سه منبع به افغانستان اینترنشنال گفتند که افراد مرتبط باتیتیپی در سه ماه گذشته در کابل و چند شهر دیگر بهدنبال شرکتهایی بودهاند که پهپادهای تجاری چینی یا کوادکوپتر وارد میکنند. اما، موضوع فقط خرید نیست. این گروهها تلاش میکنند تکنسینها و دانشجویان دانشگاه را نیز جذب کنند تا با دستکاری در این پهپادهای ساده، آنها را قادر به انداختن بمب یا گلوله سازند.
یک منبع آگاه گفت: «آنها میخواهند پهپادهای دستکاری شده در گام اول قابلیت تجسس و شناسایی را پیدا کرده و در قدم بعدی بمبها را حداقل تا ۱۰ کیلومتر یا بیشتر انتقال داده و به هدف بزنند. برای این کار باید قطعات فنی پهپاد مانند باتری و کمره تعویض شوند که این کار بدون کمک افراد متخصص دشوار است».
منابع به افغانستان اینترنشنال گفتند که نخستین حمله پهپادی توسط گروه حافظ گل بهادر در میرعلی وزیرستان شمالی انجام شده است. به گفته منبع، «کوادکوپترهای شبهنظامیان تاکنون فقط در روز کاربرد دارند و تنها قادر به هدفگیری اهداف ثابت هستند.»
منابع گفتند که «آنها میخواستند از این هواگردها در امتداد مرز استفاده کنند، اما طالبان افغان مانع آنها شده است. همچنین تیتیپی از طالبان پهپادهای تجسسی تقاضا کرده، ولی طالبان درخواست این گروه را رد کرده است.»
چندین پهپاد شناسایی از امریکاییها در افغانستان باقی مانده است. این پهپادها فقط برای شناسایی استفاده میشوند و گاهی طالبان آنها را به پرواز درمیآورند.
منابع گفتند که کوادکوپترها به دست تیتیپی و گروه گل بهادر رسیدهاند، اما چون سیستم مجهزی ندارند و بهراحتی شناسایی و منهدم میشوند، برای اهداف این گروه قابل استفاده نیستند. این جنگجویان در جستجوی کوادکوپترهای پیشرفته یا تعدیل آن هستند که دارای دوربینهای حرارتی باشند و بتوانند در شب اهداف و تحرکات دشمن را زیر نظر بگیرند.
دوربینهای حرارتی میتوانند اثربخشی پهپادها را در جنگ چند برابر افزایش دهند، زیرا در شب موقعیت بدن انسان، وسایل نقلیه یا دیگر اشیای دارای گرما را شناسایی میکنند. برای این هدف، نیاز به پهپادهایی مانند(DJI Matrice) است که قابلیت حمل وزن، دوربین حرارتی، باتریهای اضافی و دیگر حسگرها را داشته باشند.
در بازار آزاد، انواع مدلهای پهپاد چینایی دیجیآی یافت میشوند و قیمت آنها نیز مناسب است، اما این پرندههای کوچک بهراحتی شناسایی و از کار انداخته میشوند، چراکه ارتش پاکستان از سیستمهای گسترده ضدپهپاد، ازکاراندزها یا جمرز و فناوریهای پیشرفته استفاده میکند.
از سوی دیگر، به دلیل نگرانیهای امنیتی، واردات برخی تجهیزات فنی، از جمله پهپادهای پیشرفته به افغانستان و پاکستان متوقف شده است.حکومت طالبان استفاده از پهپاد بدون مجوز را ممنوع کرده و در ماه فبروی، دو شهروند بریتانیایی به نامهای باربی و پیتر رینولدز را در ولایت بامیان به دلیل پرواز خودسرانه یک هواگرد بازداشت کرد.
چین نیز به دلیل نگرانی از رسیدن این تجهیزات به دست گروههای تیتیپی و جداییطلبان بلوچ، صادرات اینگونه وسایل را محدود کرده است. مواد انفجاری و پتاقی که پیشتر از طریق شرکتهای راهسازی وارد پاکستان میشد، اکنون ممنوع شده یا دسترسی به آن در بازار آزاد دشوار شده است.
این محدودیتها توجه طالبان پاکستانی را به سوی پهپادهای ساخت ایران کشانده است که در جنگ اوکراین و درگیریهای خاورمیانه به طور وسیعی استفاده شدهاند. هنوز مشخص نیست که آیا شبهنظامیان پاکستانی میتوانند این پهپادها را از بازار آزاد بهدست بیاورند یا نه.
طالبان پاکستانی همچنین بهطور گسترده باتریهای موترسایکل هوندا را خریداری میکنند که برای بمبهای کنار جادهای و حفظ پهپادها در هوا برای مدت طولانی موثر تلقی میشوند.
پیش از این، جنگجویان معمولاً شش باتری کوچک مختلف را در قالبی بههم وصل میکردند تا ولتاژ مورد نیاز برای فعالسازی کنترول از راه دور یک ماین را تامین کنند. اما این باتریها بهسرعت خالی میشدند و فرد ماینگذار مجبور میشد دوباره برگردد و باتری جدید نصب کند. این کار خطر مرگ داشت و شماری از جنگجویان در حین تعویض باتری کشته شدند.
اکنون، جنگجویان در انفجارهای خود از باتریهای موترسایکل هوندا استفاده میکنند که تا یک هفته چارج خود را نگه میدارند و از طریق مخابرههای ایکم فعال میشوند.
چرا طالبان پاکستانی به دنبال پهپاد هستند؟
در چهار سال اخیر، طالبان پاکستانی و شبهنظامیان بلوچ از سلاحهای پیشرفته امریکایی برای حملات مرگبار به ارتش پاکستان استفاده کردهاند. در مقابل، اسلامآباد استفاده از پهپادها و کوادکوپترها را برای شناسایی و حمله به جنگجویان افزایش داده است.
در اوایل ماه ثور، نیروهای امنیتی پاکستان اعلام کرد که ۵۴ جنگجوی مسلح را در حالی که از مرز دو کشور عبور میکردند، کشتهاند. ویدیوهای حمله نشان میدهد که جنگجویان بهطور گروهی و همزمان کشته شدهاند و درختان بلند محل حادثه نیز از ریشه کنده شدهاند. حسابهای رسانههای اجتماعی نزدیک به ارتش پاکستان این حمله را پهپادی خواندند.
پهپادهای مورد استفاده علیه جنگجویان عمدتاً در ارتفاع متوسط پرواز میکنند که در خود پاکستان تولید میشوند و طالبان پاکستانی تجهیزات لازم را برای سرنگونی یا خنثیسازی آنها در اختیار ندارند.
ارتش پاکستان استفاده از پهپاد علیه جنگجویان را به شکل رسمی تایید نکرده، اما منابع محلی، اعضای جنبش تحفظ پشتونها و منابعی در میان تیتیپی تایید میکنند که «ارتش اکنون بیشتر از پهپاد استفاده میکند.»
از سال ۲۰۱۵ که ارتش پاکستان نخستین پهپاد مسلح خود بهنام «بُراق» را با موفقیت آزمایش کرد، این کشور بهسوی تولید مستقل در این حوزه روی آورده است. هر سه شاخه ارتش- نیروی زمینی، هوایی و دریایی- از پهپادها برای نظارت، تجسس و حملات هدفمند استفاده میکنند. کارایی پهپادها در آخرین جنگ هند و پاکستان، موثریت این هواگردها را برای اسلام آباد ثابت کرده است.
مهمترین پهپادهای ساخت داخل پاکستان «بُراق»، «ابابیل» و «شاهپر» هستند. براق پهپادی مسلح است که توسط سازمان ملی مهندسی پاکستان ساخته شده و قادر به حمل راکت هدایتپذیر لیزری است.
ارتش پاکستان از شاهپر۱ برای شناسایی و از شاهپر۲ برای حملات پیشرفته استفاده میکند.
علاوه بر این، آنها از کوادکوپترهای پیشرفته نیز بهره میبرند. این ریزپرندهها عمدتاً قابلیت دید در شب و دوربین حرارتی دارند، اما طالبان پاکستانی ادعا میکنند که عملیات شبانه تاثیر چندانی بر آنها ندارد.
افغانستان اینترنشنال چندین ویدیوی منتشر شده از حملات پهپادی پاکستان را بررسی کرده که نشان میدهد این عملیاتبهطور قطع در روز انجام شدهاند.
افغانستان اینترنشنال از مقامهای نظامی پاکستان درباره حملات پهپادی پرسیده، اما تاکنون پاسخی دریافت نکرده است.
یکی از فرماندهان گروه گل بهادر بدون ذکر نام به افغانستان اینترنشنال گفت که ارتش اکنون از پهپادهای کوچک چینی استفاده میکند که قادر به شلیک گلولههای ۸۵ میلیمتری هاوان هستند. او افزود: «اثر این پهپادها در روز زیاد است، اما در شب کار نمیکنند.»
تلفات سنگین جنگجویان تیتیپی و گروه گل بهادر در ماههای اخیر، آنها را وادار کرده که پیش از عبور از مرز یا اجرای حملات، مناطق اطراف را بررسی کنند. آنها میخواهند این نظارت را از طریق پهپادهای تجسسی موجود در بازار انجام دهند. علاوه بر این، آنها گروه شناسایی تشکیل دادهاند که ماموریت دارد در حین جابهجایی نیروها و نقل و حرکت تشکیلات یا تحرکات ارتش پاکستان، اطلاعات لازم را بهموقع به مراکز فرماندهی منتقل کند.
با ورود فناوری جدید و پهپادها به میدان جنگ، گروههای مسلح بهدنبال جایگزین ارزانتری برای حملات و ترصد هستند. با اینکه این جایگزین در حال حاضر ممکن است بهاندازه تاکتیکهای سنتی نظیر حملات انتحاری و بمبگذاریهای کنار جاده موثر نباشد، اما از نظر تبلیغاتی برای این گروهها اهمیت زیادی دارد.
طالبان پاکستانی تاکنون بهطور رسمی مسئولیت هیچ حمله پهپادی را بر عهده نگرفته است.
سخنگوی تیتیپی در پاسخ به پرسش افغانستان اینترنشنال در اینباره بهطور مختصر گفت: «تا جایی که من اطلاع دارم، تاکنون چنین موضوعی وجود ندارد ».