د پاکستاني طالبانو غورځنګ وايي، چې د خیبر پښتونخوا ایالت په لکي مروت ولسوالۍ کې یې د پاکستان د اتومي انرژۍ د کمیسیون اته تنه غړي نیولي دي. پاکستاني طالبانو د نیول شویو کسانو پېژندپاڼې او تذکرې هم خپرې کړې، چې د یاد کمیسیون لپاره یې کار کاوه.
ټي ټي پي په یوه اعلامیه کې ویلي، چې دوی ۱۶ کسان نیولي وو، خو اته تنه یې بېرته خوشي کړي او تر خلاصون وروسته پوځ وژلي، چې پړه یې پر دوی واچوي.
پاکستاني طالبان وايي، اته تنه خوشي شوي کسان عام کسان وو او مزدوري یې کوله.
ټي ټي پي په خپله اعلامیه کې زیاته کړې، چې د پاکستان د اتومي انرژۍ کمیسیون نیول شوي کارکوونکي یې یوه خوندي ځای ته لېږدولي دي.
دې ډلې د نیول شویو کسانو نومونه هم خپاره کړي دي.
د پاکستان امنیتي ادارو تر اوسه په دې اړه څه نه دي ویلي.
پاکستاني کارپوهانو د پاکستان له حکومت نه غوښتنه کړې، چې په کندهار کې د طالبانو له مشرتابه سره مستقیمې اړیکې ونیسي او د پاکستاني طالبانو پر ستونزه ورسره وغږیږي. دوی ټینګار کړی، چې دغسې اړیکې د «سرحدي ترهګرۍ» او سوداګریزو اړیکو د ښه والي په برخه کې مرستندویې تمامېدای شي.
دغه وړاندیز د پاکستان د سولې مطالعاتو انسټیټیوټ (PIPS) له خوا په "پاکستان کې د ترهګرۍ وضعیت ۲۰۲۴-۲۵" تر سرلیک لاندې په یوه کارپوهانه مشورتي غونډه کې شوی، چې امنیتي کارپوهانو، خبریالانو او څېړونکو پکې د پاکستان پر وړاندې پرتو ترهګریزو ګواښونو په اړه بحث کړی.
د غونډې ګډونوالو په دې ټینګار کړې چې کندهار په افغانستان کې د واک اصلي مرکز دی، چېرې چې د ټولو مهمو مسایلو پریکړې کیږي. د دوی په وینا، پاکستان باید د طالبانو له مشرتابه سره اړیکې ټینګې کړي او که هغوی د روغتیا او ویزې خدماتو ته اړتیا ولري، له دوی سره مرسته وکړي.
د دې نېشن د رپوټ له مخې، کارپوهانو دټي ټي پي د عملیاتو په ستراتیژۍ کې د بدلون په اړه هم خبرې وکړې او ویې ویل چې دې ډلې په وروستیو کې پر ملکیانو بریدونه کم کړي څو خپل عامه انځور ښه کړي، خو پر امنیتي ځواکونو یې بریدونه زیات کړي دي.
د سیمه ییزو مطالعاتو انسټیټیوټ څخه ارش خان له ترهګرۍ سره د مبارزې لپاره د یوې اوږدمهالې ستراتیژۍ پر جوړولو ټینګار کړی چې یوازې د پوځي عملیاتو نه بلکې د ځايي ټولنو ملاتړ هم پکې شامل وي.
د انسټیتیوت رییس محمد عامر رانا خبرداری ورکړی چې خبرې اترې کولی شي اورپکۍ ته مشروعیت ورکړي. هغه وویل چې ټي ټي پي د پاکستان لپاره یو وجودي ګواښ دی او باید د دې ډلې پر وړاندې صفر زغم وښودل شي.
د څیړنو او امنیتي مطالعاتو مرکز (CRSS) اجرایوي رییس امتیاز ګل د پاکستان پر ترهګرۍ ضد ځانګړي چلند نیوکه وکړه او د ملکي حکومت په مشرۍ افغان پالیسۍ پر اړتیا یې ټینګار وکړ.
ځینو کارپوهانو وپوښتل، چې که روسیه، چین او د مرکزي اسیا هېوادونه له طالبانو سره فعالې اړیکې لري، نو ولې پاکستان له دې دلې سره د بې ارتباطۍ پالیسۍ تعقیبوي.
پاکستان په دې وروستیو کې د ټي ټي پي پر سر د طالبانو له حکومت سره په اړیکو کې له ستونزو سره مخ دی.
د عوامي ملي ګوند مشر ایمل ولي خان وايي، پښتونخوا د تباهۍ په حال کې ده او بلوچستان هم له لاسه وتونکی دی. نوموړی وایي، په پښتونخوا او بلوچستان ایالتونو کې وضعیت ډير خراب دی خو د پاکستان دوو ګوندونو ولس په سیاسي ډرامو بوخت کړی دی.
د عوامي ملي ګوند مرکزي مشر ایمل ولي خان وايي، مرکزي حکومت د پښتونخوا ستونزو ته هیڅ رسیده ګي نه کوي.
نوموړی وايي، « پښتونخوا د تباهي په حال کې ده، هلته د حکومت حاکمیت کمیږي او بلوچستان هم له لاسه وتونکی دی».
نوموړی د پاکستان د واکمن ګوند او د عمران خان په مشرۍ د تحریک انصاف ګوند تر منځ مذاکراتو ته په اشاره وايي، سیاسي ګوندونه باید «دروانو ډرامو» پر ځای د ملت اصلي ستونزو ته مخه کړي.
ایمل ولي خان زیاتوي، « حالات ډیر پیکه دي، خو ملت په سیاسي ډرامو کې شا ته غورځول شوی دی. که تاسې غلا کړې وي، ساعتونه مو پلورلي وی یا مو هم له ملک ریاض سره جوړ جاړی کړی وي نو باید له دوسیو سره مخ شئ، خبرې د څه لپاره کوئ».
نوموړی وايي، په تېرو ۱۲ کلونو کې هیڅ حکومت هم د پښتنو ستونزې نه دي اوارې کړې، «پښتانه لومړي وزیران کیږي، خو د پښتنو ستونزو ته یې هیڅ کار نه دی کړی، د دوی لومړيتوب بېل دی. دا خلک د بندیانو په خلاصون او د اسلام اباد د تخت ترلاسه کولو په جګړه بوخت دي.»
د عوامي ملي ګوند مشر وايي، د حکومت او پي ټي ای تر منځ د مذاکراتو لپاره هیڅ لېوالتیا نه لري او نه به هم دا مذاکرات کومه پایله ولري.
ایمل ولي خان دا څرګندونې داسې مهال کوي، چې له یوې خوا په پښتونخوا او بلوچستان ایالتونو کې ناامنۍ ډيرې شوې او بل خوا د پاکستان واکمن ګوند او د عمران خان په مشرۍ د پي ټي ای ګوند تر منځ د جوړجاړي خبرې تودې شوې دي.
شنونکي ددې خبرو اترو ترشا یو هدف د پاکستان امنیتي وضعیت او د وسله والو جنګیالیو خلاف د پوځ احتمالي پوځي عملیات ګڼي.
د پښتونخوا ملي عوامي ګوند مشر محمود خان اڅکزی وايي چې پاکستان نه اسلامي نه جمهوري او نه هم د پاکو خلکو د اوسېدو ځای دی. اڅکزی نیوکه کوي چې پاکستان یوازینی هېواد دی چې له واړه څخه نیولې تر لومړي وزیر او ولسمشر پورې ټول ددغه هېواد لوټ کول خپل فرض بولي.
د پښتونخوا ملي عوامي ګوند مشر محمود خان اڅکزي نن سې شنبه «د مرغومي ۱۸مه» د
بلوچستان ایالت په چمن کلا عبدالله خان کې یوې ولسي غونډې ته په وینا کې وویل چې په پاکستان کې د قانون هېڅ حیثیت نشته.
اڅکزي وویل، « نه دا هېواد اسلامي دی، نه دا هېواد جمهوري دی او نه هم دا هېواد د پاکو خلکو د اوسېدو لپاره دی. دا یوازینی هېواد دی چې له واړه یې نیولې تر لومړي وزیر او ولسمشره پورې [ټول] ددې ملک لوټول خپل فرض ګڼي».
دغه پښتون سیاستوال په دې باور دی، چې په پاکستان کې روان ناورینونه داخلي رییښې لري او په دې کې د بهرنیو هېوادونو ډېر کم لاس دی.
اڅکزي زیاته کړه، « پاکستان چې له کومې ورځې جوړ شوی دی، زموږ د ناسمو کړنو، ناسمو چلندونو او زموږ د خرابو کارونو له امله د سرطان ناروغۍ ته ورته ورځ تر بلې کمزوری کېږي.»
محمود خان اڅکزی د پاکستان د پرمختګ لپاره د «متفقه قانون» واکمني اړینه ګڼي.
په اسلام اباد کې ځايي رسنیو د پولیسو په حواله لیکلي، چې د جرمني سفارت د دوهم سکرټر تهامس فلډر مړی د هغه په استوکنځي کې موندل شوی دی. تر اوسه د نوموړي د مرګ لامل مالوم نه دی، خو تر دې مخکې هم پر دغه ډیپلوماټ د زړه حمله راغلې وه.
په اسلام اباد کې پاکستاني پولیسو ځايي رسینو ته نن دوشنبې «د مرغومي ۱۷مه» وویل چې د موندل شوي جرمن ډېپلوماټ مړی یې عدلي طب ته لېږلی او په دې اړه څېړنې روانې دي.
پاکستاني پولیس وايي چې د دې پېښې په اړه یې په اسلام اباد کې د جرمني سفارت ته خبر ورکړی دی.
دوی زیاتوی د مرګ څرنګوالی به یې د عدلي طب له رپوټ وروسته په ډاکه شي خو پر دغه جرمن ډېپلوماټ یو ځل مخکې هم د زړه کوچنۍ حمله راغلې وه.
د پاکستان «جنګ» ورځپاڼې د اسلام اباد د پولیسو په حواله لیکلي چې د دوه ورځې پرلپسې غیرحاضري له امله یې د اسلام اباد په ډېپلوماټیکه سیمه کې د جرمني سفارت د دوهم سکرټر تهامس فلډر استوکنځي دروازه ماته کړه او د هغه مړی یې وموند.
پاکستاني پولیس وايی د مړي له پیدا کېدو وروسته په اسلام اباد کې د جرمني سفارت ته په دې اړه معلومات ورکړل شول.
تر اوسه په اسلام اباد کې د جرمني سفارت د خپل د دوهم سکرټر د مړي پیدا کېدو په تړاو څه نه دي ویلي.
سرچینې افغانستان انټرنشل ته وویل، چې د (مرغومې ۱۷مه) سهار مهال د خېبرپښتونخوا په لکي مروت ولسوالۍ کې وسله والو دوه پولیس په ډزو وژلي دي. د سرچینې د معلوماتو له مخې دغه پېښه د غزني خېل په نوم سیمه کې شوې چې وسله وال تر برید وروسته تښتېدلي.
ځايي سرچینې وایي، برید داسې مهال شوی چې دغه دواړه پولیس له شپنۍ دندې څخه سهار وختي بېرته کورونو ته پر لاره وو.
تر اوسه پورې هېڅ کومې وسله والې د دغه برید مسوولیت نه دی منلی.
تر دې څلور ورځې وړاندې په یوې بله پېښه کې د همدې لکي مروت څلور پولیس هم د ناڅرګنده وسله والو له لوري تښتول شوي چې لا یې هم درک نه دی معلوم.
په خېبر پښتونخواه کې په دې وروستیو کې هدفي وژنې او وسله والو بریدونو زور اخیستی، چې د ټي ټي پي وسله والې ډلې د ډېرو بریدونو مسوولیت منلی دی.
د خېبر پښتونخواه سیاستوالو په وار وار نیوکې کړي چې د پاکستان د ناسمو سیاستونو له امله پښتونخوا په اور کې سوځي او ورځ تر بلې دغلته نا امنۍ ډېرېږي چې ان ځینې سیمې وسله والو تر خپلې ولکې لاندې راوستې دي.
