د پنجشنبې په ورځ د کرمې په مرکزي ولسوالۍ کې د ډبرو سکرو په کان کې د چاودنې له امله څلور کان کېندونکي چې درې یې د یوې کورنۍ غړي وو، وژل شوي دي. د پولیسو په وینا، ځايي خلکو د ډبرو سکرو له کان څخه مړي او ټپيان را اېستي دي.
د پولیسو یوه چارواکي جاويدالله محسود د دغې پېښې پخلى کړى او ویلي یې دي، چې پېښه د کرمې ولسوالۍ په ډنډ خويداد خېلو سيمه کې د کولرو په کان کې د گازو خپرېدو له امله رامنځته شوې.هغه زياته کړه، چې د پېښې په تړاو پلټنې لاهم دوام لري.
یوه ورځ وروسته له هغې چې اسراییل په سویلي لبنان کې د بېړنۍ ژغورنې ۱۰ کارکوونکي په یوه برید کې ووژل، ملګرو ملتونو د پنجشنبې په ورځ وویل، چې پر روغتیايي او درملنې مرکزونو د بریدونو له امله "اندېښنه" لري.
د لبنان لپاره د ملګرو ملتونو د بشردوستانه مرستو همغږي کوونکي عمران رضا وویل، په یوه ورځ کې ۱۱ ملکي وګړي وژل شوي دي.
لبنانۍ ډلې وايي، د چهارشنبې په ورځ د اسراییل په درېیو جلا، جلا بریدونو کې چې د حباریه په سرحدي کلي کې یې د یوه روغتیايي مرکز په ګډون کړي، ۱۱ ولسي وګړي وژل شوي دي.
ښاغلي رضا زیاته کړې:« زه پر روغتیایي تاسیساتو او پر هغو روغتیایي کارکوونکو د پرله پسې بریدونو له امله ژور اندېښمن یم، چې خپلو سیمهییزو ټولنو ته د بېړنۍ مرستې رسولو لپاره خپل ژوند له ګواښ سره مخامخوي.»
د ملګرو ملتونو چارواکي په یوه بیان کې وویل:« پر روغتیایي مرکزونو بریدونه، له نړۍوال بشري قانون څخه سرغړونه ده او د منلو وړ نه ده.»
حزب الله ویلي، د چهارشنبې په بریدونو کې د دوی څلور جنګیالي او دوه ژغورونکي وژل شوي دي.
د اسراییل پوځ ویلي، د برید موخه "یوه پوځي اډه" وه او وژل شوي کسان د جماعت اسلامي وسلهوال وو.
حزب الله هم د دغو بریدونو په ځواب کې د اسراییل په شمال کې توغندیز بریدونه پیل کړل، چې په پایله کې یې په کریت شمونا کې یو ملکي وګړی ووژل شو.
دغې ډلې د پنجشنبې په ورځ وویل، چې دوی د تېرې ورځې د بریدونو په غچ کې د اسراییل شمالي ښار شلومي او د ګورین کرنیز کلي په نښه کړل.
د ځینو شمېرو له مخې په تېرو شپږو میاشتو کې له اسراییل سره په نښتو کې په لبنان کې لږ تر لږه ۳۴۶ کسان وژل شوي چې ډېری یې د حزب الله جنګیالي دي؛ خو لږ تر لږه ۶۸ ولسي وګړي هم په کې شامل دي.
دغو جګړو د لبنان په سویلي او شمالي اسراییل کې هم په لسګونو زره خلک بې کوره کړي دي.
د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین وايي، چې روسیه د ناټو پر کوم غړي هېواد د برید پلان نه لري او نه به هم پر پولنډ، بالتیک هېوادونو یا چک جمهوریت برید وکړي؛ خو که لویدیځ اوکراین ته اف ۱۶جنګي الوتکې ورکړي؛ نو د روسیې د پوځ له خوا به وغورځول شي.
د ۲۰۲۲ کال په فېبرورۍ کې پر اوکراین د روسیې برید د ۱۹۶۲ کال د کیوبا د توغندیو له کړکېچ وروسته له لویدیځ سره د روسیې په اړیکو کې تر ټولو ژور کړکېچ را منځته کړی دی.
د روسیې د هوايي ځواک پېلوټانو ته په وینا کې پوتین وویل، چې د امریکا په مشرۍ پوځي اتحاد په ۱۹۹۱ کال کې د شوروي اتحاد له ړنګېدو راهیسې په ختیځ کې د روسیې په لور پراخ شوی؛ خو مسکو د ناټو په کوم غړي هېواد د برید کولو پلان نه دی لرلی.
پوتین ویلي: "موږ د دغو هېوادونو پر وړاندې د هېڅ ډول تېري اراده نه لرو."
نوموړي زیاته کړه: "دا مفکوره چې موږ به په یو بل هېواد برید وکړو لکه؛ پولنډ، بالتیک هېوادونه او چک جمهوریت دا په بشپړه توګه بې بنسټه او یوازې یو چل دی."
کرملین، امریکا په دې تورنوي چې اوکراین ته د پیسو، وسلو او استخباراتي معلوماتو په برابرولو سره د روسیې پر ضد جګړه کوي او زیاتوي چې د امریکا سره د دوی اړیکې هېڅ کله هم دومره خرابې شوې نه وې.
کله چې هغه نه د غرب له خوا اوکراین ته د اف ۱۶ الوتکو د ورکولو په اړه پوښتنه وشوه، پوتین وویل، چې دا ډول الوتکې به په اوکراین کې وضعیت بدل نه کړي.
هغه وویل: "موږ به دغه الوتکې هم نسکورې کړو، لکه څنګه مو چې نن ورځ ټانکونه، زغره وال ګاډي او نور تجهیزات له منځه وړي دي."
پوتین وویل چې اف ۱۶ کولای شي اټومي وسلې هم انتقال کړي.
پوتین وایي؛ که دغه الوتکې د پروازونو له پاره له درېیم هېواده کار واخلي، هغه هېواد به هم د روسیې لپاره مشروع هدف وي.
د فلسطیني ښځو له لباس سره د اسراییلي سرتېرو د انځورونو له خپرېدو وروسته د ملګرو ملتونو د بشري حقونو د دفتر ویاند دا کړنه د فلسطین او ټولې نړۍ ښځو ته سپکاوی وباله.
په ځینو انځورونو او ویډیوګانو کې چې د اسراییلي پوځیانو له خوا خپاره شوي، لیدل کیږي چې دغه سرتېري په غزه کې د خلکو په کورونو کې د ښځو له جامو سره لوبې او مسخرې کوي.
د اسراییل پوځ رویټرز ته ویلي، چې د فلسطیني ښځو د جامو لاندې لباسونو سره د اسراییلي سرتېرو د انځورونو او ویډیوګانو په اړه څېړنې کوي.
د اسراییل د پوځ ویاند وایي، چې د دوی د سرتېرو دا کړنه د پوځ د ارزښتونو او اوامرو خلاف عمل دی.
د نوموړي په خبره: «ددغو ویډیوګانو په ارزونې سره ښکاري چې د سرتېرو چلند ناسم و او د ضوابطو په اساس به ورسره برخورد وشي.»
د یادولو ده، چې دغه ویډیوګانې په ټولنیزو رسنیو کې خپاره شوي دي او سلګونه زره کسانو لیدلي دي.
وتلې تُرک توکمې برېتانوۍ لیکوالې الیف شافاک په عام محضر کې د ښځو د سنګسار په اړه د طالبانو د مشر ملا هبت الله وروستیو څرګندونو ته غبرګون وښود.
مېرمن شافاک ویلي: «طالبان د ښځو پر وړاندې خپله سیستماتیکه کرکه د ژوند او ټولنې هرې برخې ته خپروي.»
نوموړې چې د فارسي ژبې د وتلي شاعر مولا جلال الدین محمد بلخي د ژوند په اړه د ملت عشق په نوم مشهور رومان لیکلی، د طالبانو د مشر د خبرو په غبرګون ویلي: «افراطي معتصبان تل له ښځو کرکه لري.»
مېرمن شافاک په خپل انستاګرام کې لیکلي: «دا خبر په نړۍوالو رسنیو کې چندان انعکاس و نه کړ؛ خو تېره اونۍ طالبانو اعلان وکړ چې د ګناه په صورت کې به ښځې په عام محضر کې سنګسار شي.»
نوموړې همدا راز لیکلي، چې د افغانستان ښځې باید هېرې نه شي.
د شرعي حدودو د پلې کولو په اړه د ملا هبت الله وروستۍ څرګندونې له پراخو غبرګونو سره مخ شوې دي.
د طالبانو تر واک لاندې ملي راډیو ټلویزیون ملا هبت الله ته منسوب یو غږیز فایل په دې وروستیو کې خپور کړ، چې پکې ویل شوي وو؛ که څه هم ستاسو د ډېموکراسۍ خلاف دی؛ خو ښځې به تر دې وروسته په عام محضر کې سنګسار شي.
په دې فایل کې دغه راز ویل شوي، چې د کابل په نیولو سره د طالبانو کار پای ته نه دی رسېدلی، بلکې نوی پیل شوی دی.
د پاکستان د عدلیې وزیر د پنجشنبې په ورځ ویلي، چې د پاکستان سترې محکمې د شپږو قاضیانو له خوا په قضايي پرېکړو کې د استخباراتي ادارو له خوا د لاسوهنې او تهدید تورونو د څېړلو لپاره به یو څېړنیز کمېسیون جوړ کړي.
اعظم نذير تارار دغه اعلان په اسلام اباد کې په یوه خبري غونډه کې کړې او ویلي یې دي، چې دا پرېکړه د پاکستان د لومړي وزير شهباز شريف او د پاکستان د سترې محکمې د مشر قاضي فایز عيسى تر منځ په ليدنه کې شوې ده.
دغه غونډه وروسته له هغې شوې، چې د اسلام اباد ایالتي سترې محکمې د شپږو قاضیانو له خوا د عیسی دفتر ته یو لیک استولی و.
په دغه لیک کې ویل شوي، چې د پاکستان استخباراتي ادارې"ای ایس ای" دغه قاضیان تهدید کړي، چې په سیاسي قضیو کې د هغوی په خوښه پرېکړې وکړي.
د پاکستان د پوځ د رسنیو دفتر په دې اړه د رویټرز خبري اژانس پوښتنو ته له ځواب ورکولو ډډه کړې ده.
دغه لیک چې د رویټرز له خوا لیدل شوی په کې راغلي: "موږ باور لرو چې دا اړینه ده، چې په دې اړه پلټنې وشي او معلومه شي چې ایا د دولت اجراییوي څانګې داسې کومه پالیسي لري چې د استخباراتو کارکونکو له خوا پلي کیږي او قاضیان تهدید کوي د زور زیاتي ګواښ ورته کوي ترڅو په سیاسي قضیو کې د هغوی په خوښه پرېکړې وشي. "
په دغه لیک کې د مثال په توګه د هغه قضیې یادونه شوې چې د ای ایس ای کارکونکو د "ملګرو او خپلوانو" له لارې دوه هغه قاضیان تهدید کړي، چې تېر کال یې د پخواني لومړي وزیر عمران خان په اړه د سیاسي قضیې په اړه فشارونه نه و منلي.
په لیک کې راغلي، چې شپږو قاضیانو د دغو ډول قضیو په اړه معلومات له خپل مشر سره شریک کړی او د پاکستان د هغه وخت له قاضی القضاد سره یې هم لیدلي وو او د ای ایس ای له خوا په قضايي چارو کې د مداخلې په د اړه یې خپلې اندیښنې شریکې کړې وې.
دغو قاضیانو ویلي، چې سره له دې چې د دوی مشر د ډاډ ورکړی و، چې د ای ایس ای له مشر سره یې په دې اړه خبرې کړي او اطمینان یې ورکړی، چې دا ډول لاسوهنې به بندې شوي؛ خو بیا هم دغو لاسوهنو دوام وکړ.
د عمران خان اصلي مخالف ګوند مسلم لیګ نواز څخه د پاکستان لومړي وزیر هم په ای ایس ای تور لګولی و، چې د محکمې په پرېکړو لاسوهنه کوي، چې د هغه ورور نواز شریف یې په ۲۰۱۷ کال کې له لومړي وزیرۍ ګوښه او په بند محکوم کړی و.
د پاکستان ځواکمن پوځ په دغه هېواد کې د حکومتونو په جوړولو او ماتولو کې پراخ رول لوبوي.
دغه هېواد په ۱۹۴۷ کال کې له برېتانیې څخه د خپلواکۍ له اخیستو راهیسې د خپل تاریخ نیمه برخه د پوځي رژیمونو په واکمنۍ کې تېره کړې ده.
عمران خان او نواز شریف دواړو تور لګولی، چې د پوځ له خوا له جنرالانو سره تر لانجو وروسته له واکه لېرې شوي دي.
تارار ویلي: "موږ غواړو چې دا موضوع په بشپړه توګه وڅېړل شي ځکه چې موږ یې هم قرباني شوي یو."
تارار ویلي، چې لومړي وزیر شریف به د جمعې په ورځ د کابینې په غونډه کې په رسمي توګه د دغه کمېسیون د جوړولو پرېکړه وکړي.