مایکل لویستون، پژوهشگر مرکز روابط بینالملل اوراسیا، در مصاحبهای با آستانه تایمز گفته است که با تشدید رقابتهای ژیوپولتیکی، چالشهای افغانستان برای آسیای مرکزی بزرگ است. او گفت: «افغانستان هنوز یک مشکل خیلی بزرگتر از اوکراین برای منطقه است.»
این پژوهشگر اوراسیا در این مصاحبه به موضوع رقابتهای چین، نقش قزاقستان، مساله کمبود آب و افغانستان اشاره کرده است.
آقای لویستون ضمن اشاره به تشدید رقابتهای ژئوپولتیکی در آسیای مرکزی و کمبود آب گفته است که رسیدگی به وضعیت افغانستان همچنان در راس کار آسیای مرکزی قرار دارد.
به گفته این کارشناس به دلیل مسئله افغانستان، بسیاری از روابط بین واشنگتن، تاجیکستان و ترکمنستان در حال گسترش است.
او بدین باور است که واشنگتن پس از خروج از افغانستان در آگست ۲۰۲۱، نفوذ خود را در منطقه از دست نداده است بلکه با کودتای خشونتآمیز قزاقستان در سال ۲۰۲۲ و جنگ اوکراین و روسیه، فرصتهایی را برای بازگشت ایالات متحده به آسیای مرکزی فراهم کرد.
در عینحال به گفته لویستون، بازگشت ایالات متحده مستقیما به افغانستان مرتبط است، زیرا نگرانی امریکا نسبت به اوکراین، نگرانی مهمتری برای آسیایی مرکزی دارد.
در ادامه مصاحبه او با آستانه تایمز آمده است که اتحادیه اروپا همچنان نگران بحران افغانستان است و آن را به یک جنبه مهم از روابط آسیای مرکزی و اتحادیه اروپا تبدیل کرده است.
به باور این کارشناس فرانسوی، گرچه مردم اروپا بحران افغانستان را دست کم میگیرند، اما آنچه که بیشتر مردم در آسیای مرکزی را نگران کرده است، اوکراین نیست، افغانستان است.
لویستون خاطرنشان کرد که تسلط طالبان در افغانستان و درگیری روسیه و اوکراین به طور قابل توجهی بر اتصال آسیای مرکزی از منظر حمل و نقل، انرژی و آب تاثیر گذاشته است.
این پژوهشگر در مورد رقابت چین و امریکا در آسیایی مرکزی بدین باور است که چین با اجرای «سیاست مناسب اقتصادی، سیاسی و امنیتی در آسیای مرکزی» در صدد نفوذ بیشتر به این سمت آسیا است.
لویستون میگوید که چین درصدد بهبود روابط خود با آسیای مرکزی است، به همین دلیل سعی میکند تا سیاست مستقل خود را در آسیای مرکزی بدون دخالت روسیه به پیش ببرد. چین بودجههای بیشتری در پروژههای زیرساختی و شبکه حمل و نقل بدون روسیه سرمایهگذاری میکند.
