کرد.
در سال ۱۹۸۳ حزبالله، گروه نیابتی ایران، با انجام عملیات انتحاری، نیروهای غربی و اسرائیلی را از لبنان بیرون راند. در نوامبر همان سال، یک موتر بمبگذاریشده به مقر ارتش اسرائیل در لبنان برخورد کرد که پس از آن، اسرائیل مجبور به عقبنشینی از بخش زیادی از لبنان شد.
در بین سالهای ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۴، آرژانتین و اسرائیل، ایران و حزبالله را متهم به طراحی عملیات انتحاری علیه سفارت اسرائیل در بوئنوسآیرس، پایتخت آرژانتین و مرکز یهودیان در همین شهر کردند که در هر دو مورد دهها نفر کشته شدند.
ایران و حزبالله مسئولیت این حملات را رد میکنند.
در سال ۲۰۰۲، افشای برنامه مخفیانه ایران برای غنیسازی اورانیوم، نگرانیهایی را درباره تلاش این کشور برای ساخت بمب هستهای برانگیخت؛ چیزی که ایران همواره انکار کرده است. اسرائیل از آن زمان خواستار برخورد شدید با جمهوری اسلامی شده است.
در سال ۲۰۰۶، اسرائیل درگیر جنگی یکماهه با حزبالله در لبنان شد، اما نتوانست این گروه مسلح را نابود کند و جنگ به بنبست خورد.
در سال ۲۰۰۹، علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، در سخنرانیای اسرائیل را «سرطان کشنده و خطرناک» توصیف کرد.
در سال ۲۰۱۰، ویروس مخرب «استاکسنت» که گمان میرود توسط ایالات متحده و اسرائیل طراحی شده باشد، برای حمله به تأسیسات غنیسازی اورانیوم در نطنز ایران استفاده شد. این نخستین حمله سایبری شناختهشده به زیرساخت صنعتی جهان بوده است.
در سال ۲۰۱۲، مصطفی احمدیروشن، دانشمند هستهای ایرانی، در پی انفجار بمبی که یک موتورسوار بر موتر او در تهران نصب کرده بود، کشته شد. یک مقام شهری اسرائیل را مسئول این حمله دانست.
در سال ۲۰۱۸، بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، خروج دونالد ترامپ، رئیسجمهور امریکا از توافق هستهای ایران را «گامی تاریخی» نامید. در ماه می همان سال اسرائیل اعلام کرد که زیرساختهای نظامی ایران در سوریه را هدف قرار داده است. این حملات پس از شلیک راکتهای ایرانی به بلندیهای جولان تحت اشغال اسرائیل صورت گرفت.
در سال ۲۰۲۰، اسرائیل از ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، در حمله پهپادی امریکا در بغداد استقبال کرد. ایران در واکنش، پایگاههای امریکایی در عراق را با موشک هدف قرار داد که در پی آن حدود ۱۰۰ سرباز امریکایی زخمی شدند.
در سال ۲۰۲۱، ایران، اسرائیل را مسئول ترور محسن فخریزاده، چهرهای که از سوی نهادهای اطلاعاتی غربی بهعنوان مغز متفکر برنامه مخفیانه ساخت سلاح هستهای ایران شناخته میشود، دانست. تهران همواره داشتن چنین برنامهای را انکار کرده است.
در سال ۲۰۲۲، جو بایدن، رئیسجمهور پیشین امریکا و نخستوزیر اسرائیل، تعهد مشترکی را برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای امضا میکنند. این تعهد بخشی از «اعلامیه اورشلیم» است که در جریان نخستین سفر بایدن به اسرائیل به امضا رسید. یک روز پیش از آن، بایدن اعلام کرده بود که در صورت لزوم، گزینه استفاده از نیروی نظامی علیه ایران را رد نمیکند.
در اپریل ۲۰۲۴، در پی حمله مشکوک هوایی اسرائیل به مجتمع سفارت ایران در دمشق، هفت افسر سپاه پاسداران از جمله دو فرمانده ارشد کشته شدند. اسرائیل مسئولیت این حمله را تایید یا رد نکرد. در واکنش، ایران در ۱۳ اپریل دست به حملهای بیسابقه با موشک و پهپاد به خاک اسرائیل زد. در ۱۹ اپریل همان سال، اسرائیل در پاسخ، خاک ایران را هدف حمله قرار داد.
