له ایران نه د افغانانو جبري ایستل؛ ملګري ملتونه په افغانستان کې بېثباتۍ ته اندېښمن دي
د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمیشنرۍ وايي چې له ایران نه په سختو شرایطو کې هېواد ته د راستنېدونکو افغانانو شمېر لوړ شوی دی. نوموړي سازمان خبرداری ورکړی چې د افغانانو ډلهییز ستنېدل کولای شي د افغانستان نازک وضعیت نور هم بېثباته کړي.
د یاد سازمان د معلوماتو پر بنسټ، د ۲۰۲۵ کال د مارچ له ۲۰مې راهیسې، له ۶۴۰ زرو ډېر افغانان له ایران نه ستانه شوي چې له دې ډلې نه تر ۳۶۶ ډېر یې په جبري ډول شړل شوي دي. یوازې د جون پر ۲۶مه، په یوه ورځ کې شاوخوا ۳۶ زره افغانان افغانستان ته ستانه شوي دي. دا لړۍ د جون له ۱۳مې راهیسې پراخه او چټکه شوې ده.
په کابل کې د ملګرو ملتونو د کډوالو ادارې استازي عرفات جمال د ایران او افغانستان پولې تر لیدنې وروسته وویل: «زرګونه افغانان په سختو شرایطو کې راستنېږي.داسې کورنۍ شته چې افغانستان ته خالي لاس، ستړي، وږي او اندېښمن راستنېږي. ښځې او نجونې تر ټولو ډېرې اندېښمنې دي، ځکه چې دوی د کار او زدهکړې د بندیزونو له محدودیتونو وېرېږي.»
په ټولیزه توګه، د ۲۰۲۵ کال له پیل راهیسې تر ۱.۲ مېلیون ډېر افغانان له ایران او پاکستان نه ستانه شوي یا په جبري ډول شړل شوي دي. دې وضعیت په افغانستان کې د بېړنۍ او دوامداره مرستې اړتیا ډېره کړې ده. د ملګرو ملتونو په وینا، د افغانستان له نیمایي نفوس ډېر خلک بشري مرستو اړتیا لري.
د ملګرو ملتونو د کډوالو عالي کمېشنرۍ خبرداری ورکړی چې د نړۍوالو مرستو کمښت د افغانستان څو بحرانونه لا ژوروي. دغه بنسټ پر نړیوالې ټولنې غږ کړی چې نه یوازې د بېړنیو مرستو، بلکې د اوږدمهاله ملاتړ له لارې هم له راستنېدونکو سره مرسته وکړي تر څو د بېثباتۍ او بیا بېځایه کیدو مخه ونیول شي.
نوموړي سازمان همدارازټینګار کړی چې د افغانانو ستنېدل باید په خپله خوښه، خوندي او د انساني وقار سره وي او د بېرته ستنېدو لپاره فشار یا زور د سیمې لپاره خطرناکې پایلې لري. تر اوسه پورې، یوازې ۲۳ سلنه مرستې د کډوالو لپاره چمتو شوي، په داسې حال کې چې اړتیا مېلونونه امریکايي ډالرو ته رسېږي.
د یادونې ده چې په دې وروستیو کې له ایران او پاکستان نه د افغان کډوالو د ایستلو لړۍ زور اخیستی. پاکستان هم د روانې جون میاشتې تر پایه له دغه هېواده د پياوار کارټ لرونکو افغانانو ته د وتلو خبرداری ورکړی. دا لړۍ اوس د محرم میاشتې تر ۱۰ مې پورې ځنډېدلې ده.