اشرف غني: افغانستان کې له ځنګلونه ظالمانه استفاده کیږي

د افغانستان پخواني ولسمشر محمد اشرف غني د ځنګلونو په اړه په یو پوډکاسټ کې ویلي، چې افغانستان کې له ځنګلونو ظالمانه استفاده کیږي او د دغه هیواد ځنګولونو په تیرو لسیزو کې خوار ډیر زیان لیدلی دی.

د افغانستان پخواني ولسمشر محمد اشرف غني د ځنګلونو په اړه په یو پوډکاسټ کې ویلي، چې افغانستان کې له ځنګلونو ظالمانه استفاده کیږي او د دغه هیواد ځنګولونو په تیرو لسیزو کې خوار ډیر زیان لیدلی دی.
هغه وايي، چې افغانستان د ۲۰ مې پیړۍ په اخري ۲۲ کلونو کې، د شوروي له یرغله وروسته، د خپلو ځنګلونو څلورمه برخه له لاسه ورکړې وه.
“د ځنګلونو ځینې برخې د پوځي عملیاتو په ترڅ کې په ډیرې بې رحمانه توګه پرې شوې، بل خوا ولس وږی او تږی و، نو د ځان د تودولو لپاره یې ځنګلونه پرې کړل. د ځنګلونه یوه بله برخه بیا پاکستان ته قاچاق کیده.”
ښاغلی غني وايي، په تیر وخت کې په بغلان، کندز، تخار، سمنګان، بلخ، سرپل، جوزجان او بادغیس کې پریمانه ځنګلونه وو، خو اوس دغه کچه خورا راټیټه شوې ده. هغه وايي، د فاریاب ولایت مرکز میمنه دومره شنه وه چې نږدې یو میلیون پسونه یې درلودل، خو د اقلیمي بدلون له امله دغه وضعیت بدل شوی دی.
ښاغلی غني وايي: “د اقلیم بدلون د خلکو د کار له طریقې سه تړاو لروده، بدبختانه زمونږ د یو نسل تسلسل له بل نسل سره د طبیعي زیرمو د محافظت په برخه کې ډیر وحشیانه او ظالمانه و. د ځنګلونو استفاده هم ډیره ظالمانه وه. مونږ د شیرین بویې په شان خپل ډیر ارزښتانه بوټي له بیخه ویستل چې په سیمه ییزو مارکیټونو کې یې وپلورو.”
د پخواني ولسمشر په وینا، بدخشان، تخار، سمنګان، بلخ، فاریاب، بادغیس او هرات ولایتونو چې وړاندې د پستې د ځنګلونو یو دهلیز و، خو د وروستيو اسنادو له مخې، په تخار کې د پستو ځنګلونه په مطلقه توګه له منځه تللي، او په بادغیس کې په شدیده توګه کم شوي دي او د دغې سیمو ځنګلونو ډیر لوی زیان لیدلی دی.
نوموړی وايي، په بغلان، کندز او تخار کې هم ځنګلونو د ۱۹ مې پیړۍ په پرتله په پراخه کچه زیان لیدلی دی، بل خوا کونړ، نورستان، خوست، پکتیا، پکتیکا، لوګر او ننګرهار کې هم ځنګلونو پراخه صدمه لیدلې ده.
پخوانۍ ولسمشر وايي، خلک باید ونې او ځنګلونه لکه خپلو بچیانو غوندې وګڼي او په دې پوی شي چې د دوی د لمسیانو او ګړوسیانو ژوند دغو ځنګلونو پورې تړلی، که نه نو افغانستان نه به یوه سحرا جوړه شي.
هغه وايي، چې د ملګرو ملتونو بیلابیلو موسسو او امریکایانو تر یو میلیارد ډالر د افغانستان په اطلاعاتي منابعو لګولي، خو اکثره یې بې ګټې دي.
نوموړي وايي، چې د افغانستان د ځنګولونو، څرځایونو او نورو بیلابیلو برخو په اړه ډیر معلومات شته دی، خو دغه معلومات په منسجم دول کله هم نه دی راټول شوی چې د استفادې وړ وي.