هبت‌الله به بهانه غزه، سرکوب زنان افغان را توجیه می‌کند

خالد خسرو
خالد خسرو

روزنامه‌نگار

با وجود وابستگی طالبان به حمایت مالی و سیاسی ایالات متحده، رهبر این گروه برای توجیه حاکمیت مطلقه و سیاست‌های سرکوبگرانه‌اش علیه زنان و مردان افغان، به دشمنی با امریکا نیاز دارد.

هبت‌الله آخندزاده در سخنرانی خود به مناسبت عید قربان، برای دفاع از سیاست‌های داخلی‌اش، حمله به سیاست خارجی امریکا در خاورمیانه را کافی دانست، ولی مایل نبود دلایل بی‌سواد کردن عمدی میلیون‌ها دختر را به مردم افغانستان توضیح دهد و به آنها بگوید که چرا حقوق و آزادی‌های اساسی شان را از آنان گرفته است.

دیکتاتورها برای ادامه حکومت خود به تفنگ، شعار و یک دشمن خارجی نیاز دارند؛ به خصوص دشمن خارجی تا هر نوع اعتراض مردم به حاکمیت نادرست، سیاست‌های ناکام، فساد و زورگویی خود را زیر نام «فتنه و توطئه خارجی» سرکوب و بی‌ارزش کنند.

هبت‌الله آخندزاده در سخنرانی خود در قندهار توضیح داد که چرا به مطالبات و فشارهای بین‌المللی برای تغییر در سیاست‌های خود، مانند ممنوعیت آموزش زنان و عدم تشکیل حکومت منتخب، تن نمی‌دهد. او برای توجیه بستن مکاتب به روی دختران، به دموکراسی حمله کرد و حمایت امریکا از اسرائیل در فلسطین را زیر سوال برد.

هبت‌الله با اشاره به وتوی قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در مورد آتش بس در غزه، امریکا را «ظالم بزرگ» توصیف کرد که یادآور «شیطان بزرگ» خواندن امریکا از سوی خمینی و خامنه‌ای در ایران است.

هبت‌الله گفت که امریکا به رغم حمایت از اسرائیل، از طالبان انتقاد کرده که چرا حقوق بشر را در افغانستان رعایت نمی‌کند و تحصیل زنان را ممنوع کرده است. هبت‌الله در پاسخ، به کشتار زنان و کودکان در غزه اشاره کرد و گفت که امریکا در این کشتار با اسرائیل همدست است. او به این ترتیب از خون زنان فلسطین برای مشروعیت دادن به سرکوب و محروم کردن زنان افغان سوءاستفاده کرد. حمایت امریکا از اسرائیل در غزه، سرکوب زنان در کابل و قندهار را توجیه نمی‌کند.
تهاجم اسرائیل به غزه در واکنش به حمله هفت اکتوبر حماس، دستکم ۵۰ هزار کشته بر جای گذاشته است که بخش زیادی از آنان زنان و کودکان هستند. گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل برای فسلطین باور دارد که ده‌ها جسد دیگر در زیر مخروبه‌ها باقی مانده است که شمار تلفات را به شدت افزایش خواهند داد.

رهبر طالبان نمی‌تواند مانند رهبران جمهوری اسلامی، از رنج و مصایب فلسطینی‌ها برای نادیده گرفتن خواسته‌های داخلی و بین المللی استفاده کند. فلسطینی‌ها مانند دیگر ملت‌های منطقه از آموزش زنان حمایت می‌کنند. بنا به آمار سازمان پروژه بورگن، به رغم اشغال، کمبود زیرساخت‌های آموزشی و معلم، میزان سواد در میان زنان و مردان فلسطینی بیش از ۹۶ درصد است.

رهبر طالبان، فشار امریکا و کشورهای دیگر را برای تغییر سیاست‌های نامحبوبش احساس می‌کند و از آن خشمگین است، اما به سیاق دیگر سیاستمداران ضدامریکایی در منطقه، انتقاد از سیاست خارجی امریکا را دستاویزی برای ادامه سرکوب داخلی می‌سازد.

انتقاد از سیاست خارجی برای توجیه سیاست‌های سرکوبگرانه داخلی برای مردم افغانستان و کشورهای جهان متقاعدکننده نیست. زیرا، تمام کشورها، از ایالات متحده و چین تا عربستان و ایران، در مورد رفع ممنوعیت آموزش زنان و بازگشت افغانستان به جامعه جهانی به عنوان یک دولت نورمال تفاهم دارند.

تنها هبت‌الله و حلقه ملاهای تندرو او اصرار دارند که سیاست منزوی کردن افغانستان، شکستن کمر اقتصاد داخلی و بی‌سواد ساختن میلیون‌ها زن از حمایت مردم افغانستان برخوردار است و این موضوع ربطی به کشورهای دیگر ندارد.

اگر وضعیت فلسطینی‌ها به دلیل مسلمان بودن شان برای رهبر طالبان مهم است، وضعیت زنان افغان هم به دلایل انسانی برای کشورهای جهان اهمیت دارد.

کاربرد دوگانه امریکاستیزی

برای رهبر طالبان امریکاستیزی کاربرد دوگانه دارد: از یکسو قدرت او را در داخل محکم می‌سازد و از سوی دیگر، به فشارهای بین‌المللی پاسخ می‌دهد.

هبت‌الله در سخنرانی عید خود با توجه به حمایت امریکا از اسرائیل، به گروه‌ها و کشورهایی طعنه زد که به گفته او، «به دوستی با امریکا فخر می‌کنند.» این حرف او در خارج متوجه کشورهای حوزه خلیج فارس و در داخل متوجه مقام‌های عملگرای طالبان است.

عربستان، امارات متحده و قطر در ماه ثور از دونالد ترامپ، رئیس جمهور امریکا استقبال گرم کردند و قول دادند که میلیاردها دالر در امریکا سرمایه‌گذاری کنند. این کشورها، از جمله سوریه به رهبری احمد الشرع می‌دانند که بهبود مناسبات با ایالات متحده و کشورهای قدرتمند دیگر به سود منافع ملی شان است. سوریه باز به روی جهان، مرفه‌تر، آرام‌تر و با ثبات‌تر از امارات طالبانی و جمهوری اسلامی است که به طور پیوسته منزوی شده و در معرض تهدیدهای داخلی و خارجی قرار دارند.

شماری از مقام‌های ارشد طالبان در کابل نیز این موضوع را درک می‌کنند که بهبود روابط با امریکا برای کاهش انزوا و فشارهای بین‌ المللی لازم است. وزیر خارجه طالبان اذعان کرد که کشورهای جهان، زیر فشار امریکا حاضر نیستند روابط خود را با طالبان عادی سازند.

طالبان دچار تناقض بنیادین است: هبت‌الله دوستی با امریکا را محکوم می‌کند، اما سخنگو و وزیر خارجه او خواهان روابط دوستانه با واشنگتن و بازشدن سفارت این کشور در کابل هستند.

طالبان برای عادی‌سازی روابط با امریکا و غرب باید امتیاز بدهد و این امتیاز چیزی جز دست کشیدن هبت‌الله از سرکوب و تبعیض علیه زنان و قطع روابط با گروه‌های شبه‌نظامی‌ای نیست که در حدود سه دهه گذشته متحد طالبان بوده‌اند.

طالبان به ادامه کمک‌های بین المللی نیاز دارد و آن را بدون سخاوت مالی امریکا نمی‌تواند به دست آورد. بنا به ارزیابی سازمان ملل، دستکم ۲۲ میلیون افغان به کمک‌های امدادی نیاز دارند. پس از قطع کمک‌های امریکا به افغانستان، هیچ قدرت منطقه‌ای که سیاست خارجی طالبان بر بنیاد نزدیکی به آن استوار است، حاضر نشده است تا این خلا مالی را پر کند.

هبت‌الله در سخنرانی اخیر‌ش لوحه عبور ممنوع را برای جناح عملگرای طالبان نصب کرد تا به امریکا نزدیک نشوند. این پیام برای روسیه و چین اطمینان‌بخش است، زیرا نشان می‌دهد هبت‌الله، با وجود فشارهای سنگین اقتصادی و سیاسی، اولویت را به تقویت و گسترش روابط با مسکو و بیجنگ می‌دهد.