منصور احمد خان، سفیر سابق پاکستان در افغانستان، چهار سال پس از فروپاشی جمهوریت، جزئیات سفر بحثبرانگیز فیض حمید، رئیس وقت آیاسآی به کابل را افشا کرد. این دیپلومات گفت که در آن زمان علاوه بر رئیس استخبارات پاکستان، رئیس سیا، سازمان اطلاعات مرکزی امریکا نیز به کابل رفته بود.
منصور احمد خان در یک پادکست، توضیح داد که قرار نبود سفر فیض حمید رسانهای شود، اما بهطور ناگهانی او در لابی هتل سرینا در کابل با خبرنگاران بینالمللی روبهرو شد.
منصور احمد خان افزود که در آن روزها نهتنها رئیس آیاسآی، بلکه بسیاری از مقامهای استخباراتی کشورهای دیگر نیز در کابل حضور داشتند.
او درباره دلیل حضور مقامات استخبارات کشورها در کابل گفت، که جامعه جهانی بهشدت نگران تحولات جاری افغانستان بود. به گفته او، رئیس سازمان سیا نیز در همان مقطع به کابل سفر کرده بود.
منصور احمد خان گفت روشن نیست چگونه اطلاعات مربوط به حضور فیض حمید در کابل به رسانهها درز کرد. او یادآور شد که در آن زمان پنجشیر هنوز سقوط نکرده بود و آینده افغانستان در هالهای از ابهام قرار داشت: «آیا کشور به سوی بیثباتی و جنگ داخلی خواهد رفت یا طالبان حکومتی فراگیر تشکیل خواهند داد.»
بیشتر بخوانید: قهوهای که به کام رئیس آیاسآی تلخ شد
این دیپلومات تاکید کرد که تصمیم بر این بود سفر رئیس آیاسآی کاملاً محرمانه بماند، اما زمانی که او وارد هتل سرینا شد و طبق معمول در لابی هتل قهوه گرفت، یک خبرنگار زن از وی پرسید «چه خواهد شد؟» و جنرال حمید پاسخ داد: «همهچیز خوب خواهد شد.»
بهگفته سفیر پیشین پاکستان، رسانهای شدن این خبر موج بزرگی از گمانهزنیها را برانگیخت. به گفته او تبلیغات گستردهای علیه پاکستان در جریان بود؛ تبلیغاتی که اسلامآباد را به مداخله در امور داخلی افغانستان و بازی دوگانه متهم میکرد.
با گذشت دو هفته پس از ورود طالبان به کابل، در چهارم سپتامبر ۲۰۲۱، تصویر جنرال فیض حمید، رئیس وقت سازمان استخبارات پاکستان در هتل سرینا در کابل منتشر شد. تصاویر نشان میدهد که او لبخند میزند و گیلاس قهوه در دست دارد.
این تصویر به طور گسترده در شبکههای اجتماعی منتشر شد. نشر این تصویر در مقطعی که افغانستان درگیر فروپاشی بود، خشم بسیاری از افغانها را برانگیخت.
فیض حمید در دوره نخستوزیری عمران خان، رئیس آیاسآی بود. در پاکستان نیز سفر جنرال فیض حمید به کابل جنجالی شد.
اسحاق دار، معاون نخستوزیر و وزیر خارجه پاکستان، با اشاره به ناامنیهای اخیر در این کشور گفته بود که پاکستان بهای پیاله چای جنرال سهستاره در کابل را میپردازد.
پارسال ارتش پاکستان جنرال فیض حمید را بازداشت کرد. ارتش پاکستان، گفت که فیض حمید در ارتباط به رسوایی پروژه مسکونی «تاپ سیتی» بازداشت و روند دادگاه نظامی او آغاز شده است.
بیشتر بخوانید: معاون شهباز شریف میگوید ناامنی پاکستان بهای پیاله چایی است که رئیس آیاسآی در کابل نوشید
منابع در شهر کویته به افغانستان اینترنشنال گفتند که پاکستان روز پنجشنبه دروازههای مکاتب را لاک و مهر کرده است.
معاون کمیشنر کویته در نشستی گفت که این مکاتب توسط مهاجران افغان تأسیس شدهاند و معلمان و دانشآموزان آنها نیز شهروندان افغانستان هستند. به گفته این مقام پاکستان، این مکاتب عمدتاً در مناطق هزارهتاون، پشتونآباد، علمدار رود، کرانی و قمبرانی موقعیت دارند.
او گفته است که مقامات مربوطه با بازدید از این مکاتب، اطلاعات دقیقی از جمله تعداد معلمان و دانشآموزان جمعآوری کردهاند. وی هیچ آماری از شمار مکاتب، معلمان و دانشآموزان افغان ارائه نکرده است.
مهرالله بادینی، معاون کمیشنر شهر کویته گفت «طبق تصمیم دولت، این مکاتب پلمب خواهند شد و معلمان و دانشآموزان آنها اخراج خواهند شد.»
منابع در شهر کویته گفتند که حکومت پاکستان برای افزایش فشارها و تشدید اخراج مهاجران افغان مکاتب مذکور را بسته است.
مهاجران افغان در کویته تصاویری افغانستان اینترنشنال فرستادهاند که مهر و لاک با نشان دولتی پاکستان بر دورازه برخی از این مکاتب نشان میدهند.
این مهاجران گفتند که پس از ممنوعیت آموزش دختران بالاتر از صنف شش در افغانستان، این مکاتب تنها امید آنها برای ادامه آموزش فرزندانشان است.
همزمان، نمایندگی وزارت معارف طالبان در کویته، در نامهای به وزارت معارف این گروه در کابل موضوع بسته شدن مکاتب مهاجران را اطلاع داده و خواهان اقدام شده است.
ریاست ارتباط خارجه وزارت معارف در کابل گفته است که حکومت پاکستان به مکاتب مهاجران در کویته، دستور داده که تا روز هشتم سپتامبر این مکاتب را ببندند. طبق این نامه که نسخه آن به دست افغانستان اینترنشنال رسیده، پاکستان به مسئولان مکاتب مهاجران افغان هشدار داده که در صورت سرپیچی از این دستور، بازداشت خواهند شد.
در این نامه، شعبه آمریت اتشههای وزارت معارف پیشنهاد کرده است تا این مکاتب برای ۱۰ روز به طور موقت تعطیل شوند تا مشکل رفع شود.
حبیبالله آغا، وزیر معارف طالبان این نامه را امضا کرده و این پیشنهاد را تایید کرده است.
منابع در شهر کویته گفتند که مکاتب ویژه مهاجران (مکاتب فارسی زبان)، ثبت وزارت معارف افغانستان است و طبق جواز رسمی و با هماهنگی دولت پاکستان فعالیت میکنند.
منابع گفتند دولت پاکستان تاکنون حدود ۱۹ مکتب را لاک و مهر کرده است.
دولت پاکستان به مهاجرین افغان تا آخر ماه اگست فرصت داده بود تا این کشور را ترک کنند. با پایان این مهلت، پاکستان مهاجرین فاقد مدرک را بازداشت و اخراج میکند.
طالبان او را به دلیل برگزاری نشست با چهرههای ضد این گروه و تلاش برای سازماندهی آنها، «عنصر نامطلوب» خوانده و از کشور بیرون کرده است.
هریش کومار پس از فروپاشی حکومت پیشین افغانستان بهعنوان دیپلومات و افسر روابط سازمان استخبارات خارجی هند در کابل تعیین شده بود.
منابع میگویند او در سفر به دهلی و قطر با شماری از رهبران ضد طالبان دیدار کرده و در این دیدارها درباره برگزاری نشستی در اسلامآباد گفتوگو کرده بود.
نشست مخالفان طالبان در پاکستان بهدلیل مخالفت شدید سران این گروه در کابل از جمله عبدالغنی برادر، یعقوب مجاهد و امیرخان متقی به تعویق افتاد. این نشست به تاریخ ۲۵ و ۲۶ اگست برنامهریزی شده بود. در پی رسانهای شدن این موضوع، مقامات طالبان به تندی از این تصمیم پاکستان انتقاد کردند.
با این حال، منابع میگویند که دیپلومات هندی با رهبران مخالف طالبان درباره برگزاری نشستی مشابه در قطر و یا دبی رایزنی کرده است. منابع گفتند که دهلی از برگزاری نشست مخالفان طالبان در اسلامآباد ناراضی بود.
منابع گفتند که این دیپلومات پس از بازگشت به دهلی، دوباره در تاریخ ۱۳ اگست به کابل برگشت و در ۱۵ اگست در یک رستورانت در شهرنو کابل با چند تن از مخالفان طالبان دیدار داشت. منبع درباره مخالفان طالبان در کابل معلوماتی ارایه نکرد. مخالفان نظامی و سیاسی طالبان عمدتا در بیرون از کشور حضور دارند.
منابع میافزایند که استخبارات طالبان به رستورانت یورش برده و افغانهای حاضر در نشست را بازداشت کرده است.
طبق اظهارات منابع، سپس در تاریخ ۱۶ اگست، مقامات طالبان دیپلوماتهای سفارت هند در کابل را احضار کرده و تصمیم خود برای اخراج فوری هریش کومار را ابلاغ کردند.
این دیپلومات هندی در تاریخ ۱۷ اگست کابل را ترک کرده و به دهلی بازگشت.
هنوز سفارت هند در این مورد چیزی نگفته است.
علیرغم پیشینه دشمنی هند با طالبان، روابط میان دو طرف در دو سال پسین گسترش یافته است. معاون وزیر خارجه هند و وزیر خارجه طالبان سال گذشته در دبی دیدار کردند. هند سفارت و قنسولگری افغانستان را به حکومت طالبان تسلیم کرد و وزیران خارجه هند و طالبان دستکم دوبار تلفنی گفتوگو کردهاند.
در ادامه بهبود روابط، هند دوبار وزیر خارجه طالبان را به دهلی دعوت کرد، اما این سفر به دلیل مخالفت شورای امنیت سازمان ملل متحد انجام نشده است.
پاکستان طالبان را متهم کرده است که در همدستی با دهلی، تحریک طالبان پاکستانی و جداییطلبان بلوچ را حمایت میکند، اتهامی که طالبان آن را رد کرده است.
