ملګري ملتونه: سږ کال یو مېلیون افغانان راستانه شوي؛ نړۍواله ټولنه باید سمدلاسه اقدام وکړي

په کابل کې د یوناما د بشري چارو مرستیال اندریکا راتواټ وایي، چې په ۲۰۲۵ کال کې شاوخوا یو مېلیون افغانان بېرته له کډوالۍ څخه هېواد ته راستانه شوي او نړۍواله ټولنه باید سمدلاسه اقدام وکړي.

هغې زیاته کړې، « هر راستنېدونکی د خوندیتوب او وقار مستحق دی، مګر د بیړني ملاتړ پرته، مونږ د کورنیو د بې وزلۍ او ناهیلۍ ژور حالت ته د تلو له ګواښ سره مخامخ یو.»

راتواټ خبرداری ورکړ، چې د بشپړ بشري ناورین مخنیوي کړکۍ په چټکۍ سره تړل کیږي. د دوامداره بیا یوځای کېدو ډاډ ترلاسه کولو او د نویو کډوالو د راتګ او میشته کېدو لپاره سمدستي او د پام وړ تمویل خورا مهم دی، که نه نو دا پرمختګونه کولی شي سیمه بې ثباته کړي.

نوموړی زیاتوي، « د پاکستان او ایران څخه د راستنېدو جریان په چټکۍ سره روان دی، ډیری راستنیدونکي د هیڅ شتمنۍ، خدماتو ته محدود لاسرسی، او د کار امکانات نلري، چې دا د لا بې ثباتۍ ګواښ زیاتوي.

هغه وایي په ۲۰۲۴کال کې، د نړیوالې ټولنې په ملاتړ، ملګرو ملتونو او شریکانو د منځمهاله ملاتړ په برخه کې ۱۸۳ میلیون امریکایي ډالر چمتو کړل، چې د سرپناه، معیشت، د کار پیدا کولو، او اړینو خدماتو ته د لاسرسي په برخه کې له ۳میلیون څخه زیاتو راستنېدونکو او کوربه ټولنو ته رسیدلي، چې د ټولنیز یووالي او سیمه ایز ثبات په رامینځته کولو کې یې مرسته کړې.

برسیره پردې، بشري شریکانو د پاکستان او ایران څخه له ۴۶۰،۰۰۰څخه زیاتو راستنېدونکو سره د بیړنۍ مرستې په برخه کې مرسته وکړه. له بده مرغه، د نړیوال تمویل کمښت له امله، دا ملاتړ په ۲۰۲۵کال کې د پام وړ کم شوی دی.

راتواټ وویل: « دا راستنیدونکي بیرته هغو ټولنو ته ځي چې دمخه تر فشار لاندې دي، که موږ د دوی د بیا یوځای کېدو ملاتړ نشو کولی، نو موږ به د کډوالۍ د یوې نوې دورې د پیل له کواښ سره مخ شو.»

بلخوا په افغانستان کې کډوالۍ نړیوال ملاتړ ادارې مشر میهیونګ پارک وایي، چې د راستنیدونکو لویه برخه بې اسناده کډوال دي، دا کورنۍ د خپلو جامو پرته ډیر لږ څه له ځان سره راوړي، چې په بیړني ډول سرپناه، روغتیا پاملرنې او ساتنې ته اړتیا لري.

هغه زیاته کړه، «مونږ او بشري شریکان چمتو یو چې ځواب ووایو، مګر موږ اړتیا لرو چې نړیوالې ټولنې د دې ننګونې سره د مقابلې لپاره د اړین تمویل ګام پورته کړي.»

د یادولو وړ ده، چې د تمویل اوسنۍ کچه د دې بې ساري راستنېدونکو کچې پوره کولو لپاره د اړتیا وړ څخه ډیره ټیټه ده. ملګري ملتونه ټینګار کوي چې اوس مهال په دې وخت پانګونه کولی شي د سیمه ییز ثبات او نورو ګډوډیو ترمنځ یو روښانه توپیر رامنځته کړي.