دولت استونیا، عضو ناتو، اعلام کرد که سه جت نظامی روسیه روز جمعه، ۲۸ سنبله، به مدت ۱۲ دقیقه وارد حریم هوایی این کشور شدند. مقامهای استونیا این اقدام را «تهاجمی بیسابقه و گستاخانه» توصیف کردهاند.
مقامات در تالین روز جمعه اعلام کردند که سه جت جنگنده میگ-۳۱روسیه بدون اجازه وارد حریم هوایی استونیا شده و در مجموع ۱۲ دقیقه در آسمان این کشور ماندهاند.
مارگوس تساخنا، وزیر خارجه استونیا در پی این رویداد گفت: «روسیه امسال چهار بار حریم هوایی استونیا را نقض کرده است که این امر غیرقابل قبول است.» او افزود که نقض حریم هوایی در روز جمعه توسط روسیه، «بیسابقه و گستاخانه است.»
وزیر خارجه استونیا تأکید کرد که مداخلات مرزی و «تجاوز روزافزون» هوایی روسیه باید با افزایش سریع فشار سیاسی و اقتصادی پاسخ داده شود.
وزارت دفاع و دیگر نهادهای مسئول در روسیه تاکنون درباره نقض حریم هوایی استونیا ابراز نظر نکردهاند. اما بربنیاد گزارشها، جتهای جنگی این کشور به طور معمول بر فراز دریای بالتیک بین سرزمین اصلی روسیه و کالینینگراد در حال پرواز اند.
پیش از این حدود ۲۰ پهپاد روسی در شب نهم و دهم سپتمبر وارد حریم هوایی پولند شدند. از آغاز جنگ روسیه و اوکراین، این نخستین بار بود که جنگندههای روسی حریم هوایی پولند، عضو ناتو را نقض میکنند. هرچند کرملین این حادثه را غیرعمدی خواند، اما این رویداد واکنش بسیاری از کشورهای عضو ناتو، به ویژه اتحادیه اروپا را برانگیخت.
در پی نقض حریم هوایی پولند توسط جنگندههای روسی، مقامات غربی گفتند که مسکو در حال آزمایش آمادگی و عزم ائتلاف نظامی ناتو است.
سخنگوی ناتو در در واکنش به نقض حریم هوایی استونیا در حساب اکس خو نوشت: «اوایل امروز، جتهای روسی حریم هوایی استونی را نقض کردند. ناتو بلافاصله پاسخ داد و هواپیمای روسی را رهگیری کرد. این نمونه دیگری از رفتار بیملاحظه روسیه و توانایی ناتو برای پاسخگویی است.»
کاخ سفید و وزارت خارجه ایالات متحده بهعنوان عضو ائتلاف ناتو تاکنون در این باره ابراز نظر نکرده است.
کایا کالاس، رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره نقض حریم هوایی استونیا گفت: «این تصادفی نبود.»
مقامات پولند نیز پیشتر اعلام کردند که نقض حریم هوایی این کشور توسط جنگندههای روسی «اشتباهی نبوده است.»
این اتفاق سه روز پس از پایان رزمایش نظامی مشترک نیروهای نظامی روسیه و بلاروس با نام زاپاد ۲۰۲۵ رخ داده است.
استونیا اعلام کرد که دیپلمات ارشد روسیه در این کشور را برای پاسخگویی احضار کرده است.
یک منبع اروپایی گفت که استونیا در حال بررسی درخواستی برای فعالسازی ماده ۴ پیمان ناتو است. بر اساس این ماده پیمان ناتو، اگر قلمرو، استقلال سیاسی و امنیت یکی از کشورهای عضو نقض شود، میتواند برای دفاع جمعی، با سایر اعضای مشورت کند.
جرمیا مامابولو در کنفرانس کمبریج برای افغانستان گفت که آپارتاید فقط به تبعیض نژادی محدود نمیشود و شامل تبعیض جنسیتی و اقتصادی هم میشود. او «شجاعت زنان افغانستان» را ستود که با وجود خطرات بزرگ، همچنان برای حق آموزش و کرامت انسانی خود مبارزه میکنند.
سفیر افریقای جنوبی در لندن همچنین به شباهتهای مبارزه مردم کشورش با رژیم آپارتاید افریقای جنوبی و مبارزات مردم افغانستان اشاره کرد. او گفت مبارزه موفق افریقای جنوبی با رژیم آپارتاید، جنبههای مختلف داخلی و بینالمللی داشت، از مقاومت و بسیج تودهای، فعالیتهای زیرزمینی در داخل تا فشارهای بینالمللی، تحریمهای اقتصادی و بایکوت ورزشی که همه در کنار هم سرانجام به پایان رژیم نژادپرست افریقای جنوبی انجامید.
آقای مامابولو تاکید کرد که پیروزی بر رژیم آپارتاید در افریقای جنوبی، بدون همبستگی جهانی بر پایه اصول مشترکی مانند عدالت، دموکراسی و حقوق بشر ممکن نبود.
سفیر افریقای جنوبی در بریتانیا گفت که قانون اساسی کشورش پس از رژیم آپارتاید بر اساس همین ارزشها و یک فلسفه بومی ساخته شد که میگوید «من هستم چون ما هستیم». به گفته جرمیا مامابولو، چنین رویکردی میتواند برای افغانستان امروز هم همانقدر کارساز باشد که در دهه ۱۹۹۰ برای افریقای جنوبی کارساز بود.
این دیپلومات افریقایی تأکید کرد که مردم افغانستان نباید امیدشان را از دست بدهند. او گفت: همانگونه که مردم افریقای جنوبی با همبستگی جهانی «ناممکن» را ممکن کردند، افغانستان نیز میتواند با پیوند نیروهای داخلی و حمایت بینالمللی به آیندهای فراگیر برسد.
سفیر افریقای جنوبی پیشنهاد کرد که نهادهایی چون «بنیاد ماندلا» تجربه خود در زمینه آشتی و مقاومت را با جامعه مدنی افغانستان شریک کنند.
آقای مامابولو در کنفرانس کمبریج همچنین به مبارزات احمدشاه مسعود، فرمانده ارشد ائتلاف ضدطالبان اشاره کرد و گفت او تا زمان ترورشدر سال ۲۰۰۱، در برابر افراطیت ایستاد.
کنفرانس سالانه کمبریج که از سوی نهادی به نام موزاییک برگزار می شود، همچنین با حضور سخنرانهایی از افغانستان و کشورهای دیگر، به بررسی راهحلهای ارایه شده برای برون رفت افغانستان از وضعیت کنونی پرداخت.
برگزارکنندگان این کنفرانس، از مجموع ۱۲ نقشه راه ارائه شده توسط طیفها و گروههای مختلف، یک راهحل جامع تهیه کردهاند که در این نشست درباره آن بحث شد.
